Het nieuws van 20 juli 1995

Crown Van Gelder Papierfabrieken heeft over het eerste halfjaar een netto resultaat geboekt van 13,2 miljoen gulden, belangrijk meer dan het eerste halfjaar van 1994 toen het netto-resultaat uitkwam op 3,5 miljoen gulden. Vóór belastingen bedroeg de winst 19,5 miljoen gulden tegenover 4,4 miljoen in '94. De omzet bedroeg over de eerste zes maanden 154 miljoen, tegen 109 miljoen gedurende het eerste half jaar van '94. De toename van het resultaat ten opzichte van vorig jaar was vooral het gevolg van beduidend betere marges, ondanks stijgende grondstofprijzen. De opbrengstprijzen van de bulkprodukten, waarvan het peil vorig jaar bijzonder laag was, zijn gestegen door een sterkere vraag in het eerste kwartaal van '95. In het tweede kwartaal was een lichte daling van de vraag waar te nemen. Maar het is moeilijk aan te geven of die daling zich laat verklaren uit vermindering van de opgebouwde voorraden, dan wel uit de seizoenmatig of conjunctureel bepaalde vraag naar papier.

Het warenhuis- en uitzendconcern Vendex heeft de al aangekondigde verkoop van het 32 procentsbelang in de Amerikaanse Barnes & Noble College Bookstores afgerond. Vendex heeft het belang afgestoten, omdat dit bedrijf van universiteitsboeken niet tot zijn kernactiviteiten behoort.

NEW YORK, 20 JULI. De graadmeter van de beurs op Wall Street, de Dow Jones-index, kelderde gisteren aanvankelijk met 130 punten. De index herstelde zich vervolgens gedeeltelijk naar het einde van de handel toe en sloot uiteindelijk op 4628,87 punten, ofwel een verlies van 57,41 punten. In navolging van Wall Street daalden ook de koersen op het Damrak.

AMSTERDAM, 20 JULI. In navolging van Wall Street moest de Amsterdamse effectenbeurs vanochtend fors inleveren. Dat leidde op het Damrak tot een koersdaling van de AEX-index van 3,8 punten tot 450,58. De meeste andere Europese beurzen vertoonden vergelijkbare dalingen.

BUSOVACA/DEN HAAG/SARAJEVO, 20 JULI. De Bosnische Serviërs hebben de 307 Nederlandse VN-militairen die nog verblijven in de vorige week ingenomen enclave Srebrenica toestemming gegeven te vertrekken, met medeneming van “zoveel mogelijk materieel, waaronder ook wapens, en hun lokale staf”.

ABN Amro is overgegaan tot het uitgeven van een 'lage coupon' obligatielening van 200 miljoen gulden onder haar bestaande Euro Medium Term Note Programma. De obligaties dragen een rente van 3procent, die jaarlijks achteraf betaalbaar zal zijn op 16 augustus, te beginnen in 1996. De lening zal a pari worden afgelost op 16 augustus 2000. De koers van uitgifte is vastgesteld op 89,20 procent, waardoor het effectief rendement 5,8 procent bedraagt. Vervroegde aflossing is niet toegestaan, tenzij daar fiscale redenen voor zijn. In Amsterdam zal beursnotering worden aangevraagd en de obligaties zullen verkrijgbaar zijn in de vorm van toonderstukken van nominaal 5.000 gulden en 100.000 gulden (K-stukken).

De beursintroductie van KNP BT's divisie Office Products op de Amerikaanse effectenbeurs heeft voor het papier-, verpakkings- en distributieconcern KNP BT iets minder opgeleverd dan verwacht. Uiteindelijk is overeengekomen om BT Office Products voor 11,5 dollar per aandeel naar de beurs te brengen. KNP BT sprak in juni nog over een introductiekoers van 12 tot 14 dollar.

ROTTERDAM, 20 JULI. Bankiers in Londen en Amsterdam wrijven zich in de handen. De verkoop door middel van een veiling van de Dagbladunie, uitgever van Algemeen Dagblad, NRC Handelsblad en enkele regionale kranten, belooft een hoop werk en wellicht ook vette 'fees' op te leveren. Veilingen van bedrijven zijn in Nederland een pril fenomeen, maar in Amerika al 25 jaar een snelle manier om de hoogst mogelijke prijs te krijgen.

De nieuwe bijstandswet maakt het voor werklozen minder aantrekkelijk om tijdelijk bij boeren aan de slag te gaan. Volgens minister Melkert (Sociale zaken en werkgelegenheid) was het juist de bedoeling dat de bijstandsuitkering een springplank zou worden, die langdurig werklozen zouden kunnen gebruiken om werkervaring op te doen.

DEN HAAG, 20 JULI. De dienstplicht hoeft niet onmiddellijk te worden afgeschaft, aldus de uitspraak vandaag van de president van de Haagse rechtbank in een kort geding dat de Vereniging van Dienstplichtige Militairen tegen de Staat had aangespannen. Defensie heft volgend jaar de dienstplicht officieel op, in het kader van een grote reorganisatie. De nog op te roepen soldaten (15.000 dit jaar en 9.000 in 1996) zijn volgens Defensie daarbij hard nodig. De VVDM meent dat er sprake is van oneigenlijk gebruik van de dienstplicht.

ROTTERDAM, 20 JULI. Werkzoekenden met voldoende kansen op de arbeidsmarkt moeten binnenkort gaan betalen voor extra begeleiding door de arbeidsbureaus. Voor kansarme werklozen gaan de arbeidsbureaus de begeleiding sterk terugschroeven. Deze mensen kunnen zich wel inschrijven, maar worden voor verdere hulp eerst doorverwezen naar de sociale dienst.

ROTTERDAM, 20 JULI. De burgemeester van Rotterdam, dr.A. Peper, is gisterochtend in besloten kring getrouwd met N. Kroes, president van de universiteit voor bedrijfskunde Nijenrode en oud-minister van verkeer en waterstaat. Het huwelijk is voltrokken door dr.J. Linthorst, voormalig wethouder van financiën en kunstzaken in Rotterdam.

Het volume van de industriële produktie lag in mei op vrijwel hetzelfde niveau als in april 1995. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. In april daalde de produktie ten op zichte van maart nog met bijna 1 procent.

MOSKOU, 20 JULI. Het Russische parlement heeft gisteren voor een tweede keer de kandidatuur verworpen van Tatjana Paramonova als president van de Centrale Bank. De volksvertegenwoordiging kritiseerde verder het economische beleid van de regering, nadat premier Tsjernomyrdin daarvan juist een positief beeld had geschetst.

FRANKFURT, 20 JULI. De kansen op de invoering van een Europese eenheidsmunt zijn flink gestegen na uitspraken van de Bundesbank, de machtige Duitse centrale bank. Volgens bestuurder Helmut Schieber accepteert de bank een geleidelijke invoering van de munt. De Bundesbank was tot dusver voor een 'big bang'. De Europese munt zou dan in 2002 of 2003 in één klap worden ingevoerd. De Bundesbank wilde zo meer tijd gunnen aan de duizenden spaarbanken in eigen land. Zij zien op tegen de kosten van een dubbele boekhouding, die nodig wordt als de mark en de Europese munt voor enkele jaren naast elkaar blijven bestaan. Daarentegen willen enkele grote banken, zoals de Deutsche Bank, en grote ondernemingen zo snel mogelijk werk maken van de invoering van de eenheidsmunt zodra het startsein daarvoor is gegeven via het vastklinken van de wisselkoersen per 1999. (DPA)

DEN HAAG, 20 JULI. Het percentage werknemers dat in een jaar van baan verandert, de zogeheten mobiliteit op de arbeidsmarkt, is de afgelopen jaren sterk gedaald. In 1990 veranderde nog 15 procent van de werknemers van baan, terwijl dat in 1993 nog maar 7,5 procent was. In 1994 heeft zich weer een kleine stijging afgetekend naar 8 procent.

Kleine ergernissen, het dagelijks leven zit er vol mee. De een gaat steigeren bij het zien van een broekrok, de ander verzet zich tegen het te pas en te onpas gebruiken van het verkleinwoord. En waarom daar niet eens lekker & onredelijk tegen fulmineren? Deze week in 'Weg met': het ijsblokje.

UTRECHT, 20 JULI. Het Centraal Museum in Utrecht heeft 1,3 miljoen gulden ingezameld om werk van Pyke Koch (1901-1991) aan te kopen. Het gaat in totaal om vijf schilderijen uit diverse particuliere collecties. De titels wil het museum nog niet vrijgeven. Onlangs maakte het museum bekend dat het vijf Kochs wilde kopen. De doeken van de Utrechtse schilder waren eigendom van twee particulieren die ze in 1991 aan het museum in bruikleen hadden gegeven. Volgens de museumdirectie zijn daarvan nu drie schilderijen aangekocht. De twee andere blijven in bruikleen van het museum, omdat de eigenaren alsnog van verkoop afzien.(ANP)

BRUSSEL, 20 JULI. De Europese Commissie heeft groen licht gegeven voor de samenwerking tussen de luchtvaartmaatschappijen Sabena en Swissair. De Zwitsers krijgen in ruil voor een kapitaalinjectie van 330 miljoen gulden een aandeel van 49,5 procent in Sabena. Op termijn kunnen ze een meerderheidsbelang verwerven. Door de samenwerking stijgt de groep naar de vierde plaats van luchtvaartbedrijven in de Europese Unie. Swissair en Sabena ondertekenden al begin mei een samenwerkingsakkoord, maar de overeenkomst stuitte op bezwaren van de Europese Commissie. Die wilde garanties dat het tweetal voldoende concurrentie toeliet op de verbindingen tussen België en Zwitserland. Ook was de Commissie huiverig dat de Verenigde Staten, waarmee België en Zwitserland luchtvaartakkoorden (open skies) hebben, via deze achterdeur een grotere greep op de markt in de Europese Unie zou krijgen. (ANP)

WELLINGTON, 20 JULI. De Nieuwzeelandse luchtvaartmaatschappij Mount Cook koopt toch Franse vliegtuigen. De Frans-Italiaanse fabrikant ATR dreigde de order - voor acht toestellen met een waarde van 60 miljoen Nieuwzeelandse dollar (63 miljoen gulden) - te verliezen vanwege de hervatting van Franse kernproeven op het eiland Mururoa in de Stille Oceaan. Het gezaghebbende luchtvaartblad Flight melde vorige maand dat Mount Cook de ondertekening van het contract had uitgesteld. Mount Cook erkende gisteren dat het contract op een ongelukkig moment is gesloten, maar vindt dat ATR de meest geschikte leverancier is. (Reuter).

Concert: Kölner Rundfunk-Sinfonie-Orchester o.l.v. Hans Vonk m.m.v. Jard van Nes. Programma: G. Mahler: Kindertotenlieder; A. Bruckner: Vierde symfonie. Gehoord: 19/7 Concertgebouw Amsterdam.

BUENOS AIRES, 20 JULI. De werkloosheid in Argentinië is de laatste maanden naar recordhoogte gestegen. Het economisch planbureau van Argentinië stelde dat momenteel 18,6 procent van de beroepsbevolking zonder baan zit. De cijfers waren slechter dan verwacht, zo stelde de minister van economische zaken Domingo Cavallo gisteren. Volgens het economisch planbureau ligt de ongekend hoge werkloosheid aan de groei van de beroepsbevolking, een gebrek aan vraag naar arbeid, de modernisering op de werkplek en de stijging van de arbeidskosten. In diverse steden, bij voorbeeld Buenos Aires, Sante Fé en Rosario, zit meer dan 20 procent van de Argentijnen zonder baan. (KRF/AFP)

DEARBORN, 20 JULI. - Ford heeft in het tweede kwartaal van dit jaar minder winst behaald dan in dezelfde periode van vorig jaar. De resultaten van de Amerikaanse autofabrikant vielen in de Verenigde Staten terug, terwijl ze in Europa juist aantrokken. In de VS ging de winst met 225 miljoen dollar omlaag tot 663 miljoen dollar. (Reuter)

AMSTERDAM, 20 JULI. De concerten in Nederland van de popgroep REM die vorige week werden afgelast wegens ziekte van bassist Mike Mills, zullen niet worden vervangen. De geplande optredens van afgelopen 13 en 14 juli in Utrecht, werden èen dag te voren afgelast omdat Mills moest worden geopereerd aan zijn dunne darm. REM, die in maart de Nederlandse optredens afzegde omdat drummer Bill Berry was getroffen door een hersenbloeding, ziet geen kans om nieuwe data in te passen.

ROTTERDAM, 20 JULI. De kans op stakingen bij luchtvaartmaatschappij Transavia wordt steeds groter. Een laatste overleg gisteravond tussen de Vervoersbonden FNV en CNV en de directie is mislukt. Vanmiddag loopt het ultimatum af dat de bonden aan Transavia hebben gestuurd.

Het nieuwe 'systeem voor contraceptie' van Unipath meet de vruchtbaarheid van de vrouw rond de ovulatie. Kleurt het waarschuwingsvakje rood, dan dient de vrouw zich te onthouden of moet er een condoom worden gebruikt. Bij groen is 'de kust veilig'.

