Het nieuws van 25 november 1995

Edward O. Wilson (1929) Menno Steketee EDWARD O. WILSON: Naturalist 380 blz, geïll, Island Press 1995, f 55,- De bekende Amerikaanse bioloog Edward O.

TWEEDE LEZING A.N. Wilsons verhandeling over de toekomst van het Huis van Windsor is veruit het beste boek dat ik de afgelopen jaren over de crisis in de Britse koninklijke…

ALAIN BOUREAU: Le droit de cuissage. La fabrication d'un mythe Xllle-XXe siècle 325 blz., Albin Michel 1995, f 54,60 Ronald van Kesteren Mozarts Nozze di Figaro is een…

Omslagillustratie van The Man Behind the Myth STEPHEN KNIGHT: Robin Hood, a complete study of the English outlaw 308 blz, Blackwell 1995, f 44,10 GRAHAM PHILLIPS en MARTIN…

Jan Bank M.D. BOGAARTS: Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945, Deel II: De periode van het kabinet-Beel, 3 juli 1946-7 augustus 1948, Band D: Nederlands-Indië XXXV…

Addy van Overbeeke C.B. POSTHUMUS MEYJES: Een dag van staken. Zuinig zijn op de zondag 103 blz., Het Boekencentrum 1995, f 17,50 Onder tranen toonde de moeder haar kind aan de…

Roel Janssen INEKE HOLTWIJK: Kannibalen in Rio. Impressies uit Brazilië 260 blz., Prometheus 1995, f 29,90 Caboco Capiroba was dol op Hollanders.

MICHAEL GUILLEN: Five equations that changed the world 277 blz, Little Brown 1995, f 50,35 Iedere natuurkundige formule betekent een overwinning op de chaos.

HUBERT DE VRIES: Wapens van de Nederlanden. De historische ontwikkeling van de heraldische symbolen van Nederland, België, hun provincies en Luxemburg 222 blz., geïll, Jan Mets…

Naamlijst voor den Telefoondienst, Januari 1915 758 blz, de Groot Ontwerpers Uitgevers 1995, f 29,90 Het recenseren van telefoonboeken is geen alledaagse bezigheid, zeker niet…

RONALD A.R. KERKHOVEN: The Silence of the Sphinx. De auto’s van het Britse merk Armstrong Siddeley 1919-1960 112 blz, geïll, Uniepers Abcoude 1995, f-27,50 In de rijk…

A.J. Dunning ANTONIO R. DAMASIO: De vergissing van Descartes. Gevoel, verstand en het menselijk brein 329 blz., geïll., Wereldbibliotheek 1995, vert. L.

Winston Churchill spoedt zich na zijn benoeming als “First Lord of the Admiralty‘ op weg naar koning George V.

Bart van der Boom JOHANNES HOUWINK TEN CATE: ‘De Mannen van de Daad’ en Duitsland, 1919-1939. Het Hollandse zakenleven en de vooroorlogse buitenlandse politiek 326 blz, geïll…

Gert Oostindie JOHN JANSEN VAN GALEN: Kapotte plantage. Suriname, een Hollandse erfenis 288 blz., Balans 1995, f 35,- Kd Onder het beperkte aantal Nederlandse publicisten die…

Bolland op zoek naar de Zuivere Rede Ger Groot Een jongen die geboren wordt in de goot en de meest bespróken Nederlandse filosoof van zijn tijd wordt: zo iemand verdient bij…

Cor van den Bos (1952) is lid van de directie van AEGON Nederland sinds 1992. Hij is verantwoordelijkvoor onder andere de business units AEGON Schade Bedrijven, Spaarbeleg en…

OVER-PEINZINGEN 809 Toen president Boris Jeltsin ziek werd nadat hij er al weken meer en meer had uitgezien alsohij het zou worden, stelde de woordvoerder van het Kremlin de…

Frank Westerman De tentakels van Greenpeace reiken tot in cyberspace. Wie de protestvloot tegen. de Franse kernproeven op het atol Mururoa van dag tot dag wil volgen, kan op de…

Thilo Bode, manager van een milieu-multinational Greenpeace moet zich professioneel organiseren, maar zonder zijn radicaliteitte verliezen.

Albert Helman, vechter voor hopeloze zaken Albert Helman wordt wel de belangrijkste Surinamer van deze eeuw genoemd.

Stroom Surinaamse immigranten veroorzaakte paniek in bestuurlijk Nederland Het is nu twintig jaar geleden dat Suriname onafhankelijk werd.

A. de Swaan Een paar stukken van de dag en van de nacht was ik in de lucht. Terug ep de grond zijn die vluchten meteen weer vergeten.

Hoe commercie de scholen verovert Kinderen beschikken over veel geld in zijn de kopers van morgen. Bedrijven staan daarom in de nj om hum kleine klanten zo vroeg moglijk aan zich…

BRIDGE Jan van Cleeff Een bespreking van twee nieuw verschenen bridgeboeken en een bridgeprogramma voor de pc wil ik u, met de feestdagen in zicht, niet onthouden.

Z op Internet Was het gebrekkige diplomatie of de juiste man op de verkeerde plaats? Dr. R.F.M. Lubbers heeft geen secretaris-generaal van de NAVO mogen worden.

Hans Ree Er kwam zelden een eerlijk woord uit de mond van Campomanes en hij verrijkte zich in zijn functie meer dan betamelijk was, maar hij kon wel wat, anders had hij het niet…

Deze week werd in Dayton de vrede tussen de Serviërs en de Moslim-Kroatische federatie uitgeroepen. Maar of er van de gesloten verdragen iets terecht zal komen is nog zeer de…

NOG EEN KIND. Na het geruchtmakende televisie-interview met prinses Diana afgelopen week is er toch nog één Brit die gelooft dat het van tafel en bed gescheiden paar prins Charles en Prinses Diana volgend jaar samen weer een kind zullen krijgen. Een niet nader geïdentificeerde gokker uit Bristol heeft 30 pond gezet op de komst van een zoon of dochter van het Engelse paar. Bookmaker William Hill heeft de weddenschap aangenomen tegen een koers van 25 tegen 1, zodat de inwoner van Bristol, mocht het wonder geschieden, volgend jaar 750 pond rijker is.

Heiliger Nikolaus, leg mir ein Äpfel, Bira, Nuss Des macht mir kein Verdruss. Und was noch mehr? Verhau du mir Mein Ärschle nicht so sehr!

Devil's Canyon (Alfred Werker, 1953, VS). Western. Ten onrechte veroordeelde Dale Robertson belandt in gevangenis waar ook Virginia Mayo vertoeft. BBC, 8.00-9. 30u.

Reiziger in muziek. Opnamen van BBCuitzendingen op 78-toerenplaten en anderen optredens van pianiste en zangeres Barbara Jordan.

EN DE LIFEDADIGER Door Marten Toonder 5201 ‘Parbleu’, sprak deze. “Vriendschap gesloten, amice? Bommels en Brekels, ja, ja.

AMSTERDAM-C (kanaal 4) en HIL- VERSUM-C (kanaal 60) Amsterdam, zondag 11.00- 15. 00, 17.00-01.00u. en Hilversum, zondag 11.00-1.00u. Herhaling elke twee uur. De dissidente muze.

* Roman Holiday (William Wyler, 1953, VS). Hartverwarmende romantische komedie bezorgde Audrey Hepburn een Oscar voor haar rol van prinses die in cognito Rome bezoekt en er valt…

Traditioneel wordt een clafoutis met kersen gemaakt. Andere verse vruchten kunnen natuurlijk ook worden gebruikt voor deze Franse vruchten-flan, mits ze niet te veel sap afgeven, waardoor de flan niet goed stolt.

Cees van Ede (Utrecht, 1947) heeft sinds 1976 voor de NOS gewerkt. Hij maakte o.m. Cinevisie, Cinemagazine en Cinema 3. De laatste jaren regisseerde hij een aantal documentaires over Nederlandse theatermakers. Tegenwoordig is hij, voor de NPS, eindredacteur van Het uur van de wolf:

Machinebouwer en industriële dienstverlener Stork heeft in de eerste elf maanden de orderontvangst met een half miljard gulden zien toenemen tot 4 miljard gulden. Het aantal werknemers is eveneens gestegen: 20.942 vaste werknemers eind 1994 en 2.343 tijdelijke krachten tot 21.470 vaste medewerkers 2.775 tijdelijke krachten nu. In de eerste 24 weken van 1995 boekte Stork een netto winst van 33,2 miljoen gulden, 23,9 procent meer dan in hetzelfde tijdvak vorig jaar. Het bedrijf verwacht dat de winst over geheel 1995 zeker 24 procent hoger zal uitkomen dan het netto jaarresultaat van 81,2 miljoen in 1994.

AMSTERDAM, 25 NOV. De kwartaalcijfers van ING werden afgelopen week op de Amsterdamse effectenbeurs goed ontvangen. De netto winst van de bankverzekeraar steeg net als vorig kwartaal met 15 procent. Voor onzekere beleggers blijkt ING een stabiel aandeel. Zij zien het fonds net als aandelen van andere financiële dienstverleners als een veilige toevluchtsoorden in woelige beurstijden.

TOKIO, 25 NOV. De Japanse banken hebben gisteren aanzienlijk hogere halfjaarwinsten bekendgemaakt. Het gezamenlijke bedrijfsresultaat van de elf grootste banken bedraagt 18,5 miljard dollar, tegen 10,8 miljard in het eerste fiscale halfjaar van 1994.

SINGAPORE, 25 NOV. Ergens hoog in de lucht moeten ze elkaar halverwege deze week gekruist hebben: Nick Leeson en Helmut Kohl. De ex-beurshandelaar was op weg van Frankfurt naar Singapore om daar berecht te worden voor zijn rol in de ondergang van de Britse bank Barings. De Duitse bondskanselier had de stadstaat net verlaten na een tiendaagse rondreis in Azië.

Australië is het rijkste land ter wereld. De Australiër bezit gemiddeld 1,4 miljoen gulden aan rijkdommen.

DEN HAAG, 25 NOV. Minister Jorritsma (Verkeer en Waterstaat) wil maatregelen die de positie van treinreizigers moeten waarborgen bij een verzelfstandigde NS. Zo moet er onder meer een handvest komen met de rechten van individuele reizigers, schrijft ze aan de Tweede Kamer, die vreest dat de NS als monopolist beleid zullen voeren dat op gespannen voet staat met de belangen van de reizigers. Jorritsma zal ook de oprichting van één consumenten-secretariaat voor de spoorwegen financieel ondersteunen.

AMSTERDAM, 25 NOV. Gebrekkige informatievoorziening door beleggingsfondsen en de ondoorzichtigheid van de markt leiden ertoe dat de adviezen van beleggingsadviseurs vaak klakkeloos door particuliere beleggers worden opgevolgd. “Zo kan het niet langer”, foeterde gistermiddag scheidend directeur mr. R. de Haze Winkelman van de Vereniging van Effectenbezitters, op de jaarlijkse clubdag van de VEB: de Dag van het Aandeel.

ROTTERDAM, 25 NOV. Financieel directeur R. Hendriksen stapt met ingang van 1 januari uit de raad van bestuur van Fokker. Hij wordt bestuurslid van accountantsbureau Price Waterhouse. De 56-jarige Hendriksen trad in 1991 bij de vliegtuigbouwer in dienst.

ROTTERDAM, 25 NOV. De Nederlandsche Bank, die toezicht houdt op het bankwezen, heeft afgelopen zomer een financiële instelling in Hilversum gesloten omdat het bedrijf zonder vergunning als bank werkzaam was.

