Het nieuws van 9 november 1995

DEN HAAG, 9 NOV. Het CDA moet zich inzetten voor een consequente gezinspolitiek, een versterking van het gezag van de staat en een hervorming van de sociale zekerheid. Bij deze hervorming kan het minimumloon op den duur worden afgeschaft.

DEN HAAG, 9 NOV. Het VN-tribunaal voor oorlogsmisdaden in voormalig Joegoslavië heeft drie officieren van het Joegoslavische Nationale Leger (JNA) aangeklaagd voor hun aandeel in de moord op 261 mensen in Vukovar in 1991. Dat heeft de woordvoerder van het tribunaal vanmorgen bekendgemaakt.

BRUSSEL, 9 NOV. De Verenigde Staten en Rusland hebben overeenstemming bereikt over deelneming van Russische troepen aan een vredesmacht die na de ondertekening van een vredesakkoord naar Bosnië gaat. De vredesmacht zal onder leiding staan van de NAVO, maar de Russische militairen zullen hun operationele opdrachten krijgen via een speciale Russische bevelhebber.

'Laat de saaie bedrijven hun encyclopedieën en hun tijdschriften maar digitaliseren, ze op CD zetten en online verspreiden. Wat maakt het uit! Ze kunnen dan wel succes hebben bij het plastic volk, maar ze hebben geen stijl, geen karakter. En ze realiseren zich niet dat mensen zoals wij al op het Net rondzwierven toen zij nog transistorradio's aan het verkopen waren. Wij creëren onze eigen online-culturen en bewaken de ingangen. Wij zijn op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in technologie en cultuur omdat wij degenen zijn die het allemaal laten gebeuren.'Lamont Wood, Spelen met Internet en Compuserve, entertainment, cultuur en bijzondere ontdekkingen online! Academic Service, ISBN 90 395 0257 9, f 49,50.

Brieven en nadere overwegingen. Om te beginnen over de spin Pholcus phalangioides die op 5 oktober werd behandeld. Dat is een stakerig en - zo te zien - ook wat stakkerig diertje dat zijn rommelige web in trilling brengt als er gevaar dreigt. Nederlands laatste professionele spinnekenner dr. P.J. van Helsdingen overweegt de spin die nu nog hooiwagenspin heet (wat verwarring met hooiwagens mogelijk maakt) daarom maar sidderspin te noemen.

Van zoogdieren is bekend dat prille jeugdervaringen de hersenen kunnen beïnlvoeden tot op de moleculaire struktuur. Bijvoorbeeld muizen die in een weinig stimulerende omgeving opgroeien, hebben later meer moeite om katten te ontwijken dan muizen die in hun jeugd veel prikkels hebben gekregen. En katten die voor hun tweede levensjaar nooit verticale strepen hebben gezien, blijven gehandicapt in het herkennen van vormen.

'Twee criminelen bespreken in een stil hoekje van het café de moord die zij voor de volgende dag gepland hebben. Zij wanen zich veilig, omdat niemand binnen gehoorsafstand zit, maar toevallig zit een aantal tafeltjes verderop een dove die kan liplezen en die het gesprek afluistert'.

Sommige enzymen kunnen hun werk niet alleen doen. Ze moeten begeleid worden door een zogeheten chaperonne-eiwit, een speciaal eiwitje dat tijdelijk bindt aan het enzym, en er zo voor zorgt dat het enzym op het juiste moment begint te werken. Drs A. Braks van de Katholieke Universiteit Nijmegen promoveerde deze week op een nog niet eerder ontdekt chaperonne-eiwit met de naam 7B2, dat is betrokken bij de produktie van hormonen. Als dit chaperonne-eiwitje niet functioneert, betekent dat een verstoorde hormoonproduktie.

Westerse natuurbeschermers maken zich vaak zorgen over de natuur achter het voormalige IJzeren Gordijn: de natuurbescherming in het voormalige Oostblok stelt niet veel meer voor. Maar door de geweldige ruimte valt het met de schade nogal mee.

Omdat de grond te duur is voor de aanleg van een park, wil de gemeente Amsterdam in het oostelijk havengebied drijvende tuinen aanleggen. Het meest opvallende is het bouwmateriaal: piepschuim.

22. De milieu- en gezondheidseffecten noemen die kunnen optreden als gevolg van overvloedig energiegebruik.

Elk jaar komen er ongeveer drie schoolklassen met kinderen om in het verkeer. In 1994 betrof het 93 kinderen, de eerste zes maanden van dit jaar hebben al 51 scholieren jonger dan veertien de dood in het verkeer gevonden. Reden voor Veilig Verkeer Nederland om samen met vier landelijke organisaties voor ouders in het onderwijs een nieuw project op te zetten waarbij in de toekomst elke basisschool een 'verkeersouder' moet krijgen. Een verkeersouder is een vader of moeder die speciaal belast is met de verkeersveiligheid van de kinderen tussen huis en school en rondom de school. Zij moeten er zorg voor dragen dat dit punt voldoende aandacht krijgt van het schoolteam en de ouders.

Growth through redistribution is het motto van het nieuwe Zuid-Afrika. Meer doen met minder geld, betekent dat in de praktijk voor alle beleidsterreinen. Ook voor het hoger onderwijs. Zo wordt bijvoorbeeld de instroom van studenten enorm vergroot - van ruim 500.000 nu tot naar verwachting een miljoen in het jaar 2005 - zonder dat er geld is om nieuwe onderwijsinstellingen te openen.

Jos Dohmen en Oscar Steens: Bevrijding en bezetting. Vijftig jaar Algemene Studenten Vereniging Amsterdam. Vossiuspers AUP, Amsterdam 1995, 284 blz., ƒ 25,-, ISBN 9056290126

Dat moleculen onder hoge druk anders met elkaar reageren dan onder atmosferische druk, is al langer bekend. Maar verrassend is dat knalgas, het explosieve mengsel van twee delen H en een deel O dat onstaat bij de elektrolyse van water, onder hoge druk niet reageert tot water maar tot een wonderlijke verbinding met de bruto formule (H)(O).

Trombose komt onder de Europese bevolking veel vaker voor dan bij mensen in de meeste andere werelddelen. Uit een Brits onderzoek blijkt dat deze geografische variatie deels verklaard kan worden door het onder de Europese bevolking frequent voorkomen van een mutatie in een bepaalde stollingsfactor, de zogenoemde factor V Leiden (The Lancet, 28 oktober). De Britse onderzoekers hebben 1690 niet verwante personen van 24 verschillende rassen onderzocht. De stollingsfactor V Leiden kwam praktisch alleen bij Europeanen voor. Het meest frequent onder Grieken: 15% van hen is drager van het afwijkende gen.

Twee astronomen van de sterrenwacht van Genève denken een planeet bij een andere ster te hebben ontdekt. De planeet zou rond 51 Pegasi draaien, een zon-achtige ster op een afstand van 40 lichtjaar in het sterrenbeeld Pegasus. De mogelijke ontdekking werd bekend gemaakt tijdens astronomische bijeenkomsten die in oktober werden gehouden in Florence en Maryland (VS). Hij veroorzaakte enthousiasme, maar ook skepsis, want al vele keren moesten astronomen de vermeende ontdekking van een planeet bij een andere ster later intrekken.

In Risdalsheia, een verlaten gebied in het zuidoosten van Noorwegen, staat 's werelds grootste broeikas. 'Nou ja, de op een na grootste,' zegt Richard F. Wright van het Noorse Instituut voor Wateronderzoek, 'de grootste broeikas is de aarde zelf.'

Ecologische Atlas van de Nederlandse Weidevogels. Albert Beintema, Oene Moedt en Danny Ellinger. 352 pag, ill. Uitg. Schuyt & Co, 1995. ISBN 90-6097-391-7. Prijs ƒ 115,-

Twee artikelen in W&O van 19 oktober, “Vanzelf Natuur’ en Bodemvervuiling, lijken op zichzelf te staan. Bij nader inzien blijkt dit niet zo te zijn.

Theo van der Meer. Sodoms zaad in Nederland. Het ontstaan van homoseksualiteit in de vroegmoderne tijd. 512 blz. Nijmegen, SUN. ISBN 90 62 68 444 7 ƒ 59,50.Promotie 9 november, Vrije Universiteit Amsterdam, Promotor prof.mr. S. Faber.

Onder de circa veertig experimenten die aan boord van ruimtestation Mir worden uitgevoerd, zijn er drie met een Nederlandse inbreng. Een daarvan, het Biokin-project, moet leiden tot de ontwikkeling van een revolutionair biologisch luchtfilter voor het internationale ruimtestation Alpha, dat tussen 1997 en 2002 in een baan om de aarde wordt gebouwd.

De Stormvloedkering Nieuwe Waterweg beschermt het benedenrivierengebied en wordt het echte sluitstuk van de Deltawerken. Of hij het doet heeft Rijkswaterstaat alleen op papier.

NEW YORK, 9 NOV. Een schilderij van Van Gogh van een struikge was heeft op een veiling bij So theby’s in New York 29,6 miljoe dollar (ongeveer 48 miljoen gul den) opgebracht.

ROTTERDAM, 9 NOV. De Rotterdamse toneelgroep Fact is alle decors en kostuums kwijt voor de toneelproduktie Voor het pensioen. De bestelbus waarin de attributen waren opgeslagen is in de nacht van 8 op 9 november gestolen. Dat meldt de theatergroep vanmorgen. De voorstellingen zouden nog tot en met 23 december vijfentwintig keer worden gespeeld. Door de diefstal dreigen de voorstellingen waarin de acteurs Rik van Uffelen, Marieke van Leeuwen en Carine Korteweg spelen, niet door te gaan.

DEN HAAG, 9 NOV. De dienst Kunst en Cultuur van de gemeente Den Haag komt volgend jaar waarschijnlijk 3,2 miljoen gulden te kort. Dat is niet meer op te lossen door doelmatiger te werken. Er moet worden gevreesd voor de afstoting van activiteiten of zelfs sluiting van een instelling. Dat heeft de gemeente Den Haag gisteren bevestigd.

AMSTERDAM, 9 NOV. De trombonist Wolter Wierbos ontvangt dit jaar de VPRO/Boy Edgar Prijs: 25.000 gulden en een plastiek van Jan Wolkers. De onderscheiding, die hem op 6 december door de saxofoon spelende minister Dijkstal van binnenlandse zaken in het Utrechtse Muziekcentrum Vredenburg wordt uitgereikt, wordt beschouwd als de belangrijkste in Nederland op het terrein van jazz en geïmproviseerde muziek. Wierbos (38), die twaalf jaar geleden als eerste de Podiumprijs voor Jazz en Geïmproviseerde Muziek kreeg, wordt momenteel ook internationaal beschouwd als een van de meest toonaangevende trombonisten.

MADRID, 9 NOV. De bouw van het stuwdammencomplex in de rivierdal van Foz Côa in het noorden van Portugal zal tot nader order worden stopgezet in verband met de grote hoeveelheid rotstekeningen die in het rivierdal zijn aangetroffen. Dat is bekendgemaakt door de nieuwe socialistische premier van Portugal, Antonio Guterres. Nader onderzoek zal moeten uitwijzen of het prehistorisch belang van de etsen van voldoende gewicht is om de bouw van de stuwdammen definitief af te blazen.

Tentoonstelling Féminin-Masculin, le sexe de l'art, Centre Georges Pompidou, Parijs, 4e arr., open van 12 tot 22 uur, zaterdagen, zondagen en feestdagen van 10-22 uur, dinsdags gesloten.

Voorstelling: De tekenlerares van Remco Campert en Jan Mulder. Gezien 8/11 De Kleine Komedie, Amsterdam. Te zien t/m 11/11 aldaar. Tournee t/m 2/12.

Voorstelling: De miraculeuze come-back van Mea L. Loman van Guus Vleugel en Ton Vorstenbosch door Toneelgroep Amsterdam en Stichting Orkater. Regie: Titus Muizelaar. Decor: Paul Gallis. Spel: Pierre Bokma, Loes Luca, Olga Zuiderhoek, Hein van der Heijden e.a. Gezien: 8/11, Stadsschouwburg Amsterdam. Nog te zien aldaar t/m 10/11, 23 t/m 26/11 en 17 t/m 20/1. Elders t/m 16/1. Inl. 020-5237800.

Balletgala 1995 van het Dansersfonds '79 met 9 duetten van Hans van Manen: De Maan in de Trapeze, Trois Gnossiennes, Sarcasmen, Two, Different Partners, Nacht, Twilight, Andante, Déjà Vu. Gedanst door solisten van Nederlands Dans Theater 1, 2 en 3, Het Nationale Ballet, het Stuttgarter Ballett, het Royal Ballet en het Bayerisches Staatsballett. Muzikale begeleiding: het Nederlands Balletorkest olv Paul Connely. Gezien: 8/11, Muziektheater, Amsterdam.

Concert: Koninklijk Concertgebouworkest en Groot Omroepkoor o.l.v. Hans Vonk m.m.v. Christine Schäfer, sopraan en Thomas Hampson, bariton. Programma: J. Brahms: Ein deutsches Requiem. Gehoord: 8/11 Concertgebouw Amsterdam. Herhalingen 10, 12/11. Radio: rechtstreeks 12/11 Avro Radio 4.

EINDHOVEN, 9 NOV. B en W van Eindhoven zien af van de voorgenomen verbouwing van het Van Abbemuseum. In plaats daarvan wil het college een nieuw gebouw neerzetten. Dit besluit is genomen, nadat gisteren de president van de rechtbank in Den Bosch had beslist dat de verbouwing voorlopig niet kan doorgaan.