De wereldwijde markt voor zelfdiagnose, variërend van zwangerschapstesten tot HIV-testen voor thuisgebruik, groeit explosief. Het voedings- en wasmiddelenconcern Unilever is met zijn dochter Unipath een van de grootste spelers op deze markt. Unipath, net tien jaar oud, is 's werelds grootste fabrikant van zwangerschapstesten.

AMSTERDAM, 20 JULI. De schadeloosstelling die ABN Amro aan gedupeerde beleggers Smit Transformatoren aanbiedt is een doorbraak. “Tenzij op papier vastgelegd, heeft de bank zich altijd hevig verzet tegen elke vorm van compensatie. Tot aan de Hoge Raad toe”, constateert dr. A.W.A. Boot, hoogleraar ondernemingsfinanciering en financiële markten aan de Universiteit van Amsterdam.

De dirigent Charles Bruck, die zondag op 84-jarige leeftijd in Hancock (Maine) overleed, was van 1950 tot en met 1953 de chef-dirigent van de toenmalige Nederlandse Opera. Dat de naam van Bruck in die functie veertig jaar later in ons land en ver daarbuiten nog steeds bekend is, dankt hij voornamelijk aan het toeval. Bruck was de dirigent van de opname van Glucks Orfeo, waarin de titelrol werd gezongen door Kathleen Ferrier. De radio-opname uit 1951 van de reprise van die voorstelling werd pas in de jaren zeventig ontdekt in de Hilversumse archieven en in 1977 uitgebracht. Zo werd Bruck vijfentwintig jaar na de voorstelling alsnog beroemd als de dirigent van de enige complete opera-opname op plaat met Ferrier. Een radio-opname van Brittens The Rape of Lucretia met Ferrier is nooit uitgebracht.

Tentoonstelling Middeleeuwse boeken uit Zwolle. T/m 30 juli. Provinciaal Overijssels Museum, Voorstraat 34, Zwolle. Di t/m za 10-17u, zo 14-17u. Boekje: Een getijdenboek uit het klooster Thabor: ƒ 7,50

Het Goltziusmuseum in Venlo en het Limburgs Volkskundig Centrum in Limbricht worden ondergebracht in een nieuw te bouwen museum in Venlo, van zevenduizend vierkante meter, waarvoor 22 miljoen gulden beschikbaar is. Vijf architectenbureaus is een schetsontwerp gevraagd. Het zijn Alberts & Van Huut (Gasunie in Groningen), de Architecten Cie (schouwburg De Harmonie in Leeuwarden) ADP, EGM en Architectenbureau Timmermans. In het ontwerp moet het oudst bewaarde Nederlandse tankstation opgenomen zijn. In oktober kiest het museum definitief een architect. (ANP)

EINDHOVEN, 20 JULI. De strijd over uitbreiding van het Van Abbemuseum in Eindhoven is een nieuwe episode ingegaan. Vorige week besliste staatssecretaris A. Nuis van cultuur dat het uit 1936 stammende en door de architect A.J. Kropholler ontworpen gebouw aan de Wal niet hoeft te worden geplaatst op de rijksmonumentenlijst. Nuis meent dat “in de ontstaansgeschiedenis de vormgeving van het gebouw niet een doel op zich was, maar het middel om kunst te tonen en om de visie van de museumdirectie te visualiseren.” Dat zou betekenen dat de door de gemeente geplande uitbreiding van het museum, ontworpen door architect A. Cahen, door kan gaan. Tegenstanders vinden dat door die uitbreiding het bijzondere exterieur van het museum aangetast zou worden, en willen dat er andere plannen gemaakt worden.

De sigaar

De natuurkunde-literatuur kent talrijke voorbeelden van het verschijnsel dat onze intuïtie in conflict komt met de harde fysische werkelijkheid. Stel, we hebben twee identieke kogels, één ervan schieten we horizontaal met grote snelheid weg en de andere laten we van dezelfde hoogte op de grond vallen. Welke is het eerst beneden? Of neem een touw dat zo lang is dat het precies rond de aarde past. Als we dat touw een meter langer maken, hoe ver komt het dan overal van de aarde af te staan? Doe eerst een gok en probeer het vervolgens uit te rekenen. Het antwoord zal u verbazen! Van jongs af aan hebben we met vallen en opstaan moeten leren hoe de wereld in elkaar zit. Kinderen leren door ervaring en door af te gaan op autoriteit en eigen intuïtie. Dit leidt uiteindelijk tot een 'gezond-verstand' beeld van de wereld, maar dat is niet altijd 'wetenschappelijk' verantwoord.

Individueel openbaar vervoer heeft de toekomst. Kleine cabines, waarin hooguit plaats is voor vier personen, zoeven over een geleiderail. Op enkele meters boven het straatniveau glijdt de ene na de andere voorbij, allemaal in dezelfde richting. Bij een splitsing slaat de ene linksaf, de andere gaat rechtdoor, terwijl een derde een zijspoor opschiet omdat de passagier de halte nadert, die hij had opgegeven.

MOEDER (II)

Wie XTC slikt, moet veel drinken om te voorkomen dat hij uitdroogt. Maar het staat natuurlijk veel eleganter of verleidelijker om je vochtregulatie op peil te houden met een waterijsje. Op house parties behoort de Raket dan ook al weer enige tijd tot de standaarduitrusting. Hij is vooral populair onder lolita's-in-de-dop, die het toverstafje op de dansvloer gebruiken om zo nu en dan, met een gemaakt-ondeugend gezicht, een likje uit te delen. De Raket is kouder dan de lauwe cola en pils van achter de bar, en helpt dus ook goed ter verkoeling. Feestorganisatie Healers Incorporated uit Amsterdam begon eind vorig jaar met het gratis uitdelen van waterijsjes op house parties. Onderzoek van Healers heeft uitgewezen dat naast de raket vooral het perenijsje als verfrissing erg goed in de smaak valt. In discotheken zijn de waterijsjes vaak verkrijgbaar bij het loketje waar tosti's of andere eetwaren verkocht worden.

Weken van tropische hitte, gevolgd door echt Nederlandse temperaturen. En nu weer vooruitzicht op een warmtegolf: de zomer van '95. Weinig eetlust is er tijdens hete dagen, maar een ijsje wil er altijd in. Bij kinderen, tieners, trendsettende jongeren en niet te vergeten: dames. Of anders wel een niet té koele dronk. Een nummer vol ijs, en nog eens ijs. Als blokje, als gletsjer, als woord, en als kast.

Samson et Dalila: 27 juli (première), 30 juli en 1, 4, en 6 augustus. Reserveringen: tel. 05618-1988 of 1941.

AMSTERDAM, 20 JULI. De beeldend kunstenaar, striptekenaar en illustrator Harry Buckinx is afgelopen zondag overleden. Buckinx werd 51 jaar oud.

Buckinx maakte in de jaren zestig en zeventig naam als striptekenaar en illustrator voor onder andere de bladen Aloha, Tante Lenie Presenteert, Furore, de VPRO-gids en Avenue. Tot zijn meest bekende stripfiguren behoren Titul en Titula. Buckinx werd geboren in Geleen en volgde een opleiding aan de Jan van Eyckacademie in Maastricht en het Koninklijk Instituut voor Schone Kunsten in Antwerpen.

ROTTERDAM, 20 JULI. De gemiddelde prijs van bestaande koopwoningen is in een maand circa 4000 gulden gestegen. In juni kostte een bestaand huis gemiddeld 238.300 gulden tegen 234.000 gulden in mei. Ten opzichte van maart, toen de gemiddelde verkoopprijs nog op 228.500 gulden lag, is er zelfs sprake van een verhoging met 10.000 gulden.

ROTTERDAM, 20 JULI. De Kunsthal in Rotterdam bereidt een grote overzichtstentoonstelling voor met werk van de Nederlandse meestervervalser Han van Meegeren (1889-1947). Behalve zijn valse “17e eeuwse meesters” zal de KunstHAL ook honderd werken van de kunstenaar zelf tonen. Han van Meegeren, zoals de titel van de tentoonstelling luidt, gaat 10 februari 1996 open en loopt tot en met 7 april. (ANP)

LONDEN, 20 JULI. De gouverneur van de Bank of England, Eddie George, vindt dat er een “heksenjacht” tegen de centrale bank wordt gevoerd. Tijdens een bijeenkomst van een Lagerhuiscommissie verweet hij de parlementariërs dat ze “bloed willen zien vloeien” bij de Bank of England.

Het is inmiddels al weer een tijd geleden dat ik deelnam aan een door HP-De Tijd georganiseerd 'tafelgesprek' over het publieke debat. Ik moet overigens bekennen dat ik die uitdrukking, het publieke debat, helemaal niet kende. Aangezien ze nieuw is, zal ze wel ze uit het Engels komen: public debate. Maar of we het nu publiek debat noemen of maatschappelijke discussie, wat de redacteuren bedoelen, was duidelijk. Het ging om de discussie over onderwerpen als migratie, islam, illegalen, Europa, nationale identiteit, nationaal belang en dergelijke. Daarnaast werden ook onderwerpen als burgerzin en de zorgzame samenleving genoemd. De organisatoren meenden dat deze onderwerpen tot voor kort in de sfeer van taboes lagen en dat dat kwam doordat het publieke debat gedomineerd werd door een intolerante linkse ideologie, die zulke onderwerpen onbespreekbaar maakte.

Tot mijn verbijstering is deelname van rolstoelrijders aan de Nijmeegse Vierdaagse niet vanzelfsprekend, maar na lang aandringen dit jaar voor het eerst toegelaten als proef.

Is ijsco een met de ondergang bedreigd woord? Je hoort het nog maar zelden. 'IJscoman' is nog heel gewoon, maar wie zegt er nog tegen de ijscoman: “Doet u mij maar een ijsco met twee bolletjes.” En hij zegt nooit: “Hier is uw ijsco.” Althans, niet in de Randstad. Het lijkt er dus op dat ijsco z'n langste tijd heeft gehad.

Schande! Door tussenkomst van mevrouw Terpstra (waarvoor hulde) mogen rolstoelers meedoen, maar een medaille krijgen ze niet.

Ik verzoek het bestuur van de Nijmeegse vierdaagse dringend geen smet op het evenement te werpen. Wees soepel en menselijk.

Promovendi dienen zich ook wat betreft hun secundaire literatuur te oriënteren.

En dan blijkt opeens de ijskast het nieuwe statussymbool te zijn. Men neemt niet langer genoegen met een eenvoudig wit tafelmodel, maar kiest bij voorkeur voor een groot Amerikaans model met twee openslaande deuren, twee toevoerpijpjes aan de buitenkant voor respectievelijk 'chilled water' en 'crushed ice' en zes verschillende temperaturen ín de kast. Met bijvoorbeeld een vakje van nul graden, zodat de sla knapperig vers blijft, naast het grootste gedeelte waar het constant zes graden is (de ideale bewaartemperatuur voor de meeste produkten). Invriezen kan ook op verschillende temperaturen. Voor dit wonder van koeltechniek telt de consument minimaal vijfendertig honderd gulden neer.

Een open deur: de houding van de politieke leiders van het Westen jegens het lot van de burgers van Bosnië is nooit een Ruhmesblatt geweest. Moord in 200.000 gevallen, 'etnische zuivering' van miljoenen, martel- en hongerkampen, ordinaire stroop-, moord- en veroveringstochten, maanden- en jarenlange willekeurige beschietingen van bevolkingscentra - een zee van misdrijven waarop het Westen heeft gereageerd met tandeloze verklaringen, loze dreigementen, zinloze bemiddeling, vredesinitiatieven waarmee de agressor meer zijn zin kreeg naarmate hij vaker dwarslag, voedselzendingen en een vredesmacht die de opdracht meekreeg vooral en onder alle omstandigheden neutraal te blijven.

BEGIN JAREN ZEVENTIG speelden president Nixon en zijn adviseur Kissinger met hun verrassende toenadering tot het verguisde Mao-regime de zogenoemde Chinese kaart uit tegen de Sovjet-Unie. Het was een nog altijd als zodanig erkende meesterzet waarmee Amerika in één klap de overhand verwierf in zijn confrontatie met Moskou. Speelt Clinton nu de Vietnamese en de Taiwanese kaart uit tegen Peking? Het heeft er tenminste enige schijn van. De erkenning van het regime in Hanoi door Washington en het bezoek van de Taiwanese president Lee Tenghui aan de Verenigde Staten wekken de indruk meer te zijn dan op zichzelf staande toevalligheden. Althans van Chinese zijde wordt gereageerd alsof de Amerikanen bewust bezig zijn de onderlinge relaties te vertroebelen.