Vijf van de zes landelijke Nederlandse dagbladen komen in de hand van één onderneming, Perscombinatie Meulenhoff (PCM), uitgever van de Volkskrant, Het Parool en Trouw. De harde overnamestrijd om de Dagbladunie (NRC Handelsblad, Algemeen Dagblad) bracht de Nederlandse uitgeverswereld in rep en roer. In hun kleine wereldje van gezamenlijk overleg, compromissen en prijskartels - waar iedereen iedereen kende - waren PCM, Telegraaf, VNU en Wegener plotseling terechtgekomen in een sfeer van competitie, argwaan en geheimzinnigheid. Een reconstructie van de stoelendans rondom de Dagbladunie aan de hand van gesprekken met hoofdrolspelers.

De Japanse banken hebben aanzienlijk hogere half jaarwinsten bekendgemaakt. Het gezamenlijke bedrijfsresultaat van de elf grootste banken be- _- draagt 18,5 miljard dollar, tegen…

VAALS, 25 NOV. Als een veldheer staat Peter Post op het bordes van kasteel Bloemendal. Een voor een verwelkomt hij zijn oude ploeggenoten. De Duitser Didi Thurau in krijtjespak, Joop Zoetemelk in stemmig grijs, Gerrie Knetemann in frivool donkerblauw. De oud-renners zijn nog even goed gesoigneerd als toen ze dagelijks op de fiets zaten. En de geslaagde grappen van Jan Raas en Gerben Karstens hebben hun oorspronkelijke karakter behouden. In het Zuidlimburgse Vaals organiseert de voormalige wielerploeg Raleigh dit weekeinde een reünie. Er wordt veel gelachen om oude anecdotes. Toch is de ploeg-Post nooit een echte vriendenclub geweest, daarvoor waren de karakters van de renners te verschillend, de eigen ambities te groot. Het strakke regime van Post noopte Hennie Kuiper ertoe naar een andere werkgever uit te kijken. “Ik was meer gebaat bij een vriendelijke omgeving.”

Het voetbalseizoen is nog geen vijf maanden oud en in ere- en eerste divisie zijn al zeven trainers vertrokken. Issy ten Donkelaar en Ronald Spelbos waren deze week aan de beurt. Vorig seizoen gingen in totaal dertien trainers voortijdig de laan uit. “Maar als het nu in dit tempo doorgaat, komen er nog vijftien bij”, voorspelt Jan Reker.

SITTARD, 25 NOV. In de eerste helft dobberde Feyenoord in het luchtledige, voetbalde de Rotterdamse club met angst in de benen. Geen enkele keer werd de ploeg van trainer Arie Haan gevaarlijk voor het doel van Fortuna Sittard. Tikkies breed en tikkies terug. Tot overmaat van ramp leidde de enige kans voor de thuisclub meteen tot een treffer. Feyenoord-back Clemens Zwijnenberg was spelbreker bij de buitenspelval, Fortuna-spits Regillio Simons profiteerde en bood zijn ploeggenoot Roberto Lanckohr een niet te missen kans, 1-0.

CASTRICUM, 25 NOV. Het Nederlands rugbyteam heeft gisteren in Castricum met grote cijfers Georgië verslagen (55-3). Bij rust was de stand 12-3. Het was een wedstrijd in poule B1 van de FIRA, waarin Nederland nu de leiding heeft genomen.

ROTTERDAM, 25 NOV. RKC en Go Ahead Eagles hebben zich gisteren versterkt met respectievelijk John Lammers en Erik Tammer. Opvallend genoeg waren de aanvallers topscorer bij hun vorige clubs Willem II en Heerenveen, maar waren ze daar niet verzekerd van een plaats in de basis.

EINDHOVEN, 25 NOV. Brenda Schultz en Mirjam Oremans plus een deel van de wereldtop zullen zich volgend jaar in Nederland voorbereiden op het toernooi van Wimbledon. De scheermesjesfabrikant Wilkinson Sword heeft de sponsoring op zich genomen van het eerste officiële WTA-tennistoernooi in Nederland. Dat is van 17 tot 22 juni op de grasbanen van het Autotron in Rosmalen, direct na het mannentoernooi, in de laatste week voor Wimbledon. De sponsor heeft bedongen dat drie speelsters van de top-12 in Rosmalen in actie komen. Het staat vrijwel vast dat de Kroatische Iva Majoli mee zal doen.

ROTTERDAM, 25 NOV. De KNVB heeft voor de wedstrijd van het Nederlands elftal tegen Ierland tenminste 14.500 kaarten ter beschikking. Dat is de uitkomst van overleg tussen bestuurders van de Nederlandse, Engelse en Ierse bond. Nederland en Ierland spelen op 13 december in Liverpool om de laatst overgebleven plaats van het EK.

KAAPSTAD, 25 NOV. De hockeysters van Zuid-Korea en Argentinië hebben zich gisteren geplaatst voor de Olympische Spelen in Atlanta. De kampioen van Azië versloeg bij het olympisch kwalificatietoernooi in Kaapstad het al geplaatste Duitsland met 2-1. Argentinië speelde met 2-2 gelijk tegen Groot-Brittannië. Nederland staat op de vijfde plaats en moet vandaag winnen van Duitsland. Bij een gelijkspel of nederlaag is de ploeg van bondscoach Van 't Hek afhankelijk van de resultaten van China (tegen Argentinië), Zuid-Afrika (tegen Groot-Brittannië) en Canada (tegen Zuid-Korea).

BERLIJN, 25 NOV. Annamarie Thomas is gisteren bij de opening van het wereldbeker-seizoen verrassend als derde geëindigd op de 1500 meter. Thomas reed in Berlijn pas haar tweede wedstrijd. Door een rugblessure miste ze een belangrijk deel van de voorbereiding. “Ik had hooguit 2.09 verwacht”, zei Thomas, die finishte in 2.07,93. Alleen de Duitse Niemann en de Japanse Uehara waren sneller.

ENSCHEDE, 25 NOV. De politie in Enschede wil op zondag 3 december de eredivisiewedstrijd FC Twente - Vitesse boycotten. Op die manier wil de politie het startsein geven voor een week acties voor een betere cao. Burgemeester Mans van Enschede heeft aangekondigd dat de wedstrijd zonder politie niet kan doorgaan.

PARIJS, 25 NOV. De Russische miljardair Kirsan Iljoemjinov is gisteren door de algemene vergadering van de wereldschaakbond (FIDE) gekozen tot voorzitter. Hij is de opvolger van Campomanes, die woensdag aftrad. De 33-jarige Iljoemjinov, afkomstig uit Kalmykië, werd woensdag al door de afgetreden voorzitter naar voren geschoven. Hij staat bekend als een persoonlijke vriend van de Russische aartsvijanden Gari Kasparov (wereldkampioen bij de proforganisatie PCA) en Anatoli Karpov (wereldkampioen bij de FIDE).

MARBELLA, 25 NOV. Met een rondje van 72 slagen in de tweede ronde hield golfer Rolf Muntz gisteren in het kwalificatietoernooi voor de Europese Tour de kansen geheel in eigen handen. De 26-jarige speler bezet met een totaal van 142 slagen (één onder par) voorlopig de twintigste plaats in een veld van 184 deelnemers. De beste 75 spelen na vier dagen nog eens twee ronden met als inzet veertig startbewijzen - goed voor zeker achttien toernooien - voor het komende Europese seizoen.

LINARES, 25 NOV. De Nederlandse schakers Loek van Wely, Paul van der Sterren en John van der Wiel hebben zich gisteren gekwalificeerd voor het interzone-toernooi. Het drietal eindigde op de eerste drie plaatsen in de noodzakelijk geworden barrage met zeven deelnemers. In rapid-partijen behaalde Van Wely en Van der Wiel 4,5 punt. Van der Sterren werd derde met drie punten. Het interzone-toernooi in Jerevan wordt volgend jaar in mei gehouden.

Hoe gaat het met het dubbelspel? Slecht, zeggen de toernooi-directeuren en sponsors. Goed, zeggen de tennissers die deze week meedoen aan het wereldkampioenschap voor dubbelteams in Eindhoven.

EINDHOVEN, 25 NOV. Zelfs als er niet zo veel meer op het spel staat, tonen Jacco Eltingh en Paul Haarhuis zich deze week in Eindhoven fitter en vooral gretiger dan de rest van het gezelschap. Waar de Woodies modderen, stomen de twee Nederlanders soepeltjes naar de halve finales.

Twee uurtjes slaap na een vliegreis van vijftien uur. Meer gunde Louis van Gaal Ajax niet na aankomst in Japan, waar dinsdag de wedstrijd tegen het Argentijnse Gremio om de wereldbeker wacht. Van Gaal verkoos zo snel mogelijk het dag- en nachtritme van Japan aan te nemen en wenst voortdurend van zijn spelers te horen hoe zij zich voelen. Hoe zwaar kan de huidige topvoetballer worden belast?

Samen met een vrouwelijke collega ben ik nu bijna tien jaar actief op de gezinsmarkt, en ik moet zeggen dat de vooruitzichten absoluut niet florissant zijn.

De indianen zijn bijna uitgestorven, maar hun mythische equivalent - de nobele wilde - is nog alive and kicking. Diens geestelijke vader, Jean-Jacques Rousseau, heet tegenwoordig 'Walt Disney Productions' en hij woont in Hollywood. Daar heeft hij nu een tekenfilm gemaakt over het leven van de zeventiende-eeuwse indiaanse prinses Pocahontas: een met New Age-klanken omlijnd eerbetoon aan de inheemse cultuur van Noord-Amerika.

AAN DE VOORAVOND van de twintigste verjaardag van de Surinaamse onafhankelijkheid, die vandaag wordt herdacht, sprak een meerderheid van de Surinamers zich in een opiniepeiling uit voor een hechtere band met Nederland. Een op de drie respondenten was zelfs voorstander van een complete terugkeer van het land in het Koninkrijk der Nederlanden. Dit sentiment is ook in het voormalige moederland niet onbekend, getuige de hardnekkige bespiegelingen over een Gemenebest.

Op weg naar het SPD-congres vorige week in Mannheim hoorde oud-bondskanselier Helmut Schmidt dat niet Rudolf Scharping, maar Oskar Lafontaine verrassend tot nieuwe SPD-voorzitter was gekozen. Schmidt maakte rechtsomkeert. Hieronder fragmenten uit 'Eine ungehaltene Rede an die SPD', deze week afgedrukt in het weekblad Die Zeit. De titel verwijst ernaar dat de rede onuitgesproken bleef, maar duidt ook op boosheid.

In het hoofdartikel naar aanleiding van de de verkiezing van Oscar Lafontaine tot voorzitter van de Duitse sPD (NRC Handelsblad, 16 november) wordt gesuggereerd dat deze in 1990…

Het is een onderwerp waarover menigeen zich wel eens uitspreekt: wanneer het leven niet meer zou hoeven. Wanneer 'ze er van mij een eind aan mogen maken' - bij verlies van beide benen, een oog, het geheugen, bij pijn, verdriet, langdurige angst. Er is gemakkelijk heel veel te bedenken waarvan we graag zouden willen dat het ons bespaard bleef. Een poosje geleden heeft minister Borst het gezegd: als zij zelf echt helemaal dement zou zijn geworden, dan mochten 'ze' met hun spuit of hun drankje komen.

Wat we mooi en lelijk vinden wordt voor een belangrijk deel bepaald door wat anderen vinden. Bij de opening van de tentoonstelling 'De lelijke tijd', gisteravond in het Rijksmuseum, sprak directeur H.W. van Os bijgaande tekst uit.

DEN HAAG, 25 NOV. Het kabinet trekt 275 miljoen gulden extra uit voor de monumentenzorg. Dat heeft premier Kok gisteren tijdens zijn wekelijkse persconferentie gezegd. Van 1997 tot en met 2000 wil staatssecretaris Nuis (cultuur) jaarlijks een bedrag van 50 à 60 miljoen gulden extra beschikbaar stellen bovenop de 85 miljoen die nu jaarlijks beschikbaar zijn. Omdat dat geld ook investeringen van gemeenten en particulieren zal bevorderen verwacht Nuis dat de achterstand in onderhoud en restauratie in 2000 met een miljard gulden zal zijn verminderd. Die achterstand is in totaal op een kleine 4 miljard gulden geraamd.