De Schotse zanger Mike Scott, volgende week te horen in Amsterdam, schrijft nummers die alleen voor hemzelf geschikt zijn. Hij treedt na een periode als bandleider nu dan ook solo op.Mike Scott: Bring 'Em All In (Chrysalis 35200). Concert: 14/11 Paradiso, Amsterdam.

Voorstelling: Dag monster. Tekst: Pauline Mol. vanaf 8 jaar. In de regie van Ireen Kolenberg bij Tryater. Spel: Lilian van Bennekom, Janneke Bergsma en Lyan van der Meulen. Gezien: 3/11, Van Royenschool Schoonoord. Info: 058-882335. In de regie van Inèz Derksen. Spel: Wieky de Boer, Heleen Hummelen en LouLou Rhemrev. Gezien: 4/11, Polanentheater Amsterdam. Info: 020-6230623.

Do. 9 nov. en vrij. 10 nov. speelt Manolis Pappos en zijn kompanía muziek uit de Griekse steden, resp. in Paradiso, Amsterdam aanvang 21.00 uur en in Vredenburg, Utrecht aanvang 20.15 uur. Inlichtingen over het seizoensprogramma bij Sferra, Cultureel Agentschap, tel. 020 6166136

Concert: Free Spirits met John McLaughlin (gitaar), Joey DeFrancesco (hammondorgel) en Dennis Chambers (drums). Gehoord: 7/11 Melkweg, Amsterdam

Concert: Nederlands Kamerorkest o.l.v. Philippe Entremont, m.m.v. Silvia Marcovici, viool. Programma: Sjostakovitsj: Prelude en Scherzo op. 11. Kox: Vioolconcert nr. 3; Six one act plays. Rautavaara: Canto IV. Hindemith: Kammermusik nr. 1. Gehoord: 3/11 Beurs van Berlage Amsterdam.Vanavond speelt het Joseph Triebensee Ensemble muziek van Kox in de Waalse Kerk in Amsterdam, waaronder de première van zijn Symphonie 'de Zampillon'.

Atag Holding (sanitair, rijwielen, keukens) bekijkt de mogelijkheid een meerderheidsbelang (67 procent) te nemen in Luigjes Zonne-energie (LZE), een bedrijf dat zich toelegt op ontwikkeling, produktie en verkoop van zonne-energiesystemen. De Barneveldse onderneming zette vorig jaar voor ongeveer vijf miljoen gulden om.

RIJSSEN/HEERLEN, 9 NOV. Beursfonds Kondor Wessels heeft plannen voor de overname van de Limburgse aannemer Van Zandvoort. Beide partijen verwachten op korte termijn tot overeenstemming te kunnen komen. De overname zal geen gevolgen hebben voor de werkgelgenheid bij het Limburgse bedrijf, dat zeventig mensen in dienst heeft.

ROTTERDAM, 9 NOV. Directeur R. Lenterman van de Luchthaven Maastricht ziet goede kansen voor de Limburgse luchthaven om vanaf 2004 met winst te gaan draaien. Dat blijkt uit het bedrijfsplan dat hij deze week heeft aangeboden aan minister Jorritsma van verkeer en waterstaat.

W.E. Scherpenhuizen Rom RA (62) is per 1 november benoemd tot lid van de raad van commissarissen van Koninklijk Ingenieurs- en Architectenbureau Haskoning in Nijmegen. De oud-bankier Scherpenhuizen Rom bekleedt een aantal commissariaten en bestuursfuncties. Onder meer is hij voorzitter van de raad van commissarissen van de Roccade Informatica groep, lid van de raad van commissarissen van de Triodos Bank en bestuurslid van het Verbond van Nederlandse Ondernemingen (VNO).In het verleden bekleedde Scherpenhuizen Rom de functie van voorzitter van de raad van bestuur van Internationale Nederlanden Groep.

AMSTERDAM, 9 NOV. Op de Amsterdamse effectenbeurs heerste vanmorgen een positieve stemming. Het nieuwe slotrecord op Wall Street gisteravond en een hogere dollar hadden de AEX-index rond het middaguur opgestuwd tot 454,58 punten, een winst van 3,27 punten.

DEN HAAG, 9 NOV. Een aantrekkelijk en breed aanbod van diensten is cruciaal voor het welslagen van de elektronische snelweg.

AMSTERDAM, 9 NOV. Met ingang van 1 januari 1996 krijgt PTT Telecom te maken met concurrentie op het gebied van semafoons. Vandaag beginnen circa duizend gebruikers met een laatste test van een nieuw type semafoon van CallMax. Deze zelfstandige telecommunicatie-operator koestert grote verwachtingen van het toenemend aantal gebruikers van semafoons. Op dit moment zijn dat er naar schatting 450.000 à 500.000. Op grond van eigen onderzoek verwacht CallMax dat dit aantal de komende tien jaar zal kunnen toenemen tot 1 miljoen. CallMax hoopt de helft van deze markt te kunnen veroveren.

DEN HAAG, 9 NOV. Het huidige pensioenstelsel wordt onbetaalbaar omdat steeds meer mensen steeds ouder worden. De periode waarover gepensioneerden 70 procent van het laatstverdiende loon ontvangen kan oplopen van gemiddeld vijftien jaar op dit moment tot vijftig jaar.

Vier jaar geleden verkocht Jan Rijsdijk zijn stuwadoorsbedrijf Interstevedoring aan zijn grootste concurrent HES Beheer. Binnenkort zal hij in de Rotterdamse haven kranen opbouwen voor de export. “De hele wereld zal weten dat ik in de kranen zit.”

ROTTERDAM, 9 NOV. Beleggers reageerden geschrokken en verrast op de 35 procent stijging van de netto winst die KNP BT (papier, verpakkingen, distributie) gisteren rapporteerde. De netto winst van het concern, waar 28.600 mensen werken, steeg (vóór aftrek van het dividend op preferente aandelen) met 30 miljoen naar 116 miljoen gulden. Op de effectenbeurs verloor de koers van het aandeel 3,20 gulden en zakte naar 42,10 gulden, een dieptepunt in dit jaar.

“Onzin”, zo kwalificeert minister Melkert (sociale zaken) berekeningen van het SCP waaruit blijkt dat door het kabinetsbeleid de rijken steeds rijker worden en de armen steeds armer. Sociale minima hekelden die reactie gisteren. “Gegoochel met cijfers lost onze armoede niet op.”

LONDEN, 9 NOV. Het automatiseringsconcern Computer Management Group (CMG) heeft een Nederlandse bestuursvoorzitter, haalt hier 95 procent van het bedrijfsresultaat en 60 procent van de omzet. Toch presenteert CMG zich bij voorkeur als een Britse onderneming. De gisteren verschenen handleiding voor de beursgang - the pathfinder prospectus - die op 1 december zijn beslag krijgt, werd daarom in Londen aan pers en analisten uitgereikt.

Argentinië is getroffen door een diepe recessie. Na enkele jaren van flinke groei krimpt de economie, de werkloosheid is groot en de regering lijkt verlamd. Maar de koppeling van de peso aan de dollar biedt op termijn een perspectief. Dertig tot veertig zelfstandige banken verdwenen. Deze 'rationalisering' heeft ook een positief aspect. “Sommige banken deden zaken die helemaal niet kònden.”

De internationale luchtvaartwereld is zeer klein. Topfunctionarissen van grote luchtvaartmaatschappijen ontmoeten elkaar voortdurend. Ze hebben zoveel onderlinge contacten, dat ze goed geïnformeerd zijn over elkaars strategieën. Die strategieen veranderen echter in zo'n hoog tempo dat de kennis over concurrenten snel veroudert en de eigen toekomstverwachtingen doorlopend moeten worden aangepast.

MIAMI, 9 NOV. Het Amerikaanse bedrijf Samsonite, fabrikant van koffers en tassen, heeft een joint venture gesloten met het Indiase bedrijf Tainwala Chemicals and Plastics. Samsonite neemt een aandeel van 60 procent in het bedrijf. Met de overeenkomst is een bedrag gemoeid van 35 miljoen dollar. De joint venture moet aan 400 mensen werk bieden. Samsonite heeft al fabrieken in Hongarije en heeft inmiddels ook overeenkomsten gesloten met ondernemingen in Tsjechië en Rusland. (AP)

SEATTLE, 28 OKT. De Amerikaanse vliegtuigfabrikant Boeing verkoopt een toenemend aantal vliegtuigen aan luchtvaartmaatschappijen in de voormalige Sovjet-Unie. De nieuwste klant van de Amerikaanse marktleider op het gebied van verkeersvliegtuigen in die regio is Oezbekistan Airways, die twee Boeings 767-300 en een Boeing 767-200 heef besteld. De order heeft een waarde van 258 miljoen dollar. Ook de nationale luchtvaartmaatschappij van Turkmenistan heeft al vier Boeing-toestellen in bedrijf. Een vervolgorder van 123 miljoen dollar voor Boeings 737-200 is op komst. (DPA)

KOPENHAGEN, 9 NOV. De Deense centrale bank heeft met ingang van vrijdag het disconto verlaagd van 5 tot 4,75 procent. De verlaging was volgens de bank mogelijk door “de stabiliteit van de kroon en de ontwikkeling op de valutamarkten”. Het promesse-disconto gaat van 5,30 naar 5,15 procent. (AFP)

PARIJS, 9 NOV. De luchtvaartmaatschappijen Air France en SAS worden vanaf vandaag geconfronteerd met stakingen. Het cabinepersoneel van Air France, alsmede dat van de binnenlandse dochter Air Inter, legt drie dagen het werk neer. De staking bij SAS duurt twee dagen. Volgens de bedrijfsleiding in Parijs zullen de Europese vluchten geen hinder ondervinden van de actie, al zullen er minder vluchten dan normaal worden uitgevoerd. Het is al de achtste keer dat stewards en stewardessen van Air France staken. Zij vrezen voor hun rechtspositie als gevolg van de saneringsmaatregelen waarmee topman Blanc de maatschappij uit de rode cijfers wil halen. Hij wil in twee jaar de produktiviteit met 30 procent verhogen en de beginnerssalarissen verlagen. Bij SAS zal de staking duidelijker merkbaar zijn. Volgens de Scandinavische maatschappij zullen zo'n 30.000 passagiers last ondervinden. Bijna de helft van de vluchten tussen Scandinavische en andere Europese bestemmingen en een derde van de binnenlandse vluchten zullen uitvallen. Het is overigens niet onmogelijk dat de actie bij SAS voortijdig wordt afgesloten, omdat de partijen onderhandelingen voeren in Stockholm. De bonden eisen betere arbeidstijden. (AFP, DPA)

PARIJS, 9 NOV. De Franse regering ondersteunt Airbus in haar poging om concurrent Boeing in Azië af te troeven. Met garantie van het ministerie van financiën in Parijs kan Airbus Industries gebruik maken van een exportverzekeringsdienst van Cofeca. De Cofeca-regeling is toegesneden op Airbus. De dienst omzeilt banken door rechtstreeks op de kapitaalmarkt voor de vliegtuigbouwer geld bijeen te zamelen. Dat scheelt bancaire kosten. Het grotere risico is voor Cofeca en daarmee de Franse Staat. Die staat garant voor de leningen mocht de koper van Airbussen de rekening niet betalen. De geste komt enkele dagen voor het bezoek dat minister van transport Bernard Pons aan de Verenigde Arabische Emiraten en Zuid-Korea brengt. Hij gaat daar vooral heen om Airbus-toestellen te verkopen. (AFP)

BRUSSEL, 9 NOV. De Europese Commissie vreest dat de satellietmarkt voor persoonlijke communicatie wordt gedomineerd door de VS en wil dat de Europese Unie een gemeenschappelijk beleid gaat voeren op dit gebied. In een tekst die gisteren werd aangenomen en die zal worden voorgelegd aan het Europese Parlement en de lidstaten onderstreept de Commissie dat het “van het grootste belang is voor de Europese industrie om de gelegenheid te grijpen om deel te nemen aan deze programma's en dat Europese ondernemingen zich moeten verzekeren van een effectieve en vergelijkbare toegang tot markten buiten de Europese Unie”. Op het gebied van telecommunicatie en satellieten in lage en middelhoge banen (700 tot 10.000 kilometer hoogte), die persoonlijke gegevens vrijwel zonder vertraging kunnen doorgeven en ontvanegn, is een ware economische oorlog gaande. (AFP)

“Tegen de eeuwwisseling zal de wereld zich realiseren dat de olifant is opgestaan. Vijf jaar van economische hervormingen zullen India hebben omgevormd tot een economie van wereldformaat.” Palaniappan Chidambaram (50), de Indiase minister van handel, voorziet een grootse toekomst voor zijn land.

MIAMI, 9 NOV. De Verenigde Staten leveren de Duitse bouwmagnaat Jürgen Schneider en zijn vrouw hoogstwaarschijnlijk uit aan Duitsland. Rechter William Turnoff oordeelde gisteren in Miami dat er voldoende redenen zijn om aan het uitleveringsverzoek te voldoen. De uitspraak wordt voorgelegd aan het ministerie van buitenlandse zaken, dat de definitieve beslissing moet nemen.

TOKIO, 9 NOV. Sony is weer terug in de zwarte cijfers. Het Japanse electronica-concern verdiende in het halfjaar dat loopt tot en met 30 september ruim 16 miljard yen (zo'n 250 miljoen gulden). Dat was een aanzienlijk beter resultaat dan het verlies van 310 miljard yen dat in de vergelijkbare periode in 1994 werd geleden.

BRUSSEL, 9 NOV. De Europese Commissie gaat de controle op de uitgaven verbeteren. De belastingbetaler moet het bewijs krijgen dat hij waar voor zijn geld krijgt, zo betoogde gisteren commissaris Liikanen.