ROTTERDAM, 20 JULI. Shell UK, de Britse werkmaatschappij van de Koninklijke/ Shell Groep, sluit niet uit dat het opslagplatform Brent Spar alsnog in zee zal worden gedumpt. Dit heeft een woordvoerder van Shell UK vanmorgen bevestigd. Vorige maand besloot Shell na een internationale storm van protest en druk van de andere werkmaatschappijen af te zien van het dumpen van het platform en mogelijkheden te zoeken voor sloop van de Brent Spar aan land. In afwachting van een oplossing heeft Shell UK het platform geparkeerd in een Noors fjord. “We zijn niet van mening veranderd, maar we kunnen dumpen niet uitsluiten,” aldus Shell UK vanmorgen. “We zijn afhankelijk van de Britse overheid.”

Toen eind vorige maand in Noordwest-Europa het mooie weer begon hadden veel kranten op hun voorpagina's foto's van volle terassen en stranden. Het Engelse dagblad The Independent zette boven het zonovergoten bloot een opmerkelijke kop: Thursday 2.30pm: the British at work. Was hier sprake van cynisme? Of werd hier een poging gedaan het begrip 'werk' opnieuw te definiëren?

Het lijkt me niet zo reëel van de heer Klein om de (beperkte) Internet-aanbieding van NRC Handelsblad met de voortreffelijke bezorging van een complete krant via een PTT-postkoets te vergelijken (NRC Handelsblad, 8 juli). In grotere steden zou zijn klacht over de bezorging hout snijden, maar als je zo bevoorrecht bent om enkele kilometers buiten een stil dorp in het relatief dunbewoonde deel van Gelderland te wonen, dient men toch met enkele beperkingen genoegen te nemen.

CADIZ, 20 JULI. In het zuiden van Spanje zijn gisteren en vannacht tien doden gevallen als gevolg van de hittegolf die grote delen van het Iberisch schiereiland teistert. In de Andalusische steden Sevilla en Cordoba werden de afgelopen dagen temperaturen gemeten van meer dan 45 graden. Ook voor vandaag werden temperaturen verwacht die de vijftig graden celsius naderen.

RANGOON, 20 JULI. De door de staat gecontroleerde media in Birma hebben gisteren voor het eerst aandacht besteed aan de dissidente Aung San Suu Kyi sinds de opheffing van haar huisarrest vorige week maandag. De Birmese televisie liet gisteravond beelden zien van de kranslegging door Suu Kyi bij het mausoleum van Birmese onafhankelijkheidstrijders. Het commentaar bij de beelden noemde haar naam maar refereerde niet aan de opheffing van haar huisarrest. Ook alle door de overheid gecontroleerde kranten brachten vandaag een foto van Suu Kyi tijdens de herdenking op de voorpagina. Tot dusver hebben de inwoners van Birma de invrijheidstelling alleen via buitenlandse media kunnen vernemen, hetgeen vragen heeft opgeroepen over de bedoelingen van het militaire regime. (AP)

De internationale diplomatie voert intensief overleg aan de vooravond van de ontmoeting van de Contactgoep voor Bosnië morgen in Londen. De Britse minister van buitenlandse zaken, Rifkind, heeft vanochtend gezegd dat de Westerse bondgenoten “een conclusie” naderen. De Amerikaanse minister van defensie, Perry, heeft vanmorgen aangedrongen op zware luchtaanvallen tegen de Bosnische Serviërs als zij hun offensief voortzetten.

MOSKOU, 20 JULI. Nu de crisis in het voormalige Joegoslavië steeds dramatischer vormen aanneemt en morgen in Londen de zogeheten contactgroep van grote landen weer bijeenkomt om over eventuele gewapende interventie te praten is één van de prangende vragen: wat wil Rusland? In het 'Bosnië-beleid' van Moskou is echter duidelijker wat Rusland niet wil dan wat het wel wil.

Het Weekagenda-proefteam testte twaalf ijsjes, op wetenschappelijk nauwelijks verantwoorde wijze, maar wel enthousiast en toegewijd. De leden van het proefteam waren het zelden met elkaar eens en het oordeel per ijsje liep vaak flink uiteen. Alleen de verpakte ijsjes van de gangbare merken deden mee, onderscheiden in twee categorieën: 'fris & fruitig' en 'romig' (met chocolade, nootjes of met beide).

ROME, 20 JULI. De broer van mediamagnaat Silvio Berlusconi is gisteren ondervraagd door de Italiaanse justitie over een mogelijk komplot tegen Antonio Di Pietro, de gangmaker achter de grote smeergeldonderzoeken van de afgelopen jaren tegen vooraanstaande politici. Di Pietro trad vorig jaar onverwachts af.

JAKARTA, 20 JULI. “Bezie ik de feiten, dan moet ik vaststellen dat we één zijn geworden dankzij de Nederlanders. Als er geen Nederlands-Indië was geweest, als deze grote geo-politieke ruimte niet door mensen als Van Heutsz was verenigd, was er nooit een Indonesië geweest.” Dit postume saluut aan de houwdegen uit Coevorden die de archipel met militaire expedities onderwierp aan het gezag van Batavia, komt uit onverdachte bron. Generaal b.d. Abdul Haris Nasution (76), voormalig 'Bataks kadet' aan de Koninklijke Militaire Academie in Bandung, dreef als guerrilla-leider de Nederlanders in 1949 naar de onderhandelingstafel. Toen verwierf de jonge republiek het soevereine gezag over dertienduizend eilanden.

Foto: WASHINGTON - De veertienjarige Kiri Jewell is gisteren gehoord door een commissie van het Amerikaanse Congres over de seksuele gewoonten van de Branch Davidians, de religieuze sekte onder leiding van David Koresh waartegen de politie hardhandig optrad in 1993. Een belegering door de Amerikaanse politie van het complex in het plaatsje Waco, waarin de Branch Davidians zich hadden verschanst, eindigde met de dood van 80 mensen toen het gebouw in brand werd gestoken door sekteleden. Kiri Jewell, die samen met haar vader (rechts op de foto) enige tijd in de sekte doorbracht, vertelde dat zij op tienjarige leeftijd door Koresh seksueel is gebruikt. De commissie van het Congres onderzoekt of het besluit de sekte aan te vallen voldoende onderbouwd was. (Foto AP)

BEIROET, 20 JULI. Bij demonstraties in Libanon in het kader van een staking tegen hogere prijzen en belastingen is het gisteren op verschillende plaatsen in het land tot rellen gekomen. Volgens ooggetuigen opende de politie het vuur op een groep demonstranten in de zuidelijke havenstad Sidon. Het is onduidelijk of daarbij gewonden vielen. Ook zouden politieagenten vakbondsleiders hebben opgepakt en in elkaar geslagen. Volgens bronnen in Libanon zijn in totaal 200 mensen gearresteerd, van wie 62 in Sidon. De vakbonden hebben inmiddels aangekondigd de acties tegen de prijs- en belastingverhogingen voort te zetten. (Reuter)

TOKIO, 20 JULI. “We hadden geen twijfels over het gebruiken van een atoombom als we het hadden gekund”, zo sprak Tatsusaburo Suzuki, in de oorlogsjaren leider van het Japanse atoombom-project, gisteren over de inspanningen van zijn team. “Niemand vroeg zich ooit af hoe erg het zou zijn. We deden gewoon ons best de bom in elkaar te zetten.”

MONROVIA, 20 JULI. Vredesoverleg in Monrovia tussen de diverse gewapende Liberiaanse milities over de burgeroorlog in het land is gisteren afgebroken na een ruzie over de kwestie waar de afgevaardigden van de diverse delegaties in de vergaderzaal zouden moeten zitten. Na een stormachtige discussie, die plaatshad aan het begin van het overleg, verlieten vertegenwoordigers van de krijgsheer Charles Taylor in grote woede de vergaderzaal. Voordat de ruzie begon had de voorzitter van de bijeenkomst, de Ghanese staatssecretaris van buitenlandse zaken, Ibn Chambas, de onderhandelaars nog op het hart gedrukt dat de wereld haar aandacht voor het Liberiaanse conflict begint te verliezen en dat het tijd wordt dat de milities serieus een gesprek met elkaar aangaan. De burgeroorlog begon in 1989, toen Charles Taylor met zijn troepen het land binnenviel. Inmiddels is er een groot aantal milities in het land actief en verkeert Liberia in een staat van anarchie. Eerder vredesoverleg tussen de facties liep op niets uit. Ten minste 150.000 Liberianen zijn sinds 1989 door het conflict om het leven gekomen. (Reuter)

LAGOS, 20 JULI. Het militaire bewind van Nigeria heeft gisteren formeel geprotesteerd bij het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten over de “vijandige activiteiten” van deze landen tegen Nigeria. Dat heeft de Nigeriaanse staatsradio vanmorgen bekendgemaakt. De Nigeriaanse minister van buitenlandse zaken, Tom Ikimi, zou gisteren een brief van die strekking aan de ambassadeurs van de twee landen hebben overhandigd.

KARACHI, 20 JULI. Ten minste zeven mensen zijn vanmorgen in Karachi door geweld om het leven gekomen, aldus een woordvoerder van de Pakistaanse politie. Gisteren kwamen in Karachi door geweld 22 mensen om het leven, het hoogste aantal op één dag deze maand.

Foto: ULAN BATOR - Drie uitgerangeerde locomotieven zijn tentoongesteld in de Mongoolse hoofdstad Ulan Bator. De locomotieven van drie verschillende generaties werden gebruikt bij de treinverbinding tussen Peking en Moskou, een reis van zes dagen. (Foto Reuter)

De ijsjes van Unilever zijn 'verfrissend' of 'sociaal', voor 'zelfverwenners' of 'genieters'. Een verfrissend ijsje om jezelf mee te verwennen, dat had de ijsgigant nog niet in het assortiment. Dus werd er een ontworpen: op de computer.

GAZA, 20 JULI. Nog maar zeven procent van de Palestijnse bevolking in de Gazastrook steunt terreuracties van de Hamas en de Islamitische Jihad tegen Israelische doelen. Dat heeft generaal-majoor Nasser Yousouf, de commandant van de Palestijnse politie in de Gazastrook, gisteren tijdens zijn eerste persconferentie met vertegenwoordigers van de buitenlandse pers in Israel gezegd.

Foto: DORDRECHT - Het oude ontvangsthuis van de Koninklijke Dordrechtsche roei- en zeilvereeniging verdwijnt uit het stadsbeeld van Dordrecht. Binnenkort verhuist de roei- en zeilvereniging van de Knolhaven naar een modernere lokatie aan de Houttuinen. (Foto NRC Handelsblad / Vincent Mentzel)

DEN HAAG, 20 JULI. De Haagse rechtbank heeft een eis om de duur van de alimentatie te verlengen, afgewezen. De Stichting Rechtenvrouw en de bond van gescheiden vrouwen Divortium hadden de zaak aangebracht. De alimentatieduur was onbeperkt, totdat een nieuwe wet in werking trad die bepaalt dat er tot twaalf jaar na de scheiding alimentatie moet worden betaald.

VOORSCHOTEN, 20 JULI. “Het doet me goed dat de overheid nu zelf zegt niet altijd even zorgvuldig gehandeld te hebben. Wij klaagden al eerder over een gebrekkige voorlichting of over het feit dat er niet afdoende gereageerd werd op de hitte-behandeling van de bloedprodukten. Maar wie waren wij?” Willem Hoogeveen (42) heeft van dichtbij meegemaakt hoe het is om als hemofiliepatiënt besmet te worden met hiv. Zijn vrouw Silvia (47) van der Hoeven overleed vier maanden geleden aan de gevolgen van aids.

NEELTJE JANS, 20 JULI. De taak van dolfijn Tjitske zit er op. Ze hoeft niet meer door grote netten heen te zwemmen en niet langer te luisteren naar ultra-piepgeluiden. Een maand lang heeft ze meegewerkt aan een project om haar soort te beschermen.

OUD-BEIJERLAND, 20 JULI. Buiten de 'burgermaatschappij' stonden ze toch al, maar sinds vorige week zijn de bewoners van het woonwagenkampje in Oud-Beijerland ook letterlijk van de buitenwereld afgesloten. Rondom het terrein staan hekken met het opschrift 'Verboden toegang: verontreinigde grond'. De hekken zijn geplaatst, nadat vrijdag bekend werd dat de grond en het grondwater ernstig zijn vervuild met koper, zink en lood.

DEN HAAG, 20 JULI. CDA en VVD maken bezwaar tegen de mogelijke inzet van Nederlandse mariniers bij de versterking van de beveiliging van het 'veilige gebied' Gorazde. Volgens de Kamerleden Blaauw (VVD) en Hillen (CDA) mag het geen automatisme zijn dat de mariniers als onderdeel van de snelle-reactiemacht daar worden ingezet.

ROTTERDAM, 20 JULI. De kwaliteit van hulpverlening ten behoeve van jeugdigen is onvoldoende te toetsen. Dat komt doordat vaak niet wordt voldaan aan wettelijke vereisten voor bijvoorbeeld indicatiestelling en het opstellen van een behandelplan.