Zoals over elke goede soulgroep bestaat er een mooi verhaal over het ontstaan van Junior Walker & The All Stars, de band van de Amerikaanse altsaxofonist Junior Walker, die donderdag aan kanker overleed. Bij een van de optredens van de toen nog met een andere naam getooide groep sprong iemand uit het publiek op en riep: 'These guys are all stars.' Natuurlijk is dit een onzinverhaal, want 'The All Stars' is al heel lang een gangbare toevoeging die sporters en muzikanten gebruiken als ze even geen betere naam weten te verzinnen.

De eergisteren in Los Angeles op 63-jarige leeftijd overleden Franse filmregisseur Louis Malle heeft nooit ergens bij gehoord. Hoewel zijn speelfilmdebuut in 1958 vrijwel samenviel met de opkomst van de 'nouvelle vague' - en de losse, door de Amerikaanse genrefilm geïnspireerde stijl van de thriller Ascenseur pour l'echafaud/Lift naar het schavot direct gevolgd door het morele schandaal rond Les amants, waarin Jeanne Moreau als getrouwde vrouw en moeder onbestraft overspel pleegt, hem snel bestempelden tot wegbereider van de nieuwe generatie Franse filmauteurs - maakte Malle geen deel uit van de club van Godard, Truffaut, Rohmer en de andere redacteuren van de 'Cahiers du Cinéma'. Wel riep Malle samen met Godard en Truffaut de revolutie uit in mei 1968 in Cannes, waar hij toen toevallig jurylid was, om vervolgens Frankrijk te ontvluchten en een reeks controversiële documentaires over India te maken.

Voorstelling: House & Head door Theatergroep Bonheur, naar 'a House and its Head' van Ivy Compton-Burnett. Vertaling: Hanna Oberman; script en regie: Annekee van Blokland; toneelbeeld: Trudi Maan; spel: Trudi Klever, Paul Kooij, Ruurt De Maesschalck, Peter Sonneveld, e.a. Gezien: 23/11 Theater Bonheur Rotterdam. Aldaar t/m 2/12, daarna in Arnhem, Utrecht en Amsterdam t/m 17/2

MOSKOU, 25 NOV. Sommige popmuzikanten zijn bewust politiek geëngageerd, zoals U2-zanger Bono die zich actief met het referendum over echtscheiding in Ierland heeft bemoeid. Anderen worden het zonder het zelf te weten, zoals rapper MC Hammer en gitarist Glenn Hughes, die tot hun schrik hebben ontdekt dat zij in Rusland attracties waren op verkiezingsbijeenkomsten.

Concert: Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Mariss Jansons, m.m.v. Vadim Repin, viool. Schönberg: Fünf Orchesterstücke, op. 16. Prokofjew: Eerste Vioolconcert. Strauss: Suite uit 'Der Rosenkavalier'. Ravel: La Valse. Gehoord: 23-11 Concertgebouw Amsterdam. Herhaling 24-11 aldaar.

Tentoonstelling: Uit innerlijke noodzaak geboren. Hendrik N. Werkman 1882-1945. T/m 14 jan. Di t/m zo 10-17u. Gesloten op eerste kerstdag en 1 jan. Later in Breda.

NEW DELHI, 25 NOV. De Indiërs houden doorgaans niet erg van christenen, zeker niet van die van eigen bodem. Buitenlandse missionarissen en nonnen worden door de regering bijna als paria's behandeld. De enige die op clementie kan rekenen is de 85-jarige Moeder Teresa, die met haar onvermoeibare werk voor zieken en wezen van alle geloven ook miljoenen Indiërs in haar ban heeft gebracht

MOSKOU, 25 NOV. Het afgelopen weekeinde was bepaald opwindend voor Nina Titova, een van de duizenden Russen die geld hebben verloren aan dubieuze beleggingsfondsen. Vrijdag gelastte president Jeltsin volkomen onverwachts schadeloosstelling van deze 'bedrogen investeerders'. Zaterdag beloofde premier Tsjernomyrdin dat hij spoedig uitvoering zou geven aan het presidentiële decreet. En zondag belde toevallig de rechtbank op met de mededeling dat haar schadeclaim tegen de failliet gegane LLD-bank deze week zou worden behandeld.

DEN HAAG/ WENEN, 25 NOV. NAVO-troepen in Bosnië zullen de Bosnisch Servische leider Karadzic en zijn legerchef Mladic mogen aanhouden, wanneer zij daartoe in staat zijn. Dat meldt het VN-tribunaal voor oorlogsmisdaden in voormalig Joegoslavië. De kans op aanhouding is groter geworden met de aankondiging van de Amerikaanse minister van defensie Perry, dat eenheden van de NAVO-macht ook in Bosnisch Servisch gebied zullen opereren.

ATHENE, 25 NOV. Twaalf politiefunctionarissen in de Grieks-Cyprische havenstad Limassol hangt ontslag en wellicht veroordeling boven het hoofd op grond van beschuldigingen van folterpraktijken die grote beroering hebben veroorzaakt in de eiland-republiek.

De Amerikaanse minister van defensie Perry groet in Wenen een kolonel van het Oostenrijkse leger. Perry heeft in Wenen voor de Amerikaanse troepen toestemming gevraagd over…

MEXICO-STAD, 25 NOV. De Zwitserse politie heeft na een tip van de Mexicaanse autoriteiten de schoonzuster van de Mexicaanse oud-president Carlos Salinas de Gortari gearresteerd in verband met narcoticahandel en het witwassen van drugswinsten. Dit hebben de Zwitserse autoriteiten gisteren meegedeeld.

TEL AVIV, 25 NOV. In Israel heerst vooral onder Russische immigranten angst voor de gevolgen van de 'heksenjacht' die naar hun zeggen op rechtse elementen is begonnen na de moord op premier Yitzhak Rabin.

GENÈVE, 25 NOV. Bijna 600 kinderen in de leeftijd van 0 tot 14 jaar hebben door het ongeluk met de kernreactor van Tsjernobyl (april 1986) in de Oekraïne schildklierkanker opgelopen. De meeste slachtoffers (333) komen uit Wit-Rusland. In de Oekraïne werden 208 kinderen getroffen, in Rusland 24.

Het extreemrechtse Front Nationaal veroverde bij de Franse gemeenteraadsverkiezingen van juni drie zuidelijke steden (Orange, Toulon en Marignane). Partijleider Jean-Marie Le Pen riep ze onlangs op tot agressievere politiek. Momentopname van Orange, vijf maanden nadat de 'nationale voorkeur' er de macht overnam.

LONDEN, 25 NOV. In Nigeria zijn opnieuw negentien Ogoni's in staat van beschuldiging gesteld wegens de moord op vier Ogoni-leiders op grond waarvan de schrijver Ken Saro-Wiwa en acht andere Ogoni's twee weken geleden zijn terechtgesteld.

DEN HAAG, 25 NOV. Het ministerie van economische zaken is vrijdagmiddag circa een uur ontruimd geweest na een telefonische bom-melding. Het explosief zou om 14.00 uur afgaan. Dat gebeurde niet.

BRUSSEL, 25 NOV. Sint Maarten krijgt ruim 1,2 miljoen gulden noodhulp van de Europese Commissie voor herstel van de schade die het eiland in september opliep door de orkaan Luis.

RIJSWIJK, 25 NOV. Het St. Lucasziekenhuis en het Andreasziekenhuis in Amsterdam-West gaan per 1 januari fuseren. De ziekenhuizen, met nu samen meer dan duizend bedden, leveren beide een fors aantal in. Uiteindelijk bevat de instelling 581 bedden.

BERLICUM, 25 NOV. De politie heeft in de nacht van donderdag op vrijdag in het Brabantse Berlicum twee skimmia-dieven op heterdaad betrapt. Takjes van deze heesters zijn zeer gewild bij het maken van bloemstukjes voor de feestdagen.

DEN HAAG, 25 NOV. Het kabinet voelt er niets voor om de circa 6.000 studenten die jonger zijn dan 18 jaar met voorrang studiefinanciering te geven. Volgens een initiatief-wetsvoorstel van het CDA-Kamerlid Lansink zouden zij al vanaf 1 januari '96 een beurs en een OV-kaart krijgen, in plaats van op 1 oktober van hetzelfde jaar.

UTRECHT, 25 NOV. Bij invallen in twee kleine woonwagenkampen in Utrecht-Noord heeft de politie vrijdag grote partijen pas gestolen computers en laarzen en zeventien jassen in beslag genomen. Ook hebben de agenten zes complete hennepkwekerijen ontmanteld. Twee 23-jarige mannen werden aangehouden.

DEN HAAG, 25 NOV. Staatssecretaris Netelenbos van onderwijs is bereid de grens waarop basisscholen recht hebben op een onderwijsassistent, te verlagen van 200 naar 185 leerlingen. Haar concessie aan de Tweede Kamer betekent dat niet 3.300, maar 3.700 van de bijna 8.000 basisscholen extra geld krijgen.

VEENHUIZEN, 25 NOV. Gedetineerden uit de gevangenis Norgerhaven in Veenhuizen willen dat justitie alsnog besluit de inrichtingsarts strafrechtelijk te vervolgen. Een 38-jarige gedetineerde overleed in september '94 in zijn cel aan tbc. Volgens een rapport van de Nationale Ombudsman zijn arts, directie en personeel ernstig tekortgeschoten.

DEN HAAG, 25 NOV. Het kabinet wil de viering van 5 mei twee vaste onderdelen geven, zo maakte premier Kok gisteren bekend: een activiteit aan het begin van de dag speciaal voor de jeugd en een feestelijk cultureel evenement 's avonds. Met het besluit volgt het kabinet het advies van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. De Dodenherdenking op 4 mei blijft ongewijzigd.

DEN HAAG, 25 AUG. Om de 'stille armoede' onder ouderen te bestrijden krijgen alleenstaande 65-plussers vanaf 1997 een speciale aftrek in de inkomstenbelasting. In 1998 wordt deze alleenstaandenaftrek en de algemene ouderenaftrek verder verhoogd. Ouderen met alleen AOW zien hun koopkracht stijgen met ongeveer 320 gulden.

In Amsterdam moeten jaarlijks honderden gezonde bomen wijken voor woningbouw en nieuwe wegen. Het stadsdeel Zuid wil dat de gemeente via een 'bomenbank' voor deze afgedankte bomen een nieuwe lokatie zoekt.

In Maastricht scholen verslaafden in woonwijken samen nu het stadspark verboden terrein voor hen is.

DEN HAAG, 25 NOV. Over twee weken zullen negentig Nederlandse militairen worden uitgezonden naar Bosnië. Premier Kok maakte dit gisteren bekend na de vergadering van de ministerraad. Daarnaast worden veertig militairen naar Italië gezonden.

Vorig jaar ontruimde Maastricht het junkenpark. Sindsdien wordt een 'gestreng maar humaan' beleid gevoerd. De klachten zijn gebleven.

ROTTERDAM, 25 NOV. De korpsbeheerders zullen een kort geding aanspannen tegen de politiebonden als zij de aangekondigde stakingen komende week doorzetten.

De C. van der Meer-prijs voor medische ethiek is toegekend aan J. Molenaar, hoogleraar kinderchirurgie in het Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam. Hij krijgt de prijs van 5.000 gulden, omdat hij volgens de jury in zijn werk “duidelijk oog heeft voor de gevoelige ethische problematiek in de praktijk van de kinderchirurgie”.

In het weekeinde blijft het opvallend zacht herfstweer. In de loop van volgende week wordt het geleidelijk minder zacht en neemt ook de kans op regen toe.

Emmen heeft een ambtenaar geschorst omdat hij in zijn lunchpauzes een dagboek schreef over de slechte sfeer op het gemeentehuis.