NEW YORK, 9 NOV. De koersen van Amerikaanse aandelen zijn gistsren in New York tot recordhoogte gestegen, na twee dagen van lichte verliezen. Het Dow Jones-gemiddelde steeg gisteren met 55,64 punten tot 4852,67 punten en brak daarmee het vorige record van afgelopen vrijdag. De Dow Jones, die eerder dit jaar de grens van 4000 punten doorbrak, is nog drie procent verwijderd van de grens van 5000 punten. Ook de bredere Standard & Poor's 500-index bereikte een nieuwe piek met een stijging van 5,39 punten tot 591,71 punten.

JOHANNESBURG, 9 NOV. De effectenbeurs van Johannesburg (JSE) heeft gisteren het lidmaatschap opengesteld voor banken en buitenlandse makelaars. Deze maatregel is onderdeel van een herstructureringsplan om de Zuidafrikaanse beurs aan meer buitenlands kapitaal te helpen. Voor begin volgend jaar staat de installatie van een nieuw handelssysteem op het programma.

MOSKOU, 9 NOV. De Russische president Boris Jeltsin heeft gisteren de waarnemend president van de Russische Centrale Bank ontslagen en haar plaatsvervanger tot waarnemend voorzitter benoemd. Volgens Moskou zal dit geen wijziging brengen in het strikte monetaire beleid van de regering.

ROTTERDAM, 9 NOV. De KLM beleeft blijkbaar 'goede tijden, slechte tijden' en dat in een wat bizar aandoend tempo. Aan de ene kant is er financieel krachtvertoon en verzekert het zelfbewuste bedrijf dat het tot alles en nog wat in staat is. Tegelijk rolt de Nederlandse luchtvaartmaatschappij met tal van partners en relaties vechtend over de vloer en wekt zij de indruk met de rug tegen de muur te staan. Een bondige chronologische opsomming spreekt voor zichzelf:

ROTTERDAM, 9 NOV. KLM is bij een gerechtshof in New York een procedure begonnen tegen enkele grootaandeelhouders in partner Northwest Airlines. De procedure van de KLM richt zich tegen Alfred Checchi, Gary Wilson, Frederic Malek en Bankers Trust New York en Richard Blum & Associates, die de juridische zeggenschap van KLM in de toekomst in Northwest zoveel mogelijk willen beperken. Northwest wil niet te veel invloed van de KLM binnen de eigen organisatie, aangezien dat potentiële fusiepartners voor de Amerikaanse luchtvaartmaatschappij zou kunnen afschrikken.

AMSTERDAM, 9 NOV. Het past wat lastig in de boekenkast, dat is eigenlijk het enige nadeel. Verder is de bundel Dat mag wel in de krant, waarin ruim honderd dagblad-advertenties uit de periode 1960-1995 op ware grootte zijn afgedrukt, een lust voor het oog en nog amusant bovendien. Met de bundel heeft uitgever Cebuco, het informatiebureau van de Nederlandse dagbladpers, op ludieke wijze de aanval willen openen op de oprukkende tv-reclame.

Grafiek: Amsterdam Airport Schiphol heeft in 1994 ruim 23 miljoen passagiers (vertrekkende en aankomende reizigers) verwerkt. Amsterdam vervoert na Londen, Parijs en Frankfurt het grootste aantal luchtvaartpassagiers van Europa.

ROTTERDAM, 9 NOV. Siemens heeft over het op 30 september afgesloten boekjaar 94/95 een netto winst geboekt van 2,08 miljard mark (bijna 2,5 miljard gulden). Dat is 26 procent meer dan de 1,65 miljard die het Duitse elektro- en elektronicaconcern een jaar eerder boekte.

%Koers om 12.00 en slotkoers NRC Handelsblad / bron: FDA

Het huidige pensioenstelsel wordt onbetaalbaar omdat steeds meer mensen steeds ouder worden. In 2010 hebben pasgeborenen: een levensverwachting van 115 jaar.

Sinds juni 1990 werkt India aan een ingrijpende hervorming van de economie. De huidige minister van handel, de advocaat Palaniappan Chidambaram, is een van de architecten van de…

De Russische president Boris Jeltsin heeft gisteren de waarnemend president van de Russische Centrale Bank ontslagen en haar plaatsvervanger tot waarnemend voorzitter be-„noemd.

De Argentijnse economie wordt gemangeld tussen de groeipijnen van een ingrijpende transformatie, de Mexicaanse peso-crisis en de ruzie tussen president Carlos Menem en minister…

VANDAAG Kranenbouwer Figee Beheer leed in de afgelopen vier jaar een recordverlies van dertig miljoen gulden.

Ieder lid der zeemacht krijgt, alvorens hij op een schip gestationeerd wordt, een volle week nautische training. Ingewikkelde, om niet te zeggen waanzinnige, knopen leggen, roeien in een reddingssloep, het besturen van een heuse sleepboot en nog tal van zaken waar iedere matroos tijdens zijn loopbaan dagelijks mee te maken krijgt. Geen sinecure, al was het alleen al om de schipper, het hoofd van de school die ons de hele dag voor de voeten liep, enigszins te kunnen verstaan.

Wanneer de nacht...

HEER BOMMEL Door Marten Toonder Hewt stad hangt. Niemand die naar mij luisteren wil - nergens ontmoet ik begrip!’ Op dat moment passeerde hij het huis van juffrouw Doddel, zijn…

Hij is allang niet meer bleek, die bos selderij met zijn brede, frisgroene stengels. Slechts de wortelaanzet en het ranke hart hebben tegenwoordig het daglicht ontbeerd en blijven bleek. Stoof zo'n bos in een kruidige tomatencoulis, dat levert een apart bijgerecht op en zeker geen bleke selderij.

BUITENLAND LOÏS FULLER De Amerikaanse danseres was een van de grote sterren van Parijs rond de eeuwwisseling.

Van Domoor tot Koning Er was eens een kind, dat een heel groot kleed had met gekleurde blokken. Het kleed sjouwde ze altijd met zich mee.

De restaurants aan de kop van de Amsterdamse Overtoom vormen een bonte mengelmoes: etnische eethuisjes met eenmansbediening en modieuzere etablissementen waar men komt om te zien en gezien te worden. En met een vriendelijker bediening dan in het centrum. Een rondgang.

Het strandleven van Rotterdam Een intieme club midden in Rotterdam waar tot in elk detail de strand-sfeer is nagebootst.

BROUWERIJ 'T IJ Tiendejaarsbier heet het en brouwer Casper Peterson is er naar eigen zeggen voor van zijn geloof gevallen.

Huiselijke kiekjes, vertrouwelijke brieven, beschilderde meubels en portretten van geliefden; de overzichtstentoonstelling van Dora Carrington geeft een blik op de zieleroerselen van de kunstenares. Op het voyeuristische af.Carrington: the exhibition, Barbican Art Gallery, Londen, t/m 10 dec. 1995 ma en wo t/m za 10-18u45. Di 10-17u45. Zo 12-18u45. £ 4,50. Inl 00-441716384141.

Venduehuis der Notarissen, Nobelstraat 5, Den Haag, kijkdagen 11 en 12 november 10-16 uur, 13 nov 10-14u. Veiling 14-16 nov. De volgende algemene kunst- en antiekveiling is 13, 14 en 15 dec. Inl 070-3658857.Christie's, Corn. Schuytstraat 57, Amsterdam, kijkdagen 9, 10 en 12 nov 10-16u, veiling 13 nov 14u. Op 13 nov om 19u worden 47 onlangs opgedoken etsplaten van A. van Ostade geveild, gevolgd door tekeningen van Oude Meesters. Inl 020-5755255.Sotheby's, Rokin 102, Amsterdam, kijkdagen 10 t/m 13 nov. 10-16u, tekeningen ook 14 nov 10-16u. Veiling 14 nov 10u30 (schilderijen) en 15 nov 14u (tekeningen). Inl 020-5502200.

Het uitgaansleven in IJslandse hoofdstad Reykjavik is een unicum in het koude noorden van Europa. Het concentreert zich op de vrijdag- en zaterdagavond, of beter gezegd -nacht. Inwoners van Reykjavik en aangrenzende gemeenten - in totaal ongeveer 156.000 mensen, ruim de helft van de totale bevolking van het land - gaan pas laat uit. Om elf uur zijn de ruim tachtig etablissementen in het centrum van de stad waar alcoholhoudende dranken mogen worden verkocht, nog vrijwel leeg. Omstreeks middernacht stromen ze in hoog tempo vol. Om drie uur stipt sluiten alle bars en cafés en dan staat de clientèle op straat. Gemiddeld drieduizend mensen op vrijdag- en vierduizend of meer op zaterdagavond, in regen, storm of ijzel, of in het zachte licht van de zomer als de zon maar enkele uurtjes ondergaat.

Voor de meeste IJslanders is Snaefellsjökull (sneeuwberg- gletscher) slechts een monument van klassieke schoonheid. In deze barre wildernis zaten gedurende vele eeuwen gemeenschappen van soms enkele honderden zielen. De oorspronkelijke bevolking vertrok en de toeristen kwamen, maar wat bleef zijn de geologische wonderen, de trollen en de mythische verhalen en gedichten.

ROTTERDAM, 9 NOV. Bayer Leverkusen heeft veelvoudig international Bernd Schuster (35) gisteren ontslagen. Schuster had een hooglopende ruzie met trainer Ribbeck, die hem niet meer wenste op te stellen. Voor een andere Duitse voetbalster, Lothar Matthäus (34), lijkt een come-back binnen bereik. De langdurig door een achilleshiel-blessure geplaagde Matthäus zal volgende week de training bij Bayern München hervatten.

ROTTERDAM, 9 NOV. Waarom komen meeuwen tegen het einde van een wedstrijd in de herfst altijd in zwermen op de voetbalvelden af? De Winkler Prins geeft er geen antwoord op en de Encyclopaedia Britannica evenmin. In het voetbalmuseum van Feyenoord, dat morgenmiddag door Ronald Koeman wordt geopend, doet Fred Blankemeijer, oud-eerste elftalspeler uit de jaren vijftig en tegenwoordig senior manager van het voetbalbedrijf, het aan de hand van veeljarige ondervinding deskundig uit te doeken. “Als de velden in het zestienmeter gebied na een zware wedstrijd zijn stukgespeeld, komen in het najaar de meeuwen op de omgewoelde grond af. Ze worden niet aangetrokken door de bal maar door de wormen die dan de grond uitkruipen. Meestal blijven de meeuwen wel uit de buurt van het veld zolang de wedstrijd nog aan de gang is, maar dan zwermen ze al lang voor het einde erboven. De meeuw die zich te dicht bij de grond waagt, loopt het risico dat ie door de bal wordt geraakt.”

ROTTERDAM, 9 NOV. Brenda Schultz is uitgeschakeld in de tweede ronde van het tennistoernooi in Philadelphia en is daardoor nog niet zeker van een plaats in het Masterstoernooi van volgende week in New York. Schultz, die het afgelopen weekeinde in Quebec het vijfde toernooi in haar loopbaan won, verloor met 6-3 en 7-5 van haar dubbelspelpartner Gabriëla Sabatini uit Argentinië.

ROTTERDAM, 9 NOV. De Nederlandse golfers Rolf Muntz en Joost Steenkamer zijn de World Cup in China voorzichtig begonnen. Het duo staat na de eerste ronde van het landentoernooi in de middenmoot met een score van min-één, ofwel 143 slagen. Steenkamer ging vandaag de baan van de Mission Hills Golf Club in Shenzen rond in 70, Rolf Muntz besloot zijn ronde met een bogey op de laatste hole en kwam uit op 73 slagen.

Louis van Gaal zal geen woord terugnemen van de kritiek die hij na de wedstrijd Ajax-Vitesse uitte over de arbitrage in het Nederlandse voetbal.

WAALWIJK, 9 NOV. Zürich, Amsterdam, Waalwijk, Madrid, Tokio. Het zijn de steden die Ajax deze maand aandoet. Maar welke naam hoort er in het rijtje volstrekt niet thuis? Juist, Waalwijk. Omdat deze gemeente betaald voetbal nog altijd niet serieus neemt. De krappe accommodatie is, eufemistisch uitgedrukt, volledig uit de tijd. Het veld altijd hobbelig en slecht verzorgd. De verlichting vooroorlogs. De ontvangst voor genodigden een drama. Noorse en Japanse journalisten kregen gisteravond ternauwernood of helemaal geen tribuneplaats. Uiteindelijk mochten ze in het donker een plekje proberen te zoeken in een volgepropte bouwvallige pijpenla die de ereloge bleek te zijn. Ajax deed in de marge van het Nederlandse profvoetbal zijn sportieve plicht en won met 3-0.

UTRECHT, 9 NOV. De uitspraak in het kort geding van scheidsrechter Dick Jol tegen de KNVB, dat gistermiddag diende voor de rechtbank in Utrecht, is dinsdag 14 november om 09.45 uur. Dat bepaalde rechtbankpresident mr. Broekhoven.

DEN HAAG, 9 NOV. Jacco Eltingh en Richard Krajicek ontbreken in het nationale Masters tennistoernooi dat van 12 tot en met 17 december in Amsterdam wordt gespeeld. Eltingh doet de week ervoor mee aan het toernooi om de Grand Slam Cup in München en gaat daarna met vakantie. Ook Krajicek heeft half december een rustperiode ingelast.Jan Siemerink voert nu bij de mannen de plaatsingslijst aan. Bij de vrouwen is Brenda Schultz de nummer één.