KAAPSTAD, 20 JULI. President Nelson Mandela heeft gisteren de wet ondertekend die het hem mogelijk maakt binnen enkele maanden de Commissie voor Waarheid en Verzoening te installeren, die de 'vuile oorlog' van de apartheidsjaren in Zuid-Afrika moet onderzoeken.

Een genotzoeker likkend aan een consumptie- ijsje, zoet en kortstondig verfrissend, is geen toonbeeld van een volwassen persoon. IJslust heeft iets kinderlijks, hoewel niet van oorsprong; waarschijnlijk pas sinds in de afgelopen honderd jaar de ijscoman in het straatbeeld is verschenen. De vroege Europese ijseters, in de zeventiende en achttiende eeuw, waren aanzienlijken die zich grillen konden veroorloven; ook nu nog staan in restaurants die zich weinig moeite geven onder het hoofd Desserts op het menu voornamelijk ijsgerechten.

Dr. L. Jaquet, oud-directeur van het Nederlandse Genootschap voor Internationale Zaken, is op 83-jarige leeftijd overleden. Na zijn studie Japans in Leiden was Jaquet ambtenaar in het voormalig Nederlands Indië en later werkzaam op het ministerie van buitenlandse zaken. Jaquet was auteur van een aantal boeken en studies. In 'Aflossing van de wacht' schreef hij persoonlijke herinneringen uit Indië, onder meer over het succesvol doorbreken van de geheime Japanse codes door de Nederlandse inlichtingendienst.

Volgende week wordt in Taimyr officieel het biologisch station Willem Barentz geopend door de Nederlandse ambassadeur in Rusland en door Prins Philip van Engeland. Belangrijke onderzoeksvraag: hoe broedt de rotgans.

AMSTERDAM, 20 JULI. Het rechercheteam van de Amsterdamse politie heeft vannacht bij een inval in een woning in Amsterdam Zuidoost een 19-jarige man gearresteerd die ervan wordt verdacht betrokken te zijn geweest bij de schietpartij, gisterochtend in Amsterdam-Noord.

MÜNCHEN, 20 JULI. Siemens is bezig met de ontwikkeling van een minichipkaart die de compact disc moet vervangen. Dit heeft de Duitse elektronica-gigant gisteren bekend gemaakt. De multimediakaart, zo klein als een betaalkaart, moet over twee jaar in produktie komen.

KAIRO, 20 JULI. Als de speciale ontwapeningscommissie van de Verenigde Naties voor Irak (UNSCOM) niet voor eind augustus haar werk afrondt, zal Irak niet meer verder met haar samenwerken. Dat ultimatum heeft de Iraakse minister van buitenlandse zaken, Mohammed Said al-Sahaf, gisteren aan de volkerenorganisatie gesteld.

Je kunt het natuurlijk gewoon houden bij zon, zand en zee. Maar voor wie het wintersportseizoen nog te ver weg is, valt er ook in deze tijd van het jaar genoeg ijspret te beleven. Met een bezoek aan het Gletsjer Centrum in het Noorse Fjaerland bijvoorbeeld. De bezoeker kan hier door een tunnel met smeltwater naar een (namaak)gletsjer wandelen. “Kijk in de diepte van een ijsgrot en hoor de vele rotsen en de sneeuw boven je vallen”, belooft de folder. Inl 0047-57693288.

ROTTERDAM, 20 JULI. De Nederlandse consument is op dit moment nauwelijks bereid zijn onvrede over de hervatting van Franse kernproeven in daden om te zetten. Greenpeace heeft trouiwens niet direct opgeroepen tot een boycot tegen Franse produkten. Maar elders in de wereld nemen de spontane protest- en boycotacties toe.

DEN HAAG, 20 JULI. Minister Borst (volksgezondheid) erkent dat de overheid in gebreke is gebleven toen halverwege de jaren tachtig duidelijk werd dat tientallen hemofiliepatiënten besmet waren geraakt met het aidsvirus.

Wouter en Pieter Schouten uit Harderwijk

DEN HAAG, 20 JULI. De gemeente Monster moet 128 verstandelijke gehandicapten in de zorginstelling Westerhonk ook na 1 januari 1996 taxikosten vergoeden.

Een cholesterolgehalte van 6,5 millimol per liter, 25 jaar geleden gemeten in een groep Zutphense mannen van toen 40 tot 60 jaar oud, leidt in die groep tot een sterfte aan hart- en vaatziekten van 20%. In een paar steden in Zuid-Europa was de sterfte aan hartaandoeningen onder mannen met hetzelfde cholesterolgehalte en dezelfde leeftijd twee- tot viermaal lager. Maar zowel in Noord- als Zuid-Europa leidt iedere verhoging van het cholesterolgehalte met 0,5 mmol per liter tot een 17% grotere kans op dood door hart- en vaatziekten.

Wanneer zijn de eerste continenten op aarde ontstaan en in welke opzichten verschilden zij van die van nu? Dat zijn twee belangrijke vragen voor geologen die zich bezig houden met het onderzoek naar het Archaeïcum: de oudste van de drie aeonen waarin de aardgeschiedenis wordt verdeeld (4,6 tot 2,5 miljard jaar geleden). Antwoorden op deze vragen kunnen in principe worden gevonden door het bestuderen van tekenen van erosie in dat verre verleden, maar zulke sporen worden helaas slechts met mondjesmaat gevonden. Australische geologen hebben onlangs opnieuw succes geboekt.

De Deense biotechnologiegigant Novo Nordisk heeft de afgelopen jaren een hele reeks enzymen op de markt gebracht voor allerlei toepassingen bij de bereiding van rode en witte wijn of rosé. Er zijn enzymen voor extractie van sappen en smaakmakers uit de druif, enzymen om de wijn helderder te maken, enzymen die het vrijkomen van de aromastoffen ondersteunen of het filtreren vergemakkelijken. Zo werd twee jaar geleden het produkt Novoferm gelanceerd, dat het aroma van een druif tot optimale ontplooiing brengt door de produktie van vrije terpenen in een wijn op te voeren. Zo maak je van een slechte wijn geen goeie, maar van een goeie wijn wel een betere, zegt de fabrikant. Met de nieuwe enzymen krijgt de wijnboer - een bij uitstek traditioneel ambacht - allerlei nieuwe gereedschappen in handen om de kwaliteit van zijn produkt te vervolmaken.

GOUDA, 20 JULI. De directie van de Stichting Contractspelersfonds KNVB (CFK) - het pensioenfonds voor beroepsvoetballers - is “onder voorwaarden” bereid de Braziliaan Marcio Santos ontheffing te verlenen van deelname aan het fonds. Daarmee lijkt de belangrijkste financiële barrière geslecht voor de komst van Santos naar Ajax.

TER APEL, 20 JULI. Hij noemt zich steevast bosbouwer. En ondernemer, want “met bosbouw alleen red je het niet”. B. Rossingh is in het Groningse Ter Apel begonnen met de aanleg van een bos van zeventig hectare. Ondanks een gunstige subsidieregeling was de financiering van zijn plan alleen mogelijk door de verkoop van percelen voor woningbouw.

'De Europese koe is de oorzaak van de verwoestijning in Afrika', zegt David Hopcraft. 'Je kunt beter Afrikaans wild fokken.' In Oost-Afrika zijn al vijftig 'boerderijen' die werken met game ranching.

In 'de CO2-ideologie' (W&O, 6 juli) doet prof.dr. Harry Priem tal van beweringen die elders zijn weersproken of weerlegd, niet alleen in de literatuur maar ook in debatten die sinds 1990 met Priem worden gevoerd, ondermeer door ondergetekenden. Enkele van de kritiekpunten zullen we daarom hier herhalen.

In W&O van 6 juli schrijft prof.dr. H. Priem (geoloog) op badinerende toon over het klimaatonderzoek m.b.t. het broeikaseffect. Zijn conclusie is dat de meeste onderzoekers er op uit zijn gemakkelijkere wijze fondsen voor wetenschappelijk onderzoek te verwerven. Ik vind deze conclusie volkomen onterecht. Er is inderdaad meer geld beschikbaar gekomen voor klimaatonderzoek. Ook de geologie profiteert van deze extra middelen. Maar helaas blijkt uit het stuk van Priem dat niet elke geoloog zich nu als 'klimaatdeskundige' kan beschouwen.

W&O van 6 juli meldt dat veel artsen thuiswonende depressieve 65+ers niet helpen omdat hun kwaal op deze leeftijd als een begrijpelijke reactie moet worden gezien. Deze opvatting geldt duidelijk ook voor ouderen die (tijdelijk) in een afdeling voor geriatrische psychiatrie zijn opgenomen. Voor inrichtingen met zo'n afdeling ligt de grens van volwassen en oud overigens al bij 60 jaar.

PAU, 20 JULI. TVM gaat bij de Société du Tour de France pleiten voor een speciale parcoursanalyse. De ploeg doet dat naar aanleiding van het verongelukken van Fabio Casartelli in de vijftiende Tour-etappe.

PAU, 20 JULI. Wielerleed verbroedert. Een dag na de dood van Fabio Casartelli zijn alle deelnemers in de Tour de France met elkaar bevriend. De coureurs, de officials en de journalisten: ze delen de smart om een overleden lotgenoot. Daarom slaan ze elkaar op de schouder en pinken ze elkaars tranen weg.

“Nederland is rijp voor ijsthee”, zegt woordvoerder M. Römer van Douwe Egberts (producent van 'Pickwick Ice Tea'). Twaalf miljoen liter koude thee - 0,8 liter per persoon - werd er vorig jaar in Nederland geconsumeerd. Dat is een bescheiden hoeveelheid wanneer je het vergelijkt met de 5,6 liter die de Belgen gemiddeld dronken. Het is niets vergeleken bij Zwitserland, hèt ijsthee-land bij uitstek, waar de gemiddelde comsumptie op wel 37 liter per hoofd van de bevolking lag.

Het wekt verbazing dat telkens weer van dezelfde argumenten gebruikt wordt gemaakt om de wetenschappelijke basis van de komende klimaatverandering te ontkrachten en de ernst van die verandering te bagatelliseren. Temeer daar die argumenten geen reden geven om de verwachtingen ten aanzien van die verandering aan te passen. In dit verband wekt het minder verbazing dat de verkondigers van deze kritiek bijna zonder uitzondering niet zelf direct betrokken zijn bij het onderzoek naar toekomstige klimaatveranderingen op de menselijke tijdschaal; die van decennia tot eeuwen.

De Europese aardonderzoek ERS-1, die vier jaar geleden in een baan om de aarde werd gebracht, kan zo nauwkeurig waarnemen dat hij ook kan worden gebruikt voor het meten van de vervorming van vulkanen vóór en tijdens een eruptie. Dat hebben Franse onderzoekers aangetoond die hierbij als proef de recente eruptie van de Etna hebben genomen. De Etna, in het noordoosten van Sicilië, is met zijn 3370 meter de hoogste vulkaan in Europa en een van de meest actieve vulkanen op aarde. De laatste eruptie begon in december 1991 en duurde tot 31 maart 1993. In die tijd kwam er ongeveer 300 miljard kubieke meter lava naar buiten.

HAMBURG, 20 JULI. Steffi Graf heeft zich ook teruggetrokken voor het tennistoernooi van San Diego, dat van 31 juli tot 6 augustus wordt gehouden. Ze ondervindt nog te veel hinder van een rugblessure.

SCHEVENINGEN, 20 JULI. Martijn Bok heeft gisteren op het Challenger-tennistoernooi in Scheveningen de kwartfinales bereikt. Het 22-jarige talent versloeg de Argentijn Marcelo Charpentier met 1-6, 7-5 en 7-6. Charpentier staat honderd plaatsen hoger op de wereldranglijst dan Bok.

PAU, 20 JULI. Met een slakkegangetje reed het peloton gisteren over de Zuidfranse wegen. Bijna acht uur lang duurde de herdenkingstocht van de 117 overgebleven coureurs in de Tour. Pas aan het einde van de zestiende etappe was sprake van een serieuze afscheiding. Zes Motorola-renners gingen gezamenlijk over de streep. Als eerbetoon aan hun dinsdag onverleden teamgenoot Fabio Casartelli.

GRONINGEN, 20 JULI. Na Roël Liefden van Dordrecht'90 heeft FC Groningen gisteren ook Edwin de Kruijff van FC Utrecht aangetrokken. De transfervrije De Kruijff, die ook bij Roda JC solliciteerde, tekende een contract voor twee jaar. Afgezien van een korte onderbreking bij De Graafschap speelde De Kruijff acht jaar bij FC Utrecht. Meestal als rechterspits.

MONSTER, 20 JULI. Leontien van Moorsel is weer tijdelijk gestopt met wielrennen. De voormalig wereldkampioene vertelde dit gisteravond bij een criterium in Monster. Van Moorsel sukkelt met haar gezondheid.

De 19-jarige Poolse Joanna Jakimiuk won gisteravond verrassend het WK-goud bij de degenschermsters. Ze won in een volle Prins Alexanderzaal van het Haagse Congresgebouw in de finale met 15-10 van de Hongaarse Szalay. Jakimiuk stond voor het WK vijftigste op de wereldranglijst, 35 plaatsen lager dan Pernette Osinga. Bij de mannen werd wel een favoriet eerste, olympisch kampioen Eric Srecki uit Frankrijk.