LELYSTAD, 25 NOV. D66-leider Van Mierlo is kwaad over de paniek die volgens hem de afgelopen weken in zijn partij is ontstaan. “Als we in het kritische licht van de publiciteit komen te staan, stuwt de paniek omhoog en rijzen de Existenzfragen”, aldus Van Mierlo gisteravond in Lelystad tijdens een rede op het halfjaarlijkse congres van D66. Volgens de partijleider heeft D66 zich te veel in een verdedigende rol laten drukken.

Foto: DEN HAAG - Voormalig president van de Verenigde Staten George Bush in Den Haag tijdens zijn speech voor het Global Panel. Op dit tweedaags congres georganiseerd door het Vlaardingse European Research Center sprak gisteravond ook voormalig premier president Lubbers. (Reuter)

Vandaag viert GroenLinks haar eerste lustrum. De achterban roert zich over gebrek aan eigen geluid.

DEN HAAG, 25 NOV. Om een welvaartsvaste AOW te garanderen moeten mensen met een baan vanaf 1998 extra AOW-premie gaan betalen. Vanaf 2014 moeten ook ouderen, met een aanvullend pensioen van meer dan 500 gulden per maand, AOW-premie betalen. De premies worden gestort in een zogeheten AOW-plus-fonds; een spaarpot om later al te snelle premiestijgingen te voorkomen.

ROTTERDAM, 25 NOV. Bedrijven proberen steeds openlijker kinderen aan zich te binden door middelbare scholen en basisscholen te sponsoren. Ondernemingen betalen tegenwoordig niet alleen computers, maar financieren ook lokalen in de school, kantines, sportdagen en feesten. Bij wijze van sponsoring adverteren ze op speciale advertentieborden in school, delen ze proefmonsters uit, geven ze workshops of ontwikkelen ze lesmateriaal.

Precies twintig-jaar geleden werd Suriname onafhankelijk. Op deze foto uit 1975 wordt de toenmalige premier Joop den U yl na de finale besprekingen op het vliegveld Zanderij in…

DUBLIN, 25 NOV. Ongeveer zestig procent van de Ierse bevolking heeft gisteren volgens een voorlopige schatting een stem uitgebracht in het referendum over de legalisering van echtscheiding in Ierland. Resultaten van het referendum over de grondwetswijziging zouden rond het middaguur bekend worden.

Weersverwachting voor zondag opgemaakt door onze weerkundige medewerker om 06.30 uur: Wolkenvelden, maar vooral in het oosten eerst nog af en toe zon.

ROTTERDAM, 25 NOV. De Franse filmregisseur Louis Malle (63) is donderdag in Los Angeles overleden. Hij was een van de bekendste en veelzijdigste regisseurs van na de oorlog, dank…

DEN HAAG, 25 NOV. D66-leider Van Mierlo is kwaad over de paniek die ei ie: hem de afgelopen weken in zijn j is ontstaan. Dat zei hij gisteravond op het EE congres van de partij.

MOSTAR, 25 NOV. De Duitse buremeester Hans Koschnick van de nische stad Mostar dreigt op te ren. Volgens Koschnick heeft Europese Unie gefaald.

ROTTERDAM, 25 NOV. Financieel directeur R. Hendriksen (56) stapt met ingang van 1 januari uit de raad van bestuur van Fokker.

ROTTERDAM, 25 NOV. De Nederlandsche Bank heeft deze zomer een financiële instelling in Hilversum gesloten omdat het bedrijf zonder vergunning als bank werkzaam was.

JAKARTA, 25 NOV. Na drie dagen van anti-Chinese rellen is vandaag de rust teruggekeerd in de Indonesische stad Pekalongan (Midden-Java), aldus de politie. De rellen, waarbij duizenden betogers schade hebben toegebracht aan eigendommen van Chinezen, begonnen woensdagochtend toen een Chinese geesteszieke een koran verscheurde. De overgrote meerderheid van de Indonesiërs is moslim.

ROTTERDAM, 25 NOV. De korpsbeheerders zullen een kort geding aanspannen tegen de politiebonden als zij de aangekondigde stakingen komende week doorzetten.

SARAJEVO, 25 NOV. De Bosnisch Servische leider Karadzic heeft in een televisietoespraak het akkoord van Dayton verdedigd, maar tegelijkerijd aanvullende onderhandelingen over de positie van Sarajevo geëist. Inwoners van de Bosnisch-Servische wijken van Sarajevo weigeren intussen zich “in handen van de vijand” te stellen.

Foto: ZANDERIJ. Precies twintig jaar geleden werd Suriname onafhankelijk. Op deze foto uit 1975 wordt de toenmalige premier Joop den Uyl na de finale besprekingen op het vliegveld Zanderij in een overall gehesen voordat hij per helikopter naar Curaçao zal vliegen. Rechts minister Pronk van ontwikkelingssamenwerking. (Foto NRC Handelsblad/Vincent Mentzel)

Toen ik op 18 november de voorpagina van NRC Handelsblad las, schrok ik van het artikel over bomberjacks met een vlaggetje. Ik heb zelf een bomberjack met een vlaggetje, maar ik ben géén racist. Wat er in de krant stond vond ik pas racistisch. Want daar stond dat alle mensen met een bomberjack racisten zijn.

Als enige courant ter wereld meldde het NRC Handelsblad van 20 november een wel heel bijzonder medisch experiment: het opereren van ambtenaren. Met verbazing las ik dat deze operaties mogelijk werden door goedkeuring van een wet door de Senaat der VS, over de gemoeide bedragen. Een voorbeeld voor het suffe Europa! Op de snijtafel al die ambtenaren!

'De Nachtwacht' noemen de buurtbewoners inmiddels de Rembrandttoren met zijn zwaailicht, zo meldt Bas van Lier in zijn artikel 'Bijnaam' (NRC Handelsblad, 20 november). Een toren die, schrijft hij, 'met zijn 135 meter de hoogste van het land is'. Daarmee doet hij de 'Delftse Poort', van architect A. Bonnema, in Rotterdam echter te kort. Niet gesierd door poëtische bijnamen, maar wel 15 meter hoger.

Het meest ergerlijke aan de affaire-Van der Valk is wel het Robin Hood-achtige karakter dat men eraan poogt te geven. Met een nauwkeurig geregisseerde operatie tracht men het “gesundes Volksempfinden” te mobiliseren ten faveure van de belaagde familie, die aldus tot ware volkshelden worden gebombardeerd. In dit plaatje passen natuurlijk ook de adhesiebetuigingen van personeel, het optreden van een voormalig voetbalcoach, etc.

In het hoofdartikel naar aanleiding van de de verkiezing van Oscar Lafontaine tot voorzitter van de Duitse SPD (NRC Handelsblad, 16 november) wordt gesuggereerd dat deze in 1990 tegen de Duitse eenwording zou zijn geweest.

In een reactie op een stukje over Internet van Paul Scheffer, stelt R. Maarleveld (NRC Handelsblad, 16 november) de retorische vraag of Scheffer zijn telefoon afdankt “omdat een bovengemiddelde hoeveelheid contactgestoorden in de hoorn hijgt of ranzige 06-nummers draait”.

Oud-staatssecretaris G. Brokx van Volkshuisvesting wordt per 30 november de nieuwe president-commissaris van de Nationale Woningraad (NWR). De Raad is een belangenorganisatie van ruim 700 woningcorporaties en heeft ruim 900 medewerkers.

J. de Hoop Scheffer is benoemd tot voorzitter van het Nederlands Helsinki Comité. Hij volgt H. Aarts op. De Hoop Scheffer was voorheen permanente vertegenwoordiger bij de NAVO en is tegenwoordig onder meer voorzitter van de Commissie Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking van de VVD.

Het Goya Fund, dat belegt in Spaanse en Portugese aandelen, wordt omgezet in vastrentende beleggingen in guldens. Het krijgt de naam TG Rentegroei Fonds. Aandeelhouders van het fonds hebben dinsdag met dit voorstel ingestemd. Ze krijgen uit een pot van 7 miljoen gulden claims ter beschikking, die recht geven tot inschrijving op TG Rentegroei.

Het gemeentebestuur van Amsterdam heeft M. de Jong per 1 december benoemd tot bestuurder bij het Gemeentevervoerbedrijf Amsterdam (GVB). Hij gaat de reorganisatie van het bedrijf leiden. De Jong (61) was van 1982 tot 1990 voorzitter van de hoofddirectie van de Perscombinatie en van 1991 tot 1994 voorzitter van de NOS. Naast De Jong is W. Faber aangesteld tot tijdelijk directeur bij het GVB voor de dagelijkse leiding. Hij is nu directeur van de dienst Riolering en Waterhuishouding in Amsterdam.

De maandelijkse (90ste) uitloting op de renteloze obligatielening 1988 per 1998 uitgegeven door Het Nederlands Kanker Instituut heeft als winnend lot aangewezen de obligatie (groot nominaal 1000 gulden) genummerd 105193. Tegen inlevering van dit stuk wordt één miljoen gulden uitgekeerd.

Philips is een joint venture aangegaan met de Chinese lampenfabrikanten Shanghai Yaming Electric Lamps Works en Hua Shun. Het samenwerkingsverband, waarin Philips een meerderheidsbelang van 60 procent neemt, gaat Philips and Yaming Luminaires heten. De partijen investeren 10 miljoen gulden in het bedrijf.

Vandaag twintig jaar geleden werd Suriname onafhankelijk. Jaggernath Lachmon (79), nog steeds de onbetwiste leider van de hindostanen, verzette zich fel tegen de wens van de creoolse regering-Arron uit het Koninkrijk der Nederlanden te stappen. Minister Jan Pronk (55) van ontwikkelingsamenwerking was destijds nauw betrokken bij de onderhandelingen. Hans Buddingh' en Sjoerd de Jong vroegen deze twee hoofdrolspelers om een terugblik, vanuit Surinaams en Nederlands perspectief.

Bij de schoonmaakbedrijven van Vendex in Nederland komen door een samenvoeging binnenkort enkele tientallen functies op staf- en managementniveau te vervallen. Gezocht wordt naar vervangende werkgelegenheid, maar gedwongen ontslagen zijn niet uitgesloten. Hodon International, waarin de onderhoudsdiensten van Vendex zijn gebundeld, heeft in Nederland acht verschillende schoonmaakbedrijven: Cemsto, Holland Partners, Eijssink, Van Heusden, Tecso, ZDG, Dick van Troost en Eventure. Deze werkmaatschappijen, met in totaal 18.500 werknemers (veel parttimers), worden geïntegreerd in één bedrijf: Abilis Nederland.

ROTTERDAM, 24 NOV. De FME, de organisatie van werkgevers in de grootmetaal, wil de kosten van ziekteverzuim beperken. De metaalwerkgevers willen met de vakbonden een nieuwe ziektegeldregeling afspreken, met lagere uitkeringen of met wachtdagen voor de werknemers.

GENEVE, 24 NOV. Een internationale groep van twintig verzekeraars heeft gisteren bij de Verenigde Naties in Genève een verklaring ondertekend waarin zij zich verplichten milieuvervuiling tegen te gaan.

BONN, 24 NOV. De opleving van de Duitse econonomische conjunctuur, die vorig jaar in de vroege zomer inzette, is nagenoeg voorbij. De totale produktie van goederen en diensten groeit niet meer, de voor conjuncturele prikkels altijd gevoelige arbeidsmarkt staat stil.

DEN HAAG, 24 NOV. De fracties van de coalitiepartijen PvdA, VVD en D66 zijn gisteravond onderling in botsing gekomen over het kabinetsvoorstel om de winkelopening op zondag aan de gemeenten over te laten.

De samenleving wordt volgens de Frans-Amerikaanse filosoof Rene Girard geregeerd door naaperij. Dat kan leiden tot een hechte maatschappij, maar het is ook een voortdurende bron van strijd. Onlangs verscheen de Nederlandse vertaling van Girards boek over Shakespeare's toneelstukken. 'Bij Shakespeare vind je de drang tot imitatie, vaak in de vorm van afgunst, steeds weer als een geheime beweegreden terug.'