KONDEN, 9 NOV. De nog steeds met de naweeën van het omkopingsschandaal kampende Franse voetbalclub Olympique Marseille, is opnieuw in opspraak geraakt. Het Engelse weekblad News of the World publiceerde gisteren een kopie van een uittreksel uit het vonnis van een Franse rechtbank waaruit blijkt dat Olympique de Engelse international Chris Waddle onder tafel heeft betaald. De Engelsman zou bij zijn overgang van Tottenham Hotspur naar Olympique op 1 juli 1989 illegaal 1,7 miljoen pond (4,25 miljoen gulden) hebben ontvangen. De Franse belastingdienst buigt zich over de zaak.

ROME, 9 NOV. Italianen kunnen met ingang van het voorjaar legaal wedden op sportwedstrijden. De Italiaanse regering heeft daartoe een speciaal decreet aangenomen. Daarmee hoopt men illegale bookmakers, die per jaar ruim 3,5 miljard gulden omzetten, de wind uit de zeilen te nemen.

ROTTERDAM, 9 NOV. Aron Winter mag woensdag 15 november met het Nederlands elftal meevoetballen tegen Noorwegen. De middenvelder van Lazio Roma kreeg een schorsing van slechts één duel voor zijn rode kaart in de wedstrijd tegen Wit-Rusland in september. Winter heeft zijn straf al uitgezeten. Voor de wedstrijd tegen Noorwegen in De Kuip, die Nederland moet winnen, kan bondscoach Hiddink geen beroep doen op de geschorste aanvaller Patrick Kluivert.

NIJMEGEN, 9 NOV. De Rusissche dammer Alexander Schwarzman heeft gisteren in Nijmegen de vierde set van zijn match tegen Alexander Baljakin uit Wit-Rusland gewonnen. Daardoor werd de stand in sets 2-2 en is een verlenging noodzakelijk. Vandaag worden drie partijen gespeeld met een uur bedenktijd per speler per partij.

LONDEN, 9 NOV. Koploper Newcastle United heeft gisteren zijn voorsprong in de Engelse competitie vergroot. De formatie won de vooruitgespeelde wedstrijd tegen Blackburn Rovers met 1-0. Newcastle leidt nu met 34 punten uit 12 wedstrijden. Manchester United volgt met 26 uit 12.

GENEVE, 9 NOV. De Europese voetbalbond (UEFA) heeft zich gisteren tijdens een zitting in Genève uitgesproken tegen de time-out. Deze opvatting van de UEFA druist in tegen de plannen van de wereldvoetbalbond FIFA, die al een paar proeven met de time-out nam. De UEFA zal de spelonderbreking, van twee minuten per coach per helft, zowel bij interlands als bij Europese clubwedstrijden niet invoeren.

MET DE VERSCHIJNING van het rapport 'Nieuwe wegen, vaste waarden' heeft het CDA, nog altijd in ledental de grootste politieke partij van het land, weer wat om over te discussiëren. Hoewel het stuk niet alle maatschappelijke vraagstukken behandelt, blijft er weinig ongenoemd. Alle actuele thema's die de politieke agenda bepalen, komen aan de orde. De partijcommissie die onder leiding van oud-Europees commissaris Andriessen de discussienota heeft opgesteld is dan ook te bescheiden als wordt gesteld dat het niet om een nieuw programma gaat.

GENERAAL COLIN L. POWELL heeft het water getest en zich vervolgens haastig uit de voeten gemaakt. Geschrokken als hij was van de krachten die zich opmaakten om hem te verslinden heeft de held van de Golfoorlog zich gisteren uit de race om het presidentschap teruggetrokken. De man die de Republikeinse partij wilde terugvoeren naar de samenbindende 'geest van Lincoln' had niet veel meer te zeggen dan dat hij in 1996 niet naar een ambt zou dingen en dat hij bovendien nog niet de roeping voor de politiek had gevoeld die hij al die jaren met zich mee had gedragen voor de militaire professie. Daarmee de indruk wekkend dat een paar jaar extra van ongecommitteerd burgerschap nog wel eens een verandering van gedachten zou kunnen opleveren.

Met de Times Literary Supplement wil ik nog wel eens een paar weken achterop raken. Zodoende heb ik pas onlangs het nummer van 6 oktober gelezen. Dat is een interessant nummer, want het bevat een lijst met The hundred most influential books since the war. Toen ik die titel zag, dacht ik eerlijk gezegd er daarvan nauwelijks één te zullen kennen, want die boeken van Fukuyama, Stephen Hawking, Teilhard de Chardin en dergelijken lees ik eigenlijk nooit. Maar dat viel mee. Van de honderd titels kende ik er negenendertig. Daarbij heb ik wel een beetje gesmokkeld, want ik zou niet van elk boek durven beweren dat ik het helemaal van voor tot achter heb gelezen, maar toch wel genoeg ervan om voor mijn gevoel te kunnen zeggen dat ik het ken. Van negen boeken had ik nog nooit gehoord. De andere kende ik niet, maar kwamen mij wel (vaag) bekend voor.

De moordenaar van de Israelische premier Rabin wilde een eind maken aan het vredesproces. Maar hij kan volgens Salomon Bouman wel eens precies het tegenovergestelde hebben bewerkstelligd. Want de moord heeft een verlammende uitwerking op de nationalistische oppositie tegen het vredesproces.

MOSKOU. Het geluid van herrijzend Moskou is dat van de slijptol en de dragline. In de immense eetzaal van Stalins hotel Moskva zitten nog vier gasten, een verlopen goochelaar bedelt bij de tafels een handvol roebels bij elkaar, en zelfs een bord kippesoep is er niet meer te krijgen. Maar buiten, waar de sneeuw neerdwarrelt, wordt aan de toekomst gebouwd. Voor het hotel is een onvoorstelbaar grote bouwput gegraven, zeker enkele honderden meters lang en tientallen meters diep. Daar zal een nieuw, onderaards Kremlin verrijzen, een shopping mall van ongekende allure, en er wordt gewerkt alsof alle leven in deze stad ervan afhangt, dag en nacht, met alles wat leger en bedrijfsleven aan kranen, bulldozers en manschappen kunnen bieden. Moskou lijkt op een huis na een echtscheiding: na een periode van ontkenning en verbijstering is er een golf aan activiteiten losgebroken. De halve stad heeft twee, drie banen en rent van het ene zaakje naar het andere. Er wordt geschilderd en getimmerd, het ene café na het andere wordt geopend, de middenstand begint wortel te schieten, sinds een paar weken kan er bij het Rode Plein met een Hollandse giromaatpas geld worden getrokken, iedereen die langskomt staat paf over de vaart waarmee de stad verandert, en ondertussen trekken de pioniers van het zakenleven alweer verder, de provincie in.

De inrichting van het notariaat staat weer ter discussie, maar waar gaat het nu eigenlijk om? Noch het Tweede-Kamerlid R. van der Ploeg noch de voorzitter van de Koninklijke Notariële Broederschap mr. K.E.J. Dijk raken in hun bijdragen op deze pagina's de kern van het probleem.

In NRC Handelsblad van 1 november stond een bericht over het onderzoek van Berenschot naar de effectiviteit van het asielbeleid.

In Amerika is het geronk van een Harley Davidson door de fabrikant geregistreerd als 'geluidsmerk'. Ook in Nederland worden sommige produkten geassocieerd met een kenmerkend geluid. Maar moeten geluiden nu het monopolie worden van een zoutjesmerk, een type motor of een meubelfabrikant? Bas Kist vindt van wel. De felle concurrentie op de moderne markt vraagt daarom.

AMSTERDAM, 9 NOV. Hulp van de huisarts moet niet langer in de verplichte basisverzekering tegen ziektekosten. Dit zei bestuurder J. Dortland van de werkgeversorganisatie VNO-NCW gisteren op een bijeenkomst van het marktonderzoeksbureau NIPO in Amsterdam.

DEN HAAG, 9 NOV. Minister-president Kok en minister Van Mierlo (buitenlandse zaken) gaan begin 1996 naar Moskou om de contacten met Rusland te intensiveren. Dinsdagavond had een meerderheid van de Kamer de minister bij de behandeling van zijn begroting gevraagd nauwere contacten met Rusland te onderhouden. Uitbreiding van de NAVO mag volgens een aantal fracties niet ten koste gaan van de verhoudingen met Rusland.

AMSTERDAM, 9 OKT. Op het paleis van justitie in Amsterdam buigen ze zich over een poster van een bloot jongetje met een videocamera om zijn hals. Is hier sprake van kinderporno?

De politie nam deze week een flinke partij kinderporno in beslag. Vrijwel tegelijkertijd stemde de Eerste Kamer in met een verhoging van de strafmaat voor het vervaardigen en verhandelen van zulk materiaal. Maar het verschil tussen kinderporno en familiekiekjes blijft lastig.

ROTTERDAM, 9 NOV. Een groot meer en 1.800 hectare nieuwe natuur in het Groene Hart. Dit zijn onderdelen van een omvangrijk ontwikkelingsplan dat de gemeente De Ronde Venen vandaag presenteerde.

DEN HAAG, 9 NOV. Staatssecretaris Tommel (volkshuisvesting) wil zelf dat er een parlementair onderzoek naar de financiële perikelen van de Limburgse woningbouwcorporatie WBL komt, omdat “de integriteit van mijn medewerkers in het geding is gebracht”.

JERUZALEM, 9 NOV. De militante joodse groep Eyal, waarvan nu vijf leden zijn opgepakt in verband met de moord op de Israelische premier Rabin, was tot dusverre een organisatie van veel woorden en weinig daden, aldus een Israelische expert, professor Ehud Sprinzak. De gearresteerde leider, Avishai Raviv, wordt in veiligheidskringen als “uiterst gevaarlijk” beschreven, maar door deskundigen wordt dit als grotendeels een pose gezien.

TEQOA, 9 NOV. Shulamit wordt al de hele week door de politie opgebeld. “Dat komt”, roept ze verontwaardigd, “doordat ik in een nederzetting woon.”

BONN, 9 NOV. Bondskanselier Helmut Kohl heeft gisteren van de oppositie geeïst dat deze haar aanvallen op de Europese muntunie staakt. “Dit is een zeer waardevol onderwerp dat noch geschikt is voor het weven van legenden noch voor goedkoop populisme”, aldus Kohl gisteren tijdens de begrotingsbehandeling in de Bondsdag, die vrijwel volledig in het teken stond van de Economische en Monetaire Unie (EMU). De door de steeds slechtere opiniepeilingen geplaagde SPD van Rudolf Scharping heeft enkele weken geleden de vanzelfsprekendheid waarmee Duitsland afkoerst op één Europerse munt en dus het einde van de geliefde D-mark aan de kaak gesteld. De partij, die in de EMU een nieuw thema voor de verkiezingen van 1998 ziet, hoopt zo in te spelen op de angst die in Duitsland bestaat dat de harde Mark ingeruild zal worden voor een wankel produkt van Europese samenwerking.

WASHINGTON, 9 NOV. De gepensioneerde generaal Colin Powell stelt zich niet kandidaat voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen in 1996.

HONGKONG, 9 NOV. Hongkong is zeshonderd dagen vóór de historische overdracht aan China een permanent slagveld in een psychologische oorlog. Met het bezoek van de Chinese minister van buitenlandse zaken, Qian Qichen, aan Londen begin vorige maand - het eerste in 3,5 jaar - leek de strijd te zijn geluwd, maar inmiddels is weer een ander front geopend.

De vroegere Amerikaanse minister van defensie Robert McNamara (79) brengt dezer dagen een bezoek aan Vietnam. Tijdens zijn ambtsperiode raakten de VS verstrikt in de Vietnam-oorlog, die hij dit jaar karakteriseerde als “een tragische vergissing”.

ZAGREB, 9 NOV. De Kroatische president, Tudjman, heeft gisteren opnieuw gedreigd Oost-Slavonië gewapenderhand in te nemen als het vredesoverleg in Dayton (Ohio) geen doorbraak oplevert. De kwestie Oost-Slavonië zal de besprekingen in Dayton de komende dagen domineren.

AMSTERDAM, 9 NOV. De 'Scientology-kerk' heeft gisteren een kort geding aangespannen tegen organisaties die via Internet documenten van de sekte openbaar maken. Zij hoopt daarmee een einde te maken aan “inbreuk op de auteursrechten”. Behalve organisaties als Xs4all, Cistron en Dataweb daagt de sekte ook publiciste Karin Spaink voor de rechtbank. Spaink heeft onlangs de documenten op haar home-page gezet. Zij protesteerde daarmee tegen de beslaglegging die de 'Scientology-kerk' in september liet uitvoeren op de computers van Xs4all.

GRONINGEN, 9 NOV. De politie in Groningen zit met het onderzoek naar de moord op een 24-jarige tippelaarster op dood spoor. Het onderzoek naar de sporttas, waarin begin augustus de ledematen van de vrouw werden gevonden, leidde niet naar de dader. Ruim 3.500 werknemers en oud-medewerkers van energiemaatschappij Edon meldden zich bij de politie met de sporttas uit hun kerstpakket van vorig jaar. Deze is niet in de winkel te koop is geweest. Vijftig tassen bleken onvindbaar.

OUDE TONGE, 9 NOV. De meao in Oude Tonge heeft deze week een brief van minister Ritzen (onderwijs) ontvangen waarin hij schrijft dat de bekostiging met terugwerkende kracht per 1 augustus wordt stopgezet. Alleen als de school op korte termijn fuseert, is sluiting van de baan. De school had eigenlijk al in augustus 1994 moeten sluiten omdat ze te klein is. Ritzen bekostigde vorig studiejaar de school nog wel op voorwaarde dat de school voor 1 augustus 1995 zou fuseren met het Albeda College in Rotterdam. Het meao-bestuur brak de fusiebesprekingen in juni af.