Paul Sanders en Indra Angad-Gaur plaatsten zich bij de laatste 64 van de florettoernooien. Sanders won in de voorronde zes van de zeven partijen. Angad-Gaur kon het zich door de slechts 97 inschrijvingen bij het vrouwentoernooi - het minste van alle onderdelen - permitteren vier wedstrijden te verliezen. Ze won er drie.

BEDFORD, 20 JULI. Unilever-dochter Unipath introduceert binnen enkele maanden een apparaatje waarmee vrouwen een technisch hulpmiddel hebben bij de natuurlijke methode van anticonceptie, de periodieke onthouding. Het systeem is volgens Unipath een 'serieus alternatief' voor bestaande voorbehoedmiddelen als de pil, het condoom en het spiraaltje.

KATERINI, 20 JULI. Het Nederlands UEFA-jeugdelftal heeft zich gisteren in het Griekse Katerini niet weten te kwalificeren voor de finale om het Europees kampioenschap. Oranje verloor met 2-1 van Spanje.

ARNHEM, 20 JULI. Vitesse heeft gisteren besloten de oefenwedstrijd tegen Novi Sad niet te laten doorgaan. De tegenstander is afkomstig uit Servië. Novi Sad speelde al twee keer in Nederland, tegen Volendam en FC Den Bosch. Daarover ontstond enige commotie, onder meer nadat dinsdag in de Tweede Kamer vragen werden gesteld over de noodzaak van de aanwezigheid van een club afkomstig uit de buurt van het oorlogsgebied in Bosnië. Naar aanleiding daarvan zag Vitesse af van de ontmoeting.

DEN HAAG, 20 JULI. Zittend voor de ingang van de Haagse Houtrusthallen merkte degenschermster Pernette Osinga twee uur na haar WK-eliminatie dat er veel meer favorieten hadden verloren. Ze zag hen uit de zaal vertrekken. Toen de als eerste geplaatste Taimy Chappe passeerde, vroeg ze hoe het met de Spaanse was gesteld. “Uitgeschakeld”, luidde het antwoord. “Ik ook”, lachte Osinga bijna opgelucht. De andere resultaten verzachtten haar pijn een beetje. “Het is een slachting geweest”, stelde Osinga vast.

Sven Ploem is radioloog in het Nijmeegse Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis.Hij heeft een doorlichtapparaat uitgevonden dat zes verschillende andere kan vervangen. Zijn vondst, waarvan nu een prototype wordt gemaakt, is een koppeling van bestaande technieken: hij zet robots en vliegtuigsimulatie in voor medische doeleinden.

DELFT, 20 JULI. Zaterdagochtend 22 juli om 9 uur begint de voorverkoop van kaarten voor het concert van The Rolling Stones op 29 augustus in de Rotterdamse Kuip. De kaarten zijn te koop bij de 150 grotere postkantoren, de bekende voorverkoopadressen en de Ticketlijn (06-300125). (ANP)

Foto: NEW YORK - Een handelaar op de beurs van Wall Street kijkt bezorgd naar het koersenbord. De Dow Jones-index, de graadmeter van de beurs kelderde gisteren met 57,41 punten, omdat beleggers massaal winst namen op de sterke koersstijgingen gedurende de laatste maanden van technologiefondsen als Intel en IBM.(Foto Reuters)

MONTEVIDEO, 20 JULI. Uruguay heeft als eerste ploeg de finale bereikt van het voetbaltoernooi om de Copa America. Het gastland versloeg gisteravond Colombia in het Centenario-stadion van Montevideo met 2-0. De doelpunten kwamen na de rust op naam van Adinolfi, de invaller voor de geblesseerde Fonseca, en Otero.

JAKARTA, 20 JULI. Badmintonspeler Pierre Pelupessy heeft tijdens de Malaysian of de Indonesian Open een virusinfectie opgelopen. De 29-jarige Leidschendammer lag enkele dagen in een ziekenhuis in Jakarta. Bij Ron Michels, die tijdens de Indonesian Open geblesseerd afhaakte, is een verrekte pees in de rug geconstateerd. De 30-jarige Nijverdaller moet rust houden.

KASTEL STARI, 20 JULI. Het ontbreekt de Nederlandse mariniers in het badplaatsje Kastel Stari nabij Split niet aan luxe. Zee, zwembad, een kamer in het Palace Hotel, televisie, een drankje aan de bar en volop zon. Hoewel het verblijf van nu al meer dan een week gerieflijk is, hadden de mariniers hun mouwen opgestroopt voor actie in Bosnië, een theater vol ontberingen in plaats van een opgetuigde werkvakantie aan de Kroatische kust.

DEN HAAG, 20 JULI. Het Arnhemse openbaar ministerie heeft onrechtmatig gehandeld door telefoongegevens op te vragen van een journalist van De Telegraaf.

BRUSSEL, 20 JULI. Uit vrees dat de Europese landen te weinig werk maken van de opheffing van monopolies in de telecommunicatie, heeft de Europese Commissie maatregelen genomen om concurrentie te garanderen.

Het aantal nieuw opgerichte bedrijven is in 1994 voor het eerst sinds jaren gedaald. Er kwamen vorig jaar nog 1.500 nieuwe bedrijven bij, veel minder dan de ongeveer 5.000 in voorafgaande jaren. Dit meldt de Vereniging van Kamers van Koophandel.

Binnenkort brengt koningin Beatrix een bezoek aan Indonesië. Als 'nationaal geschenk' zal zij een koopmanshuis aanbieden. Passender zou zijn het Zoölogisch Museum Bogor te steunen.

MOEDER (II)

Elk mens heeft een ander immuunsysteem en, daarmee samenhangend, een andere lichaamsgeur. De voorkeur voor partners met een afwijkende lichaamsgeur bevordert de genetische variatie in het afweersysteem. Maar pilgebruik kan alles in de war schoppen.

C. Weedekind, T. Seebeck, F. Bettens, en A.J. Paepke: MHC-dependent mate preference in humans. Proceedings of the Royal Society of London, Series B, 260 : 245-249

Veel Nederlanders denken dat de Italiaanse keuken uit pizza en pasta bestaat en willen in Italiaanse restaurants nogal eens hetzelfde bestellen: wat-de-boer-niet-kent-enzovoort... Jammer voor de kok. Jammer voor de klant, want Italië heeft juist zo'n gevarieerde keuken. Om de verschillende regionale keukens onder de aandacht te brengen organiseert Salvatore Santisi van Italcasa dit jaar workshops waar koks die in Nederland in Italiaanse restaurants werken gratis kunnen kijken hoe een naar ons land overgevlogen Italiaanse meesterkok gerechten uit een bepaald gebied klaarmaakt. De gerechten worden gelukkig ook opgegeten en ook aan de bijpassende wijn wordt royaal aandacht besteed. Ik mocht Sergio Mei Tomasi, een uit Sardinië afkomstige veelbekroonde kok die nu chef van het “Four Season” Hotel in Milaan is, op zijn vingers kijken.

PUTTEN, 19 JULI. Met ingang van 1 januari 1996 is Nederland een bescheiden professionele wielerploeg rijker. De formatie zal uit acht renners bestaan en worden geleid door Frits Schür, die reeds jaren ploegbaas is van amateurteams. Het nieuwe team is ontstaan door samenwerking tussen de top-amteurploegen Recreatiepark Foreldorado en Golff Supermarkten. Pr-manager Cees van Panhuis van de nieuwe rennersgroep zei vanochtend dat nog niet vast staat welke renners bij de 'stal' in dienst treden. “We zijn in onderhandeling met een aantal coureurs”, zei hij vanochtend. “Het is de bedoeling jonge rijders aan te trekken en één of twee routiniers.”

ROTTERDAM, 19 JULI. Eindelijk had Jonathan Edwards gisteravond in het Spaanse Salamanca zijn wereldrecord hinkstapspringen te pakken. Hij verbeterde de tien jaar oude beste sprong van de Amerikaan Willie Banks met één centimeter: 17,98 meter. De 29-jarige Brit was dit seizoen al drie keer verder dan achttien meter gekomen, maar die sprongen - de verste was liefst 18,43 - konden toen niet worden erkend wegens te veel rugwind. “Het eerste wat ik deed, was naar de windmeter kijken”, zei Edwards gisteravond.

Toen Laurent Bezault enige jaren geleden in de Ronde van Frankrijk zwaar ten val kwam waren insiders het er over eens dat het Franse talent aan de dood ontsnapte dankzij de valhelm die hij op had. Of de verongelukte Italiaan Fabio Casartelli gisteren in leven zou zijn gebleven wanneer hij een helm had gedragen, is twijfelachtig. De 25-jarige renner van Motorola sloeg op zwarte dinsdag in de afdaling van de Col de Portet d'Aspet met zo'n hoge snelheid tegen het wegdek en een granieten blok, dat zijn overlevingskansen zelfs met een hoofdbeschermer klein waren geweest.

AMSTERDAM, 19 JULI. In Amsterdam-Noord is vanochtend een politieman neergeschoten toen hij na een inbraakmelding met een collega bij een woning aankwam. Hij werd door verscheidene kogels getroffen en is in het ziekenhuis opgenomen. Een van de verdachten van de schietpartij is gearresteerd, naar een tweede wordt gezocht.

SCHEVENINGEN, 19 JULI. De jeugdspelers Raemon Sluiter en Edwin Kempes hebben gisteren hun wild-card op het Challenger-tennistoernooi in Scheveningen niet waar gemaakt. Ze verloren van spelers die zich via de kwalificatie in het hoofdtoernooi hadden gewerkt. Kempes met 6-3 en 6-3 van de Tsjech Petr Pala, Sluiter met 6-3 en 6-4 van de Duitser Martin Zumpft.

LOS ANGELES, 19 JULI. Basketballer Earvin 'Magic' Johnson ziet af van zijn rentree in de Noordamerikaanse profliga NBA. De 35-jarige Amerikaan zette in 1991 een punt achter zijn actieve carrière nadat bleek dat hij besmet is met het aidsvirus.

OSLO, 19 JULI. De Noorse international Lars Bohinen heeft om een bijzondere reden bedankt voor de oefenwedstrijd tegen Frankrijk, op 22 juli in Oslo. De middenvelder van Nottingham Forest heeft zich afgemeld uit protest tegen de Franse beslissing om de kernproeven te hervatten. Bondscoach Olsen neemt Bohinen zijn afzegging niet kwalijk.

ROTTERDAM, 19 JULI. Hartmut Mehdorn, directeur van de luchtvaartdivisie van Daimler Benz Aerospace (Dasa) waaronder ook Fokker ressorteert, heeft ontslag genomen bij Dasa.

De Tour de France kende sinds haar eerste editie in 1903 drie dodelijke ongelukken. De Engelsman Tommy Simpson overleed in 1967 bij de beklimming van de Mont Ventoux. Artsen verklaarden dat Simpson door uitdroging was overleden, als gevolg van de hitte en een combinatie van doping- en alcoholgebruik. Net als vanmorgen in Tarbes hield het peloton in 1967 een minuut stilte ter nagedachtenis aan de overledene. Hoban mocht die dag gedurende de hele etappe op kop rijden. Hij kreeg de overwinning cadeau, als eerbetoon aan zijn vriend. Hoban is later in het huwelijk getreden met de weduwe van Simpson.

NEW YORK, 19 JULI. Tennisster Monica Seles maakt haar rentree als nummer een op de wereldranglijst, naast Steffi Graf. Volgens de Amerikaanse krant The New York Times maakt de speelstersbond WTA dit morgen officieel bekend.

HAVANA, 19 JULI. Cuba overweegt zijn topsporters 'uit te lenen' aan het buitenland. Het land hoopt de atleten zo beter voor te kunnen bereiden op de Olympische Spelen van 1996. Volgens vice-president José Ramon Fernandez, verantwoordelijk voor sport, heeft het land aanbiedingen gehad uit Griekenland, Japan en Spanje om de Cubaanse sporters te laten deelnemen aan nationale competities.

CAUTERETS, 19 JULI. Erik Breukink had het dodelijke ongeluk van Fabio Casartelli van dichtbij meegemaakt. Evenals de Belg Johan Museeuw, die ook bij het ongeval was betrokken, liep hij geen ernstig letsel op. Breukink kon na afloop zijn tranen niet bedwingen. “Godverdomme. Ik ben over hem heen gevallen. Ik heb zijn laatste schreeuw nog gehoord. God, wat heb ik geluk gehad. Ik durfde bijna niet meer te dalen. Ook al kende ik hem niet persoonlijk, dit is toch verschrikkelijk.”