Bram Kempers (red): Openbaring en bedrog. De afbeelding als historische bron in de Lage Landen. Amsterdam University Press, 203 blz. Prijs fl. 39,50.

Kunsttijdschrift voor kinderen over Art Brut Gelukkig bestaat er nog steeds een kunsttijdschrift voor kinderen. Het heet Dada.

Met Alice op cd-i zwerven door Wonderland Ken je het boek Alice in Wonderland? Nee? Dan moeten we daar eerst iets aan doen.

Ik zal altijd alles opeten

Deze taart hoef je niet te bakken. Dat spaart energie en je kunt je vingers niet branden. Je hebt er eigenlijk alleen maar plastic voor nodig en natuurlijk een paar lekkere taartbenodigdheden. Het is wel en geen taart, maar toch is het taart. De bodem is het begin van het raadsel.

Soms ben je interessanter dan je zelf denkt. Bijvoorbeeld rondom Sinterklaas. Dan worden ouders vaak veel nieuwsgieriger dan normaal. Alles willen ze weten. Of je nog meer verkeerde dingen hebt uitgevreten dan zij al dachten. Of je nog in Barbie's geïnteresseerd bent. Of je schaatsen nog passen. Of je die gameboy nou echt zo leuk vindt. Of je verder nog iets nodig hebt. En of je eigenlijk wel marsepein lust. Ze grinniken over verlanglijstjes en schoenen die moeten worden gezet. Allemaal namens Sinterklaas natuurlijk. Die moet dat op tijd weten.

Uit zijn oren groeide meer haar dan er op zijn hoofd zat. Hij droeg een zonnebril en op zijn witte blouse, in de buurt van zijn navel, zat een grote koffievlek.

IJle verhalen van J. Bernlef J. Bernlef: Cellojaren. Uitg. Querido, 182 blz. Prijs f 27,50. Sommige verhalen uit Cellojaren, de nieuwe bundel van J.

Michaël Zeeman: De verduistering. Uitg. De Bezige Bij. 220 blz. Prijs: ƒ 32,50.

Giuseppe Culicchia: Dekking zoeken (Tutti giù per terra). Vert. Pietha de Voogd. Uitg. Anthos, 160 blz. ƒ 24,90

Breyten Breytenbach: Landschappen van onze tijd, vermaakt aan een beminde. Vert. Adriaan van Dis. Uitg. Meulenhoff/Van Gennep, 83 blz. ƒ 34,90.

Vladimir Vojnovitsj: Een incident in hotel Metropool. Vert. Pieter de Smit. Uitg. Meulenhoff, 176 blz. ƒ 34,90.

Adam Zameenzad: Gorgeous White Female. Uitg. 4th Estate. Prijs ƒ 47,20 geb. Een schitterend blanke vrouw. Vert. Frans van der Wiel. Uitg. Van Gennep, 237 blz. ƒ 39,90De auteur is op 25 november aanwezig op het VvL-symposium 'Op het breukvlak van twee eeuwen' in Amsterdam, tel. 020-6240803.

De Gids 1995/11+12. Uitg. Meulenhoff, 203 blz., ƒ 32,50.

Richard Ford: Independence Day. Uitg. Knopf, 451 blz. Prijs ƒ 45,30. De Nederlandse vertaling verschijnt in februari bij uitgeverij Contact.

“In Vlaanderen bestaat nog steeds de neiging, zich tegen het Frans te verzetten, maar dat is langzamerhand hoogst ouderwets. De beslissende taalstrijd gaat van nu af tegen het Amerikaans, ook die van de Fransen, ook die van de Duitsers: die van iedereen, waar ook ter wereld, zelfs die van de Engelsen, de Russen en de Chinezen.” Dankwoord dat Harry Mulisch gisteren uitsprak bij het in ontvangst nemen van de Prijs der Nederlandse Letteren 1995 uit handen van koning Albert II van België.Dankwoord, op donderdag 23 november 1995 uitgesproken bij het in ontvangst nemen van de Prijs der Nederlandse Letteren 1995 uit handen van koning Albert II van België.

Bij de echte liefhebbers is de cd van de Beatles niet in goede aarde gevallen maar het financieel succes is opnieuw overweldigend, hoorde ik van een kenner. Dat heeft een eenvoudige verklaring, zei hij. De Beatles hebben hun wereldsucces te danken aan de babyboomers. Op het juiste ogenblik heeft deze generatie de muziek van haar verlangen gekregen, of misschien sterker, van haar levensgevoel, haar interpretatie van de Zeitgeist. Vergelijkenderwijs heeft het gemiddelde der babyboomers zich goed in de maatschappij gehandhaafd. Dat betekent ook: meer dan het gemiddelde verhuizen. De muziek stond nog op singletjes en langspeelplaten. Bij verhuizingen gaat veel verloren, doordat het krast of breekt, maar het komt ook voor dat het plotseling als ballast wordt herkend. In de kale kamers van huizen die door babyboomers voor grotere onderkomens waren verwisseld, zag je destijds veel platen van de Beatles op de vloer. Nu, twintig jaar later, komt het eerste heimwee naar de jeugd. De eerste babyboomers zijn al met vervroegd pensioen. Oude afspeelapparatuur is spoorloos verdwenen, iedereen heeft een geluidstoren voor cd's en zo is het onvermijdelijk geworden dat er een cd van de Beatles verschijnt die als 'nieuw' wordt aangekondigd. Werkelijk nieuw is die natuurlijk niet. Deze sound van de sixties valt niet te vernieuwen - alle geschiedenis is onherhaalbaar - maar het heimwee naar de jeugd is nu ook bij de babyboomers zo krachtig geworden dat ze zich daarmee kunnen wijsmaken, 'weer even jong te zijn'. Daar is niets nieuws aan. Johan Andreas Dèr Mouw dichtte al:

Soms lijkt het of de Amerikaanse paleontoloog Stephen Jay Gould geschiedenis bedrijft in plaats van biologie, tot je beseft dat biologie geschiedenis is. In zijn essaybundel Eight Little Piggies vraagt hij zich onder meer af waarom mensen vijf vingers aan elke hand hebben. Rubriek over boeken die ten onrechte in de ramsj zijn geraakt.Stephen Jay Gould: Eight Little Piggies. Reflections in Natural History. Uitg. Jonathan Cape. Verkrijgbaar bij de boekhandels Donner en Scheltema & Holkema voor ƒ 14,50.

De strijd om de Franse literaire prijzen heeft dit jaar opmerkelijke winnaars opgeleverd. De Frans-Russische schrijver Andrej Makine kreeg zowel de prestigieuze Prix Goncourt als de Prix Médicis voor een roman over zijn Franse grootmoeder in Siberië. Patrick Besson, van Russisch-Kroatische ouders, kreeg de Prix Renaudot voor een hilarische familieroman.Andrej Makine: Le testament Français. Uitg. Mercure de Franse, 309 blz. Prijs ƒ 48,-. Patrick Besson: Les Braban. Uitg. Albin Michel, 375 blz. ƒ 52,-

Wat schreef de op 10 november geëxecuteerde Nigeriaanse schrijver Ken Saro-Wiwa? Zijn werk is in West-Europa vrijwel niet verkrijgbaar. Anneriek de Jong leende ze bij het AfrikaStudiecentrum in Leiden. “Ken Saro-Wiwa's boeken zijn vitaal, speels en spits, maar ook verstild, triest en bitter”De boeken van Ken Saro-Wiwa, ook de hier niet besproken titels, zijn aanwezig in de bibliotheek van het Afrika-Studiecentrum, Wassenaarseweg 52, Leiden. Athenaeum Boekhandel in Amsterdam hoopt over drie weken Saro-Wiwa's verhalenbundel A Forest of Flowers binnen te krijgen.

De lijst van popmusici die voortijdig en op het hoogtepunt van hun roem overleden is lang. Elk van hen heeft een zwanezang, een laatste veelbetekenend nummer. De komende tijd zullen, op sterfdagen van popmusici, deze laatste nummers nader bekeken worden. Vandaag 'These Are The Days Of Our Lives', de zwanezang van Freddy Mercury, die vandaag vier jaar geleden overleed.

De oude man die ik ben, drinkt graag een borrel met de andere oude mannen die ik ben. We schenken in, we steken op. Gewone kamer, gewone jenever, gewone sigaretten. Ach, waarom zou het geen herenkamer zijn in een landhuis, courvoisier, havanna's. We zitten hartelijk bijeen, ons gesprek is traag en spits. We noemen elkaar bij de achternaam en zeggen soms 'jongen'. Pikant taalgebruik van ouden van dagen. Wij kijken elkaar nooit aan. Dat zou te persoonlijk zijn. En gênant, want we zijn ijdel en lelijk.

Het grote voordeel van het ouder worden is dat je minder slaap nodig hebt. Als jonge jongen sliep ik minimaal tien uur per etmaal. Nog liever sliep ik twaalf of veertien uur achter elkaar. Mijn ouders hebben wel eens na zestien uur ongerust aan mijn bed gestaan. Zij dachten dat ik dood was, maar ik sliep. Slapen deed ik overal met hetzelfde gemak. Op een doorgezakt matras, in een te nauwe slaapzak of op een harde bank in een stationswachtkamer, geen ongerief was groot genoeg om mij uit mijn slaap te houden. Er is zelfs een periode geweest dat ik in staat was om staande te slapen. In de tijd dat ik nog zoveel sliep, werd ik altijd doodmoe wakker. De eerste uren van de waaktoestand waren een kwelling. In de strijd tegen de slaap sleepte ik mij voort. Het aankleden vergde een energie die ik nauwelijks op kon brengen. Volgens mijn moeder ben ik tweemaal van school gestuurd, omdat ik tijdens de lessen in slaap was gevallen. De ogen gesloten, het hoofd voorover op de armen, de mond half open en dan maar slapen: het genot om niet deel te nemen aan de wereld. Ook ben ik een keer door twee politieagenten thuisgebracht, omdat ik tijdens de lesuren op een bankje in het park lag te slapen. Schopenhauer heeft eens gezegd dat mensen jaloers zijn op honden en katten, omdat deze huisdieren zonder enig schuldgevoel plotseling neerploffen om te gaan slapen. Vooral bij honden kun je dat verschijnsel goed waarnemen. Het ene moment lopen ze nog vief door de kamer, maar het volgende moment begint het lichaam plotseling te waggelen en valt het als een zoutzak op de grond. “Herinnering is als een hond die gaat liggen waar hij wil”, schreef Cees Nooteboom in Rituelen.

EN DE LIFEDADIGER Door Marten Toonder 5200 Kwetalsprong op en greep de bril, die Tom Poes hem voorhield. “O, wat mooi!’ riep hij uit.

Der Wilderer vom Silberwald - (Otto Meyer, 1957, West-Duitsland). Hei-matfilm over boswachter en weduwe in de Alpen. Duits/.1, 20.15-21.50u.

Nieuwslijn. Reportage vanuit het vliegtuig waarin de gewichtsloze scènes zijn gemaakt voor de film Apollo 13.

In de serie van vijf recepten over hamburgers zijn grilleren of op de barbecue roosteren de beste bereidingswijzen.

Meubels en voorwerpen uit de negentiende eeuw zijn overdadig lelijk. Het Rijksmuseum in Amsterdam probeert dit vooroordeel te slechten. Onder de titel De Lelijke Tijd zijn er protserige kasten, uitzinnig versierde lepels en een neo-gotische piano te zien. “Wat je ziet, is vaak genoeg nog een raadsel, omdat het de bekende associaties met steile burgerlijkheid en krullenkitsch oproept. Maar het is een raadsel dat intrigeert.”De Lelijke Tijd. Pronkstukken van Nederlandse interieurkunst 1835-1895. Rijksmuseum, Amsterdam. 25 nov t/m 31 mei 1996. Di t/m za 10-17u, zp 13-17u. Catalogus 300 blz. Prijs 95,-. Uitgave met hoogtepunten 60 blz., prijs 17,50. Rijksmuseum Kunstkrant ƒ 2,50.