ROTTERDAM, 9 NOV. De kwaliteit van de buitenlucht in Nederlandse steden voldoet nog steeds niet aan de daarvoor gestelde eisen. De grenswaarden voor stikstofdioxide, zwarte rook en benzeen en het 'maximaal toelaatbare risico' voor fijn stof worden vooral in stadscentra overschreden. De helft van de Nederlandse bevolking woont in steden met meer dan 100.000 inwoners en wordt daar regelmatig blootgesteld aan lucht die een negatieve invloed heeft op de volksgezondheid. Dit heeft de Vereniging Lucht bekendgemaakt aan de vooravond van een symposium over betere kwaliteit van de lucht.

DEN HAAG, 9 NOV. Het had de 'Nacht van Stoffelen' kunnen worden. In die IRT-nacht, van 7 op 8 april vorig jaar, lag het lot van het derde kabinet-Lubbers in handen van voormalig politiespecialist Piet Stoffelen.

DEN HAAG, 9 NOV. Als de politieke leiding eenmaal een besluit heeft genomen is het niet aan militairen dit publiekelijk te kritiseren. Dit zei minister Voorhoeve (defensie) vanochtend tijdens de begrotingsbehandeling in de Tweede Kamer.

ROTTERDAM, 9 NOV. Verreweg de meeste Nederlanders staan sterk afwijzend tegenover drugsgebruik en willen een 'keiharde' aanpak van gebruikers. Dit blijkt uit een omvangrijke peiling van de faculteit rechtsgeleerdheid van de Erasmus Universiteit. De resultaten ervan werden vandaag in Rotterdam gepresenteerd op een door de universiteit georganiseerd congres over het drugsbeleid.

DEN HAAG, 9 NOV. Het openbaar ministerie in Wiesbaden gaat de rol onderzoeken die het Duitse Bundeskriminalamt (BKA) heeft gespeeld bij de import in 1992 van 30.000 kilo softdrugs op Nederlandse bodem.

HET WEER Ofschoon de kalender aangeeft dat we ons volop in de herfst bevinden, vertoont de luchtdrukver- _ deling ten noorden van de oceaan een ongewone aanblik. Hogedrukgebieden.

Hoofdredacteur H. Coumans (50) van het VNU-dagblad De Stem stapt per 1 januari 1996 over naar de regionale televisie binnen de VNU. Als projectleider regionale televisie gaat hij zich bezighouden met de voorbereidingen en invulling van dit medium. VNU wil regionale televisie in Limburg, Noord-Brabant en Gelderland aanbieden. De overstap van Coumans komt op het moment dat VNU De Stem wil laten fuseren met het Brabants Nieuwsblad, de krant die onlangs werd overgenomen van de Dagbladunie.

Stel het wereldwijde computernetwerk Internet voor als een intensief gekrioel van miljoenen mieren door een enorme hoop materiaal, door de mieren zelf bijeengegaard, gesorteerd en toegankelijk gemaakt. Wie een vergrootglas neemt, ontdekt in de route van de mieren enige orde: ze bewandelen vaste paden in een telkens terugkerend patroon. En er valt nog iets op: steeds als ze elkaars pad kruisen, lijkt de ene mier de andere even te besnuffelen. Ze verheffen de voorpootjes, tasten elkaar een ogenblik af en vervolgen hun weg. Iets dergelijks doet zich ook voor op het Internet. Waar in het 'echte' leven de mensen elkaar op het trottoir, voor het loket of in het openbaar vervoer fysiek zo veel mogelijk uit de weg gaan, komt in 'cyberspace' vaak een kortstondig treffen voor. Het is voor de 'netsurfer' dan ook van groot belang bij zo'n eerste kennismaking een goede indruk te maken - of te krijgen. Doors of Perception in Paradiso te Amsterdam, de conferentie over informatietechnologie met dit jaar speciale aandacht voor het milieu, werd gisteravond beheerst door het vraagstuk: Hoe kom ik in het gevlei bij de toevallige passant?

LEIDEN, 9 NOV. De loketmedewerkers op het station van Leiden zitten sinds vanmorgen niet meer achter glas. In de nieuwe hal hebben zij open balies om een directer contact met de klant te hebben. Leiden is daarmee het vierde station in Nederland waar het traditionele loket is afgeschaft. Hengelo, Schiphol en Almere gingen Leiden voor.

LEIDEN, 8 NOV. Een op de vier meisjes in de tweede klas van de middelbare school heeft vorig jaar weleens een dieet gehouden om af te slanken. Bij jongens was dat een op de twaalf scholieren. Tweedeklassers in het voorbereidend beroepsonderwijs en mavo lijnen vaker, evenals kinderen van laag-opgeleide ouders.

DEN HAAG, 9 NOV. De regering ziet het onthouden van steun door Amerika aan de kandidatuur van oud-premier Ruud Lubbers als secretaris-generaal van de NAVO als een slechte ontwikkeling. Ook het feit dat Washington de zaak open wil houden bemoedigt Den Haag allerminst. Daarom voert de regering overleg met de bondgenoten om de kandidatuur van Lubbers overeind te houden. Met name de Duitse en Britse steun zou kunnen afnemen, zo vreest men in Den Haag, als het nog veel langer duurt voordat de zestien lidstaten consensus over een kandidaat bereiken. Vorige week vrijdag nog zei premier Kok dat “de papieren er voor de voormalige premier goed uitzien.”

TEL AVIV, 9 NOV. Dat trotse glimlachje op het gezicht van Yigal Amir, de moordenaar van premier Yitzhak Rabin, is de sinistere uitdrukking van de triomf over 'het kwaad'. Dat lachje, dat door een fotograaf bij de rechtbank werd vastgelegd, is de expressie van een door zijn God gezonden en door hem ontvangen boodschap dat Erets-Israel, het land van Israel, moest worden gered uit de handen van de 'verrader' Rabin, die bezig was dit joodse erfgoed over te dragen aan Yasser Arafat, een moordenaar van joden.

TEL AVIV, 9 NOV. In het kader van een actieve bestrijding van ultra-nationalistische extremisten na de moord op premier Yitzhak Rabin zijn gisteren en vandaag weer enkele leden van de Eyal-beweging (Joodse Strijd Organisatie) gearresteerd. Sedert de moord op Rabin, zaterdagavond in Tel Aviv, zijn nu vijf Eyal-leden, onder wie de moordenaar Yigal Amir, opgepakt. Volgens de legerradio en het persbureau Itim zijn in de woning van Amir bovendien zoveel wapens, waaronder granaten en explosieven, gevonden “dat iedere terreurgroep er trots op zou zijn”.

DEN HAAG, 9 NOV. Oliemaatschappij Shell heeft alsnog een beroep gedaan op de regering van Nigeria om het doodvonnis tegen de schrijver Ken Saro-Wiwa en acht andere actieleiders van het Ogoni-volk niet te voltrekken. Dit is gisteren bekendgemaakt nadat het Nigeriaanse militaire bewind had besloten de doodvonnissen te bekrachtigen. De Nigeriaanse ambassadeur in Nederland, I.M. Bindawa, is vandaag ontboden door minister Van Mierlo (buitenlandse zaken), die hem de “ernstige verontrusting” van de Nederlandse regering over het doodvonnis overbracht.

DEN HAAG, 9 NOV. Oud-minister Hirsch Ballin (justitie) wilde in de eerste maanden na het uitbreken van de IRT-affaire, begin 1994, aftreden. Hij bleef aan onder druk van de toenmalige CDA-premier Lubbers en vice-premier Kok (PvdA).

Weersverwachting voor morgen, wg men wrat en toe zon. Droog. Middagtemperatuur ongeveer 12 graden. Mati- late va pie br Ns dien hand benede amar etend k Vooruitzichten voor…

MOSKOU, 9 NOV. De Russische president Jeltsin heeft gisteren de waarnemend president van de centrale bank ontslagen.

ANKARA, 9 NOV. Een Turkse rechtbank heeft vanochtend een correspondente van het Britse persbureau Reuter vrijgesproken die was aangeklaagd wegens een artikel over het legeroptreden tegen separatistische Koerden. Volgens de rechtbank vormde het gewraakte artikel van de Amerikaanse A. Marcus geen misdrijf.

EINDHOVEN, 9 NOV. De gemeente Eindhoven ziet af van de voorgenomen verbouwing van het Van Abbe-museum. In plaats daarvan willen B en W een nieuw museum laten bouwen.

KAIRO, 9 NOV. Bij een aanslag door moslim-extremisten op een trein in Zuid-Egypte zijn gisteren drie mensen, onder wie een Francaise en een Nederlander, licht gewond door rondvliegend glas. Het toerisme was juist weer opgebloeid na een eerdere periode van aanslagen op toeristische doelen.

HANOI, 9 NOV. De vroegere Ame-., rikaanse minister van defensie, Robert McNamara, heeft vandaag in Hanoi een ontmoeting gehad ‘met een van zijn voormalige tegenstrevers: generaal…

Aalberts Industries (tapsystemen, fittingen, kranen, filmcamera's) is van plan Mamesta in Lomm over te nemen. Mamesta, actief in de distributie van metalen, is nu nog eigendom van O.D.S./Hoogovens Handel. Bij Mamesta werken ongeveer 100 mensen, die volgens de directie van Aalberts allen hun baan kunnen behouden. Het Lommse bedrijf heeft een jaaromzet van 17 miljoen gulden en zal bijdragen aan de winst per aandeel van Aalberts.

Foto: ALEXANDRIA - Met zijn echtgenote aan zijn zijde heeft de gepensioneerde Amerikaanse generaal Colin Powell gisteren aangekondigd zich niet kandidaat te stellen voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen volgend jaar. Hij zei nog niet de noodzakelijke 'hartstocht' voor de politiek te voelen. (Foto AP)

De discussie over bodemvervuiling houdt nauw verband met de vraag: hoe giftig zijn giftige stoffen? In dit verband houdt het volgende dilemma me al een poos bezig. Vroeger wisten we niet veel af van de schadelijke werking die de stoffen op ons hebben, en bij mijn universitaire studie scheikunde, heb ik dan ook gewerkt onder labiratorium-omstandigheden die nu velen de haren te berge zouden doen rijzen.

Foto: LOS ANGELES - Zanger Michael Jackson tekende gisteren een overeenkomst met Amerikaanse topfunctionarissen van Sony over de vorming van Sony/ATV Music Publishing. Jackson is de eigenaar van een groot aantal rechten op muziek van onder meer de Beatles, Richard Penniman ('Little Richard') en Elvis Presley. Deze rechten zijn ondergebracht in ATV Music, de uitgeverij van Jackson. (Foto Reuter)

NEW YORK, 9 NOV. Een schilderij van Van Gogh van een struikgewas heeft op een veiling bij Sotheby's in New York 29,6 miljoen dollar (ongeveer 34 miljoen gulden) opgebracht. Van de zes werken van Picasso die op deze veiling van moderne en impressionistische kunst waren aangeboden, werd alleen 'Mijn schoonheid: bierglas, druivetros en een glas' verkocht voor 6,1 miljoen dollar. De anderen, waaronder een portret van Picasso's maîtresse Dora Maar, haalden de minimumprijs niet. In totaal bracht de veiling 113,7 miljoen dollar op, minder dan de minimale geschatte waarde van 128 miljoen dollar. (AP)

Foto: AALSMEER - In de veiling van Aalsmeer is vandaag de 33ste Internationale bloemenvaktentoonstelling geopend. Het thema van de expositie is 'Bloemen uit de kunst'. (Foto Dijkstra)

Zondag 12 november vertoont het Museon in Den Haag het eerste deel van de driedelige documentaire 'Zinderen', waarin wetenschappers en liefhebbers een gevarieerd beeld schetsen van de menselijke zintuigen. In de eerste aflevering speelt de verleiding de hoofdrol: rozen veroorzaken een streling van de neus, het belang van het geluid voor de filmkus en de blinde musicus die is aangewezen op tastzin. Aanvang 14.30, vrij toegankelijk voor de Museonbezoeker.

ISRAELISCH KAMERORKEST Het Israelisch Kamerorkest maakt een tournee door ons land met de violist Jaap van Zweden als dirigent en solist (in het Vioolconcert nr 1 van Locatelli)…

MULTIPLE EXPOSURE Brenda Daniëls, de godin van de Amerikaanse moderne dans, brengt een soloprogramma met eigen choreografieën en werk van anderen.

Zondag 11 november wordt op de beurs Interact 95 in de RAI te Amsterdam officieel 'Het Digitale Jaar 1996' geopend. Met Het Digitale Jaar beoogt een gelijknamige stichting de drempels voor toetreding tot de elektronische snelweg te verlagen en impulsen te geven aan toepassingen op die snelweg. Publiek en bedrijfsleven moeten in dit jaar vertrouwd worden gemaakt met de geneugten van Internet. Hoogtepunt van Het Digitale Jaar vormt de uitreiking in het najaar van 1996 van de Add Award voor de beste interactieve toepassing op Internet. Met deze prijs, die jaarlijks zal worden uitgereikt, is een bedrag gemoeid van ƒ 28.800,- De stichting wil tevens een keurmerk introduceren voor interactieve diensten en produkten dat aangeeft dat wordt bijgedragen aan het verlagen der drempels van de elektronische snelweg.