AMSTERDAM, 19 JULI. - De daling van de Nederlandse geldmarkttarieven is, tijdelijk, onderbroken. De 1-maands AIBOR (Amsterdam Interbank Offered Rate) steeg in een week tijd met 6 basispunten tot 4,15 procent. De 3-maands AIBOR steeg met 4 basispunten tot 4,18 procent. Deze rentebewegingen vinden vooral hun oorzaak in het uitblijven van een tariefsverlaging door de Duitse Bundesbank. Kennelijk was op de financiële markten toch enigszins op een verlaging vooruit gelopen. Het is overigens niet uit te sluiten dat de Duitse en Nederlandse geldmarkttarieven hun dalende lijn later dit jaar weer oppakken, op voorwaarde dat de Duitse inflatie dat ook doet.

DEN HAAG, 19 JULI. De Nederlandse degenschermers zijn op de eerste dag van de WK-schermen in Den Haag zowel bij de mannen als de vrouwen in de individuele wedstrijden in een vroeg stadium uitgeschakeld. Arwin Kardolus en Alice van de Berg kwamen nog het verst. Zij verloren in de tweede eliminatieronde om een plaats bij de laatste 64.

CAUTERETS, 19 JULI. Richard Virenque heeft gisteren de konininginnerit in de Tour de France gewonnen. De 25-jarige Fransman zegevierde na een solotocht van 211 kilometer. In het algemeen klassement blijft Miguel Indurain onbedreigd lijstaanvoerder. Niet alle coureurs waren tijdens de koers op de hoogte van de dood van Fabio Casartelli.

AMSTERDAM, 19 JULI. Op de Amsterdamse effectenbeurs bleven de meeste kopers vanmorgen aan de zijlijn staan. Bij een redelijk aanbod en geringe omzetten daalde de graadmeter, de AEX-index, 3,37 punten op 455,37 punten.

LONDEN, 19 JULI. De val van de Britse zakenbank Barings was het gevolg van de clandestiene speculaties van één enkel persoon: de 28-jarige beurshandelaar Nick Leeson. Maar het kon alleen zo ver komen omdat de meest elementaire interne controles ontbraken en omdat de bedrijfsleiding faalde op alle niveau's. Ook de controle van de accountantsfirma Coopers & Lybrand liet te wensen over, terwijl het toezicht van de Bank of England en de Security and Futures Authority niet optimaal heeft gewerkt.

De Pentium-chip legt het Amerikaanse Intel, 's werelds grootste producent van halfgeleiders, geen windeieren. Intel zag dankzij de vraag naar de Pentium zijn omzet in het afgelopen halfjaar ten opzichte van die zelfde periode van 1994 met 37 procent stijgen tot 7,45 miljard dollar. De winst liep met een een half miljard dollar op tot bijna 1,8 miljard dollar.

De Duitse was- en reinigingsmiddelenproducent Dalli Werke heeft het Nederlandse Dicom overgenomen. De Dicom-activiteiten met onder meer een fabriek in Hoensbroek en een omzet van 165 miljoen zijn aan Dalli Werke verkocht door Vebego uit Voerendaal. In 1992 nam het Duitse concern al de zeepfabriek De Klok uit Heerde over. Daar werken honderd mensen.

Het chemieconcern Montell gaat 200 miljoen investeren in de bouw van een plastic-fabriek op het industriegebied Moerdijk. De capaciteit bedraagt 150.000 ton per jaar. De nieuwe vestiging zorgt voor honderd nieuwe arbeidsplaatsen. Gisteren werd al bekend dat Eastman Chemical voor 500 miljoen een nieuwe fabriek gaat bouwen in Europoort.

De KLM ziet voorlopig af van de aankoop van de Boeing 777, het grootste tweemotorige straalvliegtuig ter wereld. Eind juni maakte de KLM bekend dat zij de komende twee jaar haar internationale vloot uitbreidt met vijf Boeing-toestellen, maar daar zit de 777 niet bij.

ROTTERDAM, 19 JULI. Internatio-Müller NV heeft parallelimporteur Stephar BV in Krimpen aan den IJssel overgenomen. Volgens woordvoerder P.C.J. van der Slikke van Internatio heeft de onderneming voor die overname gekozen om het marktaandeel van Internatio's medicijnengroothandel Interpharm in Den Bosch te vergroten. Interpharm is na de OPG en Brocacef de derde groothandel in Nederland.

Het Amerikaanse autoconcern Chrysler heeft in het tweede kwartaal van dit jaar een netto winst behaald van 135 miljoen dollar. Dat is veel minder dan de 956 miljoen dollar die vorig jaar in dezelfde periode werd gemaakt. Het concern wijt de winstdaling aan een kleinere produktie en de kosten die vastzaten aan een aantal modelwijzigingen.

'De smaak van de gegoede middenklasse' - zit in die woorden niet onvermijdelijk een zweem van minachting? Neerkijken op de burgerij is in onze cultuur de gewoonte. Een verzameling schilderijen die haar smaak weerspiegelt, dat kan haast niks wezen.

ROTTERDAM, 19 JULI. De beslissing van Reed Elsevier om de Dagbladunie, met de titels NRC Handelsblad en Algemeen Dagblad, te verkopen, is een stap in de richting van een volgens ingewijden onvermijdelijke concentratie van de dagbladenuitgeverijen. Wie de krantentitels van de Dagbladunie uiteindelijk inlijft, is de grote vraag. Reed Elsevier noemt drie mogelijkheden: een buitenlandse koper, een binnenlandse gegadigde of een beursgang van de Dagbladunie, die daarmee zelfstandig blijft.

ROTTERDAM, 18 JULI. Met de verkoop van het grootste deel van de consumentenactiviteiten zet Reed Elsevier een nieuwe stap op weg naar het profiel dat de bestuurders zichzelf voor ogen hebben gesteld: een uitgeversconcern van hoogrenderende, professionele, zakelijke en wetenschappelijke informatie.

DEN HAAG, 19 JULI. Een forse “administratieve fout” van ABN Amro bemoeilijkt de overname van het olie- en gasexploratiefonds Holland Sea Search door de Schotse Cairn-groep. In tegenstelling tot eerdere berichten blijken de Schotten slechts over 85,34 procent van de aandelen te bezitten, in plaats van 90,8 procent.

Het uitgeversconcern Reed Elsevier gaat alle kranten, waaronder NRC Handelsblad en Algemeen Dagblad, verkopen. Dit besluit kan leiden tot een herschikking op de Nederlandse dagbladenmarkt. Op deze pagina wordt een overzicht gegeven van de situatie in de Nederlandse krantewereld, de strategie van Reed Elsevier, de geschiedenis van Dagbladunie en van de kerngegevens van de vier overige belangrijkste Nederlandse dagbladuitgevers. Aan deze pagina is meegewerkt door onze redacteuren Marcella Breedeveld, Maarten Schinkel, Menno Tamminga, Han Verbeem en Ferry Versteeg.

ROTTERDAM, 19 JULI. Dat het grote Reed Elsevier na jarenlang dralen zijn Dagbladunie in de etalage heeft gezet, wekte gisteren op het Rotterdamse hoofdkwartier van deze krantengroep eerder curiositeit dan nervositeit. Want reden tot grote zorg is het Elsevier-initiatief vooralsnog niet voor een dagbladenuitgeverij die al een kleine twee eeuwen gedijt en zich vandaag de dag tot de rendabelste van het land mag rekenen. Zo vertoonde het bedrijfsresultaat het afgelopen boekjaar nog een groei van 21 procent.

DEN HAAG, 19 JULI. De werkloosheid is aan het dalen. Het aantal geregistreerde werklozen was in de eerste helft van dit jaar 10.000 lager dan in de tweede helft van 1994. Daardoor is de werkloosheid nu uitgekomen op 446.000. Dat blijkt uit becijferingen van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Vooral in Noord-Brabant en Limburg is het aantal geregistreerde werklozen gedaald.

Fresh. Regie: Boaz Yakin. Met: Sean Nelson, Samuel Jackson, Giancarlo Esposito. In: Amsterdam, Cinecenter.

BRUSSEL, 19 JULI. De plannen om de bestaande kabelnetten in Vlaanderen aaneen te smeden tot een nieuwe Vlaams telecommunicatienetwerk dat al in 1997 operationeel moet zijn, krijgen steeds vastere vorm. Studie heeft uitgewezen dat het project levensvatbaar is.

AMSTERDAM, 19 JULI. Gedupeerde beleggers in het fonds Smit Transformatoren krijgen van ABN Amro een 'menu' voorgeschoteld waaruit ze hun eigen schaderegeling kunnen kiezen.

BRUSSEL, 19 JULI. De Europese Unie is gisteren een intensieve lobby begonnen om de steun van Japan en Zuid-Korea te verwerven voor een mondiaal handelsakkoord over financiële diensten. De ministers van buitenlandse zaken van de Europese Unie gaven maandagavond laat unaniem steun aan het akkoord, dat de liberalisering van het internationaal bankieren en verzekeren beoogt. Aanvankelijk hadden onder meer Frankrijk en België zich terughoudend opgesteld. Europees commissaris Leon Brittan (Buitenlandse Handel) sprak gisteren van een “keerpunt in de Europese strategie”. De Unie tracht het financiële handelsakkoord te redden, dat drie weken geleden onverhoeds werd getorpedeerd door de Verenigde Staten. De meeste Aziatische en Latijnsamerikaanse partners zegden vorige week in de Wereldhandelsorganisatie (WTO) hun steun toe. Maar de instemming van Zuid-Korea en met name Japan zijn cruciaal, aldus een EU-woordvoerder. Als vrijdag op een vergadering in het WTO-hoofdkwartier blijkt dat zij dan op een lijn zitten, staat Brittan een sterker tegenover de Amerikanen. Hij gaat komende maandag en dinsdag naar Washington. De termijn waarbinnen Washington zich nog kan aansluiten loopt volgende week vrijdag af. Het akkoord kan direct ingaan en loopt het eind 1997 af. De Amerikanen haakten af bij de onderhandelingen in het kader van de WTO. Washington wil niet dat ontwikkelingslanden die onvoldoende bereid zijn hun financiële markten te openen, profiteren van de mogelijkheden op de relatief open Amerikaanse markt. (ANP)

HO CHI MINH CITY, 19 JULI. Maandenlang zat John Mckay in zijn appartement in het centrum van Ho Chi Minh City elke avond naar de Vietnamese televisie te kijken. Niet dat de programma's van de staatsomroep hem zo konden bekoren, want daarvoor bleef de Australiër niet thuis. Het ging Mckay, een 37-jarige marketing-consultant, om de reclamespots. “Je weet hier nu eenmaal nooit of de contracten worden nagekomen. Soms was de afspraak met de tv om twintig keer in een maand een reclame van Coca Cola uit te zenden, en gebeurde het uiteindelijk maar tien keer”, vertelt hij. “In dat geval had ik het bewijs in handen, want ik nam alles op de video op.”

BRUSSEL, 19 JULI. Het Europees parlement heeft zijn druk verhoogd op de Europese Commissie om initiatieven te nemen arbeidsintensieve en milieuvriendelijke produktie te stimuleren door die in het lage BTW-tarief te plaatsen. De parlementscommissie economische en monetaire zaken nam vanochtend unaniem een voorstel van Europarlementariër Alman Metten aan. Eerder deze maand deden de Nederlandse minister Zalm en staatssecretaris Vermeend tevergeefs een poging hun EU-collega's te overtuigen van het nut van een BTW-aanpassing. Formeel heeft het Europarlement geen zeggenschap bij het vaststellen van de BTW-tarieven, maar het kan wel gaan dwarsliggen door zijn 'advies' te onthouden. Europarlementariëer Metten zei vanmorgen na de stemming erop te rekenen dat Europees Commissaris Monti (interne markt) enige tegemoetkomingen zal doen. Zo zou Monti overwegen de Europese ministers voor te stellen het lage BTW-tarief toe te toepassen voor typisch 'lokale' werkgelegenheid.

Budd Boetticher retrospectief in het Filmmuseum, Amsterdam

Donderdag 20 juli: The bullfighter and the lady en Seminole.

Vrijdag 21 juli: The killer is loose en The magnificent matador.

Zaterdag 22 juli: The missing juror.

Zondag 23 juli: The tall T en Buchanan rides alone.

Maandag 24 juli: Ride lonesome en Comanche station.

Dinsdag 25 juli: The rise and fall of Legs Diamond en Arruza.

Woensdag 26 juli: A time for dying en My kingdom for...

DEN HAAG, 19 JULI. De Europese Commissie heeft vorige week alle subsidie-aanvragen voor zuivelexport naar landen buiten Europa gehonoreerd. Brussel is daartoe overgegaan na scherpe protesten van minister Van Aartsen (landbouw, natuurbeheer en visserij). De bewindsman werd daarbij gesteund door de lidstaten Duitsland, Frankrijk, Denemarken en Finland. Van Aartsen kwam vorige week in actie, nadat was gebleken dat de commissie plotseling alle subsidie-aanvragen had geweigerd.