Countrymuziek werd lange tijd beschouwd als ingeslapen plattelandsvermaak. De kring van liefhebbers bleef beperkt. Maar moderne Amerikaanse country-zangers zoals Garth Brooks spreken een groot publiek aan. Hij is een megaster in de VS, en verkoopt meer platen dan Madonna of Michael Jackson. “Dat alleen bekrompen mensen naar country luisteren is een verkeerd beeld”.

Moderne kunst en dictatuur zijn onverenigbaar met elkaar, dacht men tijdens de Koude Oorlog. Dit eenvoudige beeld is na de val van de Muur bijgesteld. Op tentoonstellingen in Londen en Essen blijkt dat modernisme en fascisme in Italië uitstekend samengingen. En ook in Duitsland en de Sovjet-Unie was er sprake van continuïteit tussen modernisme en totalitaire kunst.Tentoonstelling: Art and Power: Europe under the dictators 1930-45. Hayward Gallery, Londen. T/m 21 jan. 1996. Daarna van 26 febr. t/m 6 mei 1996 in het Centre de Cultura Contemporània de Barcelona en van 7 juni t/m 20 aug. 1996 in het Deutsches Historisches Museum in Berlijn. Catalogus (uitg. Thames and Hudson, 360 blz.) Prijs ƒ 59,85 (paperback) en ƒ 110,75 (geb.). Tentoonstelling: Glaube Hoffnung Anpassung. Museum Folkwang Essen. T/m 7 jan. 1996. Daarna van 15 febr. tot 7 april in Württembergischer Kunstverein in Stuttgart en van 18 april tot 16 juni in IVAM Centro Julio Gonzales in Valencia. Catalogus (uitg. Museum Folkwang, 187 blz.) Prijs ƒ 54,60.

Zou het echt zo zijn dat muziek de emoties van de componist uitdrukt? De dichter Remco Ekkers wilde het wel graag geloven toen hij naar Nisi do-_ minus luisterde, een door…

Schilderijen van Stijn Peeters. T/m 23 dec bij galerie Oele. Lijnbaansgracht 314, Amsterdam. Di t/m za 13-17u. Prijzen ƒ 800,- tot ƒ 6500,-.

Rudi Fuchs, directeur van het Stedelijk Museum werd door het Amerikaanse Whitney Museum of American Art gevraagd een tentoonstelling samen te stellen met werken uit zijn collectie. Fuchs combineerde de kunstwerken op een associatieve manier, zoals hij dat ook doet in zijn tentoonstellingenreeks Coupletten in het Stedelijk. “Het is een platvloerse manier van omgaan met schilderijen die zelf helemaal niet platvoers zijn - meer niet.”Het Amerikaanse Perspectief, hoogtepunten uit de collectie van het Whitney Museum of American Art. Stedelijk Museum, Paulus Potterstraat 13, Amsterdam. Tot 28 januari. Dag. 11-17 u. Catalogus, 127 blz. ƒ 32,50.

Voor zijn toneelstuk over de onafhankelijkheidsstrijd in Indonesië koos Jan Blokker geen Nederlands perspectief. De Indonesische president Soekarno is de hoofdpersoon. “Onze kant van de geschiedenis heeft altijd disproportioneel grote aandacht gehad,” zegt Blokker. “We zeiken nog altijd over de arme Annekes en de arme ouders van de arme Annekes, maar wat de Indonesiërs hebben doorstaan weten we niet.” Met de première van 'Soekarno' wordt op 30 november het festival Indië/Indonesië geopend.Soekarno door Het Nationele Toneel in de regie van Johan Doesburg. Koninklijke Schouwburg, Den Haag. 30 nov. t/m 10 dec.

De mooiste Nederlandse bioscoop die ik ken is geen Jugendstiltempel met en ook geen efficiënt, comfortabel megaplex, maar een plompe, vierkante blokkendoos. Hij staat in Rotterdam op de hoek van de Kruiskade en de Lijnbaan en heet Thalia: dé Thália, zegt de bioscoopbezoeker, want dat de muze van het blijspel haar klemtoon eigenlijk op de i zou willen horen, kan hem niets schelen.

Als praktizerend fotograaf wil ik graag reageren op het artikel van Bas Roodnat (CS 10-10). ‘Alles is al gedaan en iedereen kan het’, en: ‘Het minderwaardigheidscomplex van de…

Aan de Albert Cuypstraat in Amsterdam is fotostudio To Sang gevestigd. Deze Chinese fotograaf maakt portretten in opdracht en wil vooral niet als kunstenaar worden beschouwd. Met behulp van decorstukken creëert hij niettemin een droomwereld van onverwoestbare bloemen, rode appeltjes en immer besneeuwde Alpen. Onlangs werden 22 foto's gebundeld in een boek.To Sang. Fotostudio. Uitg. Basalt. Prijs ƒ 34,50.

“Dat we al die tijd straatarm zijn geweest, is grote flauwekul. Ook toen werd er heus wel eens wat verkocht,” zegt Constant (75), een van de oprichters van Cobra. Aan zijn grote oeuvre wordt nu zowel in Amsterdam als in Den Haag een expositie gewijd. “De belangrijkste les van Cézanne is dat je met kleur volume en ruimte kan geven. Op dit terrein leer ik iedere dag iets nieuws.”Constant. Schilderijen 1948-1995. Stedelijk Museum, Paulus Potterstraat 13, Amsterdam. T/m 21 jan. 1996. Ma t/m zo 11-17u. Constant, de aquarellen 1975-1995. Haags Gemeentemuseum, Stadhouderslaan 41, Den Haag. 1 dec. t/m 4 febr. 1996. Di t/m zo 11-17u.

DEN HAAG, 24 NOV. Nico Verhoeven stopt met fietsen. De 34-jarige coureur gaat zich in de nieuwe Rabo-ploeg van Jan Raas bezighouden met het jeugdplan. Verhoeven won in zijn tienjarige loopbaan 26 wedstrijden, waaronder een etappe in de Tour van 1987.

LUBLINIEC, 24 NOV. Jeugdwereldkampioen Georgiev heeft na tien ronden alleen de leiding bij de Europese titelstrijd dammen. De Rus won zijn zevende partij, terwijl titelverdediger Valneris een punt kwijtraakte aan de Litouwse grootmeester Boezinski. De beide Nederlandse deelnemers, Jansen en Scholma, speelden remise tegen respectievelijk de Est Ilves en de Pool Chmiel.

AMSTERDAM, 24 NOV. Twaalf Ajax-supporters zijn gisteren op Schiphol wegens misdragingen uit het vliegtuig gezet dat hen naar Tokio zou vervoeren. Ajax wordt volgende week dinsdag bij de finale van de wereldbeker in Tokio gesteund door bijna 900 fans uit Nederland. Deze arriveren in de loop van het weekeinde in de Japanse hoofdstad.

AMSTERDAM, 24 NOV. Het Nederlands cricketteam zal het bij de wereldtitelstrijd volgend jaar in India zonder de in Engeland spelende prof André van Troost moeten doen. Van Troost heeft aangegeven geestelijk en fysiek niet in staat te zijn het lange toernooi af te werken. Hij speelt al enkele jaren als prof voor County Somerset. Hij behoort in Engeland tot de snelste bowlers.

AMSTERDAM, 24 NOV. De Europese voetbalunie (UEFA) staat achter Ajax' weigering Ferencvaros te voorzien van 3.000 toegangskaarten. De Amsterdamse club ondernam die stappen na racistische uitingen van het Hongaarse publiek in de wedstrijd tussen beide clubs in Boedapest.

LINARES, 24 NOV. Drie Nederlandse schakers mengen zich vandaag in een barrage tussen zeven spelers voor vier plaatsen in het interzone-toernooi, dat volgend jaar mei in Jerevan (Armenië) wordt gehouden. Paul van der Sterren, John van der Wiel en Loek van Wely eindigden in het Europese kwalificatietoernooi in Linares - de eerste stap in de wereldtitelstrijd van de internationale schaakbond FIDE - op de gedeelde tweede plaats. Toernooi-winnaar Miguel Illescas is zeker van een ticket voor het vervolg-evenement in de wereldtitelstrijd.

DOETINCHEM, 24 NOV. De Graafschap heeft Hennie Meijer gecontracteerd. De 33-jarige spits is tot het einde van dit seizoen op uitleenbasis overgenomen van Heerenveen. De aanvaller mag transfervrij vertrekken.

EINDHOVEN, 24 NOV. Jacco Eltingh en Paul Haarhuis hebben zich vrijwel zeker geplaatst voor de halve finales van het wereldkampioenschap dubbelspel in Eindhoven door in de tweede groepswedstrijd te winnen van Grant Connell en Patrick Galbraith: 7-6 en 6-2. Winst van één set vanavond in de laatste groepswedstrijd tegen Leach/Melville volstaat voor de definitieve kwalificatie van de Nederlanders.

DORDRECHT, 24 NOV. Oud-minister Ed Nijpels gaat proberen de ruzies in de biljartwereld bij te leggen. Hij wordt bemiddelaar in het conflict tussen de professionele driebandenorganisaties BWA en VDN enerzijds en de Nederlandse, Europese en wereldbond (KNBB, CEB en UMB) anderzijds. Nijpels is president-directeur van De Twaalf Provinciën Landelijke Arbodienst NV. Hij was minister van VROM, fractievoorzitter van de VVD en burgemeester van Breda. Alle partijen zijn akkoord met Nijpels als bemiddelaar.

ROTTERDAM, 24 NOV. Het optimisme waarmee de Nederlandse vrouwenhockeyploeg negen dagen geleden aan het olympische kwalificatietoernooi in Zuid-Afrika begon, is na de reeks teleurstellende prestaties omgeslagen in vertwijfeling. Gisteren was zelfs het reeds uitgeschakelde Canada met 1-0 te sterk voor het team van bondscoach Tom van 't Hek. Drie minuten voor tijd passeerde Karen McNeill uit een strafcorner doelvrouw Jacqueline Toxopeus in een wedstrijd waarin de ontzielde Europees kampioen geen moment aanspraak mocht maken op de overwinning.

ZEIST, 24 NOV. “Er waart hier een destructieve geest”, zei een sombere Jos Staatsen tijdens de algemene vergadering betaald voetbal in Zeist. Fortuna-voorzitter Eric Bouwmeester vergeleek de sfeer in de Johan Cruijff-zaal op het KNVB-sportcentrum met die van “een werkgever-werknemer-discussie uit de vorige eeuw”. Hij kreeg bijval voor zo veel wijsheid.

ZEIST, 24 NOV. Zes 'wijze mannen' zullen een schisma in het betaald voetbal moeten voorkomen. Voorzitter Jos Staatsen van de sectie betaald voetbal van de KNVB besloot gisteravond laat tot instelling van een bemiddelingscommissie nadat hij er tijdens de algemene vergadering van de sectie in Zeist niet in was geslaagd de tegenstellingen tussen Ajax, Feyenoord en PSV (de 'Grote drie') enerzijds en de andere clubs in het betaalde voetbal anderzijds te overbruggen. De inzet van het conflict is het onderdeel van het voor het overige wel aangenomen beleidsplan 1996-'99 van de voetbalbond waarin een verdeling is opgenomen van de tv-gelden voor rechtstreeks uit te zenden onderlinge competitiewedstrijden van de drie topclubs. Per duel zouden de twee deelnemende ploegen 75 procent mogen verdelen, de andere 34 clubs 25 procent. De 'kleine' clubs zijn het daar niet mee eens en wensen een evenredig deel van de opbrengst.