In Dordrecht gebeurt veel, zo blijkt ook uit het beeldende kunstproject 'Natuur de stad'. Dit project van beeldend kunstenaar Johan Sietzema en stedelijk ecoloog Maarten van Wesemael, georganiseerd in het kader van Dordrecht Cultuurstad 1995, stelt zich ten doel de natuurlijke geschiedenis van de stad en haar omgeving te verbeelden door middel van een beeld op het Statenplein en een vijftal boorgaten in de omgeving. Fietsers kunnen een route kiezen langs de boorpunten en aldus een indruk krijgen van de verhouding tussen Dordrecht en de omliggende natuur.

DAVID HOCKNEY De teckels Stanley en Boogie houden de Britse schilder David Hockney al jaren gezelschap in Californië.

Het tot de heerlijkheid Rozendaal behorende natuurgebied de Imbos dankt zijn naam waarschijnlijk aan het feit dat hier vroeger door de boeren bijenkorven, 'immen', werden geplaatst. De ontginning van het in oorsprong bosachtige gebied met de aanplant van duizenden berken en elzen en de aanleg van akkers, lanen en wallen gaven het gebied een landgoed-karakter. Ruim 230 jaar na de eerste bosontginning mag het bos weer zijn eigen gang gaan.15 november is er een excursie van natuurmonumenten, bezoekerscentrum veluwezoom, Heuvenseweg 5a, Rheden, tel. 08309-51023.

Brouwerij 't IJ, Funenkade 7, Amsterdam. Inl 020-6228325.

De laatste tentoonstelling van het jaar van 'Teekengenootschap Pictura' is van de werkende Pictura-leden. Tijdens de leden-expositie zijn kleine 'multiples' geëtaleerd in de meest uiteenlopende technieken en materialen. Veertig leden leveren een bijdrage. Voor enkele nieuwe leden is het tevens een première: Wim Smits, Hans Kooi en Rinus Groenendaal; de laatste ontving onlangs de NBM-Amstelland/Pulchriprijs 1995. Opening op 10 november om 20.00u door performer en beeldend kunstenaar Walter Joris. De tentoonstelling is tot 14 december dagelijks te zien van 14.00-17.00u, behalve op maandag. Adres: Voorstraat 190-192, Dordrecht.

A BRONX TALE Innemend regiedebuut van Robert De Niro naar de autobiografische jeugdherinneringen van Chazz Palminteri, die tevens de rol van de door een negenjarig jongetje van…

In 'Het Vak' van 2/11 vergist Rob Knoppert zich waar hij beweert dat de Tweede Hoofdwet van de thermodynamica geen onderdeel van het onderwijsprogramma zou zijn. Deze wet is ook geen onderdeel van natuurkunde, Knoppert's vak, maar van (vwo) scheikunde. Als eind-eisen over dit onderwerp vermeldt het examenprogramma voor dit schoolvak dat de leerling moet weten dat:

Icelandair vliegt vier keer per week rechtstreeks vanaf Schiphol naar IJsland. De vlucht duurt ongeveer drie uur. Het internationale vliegveld is Keflavik, op ca. 40 kilometer van de hoofdstad Reykjavik. Een kleine Duitse airliner vliegt een à twee maal per week vanaf Düsseldorf. 's Zomers onderhoudt Smyrgil Line een wekelijkse veerdienst tussen Esbjerg (Denemarken) en Seydisfjörder (Oost-IJsland) via de Far Oer-eilanden, waar men twee dagen blijft alvorens de reis voort te zetten. De reis heen en terug is tamelijk duur en neemt in totaal tien dagen in beslag. Vanuit Reykjavik kunnen per autobus excursies naar Sneafellsjökull worden gemaakt. De kortste reistijd per (gehuurde) auto bedraagt ruim drie uur, afhankelijk van het weer en de conditie van de gedeeltelijk niet-geasfalteerde weg. Hotel Búdir is de beste verblijfsplaats ten zuiden van de vulkaan. In Búdir en Arnarstapi zijn eenvoudige campings. Aan de noordzijde van Snaefellsnes zijn Olafsvik en het veel aantrekkelijker Stykkishólmer de beste bases voor verkenning van de vulkaan. Er is een regelmatige vliegverbinding tussen Stykkishólmer en Reykjavik. Tijdens de zomervakanties zijn in grotere plaatsen als Olafsvik tijdelijke, goedkope (Edda-)hotels.

Postzegelalbum van Joost Veerkamp

Naar aanleiding van een 40 jaar oude grap van Snip en Snap, nu ten koste van Feyenoord-spelers, voelde ik bijna de neiging opkomen om ook modieus fan van Ajax te worden (NRC Handelsblad, 1 november). Feit is dat Feyenoord momenteel vierde (binnenkort derde) in de vaderlandse competitie staat. Het team heeft het afgelopen jaar als enige Ajax echt in moeilijkheden gebracht en behaalde dezelfde uitslag in hun laatste uitwedstrijd voor de Europa Cup als de Amsterdammers, maar wel tegen een veel sterkere tegenstander.

MARGRIET SMULDERS Margriet Smulders fotografeert Hollandse dromen en werkelijkheid, die samenvallen in haar eigen gezin.

Wat is het verschil tussen de beledigingen van voetbal- 'supporters' gericht tot spelers en trainer van de tegenpartij en de beledigingen van Godschalk aan het adres van de in het artikel genoemde personen.

De kop 'Nederland bouwt aan een prachtig maar bijna verlaten spoornet' boven het artikel van Han Lörzing (NRC Handelsblad, 2 november), bracht mij terug naar een busreis april dit jaar. We waren met een gezelschap, op een zondagmorgen onderweg van Groningen naar Den Haag. We reden via de Flevopolder om Amsterdam heen. Tussen Lelystad en Almere, en in de omgeving van Amsterdam waren de wegen vol auto's. Daarbij hadden we lange tijd het zicht op spoorbanen en emplacementen, maar al die tijd hebben we niet één trein zien rijden. Een scherper contrast tussen volle snelwegen en verlaten spoorlijnen was niet denkbaar. Het staat nog altijd op ons netvlies.

Twee artikelen in W&O van 19 oktober, 'Vanzelf Natuur' en Bodemvervuiling, lijken op zichzelf te staan. Bij nader inzien blijkt dit niet zo te zijn. Ik had dezelfde ervaring die Frans Post in Hongarije had, maar dan in andere Oosteuropese landen. Afgezien van enkele mindere gebieden was er in Polen en Tsjechië nog volop natuur. Deze is veel rijker dan in Nederland. Wat je daar bijvoorbeeld nog aan vogels kan zien grenst aan het onwaarschijnlijke. Welke bronnen van milieuvervuiling mis je daar die wij wel hebben denk je dan.

In het artikel over de schietpartij in Rotterdam-Zuid (NRC Handelsblad, 31 oktober) staat dat daders en slachtoffers van Turkse afkomst waren. Wij willen hierbij enkele kanttekeningen plaatsen.

Inl 071-5165039 (Werkgroep Leiden, Stad van Vluchtelingen).

In NRC Handelsblad van 1 november stond een bericht over het onderzoek van Berenschot naar de effectiviteit van het asielbeleid. In het artikel wordt gepleit het 'procederen om het procederen' tegen te gaan. Dat zou volgens Berenschot kunnen door de vergoeding van de advocaat te veranderen. Het voorstel berust op een onjuiste gedachtengang.

Als de classicus Anton van Hooff (NRC Handelsblad, 1 november), inderdaad Tertullianus, De Carne Christi 5, had geraadpleegd, dan zou hij hebben gezien dat de woorden 'credo quia absurdum' daar niet voorkomen. Ze komen trouwens nergens in de patristische scholastieke literatuur voor. Voorlopig zal Van Hooff zijn 'psychologie van het geloven' op iets anders moeten baseren.

In het hoofdartikel 'Het Dammer-kartel' (NRC Handelsblad, 2 november), is een fout geslopen. De slagzin “Koop Nederlandse waar dan helpen wij elkaar”, is afkomstig uit de tijd van de economische crisis in de jaren dertig en dus niet uit de periode van de naoorlogse wederopbouw. Dergelijke min of meer protectionistische leuzen waren tijdens de vooroorlogse depressie ook in andere landen te horen, zoals 'Buy British' in het Verenigd Koninkrijk.

Stadsdeelkantoor Slotervaart/Overtoomse Veld, Jan Tooropstraat 15 B, Amsterdam. Inl 020-5511666.

Foto: DEN HAAG - Oud-minister Hirsch Ballin (justitie) vanmorgen op weg naar de enquetecommissie in de Eerste Kamer. (Foto Roel Rozenburg)

Aan burgemeester J.J.G. Tonnaer van Sittard is het 'Verdienstkreuz I. Klasse des Verdienstordens der Bundesrepublik Deutschland' toegekend. Tonnaer krijgt de hoge onderscheiding voor zijn inzet in het gemeentelijke samenwerkingsverband Grenzland en in de jumelage Sittard/Erkelenz.

Alhoewel niet anders verwacht, vonden wij het artikel over Cliff Richard (NRC Handelsblad, 4 november), een zeer 'infatsoenlijk' artikel. Alleen jammer, dat auteur Van Gelder 'Wuthering Heights' toeschrijft aan Charlotte Brontë, terwijl het boek geschreven is door haar zuster Emily (1818-1848). 'Woeste Hoogten' (Nederlandse vertaling Frans Kellendonk-Pandora Pockets) is overigens haar enige roman, gepubliceerd in 1847 onder het pseudoniem Ellis Bell. Verder behoorde John Farrar niet tot The Shadows, maar maakte deel uit van de groep Marvin, Welch & Farrar. Maar laten we daar niet teveel tam-tam over maken.

Met belangstelling heb ik het artikel van Joost van Kasteren 'Van bodemvervuiling is nog niemand ziek geworden' gelezen. Kees van der Heijden zich mateloos te ergeren aan 'new age'-toxicologie, de keukentafel-epidomologie van onder meer het Meldpuntennetwerk Gezondheid en Milieu en groepen huisvrouwen, die aan de hand van cijfers over sterfgevallen in familie- en kennissenkring een verband proberen te leggen tussen borstkanker en milieuvervuiling.

G. Goris is benoemd tot lid van de directie van NIBStrating Financial Markets, het effectenbedrijf van de Nationale Investeringsbank. Hij gaat daar de vacature vervullen die is ontstaan door het vertrek van D. du Cloo. Goris zal voorts toetreden tot de raad van commissarissen van NIBStrating.

Le Shuttle, de autotrein onder Het Kanaal, heeft in oktober 120.368 auto's vervoerd tegen 105.9124 in september. Eurotunnel, de exploitant van de Kanaaltunnel, zegt blij te zijn met de groei die plaatshad in een maand waarin er normaal gesproken minder aanbod van passagiers is. De onderneming schrijft de gerealiseerde groei vooral toe aan de attractieve korting van 33 procent die zij biedt op belastingvrije artikelen die verkrijgbaar zijn in de belastingvrije winkels in de terminals.

Drs. J.J. Duvekot is benoemd tot commercieel directeur (food) van Heinekens frisdrankendochter Vrumona. Duvekot was hoofd thuisverbruik van Vrumona, een functie die is opgeheven. Hij volgt drs. M. Bolland op die is benoemd tot deputy general manager van de onlangs door Heineken gekochte Slowaakse bierbrouwer Zlaty Bazant.

Het Britse concern BAT Industries (sigaretten en verzekeringen) heeft de winst voor belasting in het derde kwartaal zien stijgen van 549 miljoen pond tot 659 miljoen pond (1,65 miljard gulden). De omzet nam toe van 5,43 miljard tot 5,96 miljard pond (14,9 miljard gulden). Over de eerste negen maanden van dit jaar steeg de winst van 1,49 miljard tot 1,81 miljard pond (4,53 miljard gulden) bij een omzetgroei van 15,57 miljard tot 17,35 miljard pond (43,4 miljard gulden).

De winststijging bij het Duitse chemieconcern BASF heeft zich in het derde kwartaal van dit jaar voortgezet, maar de progressie was minder fors dan in de voorgaande verslagperiode. BASF geeft voorts aan dat in de komende maanden de zaken evenals bij andere chemiebedrijven minder voorspoedig zullen verlopen. Dit werd door BASF gisteren bekend gemaakt bij de publikatie van de kwartaalcijfers.

Mr. R. Banus zal vanaf 15 november deel uitmaken van de raad van bestuur van Levob Verzekeringen. Zij trad in mei 1994 in dienst bij Levob als adjunct-directeur van Levob Leven. Op 1 november vorig jaar werd zij daar benoemd tot directeur.De raad van bestuur van Levob Verzekeringen bestaat thans uit mevrouw Banis en drs. A. Lugtigheid, laatstgenoemde als bestuursvoorzitter.

De Spaanse luchtvaartmaatschappij Iberia heeft over de eerste tien maanden van dit jaar een verlies geleden van 9 miljard peseta (117 miljoen gulden). Volgens topman Juan Saez zal het verlies over het hele jaar ongeveer niet verder toenemen en op dit niveau blijven. Iberia is genoemd als mogelijke partner van de KLM, maar de Nederlandse luchtvaartmaatschappij heeft aangegeven dat samenwerking pas aan de orde kan komen als het in financiële problemen geraakte bedrijf is gesaneerd.

ABN Amro Bank brengt een bod uit op elf filialen van de Argentijnse Banco Federal, een bank die onder curatele staat van de centrale bank van Argentinië naar aanleiding van de bankencrisis daar eerder dit jaar.

Drs.J.C. Blankert (55), is benoemd tot voorzitter van het bestuur van de stichting Berenschot Beheer. Deze stichting beheert de aandelen van de Berenschot Groep. Blankert maakt sinds 1993 deel uit van het stichtingsbestuur. Hij volgt in zijn nieuwe functie J. van Rijn op die wegens het verstrijken van de maximale zittingsduur uit het bestuur zal treden.Blankert bekleedt tal van commissariaten en bestuursfuncties. Hij is onder meer bestuursvoorzitter van de werkgeversorganisatie NCW, lid van de bankraad van De Nederlandsche Bank, bestuurslid van de SER, bestuurslid van de Stichting van de Arbeid.