BONN, 19 JULI. Bijstandsuitkeringen in Duitsland mogen niet langer sneller stijgen dan de nettolonen. Zij mogen na 1999 maximaal 85 procent daarvan bedragen. Wie zo'n uitkering heeft en passend werk weigert kan een korting van 25 procent opgelegd krijgen. Wie iemand die ten minste 6 maanden bijstand heeft in dienst neemt, kan twee jaar lang loonsuppletie krijgen, een bijstandstrekker die zelf werk vindt, kan als 'beloning' enkele maanden een overheidspremie krijgen van 25 mark per werkdag.

ROTTERDAM, 19 JULI. Orco Bank erkent dat zij twee jaar geleden beurshandel met voorkennis heeft gepleegd, maar heeft de zaak deze week geschikt met het Amsterdamse Openbaar Ministerie. Orco betaalt de officier van justitie een schikking van iets meer dan 350.000 gulden, het bedrag dat Orco met de voorkennishandel heeft verdiend.

Grafiek: Bijna de helft van de werknemers met een VBO-opleiding (voorbereidend beroepsonderwijs) werkt beneden zijn of haar niveau.

WASHINGTON, 19 JULI. Het tekort op de handelsbalans van de Verenigde Staten heeft in mei een recordhoogte bereikt. Het tekort liep op tot 11,43 miljard dollar. Dat bedrag is sinds januari 1992, toen de VS een gecombineerde balans van goederen en diensten instelden, niet zo hoog geweest.

ROME, 19 JULI. Moet het feest altijd doorgaan? Neen, vinden de Italiaanse kranten unaniem. Bijna niemand zegt dat de etappe had moeten worden stilgelegd. Maar waarom is het overwinningsfeestje na afloop, met de huldigingen en de kussen, niet afgelast? “Een schandalige scène temidden van wreed verdriet,” schreef de Gazzetta dello Sport vanmorgen. En de woedende verslaggever van La Repubblica: “De Tour is als het leven. Een leven vol shit, moet ik vandaag zeggen.”

Brief Encounter. Regie: David Lean. Met: Trevor Howard en Celia Johnson. Alfa, Amsterdam. Lantaren/Venster, Rotterdam.

DEN HAAG, 19 JULI. Alsof je alle huisartsen weghaalt uit hun buurt en onderbrengt bij het streekziekenhuis. De kring van kantonrechters oordeelde vorig jaar hard over de plannen van het kabinet om de kantongerechten samen te voegen met de negentien arrondissementsrechtbanken.

PARIJS, 19JULI. De Franse dirigent Charles Bruck is zondag op 83-jarige leeftijd overleden in zijn woonplaats Hancock in de Amerikaanse staat Maine. Bruck leidde in de jaren vijftig onder meer de Opera van Amsterdam.

De postzegels op de Achterpagina van 13 juli zijn hoogst humoristisch, zelfs in de ogen van een praktizerend katholiek.

ROTTERDAM, 19 JULI. Het Zwitserse voedings- en drankenconcern Hero, dat een sterke positie heeft in Nederland, wordt overgenomen door de Duitse Schwartau-groep.

MOSKOU, 19 JULI. Het eerste overnamegevecht in Rusland sinds de ontmanteling van het communisme is gisteren verhevigd. Koloss, een geprivatiseerde voedingsmiddelenfabrikant, heeft zijn bod op de snoepfabriek Rode Oktober verhoogd, terwijl het management van Rode Oktober steun zoekt om zich tegen de overname te verzetten.

DEN HAAG, 19 JULI. Bij de Raad van State dient morgen een hoger beroep met als inzet de openbaarmaking van een van de belangrijkste documenten over de zogenoemde Greet Hofmans-affaire. Het gaat om een rapport dat door een commissie van drie wijze mannen onder leiding van oud-premier Beel in augustus 1956 aan minister-president Drees, koningin Juliana en prins Bernhard is uitgebracht over de verwikkelingen tijdens de constitutionele crisis. De bevindingen van de commissie vormden indertijd de aanleiding voor een grondige reorganisatie van de hofhouding.

AMSTERDAM, 19 JULI. Nederlandse schrijvers mogen sinds enige jaren een vrij constant succes hebben in het buitenland, voor Nederlandse uitgevers is het nog steeds zo goed als onmogelijk om zich op andere markten te begeven. Het buitenland is voor hen te onbekend terrein; daardoor is de distributie ingewikkeld en is het een bijna onmogelijke opgave om tussen het lokale aanbod aandacht te verwerven voor hun uitgaven.

Met hun vorige cd ging het mis, ook al werd deze opgenomen met medewerking van Prince. De nieuwe cd van Loïs Lane is luchtig maar altijd met een onverwachte hook. “We willen hier ons geld mee verdienen als muzikant in Nederland.”

NEW YORK, 19 JULI. De Amerikaanse schrijfster May Sarton is zondag op 83-jarige leeftijd aan borstkanker overleden. Dat heeft het ziekenhuis in New York waar zij werd verpleegd, gisteren bekendgemaakt. In de ongeveer twintig romans die van haar hand zijn verschenen, spelen vaak vrouwen de hoofdrol die zich verzetten tegen de maatschappelijke conventies en een zelfstandig bestaan trachten op te bouwen.

Tentoonstelling: Collecties van de prins van Liechtenstein. T/m 3 sept. Musée National d'histoire et d'art. Marché-aux-poissons Luxembourg. Di, wo, vr, za-zo 10-18u, do 10-20u.

In het postzegelalbum van Joost Veerkamp (NRC Handelsblad, 13 juli) laat op de eerste zegel met de waarde 15 niet een huilende madonna, maar een enigszins hysterisch uitgevallen Theresia van Lisieux zien. Als Joost zich toch op een goedkope manier vrolijk wil maken over de in de RK-kerk vereerde Moeder Gods, moet hij wel de juiste afbeelding weten te kiezen.

Er waart een spook door Nederland, het spook van de herziening rechterlijke organisatie, HRO in modern managersjargon. Spoken eigen opereert het geruisloos. Rechterlijke instellingen verdwijnen, andere dijen fors uit, maar buiten de direct betrokkenen, rechters en een klein clubje justitie-ambtenaren, ligt er niemand wakker van. Of de organisatie eenmaal herzien beter òf slechter zal functioneren, is tot nu toe geen onderwerp van publiek debat geweest.

Heeft de kolonel C. Brantz echt gezegd “Dan is het goed....dat wij niet waren overgeleverd aan één of andere Turk” (NRC Handelsblad, 17 juli)? Als het waar is, diskwalificeert de kolonel zich voor zijn optreden in VN- en NAVO-verband, en daarmee als hoofdofficier van het Nederlandse leger.

Stellen we ons realistisch voor dat we generaal Mladic en leider Karadzic zijn en ons heeft het bericht bereikt dat de internationale gemeenschap zich nu opmaakt om Gorazde en Sarajevo te verdedigen. Zullen we dan, terwijl Srebrenica geklaard is en de aanval op Zepa volgens plan verloopt, terwijl de Verenigde Naties zelfs nu al hun hulp bij de etnische schoonmaak hebben aangeboden (voorbarig want we moeten eerst zelf nog de strijdbare mannen eruit halen - daar kan men ons geen ongelijk in geven), en we tenslotte in het comfortabele bezit zijn van honderden gijzelaars, zullen we ons onder deze omstandigheden iets van de internationale gemeenschap aantrekken? Bovendien hoeft niemand ons de internationale gemeenschap te leren kennen. We laten ons de buitenlandse kranten brengen en zetten CNN aan. Alles wat we lezen, zien en horen is ons al van drie jaar geleden bekend.

Jaarlijks worden miljarden uitgegeven aan defensie. Maar in Joegoslavië staat slechts een handjevol soldaten machteloos toe te kijken hoe duizenden het slachtoffer worden van etnische zuiveringen. Ik vrees dat de Europese legers later evenmin zullen ingrijpen wanneer Bosnische moslims zich met steun van fundamentalistische moslimlanden op bloedige wijze gaan wreken op alles wat 'anti-moslim' oogt. Of wanneer de Serven zich vervolgens, met enthousiaste deelname van steeds nationalistischer wordende Russen, gaan wreken op iedereen met moslim-trekjes.

Als we het leger dan toch niet gebruiken waar het werkelijk nodig is, zullen we het dan maar opheffen en al die miljarden nuttiger besteden?

Eindelijk is er een man - die van buiten de NS kwam - op het lumineuze idee gekomen om op het enkelsporige traject Nijmegen-Roermond een sneltrein in te zetten (NRC Handelsblad, 15 juli). Geprezen zij zijn initiatief, energie en doorzettingsvermogen. In mei 1996 wordt de sneltrein ingezet, en dat levert een half uur tijdwinst op.

Vorig jaar werkte de heer Mommers nog in het echte bedrijfsleven. Daar heeft men - meestal - oog en oor voor de klant. Zo'n man van buiten de NS biedt de NS-klanten weer hoop.

HOUD ME VAST OF ik neem de benen. Met dit drukmiddel proberen de Europese troepenleveranciers elkaar en de Amerikanen te binden aan de slagvelden van Bosnië. Tienduizenden vluchtelingen bevinden zich in een noodsituatie, en er is opnieuw sprake van slachtpartijen onder de aan haar lot overgelaten moslimbevolking. Frankrijk heeft als eerste harde taal gebezigd tegenover de Serviërs. Er kwam zelfs een soort presidentieel ultimatum aan te pas om de partners over de streep te trekken. Tevergeefs. De jongste manoeuvre is een Brits-Franse eis aan Washington om te hulp te komen op straffe van dat UNPROFOR anders verleden tijd zal zijn.

In talloze buitenlanden worden de komende weken 13 miljard Nederlandse guldens uitgegeven. Nederland is een welvarend land, maar het teert te veel op de zak van toekomstige generaties, vindt .

Helaas, ook in mijn woonplaats werd per mei 1995 simpelweg de helft van het aantal treinen geschrapt. Trouwe klanten moesten het in het Brabants Dagblad lezen. Het glossy Vaste Klanten-magazine, dat wij sedert enkele jaren ongevraagd krijgen, wijdde geen letter aan de slechte tijding. Ook de gemeente wist niet meer dan wat ze uit de krant had gehaald. Op mijn korte brief aan de NS met de concrete vraag waarom wij niet waren ingelicht, kreeg ik tot tweemaal toe een nikszeggend standaardbriefje retour, juichend over het positieve gevolg van de schrapoefening: precies één minuut tijdwinst voor de stoptrein tussen Nijmegen en Den Bosch.

Luisteren naar de klanten? Geloof het niet! De NS zijn helemaal niet geïnteresseerd in wat wij te melden hebben.

SCHIPHOL, 19 JULI. De douane op Schiphol heeft deze week bij een routinecontrole een Nederlandse kweker betrapt die 95 zeldzame orchideeën probeerde te smokkelen.

De mens houdt zijn lichaamstemperatuur binnen nauwe grenzen. Om dat te bereiken beschikt het lichaam over een centrale temperatuurregeling die verschillende maatregelen treft bij koude en bij hitte.

Foto: ROME - In Rome heeft afgelopen maandag de Italiaanse mode-ontwerper Gattinoni de collectie voor het komende winterseizoen gepresenteerd. (Foto AP)

LONDEN, 19 JULI. De in Rio de Janeiro gevestigde legendarische Britse treinrover Ronald Biggs (65) is weer in het zicht gekomen van de Britse justitie, nadat de Britse en Braziliaanse ministers van buitenlandse zaken gisteren in Londen een nieuw uitleveringsverdrag hebben getekend.

MOSKOU, 19 JULI. President Jeltsin is gisteravond voor het eerst op de televisie verschenen sinds hij vorige week met hartklachten in het ziekenhuis werd opgenomen. De Russische president zei in een vraaggesprek dat hij een hartaanval had gehad, dat zijn herstel voorspoedig verliep en dat hij een oplossing had gevonden voor het conflict in Tsjetsjenië.

ROME, 19 JULI. De Italiaanse politie zegt de zwaarste slag ooit toegebracht te hebben aan de 'ndrangheta, de mafiabendes in de zuidelijke regio Calabria, met de arrestatie van ongeveer honderd verdachte ondernemers, politici, priesters, artsen en mafiosi.

HIROSHIMA, 19 JULI. De Japanse premier Tomiichi Murayama heeft Frankrijk er vandaag van beschuldigd de niet-nucleaire landen in de wereld te verraden met het voornemen kernproeven uit te voeren in de Stille Oceaan. Dat heeft Murayama gezegd tijdens een persconferentie in Hiroshima, de stad die bijna vijftig jaar geleden, op 6 augustus 1945, werd getroffen door een Amerikaanse atoombom. Murayama kondigde aan morgen de Franse ambassadeur te zullen ontbieden om Japans onvrede met de kernproeven nogmaals te onderstrepen.

HET UITGEVERSCONCERN Reed Elsevier doet een aantal publieksbladen van de hand. In de strategie van een concern zijn zulke besluiten drastisch maar niet ongebruikelijk. In het ritme van diversificatie en specialisatie waarin grote bedrijven zich altijd bewegen, is de verkoop van publieksbladen een begrijpelijke strategie. De expertise bij het Brits-Nederlandse uitgeefbedrijf ligt op het terrein van gespecialiseerde en wetenschappelijke informatie. Daar worden ook de winstmarges verwezenlijkt waarop Reed Elsevier de aandeelhouders graag trakteert.