HOOGVLIET, 24 NOV. Onder leiding van voorzitter Chris de Korte heeft het Coaches Platform Judo in een open brief aan het bestuur van de Judo Bond Nederland (JBN) aangedrongen op het vertrek van bondscoach Cor van der Geest. De trainers hebben het vertrouwen in de bondscoach opgezegd. Zij zullen de samenwerking met Van der Geest voorlopig tot een minimum beperken.

ROTTERDAM, 24 NOV. Wopke de Vegt heeft het kort geding tegen de Nederlandse schaatsbond (KNSB) gewonnen. De coach van Rintje Ritsma mag van de president van de rechtbank in Utrecht, mr. P. Broekhoven, tijdens officiële wedstrijden langs de baan in kleding van de privé-sponsor coachen. De KNSB wilde dat hij in schaatspakken van de KNSB-sponsors (Aegon en Deloitte & Touche) zou verschijnen.

Zou Ajax een genetische metafoor zijn?

AMSTERDAM, 24 NOV. Nederlandse bussenbouwers, zoals Den Oudsten in Woerden en Berkhoff in Heerenveen, hebben last van een onzekere markt. Omdat de Tweede Kamer nog geen besluit heeft genomen over de door de minister gewenste bezuinigen, hebben streekvervoerders hun investeringen tot nu toe uitgesteld. Ook is er nog veel onduidelijkheid over nieuwe aanbestedingsregels in het openbaar vervoer. Daardoor zijn de orderportefeuilles van de bussenbouwers voor het komende jaar slecht gevuld.

Basic Market (Product & Production Development bv) en DISC & Partners bv gaan samenwerken. Zowel DISC als Basic zijn leveranciers van service-artikelen aan de luchtvaart op het gebied van catering. Doel van de samenwerking, die zal worden gerealiseerd door een uitwisseling van aandelen, is een groter aanbod van diensten en produkten en snellere groei van het marktaandeel. Basic, opgericht in 1994, en DISC hebben nu een gezamenlijke omzet van enkele miljoenen guldens.

AMSTERDAM, 24 NOV. Nadat de afgelopen dagen vraag naar defensieve waarden de overhand had, waren het vooral cyclische fondsen die zich wisten op te trekken aan de vriendelijke stemming die ook vandaag op de beursvloer werd tentoongespreid. Vlak na het middaguur wees de AEX-graadmeter op een lichte koersverbetering. De index stond toen op 466,99, een stijging van 3 punten.

APELDOORN, 24 NOV. De Gelderse Papiergroep, producent van speciale papiersoorten, is in de afgelopen zomermaanden onaangenaam getroffen door tegenvallende orderontvangsten. De onderneming heeft daarom haar winstprognose naar beneden toe bijgesteld.

BRUSSEL, 24 NOV. Twaalf procent van het speelgoed dat op de Europese markt wordt aangeboden betreft vervalsingen van merkprodukten. Dit gaat vooral ten koste van de werkgelegenheid in Europa en de veiligheid van het speelgoed. Op een congres in Brussel van de Europese speelgoedindustrie, verenigd in de TME, klonk gisteren grote bezorgdheid op over het gebrek aan een effectieve bestrijding van vervalsingen.

VLISSINGEN, 24 NOV. In de zomer van 1994 kondigde het bestuur van Koninklijke Schelde Groep (KSG) niet zonder trots aan dat de onderneming zich wilde losmaken van de overheid en streefde naar een beursgang voor of omstreeks de eeuwwisseling. De Schelde, zoals het concern in Zeeland nog altijd wordt genoemd, was na het RSV-debâcle begin jaren tachtig met steun van de staat (nu 90 procent van de aandelen) en de provincie Zeeland (10 procent) weer op de been geholpen. En mede door de monopoliepositie die de onderneming innam bij de bouw van schepen voor de Koninklijke Marine (vooral fregatten) ging het KSG - netto winst vorig jaar bijna 19 miljoen gulden - financieel redelijk goed. Zelfs zo goed dat twee jaar geleden werd besloten alle winstrechten van de grootaandeelhouders met terugwerkende kracht te voldoen. Die maatregel was een voorbereiding op een onafhankelijker positie, KSG liet op die manier potentiële nieuwe aandeelhouders zien dat het in staat was tot dividendbetaling en dacht zo de kapitaalverschaffers voor zich in te nemen.

DEN HAAG, 24 NOV. Nederlandse tuinders hoeven absoluut niet op een financiële compensatieregeling te rekenen voor het verdrag dat de Europese Unie met Marokko over tomaten en vis heeft gesloten.

ROTTERDAM, 24 NOV. De onttakeling van het eens zo wijd vertakte industriële conglomeraat Begemann is met de voorgenomen verkoop van Holec International (eletrotechniek) een nieuwe fase ingegaan. Bij Holec werkt een kwart van het personeel van Begemann. De activiteiten zijn goed voor ongeveer 20 procent van de concernomzet van bijna 1,67 miljard gulden. Na de verkoop van Holec houdt Begemann in Nederland twee activiteiten van enige omvang over plus een hoop kleine bedrijven: Holec Machines en Apparaten, de kern van de zogeheten Railgroep (bijna 1200 mensen), in Ridderkerk, en de werf RDM. Verder is het concern nog steeds eigenaar van de Belgische onderneming VCST (producent van versnellingsbakken), die in de etalage staat. België is tevens het toneel voor een schadeclaim tegen de overheid van 230 miljoen gulden. Begemann claimt het bedrag omdat de Belgische overheid geen steun meer wilde geven aan de voormalige Begemann-dochter Boelwerf.

Enkele jaren na de introductie van de markteconomie is Vietnam al de derde rijstexporteur ter wereld. Voor Michel Camdessus, de Franse managing director van het Internationale Monetaire Fonds (IMF), is dat een bewijs dat 'de markteconomie de mens in zijn genen zit'. Bevordering van financiële stabiliteit en van economische groei is het 'beroepsmatige evangelie' van de praktizerend katholiek Camdessus. Een gesprek in drie bedrijven.

WENEN, 24 NOV. De OPEC heeft besloten het maximum van haar olieproduktie in de eerste helft van 1996 te handhaven op 24,52 miljoen vaten per dag. Het produktiemaximum is al twee jaar van kracht, maar de werkelijke produktie ligt duidelijk hoger. (KRF)

TUNIS, 24 NOV. De regering van Tunesië is van plan een deel van zijn aandeel in de belangrijkste oliedistributeur van het land te verkopen. Dit zeggen medewerkers van de effectenbeurs in Tunis. Het staatsbedrijf Société Nationale de Distribution des Pétroles (SNDP), publiek bekend onder de naam AGIL, had in 1994 een omzet van 409 miljoen dollar en een netto winst van 7,5 miljoen en een marktaandeel van vijftig procent. (Reuter)

LONDEN, 24 NOV. Het Britse concern Thorn EMI is van plan zijn muziekdivisie EMI Music in maart te verzelfstandigen. De divisie vertegenwoordigt ongeveer de helft van de omzet. Over de eerste helft van het op 1 april begonnen boekjaar groeide de omzet van Thorn EMI met 13 procent tot 2,19 miljard pond (5,35 miljard gulden). De winst voor belasting steeg met 44 procent tot 179,7 miljoen pond (440 miljoen gulden), deels als gevolg van bijzondere posten. (Reuter)

BRUSSEL, 24 NOV. Een meederheid van de Europeanen verwacht dat er in het jaar 2000 één Europese munt zal zijn, die volgens hen ecu moet heten. Dit blijkt uit een opinieonderzoek van de Europese Commissie dat in juni werd gehouden. Volgens de peiling denkt 53 procent van de Europese burgers dat “in 2000 één munteenheid in omloop zal zijn”. De Deense, Zweedse, Oostenrijkse en Portugese burgers zijn sceptischer over de snelle invoering van de munt. Van de Duitsers denkt 52 procent dat de munt er in 2000 zal zijn. (Reuter)

BRUSSEL, 24 NOV. De Europese Commissie heeft besloten de boycot van de import van bont van dieren die met valstrikken zijn gevangen, met één jaar uit te stellen tot 1 januari 1997. Canada en de internationale bonthandel verwelkomden de beslissing, die kwam na intensieve protesten van Canadese indianen. “Het inkomen is in dit geval niet zo belangrijk als de vernietiging van een manier van leven”, aldus de Canadese ambassadeur bij de Europese Unie. (Reuter)

BOEDAPEST, 24 NOV. De minister van financiën van Hongarije, Lajos Bokros, heeft gisteren zijn ontslag ingediend, maar premier Gyula Horn weigert dat te accepteren. Dat heeft een regeringswoordvoerder donderdag meegedeeld. Bokros is de architect van een streng bezuinigingsprogramma in Hongarije, dat steeds meer onder vuur komt te liggen. Bokros wil opstappen omdat het constitutionele hof eerder deze week een streep haalde door zijn voorstel de hypotheekrente voor woningen te verhogen van 15 tot 25 procent. (Reuter)

PEKING, 24 NOV. China vindt dat de tijd voor zijn toetreding tot de Wereldhandelsorganisatie (WTO) gekomen is. Dat heeft een woordvoerder van het Chinese ministerie van buitenlandse zaken gisteren gezegd. Tijdens de topconferentie van de APEC, afgelopen zondag, zegde China vergaande maatregelen toe om zijn markt toegankelijker te maken voor buitenlandse produkten. De VS blokkeren de deelname van China aan de WTO. Vice-president Al Gore zijn noemde de Chinese voornemens na afloop van de top een belangrijke stap. (Reuter, KRF)

LONDEN, 24 NOV. De Britse werkgeversorganisatie CBI heeft vandaag haar voorspelling van de groei van het bruto binnenlands produkt dit jaar in Groot-Brittannië verlaagd van 2,9 tot 2,7 procent. De verwachte groei voor 1996 stellen de werkgevers op 2,5 procent, tegen de in augustus verwachte 2,8 procent. Hun vooruitzichten voor de inflatie zijn gunstiger. Volgens de CBI kan minister van financiën Kenneth Clarke begin volgend jaar de rente verlagen, vooropgesteld dat hij de belastingen niet teveel laat dalen. De lagere groei heeft het inflatierisico verminderd. “De risicobalans wijst nu meer op de zwakkere groei dan op de inflatie”, aldus de CBI. (Reuter)

ROTTERDAM, 24 NOV. Northumbrian Water, één van de geprivatiseerde Britse nutsbedrijven heeft gisteren na acht maanden overleg een bod geaccepteerd van ruim 2,1 miljard gulden door het Franse waterleidingbedrijf Lyonnaise des Eaux. Dit meldt de Financial Times. Het is de eerste overname van de tien Britse waterleidingbedrijven, die in 1989 werden geprivatiseerd.

NEW YORK, 24 NOV. Met het boek van Bill Gates ging het als met Windows 95: telkens werd het uitbrengen ervan uitgesteld. Vandaag echter, ongeveer een jaar later dan gepland, is het boek The Road Ahead in alle boekwinkels ter wereld verkrijgbaar.

De ‘Beethoven-ballon’ (naar de St. Bernardhond ‘Beethoven’ in een kinderfilm) wandelde gisteren over Times Square in de Thanksgiving Day parade van het warenhuis Macy.

NEW DELHI, 24 NOV. Een Amerikaans consortium en de regering van de Indiase deelstaat Maharashtra zijn het alsnog eens geworden over een cruciaal elektriciteitsproject, nadat de autoriteiten een eerder contract begin augustus eenzijdig hadden opgezegd omdat het voor hun te nadelig zou zijn.

SINGAPORE, 24 NOV. Nick Leeson, de 28-jarige Britse beurshandelaar die verantwoordelijk wordt gehouden voor de ondergang van de gerenommeerde bank Barings, is vanmorgen voor een rechtbank in Singapore formeel aangeklaagd en beschuldigd van fraude en valsheid en geschrifte.