Een intieme club midden in Rotterdam waar tot in elk detail de strand-sfeer is nagebootst. De vrouwen stromen er toe vanwege de mooie 'beachboys' achter de bar. En trekken op hun beurt het mannelijke bezoek aan. Een formule die werkt: met meer dan tienduizend bezoekers per week is de Baja het decor voor hét avondje uit.Baja Beach-café. Meent 106, Rotterdam. Inl 010-4141614. Open 11-01u, in de weekeinden 02u. Toegang gratis. Het café (zand op de grond) biedt een uitgebreide lunch- en dinerkaart in de vorm van een grote strandbal.Baja Beach Club. Karel Doormanstraat 10-12. Do t/m zo van 22u30-05u. Toegang: ƒ 12,50; za ƒ 15,-. Vrouwen zondag gratis drank. Inl 010-2131180.De eerste 'trendvolger', ex-profvoetballer Ton Pattinama, opende 26 okt in Vlaardingen zijn Caribbean Beach Club.

In Risdalsheia, een verlaten gebied in het zuidoosten van Noorwegen, staat 's werelds grootste broeikas. 'Nou ja, de op een na grootste,' zegt Richard F. Wright van het Noorse Instituut voor Wateronderzoek, 'de grootste broeikas is de aarde zelf.'

Elk jaar komen er ongeveer drie schoolklassen met kinderen om in het verkeer. In 1994 betrof het 93 kinderen, de eerste zes maanden van dit jaar hebben al 51 scholieren jonger dan veertien de dood in het verkeer gevonden. Reden voor Veilig Verkeer Nederland om samen met vier landelijke organisaties voor ouders in het onderwijs een nieuw project op te zetten waarbij in de toekomst elke basisschool een 'verkeersouder' moet krijgen. Een verkeersouder is een vader of moeder die speciaal belast is met de verkeersveiligheid van de kinderen tussen huis en school en rondom de school. Zij moeten er zorg voor dragen dat dit punt voldoende aandacht krijgt van het schoolteam en de ouders.

BONN, 8 NOV. Volgend jaar zomer moet de Duitse winkelsluitingswet in principe zó veranderd zijn dat winkels op gewone werkdagen van 06.00 uur s ochtends tot 20.00 uur 's avonds open kunnen zijn. Op zaterdagen mogen de winkels dan tot vier uur 's middags open blijven. Daarover zijn de regeringspartijen (CDU/CSU en FDP) het gisteren in een gesprek onder leiding van kanselier Helmut Kohl eens geworden.

Het feestelijkste moment van een verliefdheid is als het nog helemaal geen naam mag hebben: als het nog niets is behalve een oogmerk.

“Uitvaartverzorger, begrafenisondernemer, doodgraver: het maakt me niet uit hoe je mijn beroep noemt. Belangrijker is de inhoud die je het geeft.” David Elders (32) begon een eigen uitvaartonderneming, nadat hij zijn studie filosofie aan de universiteit had afgerond. Een opleiding die hem wel degelijk op het spoor heeft gezet van zijn huidige beroep. “Tijdens mijn studie heb ik me op niet-Westerse wijsbegeerte gericht en daarin speelt de dood een belangrijke rol. Los daarvan was ik als kind al geïnteresseerd in de dood en de daarbij behorende rituelen.” Elders' belangstelling werd aangewakkerd door een aantal verre reizen, waarbij hij getuige was van de nodige uitvaartceremonies. “Vooral de Dogon-stam, in Mali, heeft veel indruk op me gemaakt. De Dogon zetten hun doden bij in de spleten van een enorme rotswand. Dat is nogal een onderneming, want die wand is meters hoog en loopt loodrecht naar beneden. Of de Parsi's uit India; die geven hun doden als voer voor de vogels. In Bombay is voor dat doel een hoge toren gebouwd. Aan de bovenkant ligt dan een enorm metalen rooster waarop de overledene wordt neergelegd. Zodra het lichaam is kaalgevreten, vallen de botten door het rooster naar beneden. Als je dat vergelijkt met Nederland, dan gaan ze hier toch een stuk minder creatief met de dood om.”

Ik lees wel eens voor, uit eigen werk zogezegd. Bij gelegenheid daarvan krijg ik regelmatig een heel speciaal soort van mededelingen te horen. Ze zijn zowel volstrekt feitelijk, die mededelingen, als enigszins vertrouwelijk, althans zeer particulier.

Eerst het slechte nieuws van de afgelopen tv-week: het zou mij verbazen als we Gerard Reve binnen afzienbare tijd nog eens op het scherm te zien krijgen. En bij de VARA lijkt me dat überhaupt ondenkbaar. Er voltrok zich afgelopen vrijdagavond iets onherroepelijks, een definitieve scheiding van geesten. Het werd overschaduwd door de andere jubileumprogramma's van de VARA, maar het is gezien en het zal niet onopgemerkt blijven: tussen de arbeidersomroep en de nationale volksschrijver zal het nooit meer goedkomen.

Door Marten Toonder 5186 Tom Poes vond de trouwe knecht in de keuken bezig met huishoudelijke beslommeringen, maar hij staakte gaarne zijn bezigheden om een praatje te maken.

AMSTERDAM, 8 NOV. De nettowinst van het papierconcern KNP BT is in het derde kwartaal van dit jaar gestegen tot 116 miljoen gulden, tegenover 86 miljoen in dezelfde periode van 1994. Dat is een stijging van 34,8 procent.

DEN HAAG, 8 NOV. Minister Jorritsma (Verkeer en Waterstaat) voelt niets voor maatregelen om een einde te maken aan de “sluipende branchevervreemding” bij pompstations die de grote Kamerfracties gisteren signaleerden. Bij tankstations worden steeds meer voedingsmiddelen en andere waren verkocht die bij de wegrestaurants en de detailhandel thuishoren, vond de Kamer.

BREDA/MECHELEN, 8 NOV. Voor de tweede maal binnen een etmaal vraagt een dochter van het Begemann-concern faillissement aan. G & G International in Willebroek bij Mechelen (apparatenbouw) heeft woensdag bij de rechtbank “de boeken neergelegd”, wat neerkomt op het aanvragen van faillissement. Het bedrijf telt 180 personeelsleden en bereikte de laatste jaren een omzet van ongeveer 70 miljoen gulden.

DEN HAAG, 8 NOV. De regering wil de wens van de drie grootste fracties in de Tweede Kamer, om vergunningen voor de exploitatie van tankstations langs de rijkswegen aan een termijn te binden, niet honoreren.

ROTTERDAM, 8 NOV. In het vrachtvervoer door de lucht moet de marktwerking toenemen. Daarvoor is een liberalisering van het luchtverkeer in Europa nodig. Bovendien zou vracht bij luchtvaartmaatschappijen een hogere prioriteit moeten krijgen en op dezelfde voet worden behandeld als passagiers.

LONDEN, 8 NOV. Het automatiseringsconcern CMG gaat drie miljoen nieuwe aandelen uitgeven. Daarnaast zal een nog onbekend aantal bestaande aandelen worden herplaatst. Het totale aantal, volgens een eerder bericht in de buurt van twintig miljoen, zal 30 november worden bekendgemaakt. Het totale pakket aandelen krijgt per 1 december beursnotering in zowel Londen als Amsterdam, zo heeft CMG woensdag meegedeeld.

DEN HAAG, 8 NOV. Minister Wijers (economische zaken) gaat kabelbedrijven aanpakken die misbruik maken van hun machtspositie. Dat heeft hij vanmorgen bekendgemaakt op het Kabelcongres in Den Haag.

DEN HAAG, 8 NOV. Het Westland is dringend aan een herinrichting toe om zowel tuinders als andere ondernemers meer ontplooiingsruimte te geven. Dat stelt het Platform Ontwikkeling Glastuinbouw (POG) in een woensdag gepubliceerde studie Op maat voor de markt. In het platform zijn onder andere de provincie Zuid-Holland, de regio Haaglanden, de kamers van koophandel van Delft en Den Haag, het ministerie van landbouw en de tuindersorganisaties vertegenwoordigd.

DEN HAAG, 8 NOV. Bedrijven kunnen zich tot 1 maart volgend jaar met terugwerkende kracht verzekeren voor de gevolgen van het afschaffen van de Ziektewet per 1 januari 1996. Staatssecretaris Linschoten (sociale zaken) is dat gisteren met de verzekeraars overeengekomen.

ROTTERDAM, 8 NOV. De particuliere investeringsmaatschappij Orco gaat een openbaar bod uitbrengen van 14 gulden per participatie van het omstreden beleggingsfonds OAMF. Dat hebben Orco en de belangenvereniging van beleggers VEB gistermiddag bekendgemaakt.

DEN HAAG, 8 NOV. De prijs van wintersportvakanties in Europa ligt komend winterseizoen gemiddeld 0,8 procent onder het prijspijl van 1994. Dat blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek vanmorgen heeft gepubliceerd.

HOUTEN, 8 NOV. De vervoersbonden van FNV en CNV hebben gisteravond een principe-akkoord bereikt over een sociaal plan voor de overtollige werknemers van het transportbedrijf Brinks Nedlloyd. Hiermee zijn acties onder het personeel van het bedrijf, dat gespecialiseerd is in geld- en waardetransporten, van de baan.

AMSTERDAM, 8 NOV. Door in verhouding tot het dagelijkse contingent ruim toegemeten speciale beleningen, heeft De Nederlandsche Bank (DNB) de afgelopen week bereikt dat de banken hun ontsparing op het contingentsgebruik van vorige week van 1,9 procentpunt geleidelijk konden omzetten in een lichte besparing van 0,2 procentpunt. In samenhang hiermee bleven gedurende alle dagen van de verslagweek de voorschotten onder het gemiddeld toelaatbare beroep. In het midden van de verslagweek, toen de voorschotten een laagste stand bereikten van 1,6 miljard gulden, daalde hiedoor de daggeldrente tot het niveau van de voorschotrente. Onder normale omstandigheden beweegt de daggeldrente zich op het hogere niveau van de speciale beleningen, maar bij een klein tekort in de geldmarkt kunnen incidentele transakties een scherpe beweging veroorzaken waarbij kortstondig lagere renteniveaus niet zijn uitgesloten. De driemaands interbancaire rente, de benchmark van de geldmarkt, vertoonde een rustiger beloop. Dit tarief volgde, zij het in iets zwakkere mate, de lichte daling op de Duitse geldmarkt en noteerde gisteren 3,90 procent.

Bij British Petroleum (BP) is de winst in het derde kwartaal van dit jaar sterk gedaald als gevolg van een eenmalige voorziening. Het resultaat voor belastingen, berekend op basis van vervangingswaarde, zakte met 30,8 procent tot 283 miljoen pond sterling (707 miljoen gulden).

AMSTERDAM, 8 NOV. Ondanks een winst in het derde kwartaal van 116 miljoen gulden stond de koers van papierconcern KNP BT vanochtend op de beurs sterk onder druk. De koers brokkelde rond het middaguur 3,10 gulden af tot 42,20 en liep daardoor niet in de pas met de fraaie concernprognoses voor de rest van dit jaar

Armoede, zegt Eveline Herfkens, moet je zien en ruiken. Ze ergert zich aan mensen die armoede uitsluitend in de 'derde wereld' situeren. Ook in de ex-communistische landen van Europa heerst op grote schaal armoede. “Ik heb tegen ontwikkelingswerkers gezegd dat ze zich schuldig maken aan omgekeerd racisme”, zegt het Nederlandse lid van het dagelijks bestuur van de Wereldbank. “Mensen moeten kennelijk zwart zijn voordat ze ontwikkelingshulp nodig hebben. Dat is echt onzin.”

FRANKFURT, 8 NOV. De Bundesbank, heeft vanmorgen de 14-daagse beleningsrente met 0,02 procent verlaagd tot 4 procent. Het disconto staat sinds 25 augustus van dit jaar op 3,5 procent. (Reuter, DPA)

STOCKHOLM, 8 NOV. Het Zweedse autoconcern Volvo, voor een derde eigenaar van NedCar in Born, heeft de winst voor belasting over de eerste negen maanden van dit jaar met ruim 15 procent zien dalen tot 12,71 miljard kroon (3 miljard gulden). Dat kwam vooral door “onbevredigende” winstgevendheid van de personenwagendivisie, zo heeft Volvo vanmorgen meegedeeld. Het bedrijfsresultaat bij de personenauto's ging omlaag van 2,07 tot 1,93 miljard kroon. De vrachtwagendivisie liet een forse stijging zien van 2,59 tot 4,02 miljard kroon. Het totale bedrijfsresultaat steeg van 6,95 tot 8,84 miljard kroon. De omzet van Volvo ging met 15 procent omhoog naar 129,12 miljard kroon. De verkoop van personenauto's nam toe met 11 procent tot 286.490 stuks. Deze groei kwam voor rekening van de modellen 850 en 960. Dat de winst in de personenwagendivisie ondanks de verkoopgroei daalde, komt door ongunstige veranderingen in de wisselkoersen en een stijging van de kosten, die deels voortvloeide uit de fase van produkt- en marktontwikkeling waarin de divisie zich bevindt. Het aantal verkochte vrachtwagens steeg met 15 procent tot 56.700. Het aantal werknemers van Volvo steeg over de eerste negen maanden van dit jaar met 4200 tot 79.700. (ANP)

TOKIO, 8 NOV. Het Japanse ministerie van financiën krijgt steeds meer kritiek te verwerken op zijn optreden in de affaire rond Daiwa bank. Het EPA, het economische planbureau van Japan, verklaarde gisteren onder meer dat het ministerie niet juist heeft gehandeld bij de problemen van de bank. De bank mag drie jaar niet meer in de Verenigde Staten werken en heeft op last van de Japanse autoriteiten sterk moeten afslanken. Het ministerie heeft toegegeven vanaf begin augustus te hebben geweten van het verlies van 1,1 miljard dollar dat een handelaar van Daiwa in New York, Iguchi, had geleden, maar de Amerikaanse autoriteiten daarvan pas in september op de hoogte te hebben gesteld. De directeur van het planbureau, Isamu Miyazaki, noemde de vertraging ongepast. Volgens hem kan het ministerie niet van schuld worden vrijgepleit. Hij heeft begrip voor de Amerikaanse maatregelen tegen de bank. “Wie gelooft dat de VS te hard optreden, ziet de zaak niet in internationaal perspectief.” Het EPA maakt zich zorgen over het psychologische effect van de uitwijzing van Daiwa op de Japanse financiële wereld en economie. Behalve het verbod tot handelen heeft Daiwa in de VS een 24 punten tellende aanklacht aan zijn broek gekregen. Gisteren heeft een federale rechter in New York besloten om de handelaar Iguchi niet op borgtocht vrij te laten. Volgens de rechter is er een reële kans dat Iguchi na vrijlating vlucht, vooral nu deze volgens het openbaar ministerie weigert mee te werken. (Reuter, AP)

TOKIO, 8 NOV. Het overschot op de Japanse lopende rekening van de betalingsbalans daalt. In de eerste helft van het op 1 april begonnen begrotingsjaar bedroeg het surplus 58,3 miljard dollar tegen bijna 63 miljard in dezelfde periode van 1994. De handelsbalans liep terug van 72,3 miljard tot 70,2 miljard dollar, zo blijkt uit vanmorgen gepubliceerde cijfers van het ministerie van handel in Tokio. Het overschot op de lopende rekening is de belangrijkste graadmeter voor de handel in goederen en diensten en ligt in de verhouding tussen Japan en zijn belangrijkste handelspartners, de Verenigde Staten en Europa, gevoelig. Economen hadden al een dalende trend in het surplus voorspeld. De groei van de import door toedoen van de dure yen is daar debet aan. (Reuter, AP)

BRUSSEL, 8 NOV. In strijd met afspraken binnen de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) zal de Europese Unie (EU) ook na 1 januari 1996 nationale steunverlening aan de scheepsbouw blijven toestaan. De EU-lidstaten doen dat omdat de Verenigde Staten, Japan en Zuid-Korea ratificatie van het vorig jaar gesloten OESO-akkoord over afschaffing van de scheepsbouwsubsidies vertragen.

ROTTERDAM, 8 NOV. Dat de briljante 49-jarige jurist Robert Ayling voorbestemd was voor de top van Europa's grootste vliegbedrijf British Airways was al enkele jaren duidelijk. De in 1985 binnengehaalde topambtenaar mocht eerst furore maken als personeelsdirecteur - wat temidden van veel reorganisatie een 'top-job' was - en scoorde vervolgens als marketing-chef. De laatste twee jaar was Robert Ayling feitelijk al belast met de dagelijkse leiding van British Airways.

ROTTERDAM, 8 NOV. Een drieeenheid brengt hen samen: de City, de deal en een uitgesproken hekel aan hun bijnaam: de Dutch mafia. In het financiële centrum Londen zijn meer Nederlandse topbankiers actief in de effectenhandel, financiële adviezen over aandelenemissies en privatiseringen en de lucratieve bemiddeling bij fusies en overnames dan in Nederland zelf, zo lijkt het wel.

BRUSSEL, 8 NOV. Minister Wijers (economische zaken) heeft zich gisteren op een bijeenkomst van EU-ministers in Brussel sterk gemaakt voor nauwere samenwerking in de Europese luchtvaartindustrie.

ROTTERDAM, 8 NOV. De KLM-vliegers hebben gisteren formeel hun vertrouwen in de KLM-directie opgezegd omdat die zich naar hun oordeel een onbetrouwbare partner toont. Tijdens een ledenvergadering van de Vereniging van Nederlandse Verkeersvliegers (VNV) werd een motie van wantrouwen met die strekking aanvaard. Als er per 1 januari aanstaande geen nieuwe CAO op tafel ligt, aldus VNV-voorzitter B. Baksteen, komt er reëel uitzicht op 'echte' stakingen die verder gaan dan de werkonderbrekingen van afgelopen zomer. Al met directe ingang willen de KLM-vliegers eerder vliegtuigen aan de grond laten staan ingeval van technische mankementen.

AMSTERDAM/BONN, 8 NOV. De landen die deelnemen aan de economische en monetaire unie (EMU) zullen na toetreding tot die muntunie moeten streven naar een structureel begrotingstekort van 1 procent van het bruto binnenlands produkt. Dit heeft president W. Duisenberg van de Nederlandsche bank gisteren gezegd in een toespraak in Frankfurt. Door zo'n klein structureel tekort na te streven, zouden de deelnemende landen aan de muntunie ook bij een conjuncturele terugval het tekort onder de drie procent kunnen houden. Die drie procent is het huidige maximum-tekort dat kandidaat-landen voor de EMU mogen hebben om te worden toegelaten.

ROTTERDAM, 8 NOV. Bierbrouwer Grolsch neemt een belang van 15 procent in de Gulpener Bierbrouwerij in het Limburgse Gulpen, een van de laatste onafhankelijke bierbrouwerijen en een van de oudste bedrijven in Nederland. De overige 85 procent blijft voorlopig in handen van de familie Rutten, de eigenaars van de Gulpener Bierbrouwerij.

DEN HAAG, 8 NOV. Nederlandse kabelkijkers zijn zo zoetjesaan verzadigd geraakt door het grote aanbod aan televisiezenders. Ondanks de uitbreiding van de laatste jaren is de tevredenheid van de kabelabonnee afgenomen.

ROTTERDAM, 8 NOV. Regilio Tuur verdedigt eind volgende maand zijn wereldtitel superveder (WBO-versie) tegen de Italiaan Giorgio Campanella. Het gevecht heeft plaats in het Amsterdamse RAI-complex.

NEW DELHI, 8 NOV. Zonder echte tegenstand heeft het Nederlands korfbalteam de kwartfinales van de wereldkampioenschappen in het Indiase New Delhi bereikt. De ploeg van bondscoach Harrie Dassen won gisteren het groepsduel tegen Tsjechië met 25-7. Eerder had Nederland met ruim verschil van Zuid-Afrika gewonnen.

BARCELONA, 8 NOV. Het herstel van Jordi Cruijff verloopt minder spoedig dan verwacht. De aanvaller van Barcelona onderging op 3 oktober een operatie aan de meniscus van de rechterknie. Gisteren bleek bij een controle in het ziekenhuis dat de zoon van trainer Johan Cruijff nog drie weken moet revalideren. Jordi had gehoopt aanstaand weekeinde te kunnen spelen.

ZEIST, 8 NOV. De gedragscodecommissie van de KNVB heeft Louis van Gaal gevraagd zijn uitspraken na de wedstrijd tussen Ajax en Vitesse van 4 oktober schriftelijk toe te lichten. De trainer van Ajax uitte destijds kritiek op het Nederlandse scheidsrechterscorps, dat volgens Van Gaal vaak in het nadeel van de aanvallende partij fluit. Vooral Ajax zou veelvuldig benadeeld worden door de arbitrage.

GRONINGEN, 8 NOV. Fritz Korbach is zijn trainerschap bij De Graafschap begonnen met een nederlaag. De Doetinchemse club verloor gisteravond met 3-0 bij FC Groningen. Voor de club van coach Westerhof scoorden Beerens, Gorré en Bombarda die daarmee zijn totaal op tien treffers bracht. Bombarda is topscorer in de eredivisie.

BARCELONA, 8 NOV. Romario heeft gisteravond drie doelpunten gemaakt in de benefietwedstrijd tussen een Amerikaanse selectie en een elftal bestaande uit Europese voetballers. Het duel in Barcelona eindigde in een 4-3 overwinnnig voor het Amerikaanse team. Bij de Europeanen waren de Feyenoorders Ronald Koeman en Ruud Heus van de partij. De opbrengst van de wedstrijd is bestemd voor Unicef, dat kinderen in het oorlogsgebied Bosnië-Herzegowina financieel wil helpen.

MOSKOU, 8 NOV. Goran Ivanisevic heeft zijn deelname aan de ATP Masters volgende week in Frankfurt verspeeld. De Kroaat werd gisteren in de eerste ronde van het tennistoernooi in Moskou verrassend uitgeschakeld. Hij verloor in twee sets van de Japanner Shuzo Matsuoka: 7-6 en 6-4. Door Ivanisevics nederlaag is de Zweed Enqvist zeker van deelname in Frankfurt, waar elk jaar de beste acht spelers ter wereld tegen elkaar uitkomen.

HUIZEN, 8 NOV. Zonder Bettine Vriesekoop en Mirjam Hooman heeft de Nederlandse tafeltennisploeg gisteren in Huizen met 4-2 verloren van Hongarije. Gerdie Keen won in drie games van de Hongaarse Ellö. Emily Noor en Diana Bakker wonnen het dubbelspel. De andere partijen gingen verloren. Het Nederlands team kan zich richten op twee beslissingswedstrijden, die degradatie naar de tweede liga moeten voorkomen. Engel is niet van plan de routiniers Vriesekoop en Hooman terug te halen bij de nationale ploeg. Hij kiest voor de jeugd.

TOKIO, 8 NOV. De Nederlandse volleybalsters hebben in de strijd om de World Cup in Japan vandaag hun derde overwinning behaald. Oranje won eenvoudig in drie sets van het jeugdige Peru: 15-9, 15-3 en 15-8.

Voor een tiental toeschouwers en twee zenuwachtige echtgenotes spelen een Rus en een Witrus in Nijmegen een match in de cyclus om het wereldkampioenschap dammen.

EINDHOVEN, 8 NOV. Het is tijd om knopen door te hakken, zegt Brian Tobin, voorzitter van de internationale tennisfederatie (ITF). Zijn federatie is serieus op zoek naar oplossingen om de sport aantrekkelijker te maken en denkt over nieuwe regels. “Tennis is gelukkig niet meer zo'n eng steriel Engels spelletje. Maar we moeten de veranderingen ook weer niet te ver doorvoeren alleen omdat mijnheer Ivanisevic zo verrekte hard serveert.”

ROTTERDAM, 8 NOV. De Nijmeegse erediviseclub NEC heeft gisteren trainer Cees van Kooten ontslagen. Hiermee reageerde het bestuur op de kritische geluiden die de vaste supporterskern van NEC de laatste weken uitte. Van Kooten is de derde trainer die dit seizoen bij een eredivisieclub moest vertrekken. Van Hanegem (Feyenoord) en Körver (De Graafschap) gingen hem voor.

ROTTERDAM, 8 NOV. Nicole Delies (15) uit Groningen mag de rest van het lopende seizoen met de jongens mee voetballen in de landelijke B1-competitie. Dat heeft de president van de rechtbank in Utrecht gisteren bepaald in kort geding. De KNVB krijgt twee dagen de tijd om Nicole de daarvoor benodigde ontheffing te verlenen. Voor elke dag dat dat langer duurt moet de voetbalbond een dwangsom van 250 gulden betalen.

UTRECHT, 8 NOV. De reden van de KNVB om voetbalscheidsrechter Dick Jol levenslang te schorsen was niet de schuldvraag, maar het feit dat hij “in opspraak is geraakt”. Dat maakte de raadsman van de voetbalbond, Mr. Utermark, vanmiddag bekend tijdens het kort geding dat de 39-jarige arbiter tegen de voetbalbond heeft aangespannen.

ROTTERDAM, 8 NOV. Enigszins malicieus zou je kunnen zeggen dat de cd Passengers - Original Soundtracks No.1, het gisteren verschenen projekt van Brian Eno en U2, lijdt aan hetzelfde euvel als veel andere platen met filmmuziek: ontdaan van de beelden klinkt het allemaal wat vaag en gezwollen. Maar het verwijt is onrechtvaardig, omdat de films waarvoor Eno zijn muziek bedoeld heeft, alleen in zijn verbeelding bestonden.Passengers: Original Soundtracks 1. Met Brian Eno, Bono, Luciano Pavarotti, Howie B., Holi. Island 8043/524 166-2

500 jaar film. Van 9 tot en met 22 november in het Theater aan het Spui in Den Haag. Op 11 en 12 november de conferentie in het Haags Filmhuis. Inl. 070-3459900.

Tegen het slot van Fietsendieven (Ladri di biciclette, 1948) zoekt een kinderhand naar de hand van zijn vader, die zojuist van zijn voetstuk gevallen is. Ten einde raad is die van z'n fiets beroofde vader zelf een dief geworden, ontmaskerd, aangehouden en weer vrijgelaten. In dat gebaar zit de morele wanhoop van het kind, maar ook zijn begrip en troost, omdat hij nu inziet dat het niet altijd mogelijk is je waardigheid te handhaven.

Xime. Regie: Sana Na N'Hada. Met: Mário Cabral de Almada, Aful Maka, Antonio M'Batchá, José Tambá, Justino Neto, Juan Carlos Tajes, Daniel Smith. In: Amsterdam, Rialto; Utrecht, 't Hoogt; Haags Filmhuis.