Toen Hans Wijers nog consultant was, werkte hij onder meer voor papier- en verpakkingsgigant KNP BT. Wijers adviseerde bijvoorbeeld over het project M-2000, het saneringsplan voor het massiefkarton, waar de fusiepartners KNP en BT drie jaar geleden aan begonnen te werken. De resultaten van M-2000 vallen nu bitter tegen. Nieuwe ingrepen zijn niet uitgesloten. Deze week vertrokken al twee topmanagers in de overkoepelende verpakkingsdivisie wegens een conflict over het verdere beleid. Beleggers kozen eieren voor hun geld en verkochten hun aandelen KNP BT. De koers zakte naar een dieptepunt in de laatste twaalf maanden. KNP BT maakt zich zorgen.

De hoofdgroep Grootbedrijf van het Nederlands Verbond van Ondernemers in de Bouwnijverheid doet haar naam eer aan. Voor een studiemiddag pakt de hoofdgroep royaal uit. Zo kon het gebeuren dat gisteren enkele honderden heren en een enkele dame zich een hele middag konden laten bijpraten over een onderwerp van belang: de financiering van de woningbouw en de spanning daarbij tussen vraag en aanbod. Grote beleggers en dito aannemers, projectontwikkelaars, bankiers en verzekeraars, zij gaven acte de présence.

ROTTERDAM, 24 NOV. Het recente compromis over beschermingsconstructies tegen vijandige overnames van de effectenbeurs en de belangenvereniging van bedrijven heeft onaanvaardbare gevolgen. Dat zei mr. M. Tabaksblat, bestuursvoorzitter van de Brits-Nederlandse multinational Unilever (voeding, persoonlijke verzorging), vanochtend op de jaarlijks Dag van het Aandeel.

ROTTERDAM, 24 NOV. Het Wereld Natuur Fonds (WNF) wijst kritiek op de zogenoemde 'teakwood rendementspolis' die de organisatie samen met verzekeraar Ohra aanbiedt fel van de hand. Het actualiteitenprogramma NOVA presenteerde gisteren een rapport waaruit blijkt dat de organisatie in 1993 is gewaarschuwd voor “de twijfelachtige technische, financiële en ethische dimensies” van deze belegging in Costa Ricaanse teakplantages.

SCHEVENINGEN, 24 NOV. De werkbespreking van Yasser Arafat met Nederlandse ondernemers duurde nog geen veertig minuten en toen was alles duidelijk. De aanleg van de haven in Gaza zal binnenkort beginnen. Arafat wil het, de Nederlandse ingenieurs en bouwers willen het. En de financiering is nagenoeg rond.

UTRECHT, 24 NOV. De Nederlandse vereniging van de farmaceutische industrie (Nefarma), de organisatie van fabrikanten van geoctrooieerde geneesmiddelen, vreest dat rond 2.500 banen verloren gaan bij aangesloten bedrijven en toeleveranciers als gevolg van de mogelijke invoering van een prijzenwet voor geneesmiddelen. De wet zou per 1 januari van kracht moeten worden en voor een bezuiniging van 700 miljoen gulden moeten zorgen.

VLISSINGEN, 24 NOV. Bij scheepswerf en constructieconcern Koninklijke Schelde Groep (KSG) verdwijnen 425 van 3200 banen, een deel ervan via gedwongen ontslagen. De raad van commissarissen van KSG heeft ingegrepen om het concern, dat met te hoge kosten kampt en dat zijn markten bedreigd ziet, snel te reorganiseren. De hele raad van bestuur is aan de kant gezet. De vorig jaar aangekondigde beursgang van KSG is van de baan.

Nederlandse tuinders hoeven “bSoluut niet op een financiële sbecompensatieregeling te rekenen voor het verdrag dat de Euro-“pese Unie met Marokko over tomaten en vis heeft…

De opleving van de Duitse economische conjunctuur, die vorig jaar in de vroege zomer inzette, is nagenoeg voorbij.

VANDAAG Enkele jaren na de introductie van de markteconomie is Vietnam al de derde rijstexporteur ter wereld.

DEN HAAG, 24 NOV. Wie over de A2 in Limburg naar het noorden rijdt, kan binnenkort zien hoe laat hij in de Randstad aan zou komen, als hij de trein genomen had. Vanaf maart staat dat op een elektronisch bestuurd bord bij de afslag Urmond, richting Sittard.

ROTTERDAM, 24 NOV. “We nemen de regie over”, zei ACP-voorzitter Kruizinga vanochtend. “Als we zo doorgaan, komen we heel slecht over bij het publiek.” Komende donderdag staakt de politie in vier regio's, en zal de politie in het hele land nauwelijks bekeuringen uitschrijven. Daarmee hopen de bonden de roerige achterban in toom te houden, die deze week steeds vaker spontaan overging tot het hinderen van het verkeer.

In zijn column van 14 november inzake de Randidatuur-Lubbers schrijft de heer Heldring ondermeer: dat bewijst weer dat de Amerikanen, ondanks hun adhesiebetuigingen aan het…

Volken zijn meestal minder heroïsch dan ze zichzelf graag zien. Ook hun martelaarschap is vaak een mythe, waarin sommige volken zelf geloven en waarin ze soms de wereld doen geloven. De werkelijkheid is echter dat de benaming held of martelaar slechts op een minderheid van toepassing is. De meerderheid bestaat uit gewone mensen, die slechts door één wil gedreven worden: te overleven.

D66 STAAT VOOR NIETS. Deze ironische dubbelzinnigheid werd in 1994 iets te subtiel geacht om als verkiezingsleuze voor D66 te dienen. De zelfspot haalde het slechts als titel van een boekje bestemd voor het partijkader. Daar kon het niet tot misverstanden leiden. Men kent immers het verwijt maar al te goed. De vraag 'waar staat D66 voor?' achtervolgt de partij al sinds haar oprichting, inmiddels bijna dertig jaar geleden. D66 heeft het al die jaren meer van uitstraling dan van programma-punten moeten hebben. Partijleider Van Mierlo heeft dat ook altijd grif toegegeven, allergisch als hij is voor zaken als beginselprogramma's. Pragmatisme is wat hem betreft en veel van zijn volgelingen van het eerste uur nu eenmaal het wezenskenmerk van D66.

Werkgevers en werknemers zouden voorkeur hebben voor een flexibeler arbeidsmarkt. Maar volgens Jan Godschalk is dat beeld niet in overeenstemming met de werkelijkheid. Hun wensen sluiten bepaald niet zo goed op elkaar aan als het kabinet beweert.

Het begon allemaal in Kosovo. De Serviërs in dit toen nog autonome deel van de Joegoslavische republiek Servië voelden zich geïntimideerd door de Albanese meerderheid, die bovendien het apparaat van de plaatselijke communistische partij in handen had. De partijtop in Belgrado stuurde Slobodan Milosevic naar Kosovo om de etnische vuurtjes uit te trappen. Maar hij nam juist een vat benzine mee. Op de golven van het Groot-Servische sentiment liet hij zich vervolgens naar het presidentschap van de republiek Servië stuwen.

Morgen is het twintig jaar geleden dat het Koninkrijks-deel Suriname een soevereine staat werd. Veel Surinamers wonen nu in Nederland. Met de Antillianen gelden ze als de meest succesvolle minderheid.

In Paramaribo groeit de irritatie over de Nederlandse bemoeizucht bij de wederopbouw van Suriname, zo liet een getergde president Venetiaan gisteren merken. onze redacteur

DEN HAAG, 24 NOV. Een getuigenverhoor van de voormalige Surinaamse legerleider D. Bouterse past binnen het rechtshulpverdrag tussen Nederland en Suriname. Dat zegt een woordvoerder van minister Sorgdrager (justitie). De minister heeft nog niet gereageerd op de uitspraak van het gerechtshof in Den Haag van gisteren, waarin werd bepaald dat Bouterse als getuige moet worden gehoord in de strafzaak tegen de van drugshandel verdachte Rotterdammer Kobus L.

NUNSPEET, 24 NOV. De politie in Nunspeet heeft gisteren een 27- jarige man uit die plaats aangehouden, die bij twee banken een valse bommelding had gedaan. De man bedreigde ook de directie van een bedrijf in zijn woonplaats.

MAASTRICHT, 24 NOV. Op het terrein van een recyclingbedrijf aan de Beatrixhaven in Maastricht is even na middernacht brand uitgebroken. De brand bedreigde een loods waarin chemicaliën waren opgeslagen. De brandweer wist te voorkomen dat het vuur naar de loods oversloeg. De omvang van de schade is nogonbekend.

DEN HAAG, 24 NOV. De Tweede Kamer steunt minister Ritzen in zijn toekomstplannen met de Open Universiteit (OU) in Heerlen. De OU moet zich meer richten op steun aan andere universiteiten en hogescholen bij de ontwikkeling van onderwijsmethodes, en minder op het geven van cursussen.

GEILENKIRCHEN, 24 NOV. Een communicatiefout tussen de verkeersleiding van vliegveld Beek en de piloot van een tanktoestel van de New Yersey Air National Guard, is de oorzaak van de kerosinelozing boven DSM vorig jaar. De commissie Lozingsincident DSM meldt dit na een onderzoek.

DEN BOSCH, 24 NOV. De rechtbank in Den Bosch heeft gisteren een 27-jarige man veroordeeld tot acht jaar onvoorwaardelijke gevangenisstraf en 100.000 gulden boete of een jaar extra gevangenisstraf. Tegen de man was tien jaar en dezelfde boete geëist. De man was een van de leiders van een bende die XTC produceerde en verhandelde.

ROTTERDAM/BEIROET, 24 NOV. De Nederlandse directeur van Terre des Hommes in Beiroet, Frederik Valkenburg (53), is gisteren dood aangetroffen in zijn appartement in de Libanese hoofdstad. Volgens de organisatie is Valkenburg met een schroevendraaier vermoord.

Voorstelling: Maarten van Roozendaal, met Kim Soepnel, contrabas. Gezien: 22/11 in de Kleine Komedie, Amsterdam. Aldaar t/m 25/11; tournee t/m 30/4. Inl 020-6129565.

DEN HAAG, 24 NOV. De gemeenteraad van Den Haag stemt in beginsel in met een grondige opknapbeurt voor de Koninklijke Schouwburg die ruim dertig miljoen gulden moet gaan kosten. Voorwaarde daarbij is wel dat het Rijk daaraan de beoogde bijna 17 miljoen gulden bijdraagt. De armlastige gemeente wil de rijksbijdrage op grond van de artikel 12- status zien te krijgen. De raad wil daarover eerst zekerheid, alvorens een definitief besluit te nemen.

DEN HAAG, 24 NOV. Op aandrang van de Tweede Kamer gaat staatssecretaris Nuis (OCW) in het cultuurbeleid de komende jaren meer aandacht besteden aan amateurkunst. Hij zegde dat toe bij de bespreking deze week van zijn nota Pantser of ruggegraat. Daarin formuleert hij uitgangspunten voor het cultuurbeleid in de jaren 1997-2000, de periode van het nieuwe Kunstenplan.

MAASTRICHT, 24 NOV. Het Bonnefantenmuseum in Maastricht krijgt een omvangrijke collectie middeleeuwse kunst in bruikleen. Het betreft de collectie, bijeengebracht door Willem Neutelings (1916-1986), van ongeveer 120 voorwerpen uit de 12de tot de 16de eeuw. In de collectie bevinden zich beelden en reliëfs van albast, steen en ivoor, en laatmiddeleeuwse retabelfragmenten en huisaltaren.

Voorstelling: Die tote Stadt van E.W. Korngold door de Vlaamse Opera o.l.v. Stefan Soltesz. Decor: Andreas Reinhardt; regie: Götz Friedrich. Gezien: 21/11 Kon. Vlaamse Opera Antwerpen. Herhalingen aldaar: 24, 26, 29/11; 2/1 (rechtstreeks op BRTN Radio 3); Gent: 9, 12, 14, 17, 20/12.