De reclame op Radio 3 is altijd uitverkocht. Op de best beluisterde zender van Nederland biedt Groen Gele Maaslander de arbeidsvitaminen aan en sponsort Pepsi Cola 'Rinkeldekinkel' van Jeroen van Inkel. Radio 3 is de muzikale melkkoe van de publieke radio. De zender haalt ongeveer driekwart van de reclame-inkomsten binnen (in totaal 115 miljoen gulden) en sponsors verbinden graag hun naam aan de zender waar dagelijks zo'n 2,7 miljoen luisteraars op afstemmen - voornamelijk jongeren. Bovendien is Radio 3 goedkoop te maken, zegt zendercoördinator Paul van der Lugt. “Een dj en een pak platen volstaat.”

NEW YORK, 19 JULI. Computerconcern IBM heeft een recordwinst van 1,7 miljard dollar geboekt over het tweede kwartaal, tweeënhalf keer zo veel als vorig jaar. Dat heeft het bedrijf gisteren bekendgemaakt. De omzet over het tweede kwartaal was 14 procent hoger dan vorig jaar in dezelfde periode en bedroeg 17,5 miljard dollar. Over het eerste half jaar bedraagt de winst nu 3 miljard dollar en de omzet 33,3 miljard dolar. Hoewel IBM-topman Louis Gerstner waarschuwde voor een dalende vraag in het tweede halfjaar, is de verwachting dat IBM afstevent op een recordjaar met 65 miljard omzet en een winst van om en nabij de 6 miljard dollar. Hardware en software groeiden allebei met iets meer dan 12 procent tot respectievelijk 8,6 en 3,1 miljard dollar terwijl serviceverlening groeide met 32 procent tot 3 miljard. De kosten werden verder verlaagd dit kwartaal met 104 miljoen dollar. “Hoewel onze fusie met Lotus Development de afgelopen weken veel aandacht heeft gekregen, hebben wij belangrijke vooruitgang geboekt op andere gebieden,” aldus Gerstner. IBM introduceerde enkele nieuwe computermodellen, deels voorzien van de nieuwe PowerPC-chips. Gerstner beschouwt de transformatie van IBM, die hij iets meer dan twee jaar geleden begon, nog steeds niet als voltooid. Een belangrijke divisie die IBM nog zorgen baart is de afdeling personal computers. De pc is de belangrijkste hardware op de informatiemarkt en IBM heeft zijn voorsprong de laatste jaren weggegeven aan Compaq, Dell en Packard Bell. Een succesvol IBM-model, de Aptiva, kon vorig jaar de vraag niet aan en IBM liep miljoenen dollars aan inkomsten mis. Pc's vormen een zesde van IBM's omzet.

BONN, 19 JULI. Het Duitse weekblad Stern heeft zijn lezers opgeroepen deel te nemen aan een handtekeningen-actie gericht tegen het Franse besluit de kernproeven in de Stille Oceaan te hervatten. Het blad, oplage 1,3 miljoen, heeft voorgedrukte kaarten aan president Chirac bijgesloten. Met een beroep op het gezond verstand en de Frans-Duitse vriendschap wordt Chirac verzocht van de proeven af te zien. Een aantal prominente Duitsers heeft gezegd de actie te zullen steunen, onder andere Porsche-president Wendelin Wiedeking, secretaris van de FDP Guido Westerwelle en Hans-Olaf Henkel, president van de Bundesverband der Deutschen Industrie, BDI. (AFP)

ANKARA, 19 JULI. Bij nieuwe gevechten tussen de Koerdische Democratische Partij (KDP) van Barzani en de Patriottische Unie van Koerdistan (PUK) van Talabani in het de facto onafhankelijke Noord-Irak zijn in de afgelopen tien dagen tenminste 400 doden gevallen, aldus verschillende Koerdische bronnen. De strijd speelt zich zowel in de bergen af rond Erbil, het oude regeringscentrum en de hoofdstad.

NEW DELHI, 19 JULI. Als je de deur van het United Coffee House aan het statige Connaught Place openduwt zijn zon en zweet plotseling lichtjaren ver weg. Hier is het weldadig koel en schemerig, met hier en daar een beschaafd lampje. Vooral niet te fel, anders zou het maar onaangename herinneringen oproepen aan de zon.

Heeft de 'sterke man' van Nigeria, Sani Abacha, zijn hand overspeeld? De strenge straffen voor een vijftigtal Nigerianen die volgens een geheim militair tribunaal betrokken waren bij een poging de macht te grijpen, hebben zowel binnen als buiten het land tot ongekend felle protesten geleid.

DEN HAAG, 19 JULI. De Raad van State vindt dat de samenvoeging van kantongerechten en arrondissementsrechtbanken “enige jaren” moet worden uitgesteld. Dat schrijft de Raad in het advies over het wetsvoorstel van minister Sorgdrager (justitie).

PARIJS, 19 JULI. Met een vierdaagse reis door West- en Centraal-Afrika hoopt president Chirac de oude banden met veertien Frans sprekende Afrikaanse landen aan te halen. Het Franse staatshoofd, dat vanmiddag in Marokko zou aankomen, besteedt er zijn eerste grote buitenlandse reis aan.

TEL AVIV, 19 JULI. In Wadi Kelt, nabij de Palestijnse bestuursautonomie in Jericho op de bezette Westelijke Jordaanoever, zijn gisteren de lijken van twee jonge Israelische woestijntrekkers gevonden. Zij werden met schoten in het hoofd en messteken vermoord. Volgens Israelische militaire kringen werd de dubbele moordaanslag in Wadi Kelt uitgevoerd door Palestijnse terroristen van het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina of door de moslim-fundamentalistische Hamas. Anderhalf jaar geleden werden op tweehonderd meter van waar de moord plaatshad, eveneens twee Israeliërs op vrijwel identieke wijze gedood. Het gebied waar het drama zich heeft afgespeeld, is volgens militaire kringen reeds geruime tijd voor wandelaars gesloten. De Israelische autoriteiten houden er rekening mee dat de Palestijnse terroristen die verantwoordelijk zijn voor de moordpartij, naar Jericho zijn gevlucht en hebben de zaak al aangekaart bij de Palestijnse politie.

WOUDENBERG, 19 JULI. Het Comité Birma-Siam-Spoorweg nodigt Birmese en Thaise kinderen uit om op 15 augustus bloemen te leggen op graven van Nederlanders die zijn omgekomen bij de aanleg van de Birma-Siam-Spoorlijn. De tien- tot veertienjarigen kunnen die dag, precies vijftig jaar na de Japanse capitulatie, de erebegraafplaatsen in Thailand bezoeken.

PEKING, 19 JULI. Het Chinese Volksbevrijdingsleger zal nog deze maand in de Oostchinese Zee, even ten noorden van Taiwan, een oefening houden met geleide raketten. Dat heeft het Chinese persbureau Nieuw China gisteren in een televisiebericht gemeld.

RANGOON, 19 JULI. het eerst in het openbaar verschenen sinds de opheffing van haar zes jaar durende huisarrest, vorige week maandag.

VLEDDER, 19 JULI. Vijf bewoners van de inrichting Hoeve Boschoord in het Drentse Vledder zijn dinsdagavond uit een gesloten afdeling ontsnapt. Inmiddels zijn drie van hen weer aangehouden. Een zoekactie naar de andere twee gaat door. In de inrichting zitten sterk gedragsgestoorde verstandelijk gehandicapte delinquenten.

KAIRO, 19 JULI. De Egyptische politie heeft maandagavond door het gehele land leden van de Moslim Broederschap gearresteerd. De leiders van deze illegale groepering onderhouden volgens de politie contacten met Soedanese leiders die worden beschuldigd van de moordaanslag op de Egyptische president Hosni Mubarak. De Broederschap, de grootste en meest invloedrijke organisatie van moslim-fundamentalisten in Egypte, heeft een lijst uitgebracht met 17 van de meest prominente arrestanten. Volgens een verklaring van het ministerie van binnenlandse zaken hadden de invallen grote aantallen documenten, videobanden en computer-diskettes opgeleverd aan bewijs voor de contacten en plannen voor de aanslag. (Reuter)

DELFT, 19 JULI. Een op de drie Nederlanders wil een betere geluidsisolatie van zijn woning. De helft van deze groep heeft daar gemiddeld 1.500 gulden voor over. Dit blijkt uit een onderzoek van het NIPO in opdracht van de Nederlandse Stichting Geluidhinder (NSG). Bijna de helft van de ondervraagden vindt de geluidsisolatie tussen hun huis en dat van de buren beneden de maat. Bijna een kwart noemt de geluidsisolatie matig en 20 procent slecht. De meesten vinden de isolatie slecht wanneer ze hun buren zonder stemverheffing horen praten of geluiden uit hun slaapkamer horen.

ZELHEM, 19 JULI. Een foutje van de gemeente Zelhem kost de provincie Gelderland 700.000 gulden. De gemeente legde de plannen voor de aanleg van een provinciale rondweg een halve dag te kort ter inzage. Een actievoerder tegen de rondweg ontdekte het foutje en tekende beroep aan bij de Raad van State. Nu moet de provincie de wijzigingen in het bestemmingsplan opnieuw vaststellen. De aanleg van de rondweg is met minimaal twee jaar vertraagd.

DEN HAAG/BERGEYK, 19 JULI. Minister Dijkstal (binnenlandse zaken) heeft de 54-jarige burgemeester drs. A.A.J. van Poppel van de Brabantse gemeente Bergeyk ontslagen, omdat hij “door zijn gedraging de schijn van verstrengeling van belangen heeft gewekt”. Dijkstal heeft besloten Van Poppel tot aan zijn pensioen op wachtgeld te zetten, omdat hij volgens de minister “niet willens en wetens onjuist heeft gehandeld en omdat hij bovendien een mooie staat van dienst heeft”.

VALKENBURG, 19 JULI. De vraag of de Nederlandse blauwhelmen na de val van Srebrenica alles hebben gedaan dat in hun vermogen lag om de 25.000 vluchtelingen te beschermen, ligt J. de Milliano duidelijk zwaar op de maag. Net terug van een bezoek aan Tuzla en omgeving in Oost-Bosnië, kiest de directeur van Artsen zonder Grenzen zijn woorden zorgvuldig.

De meeste stadswachten vinden binnen een jaar werk, zo werd deze week bekend. Hoe komt dat eigenlijk? Een rondje stadswachtprojecten.

Voor vier miljoen gulden kocht Natuurmonumenten het Gelderse landgoed Voorstonden, een eldorado voor broedvogels.

BEIROET, 19 JULI. Honderden militairen in tanks en pantserwagens zijn gisteren over de Libanese stad Beiroet en andere gebieden in het land uitgezwermd om protesten tegen hogere prijzen en belastingen de kop in te drukken. De troepen hebben zich gepositioneerd bij uitvalswegen en op strategische punten in de stad. De Libanese regeringsleider, Rafik Al-Hariri, zei gisteren dat de protesten tegen zijn beleid niet worden getolereerd. Hij zei dat ze een bedreiging voor de veiligheid vormen. De demonstraties zouden volgens Al-Hariri door “vijandige elementen” kunnen worden gebruikt om de vrede in Libanon te ondermijnen. De Libanese troepen zullen worden bijgestaan door 35.000 Syrische troepen. In Libanon woedde van 1978 tot 1990 een felle burgeroorlog. (Reuter, AP)

AMSTERDAM, 19 JULI. De Nationale Postcode Loterij (NPL) heeft in de eerste helft van dit jaar meer dan 182,9 miljoen gulden (bruto) opgebracht. Van dat bedrag is ruim 109 miljoen gulden bestemd voor goede doelen zoals Artsen zonder Grenzen, Natuurmonumenten en VluchtelingenWerk.

Tien jaar geleden publiceerde het feministische maandblad Opzij een door Simone Koudijs en Anneke Visser samengesteld overzicht van honderd vrouwen op invloedrijke posten binnen en buiten de officiële machtscircuits. Op deze zorgvuldig bewaarde erelijst stond op de drieënvijftigste plaats - tussen Annemiek Hagens (directeur van de federatie cultureel jongerenpaspoort) en Ien van den Heuvel (lid van het Europees Parlement) - Catharina Halkes. Een feministisch theologe.

DEN HAAG, 19 JULI. Patiënten gooien jaarlijks voor ongeveer 200 miljoen gulden aan medicijnen weg die ze niet meer nodig hebben. De middelen worden teruggebracht naar de apotheek, verdwijnen in de chemocar of gaan de prullebak of het riool in.

AMSTERDAM, 19 JULI. Waar laat je in geval van watersnood een olifant? Artis-directeur R. van der Pol heeft er nog nooit over nagedacht. Maar de Amsterdamse afdeling van de Dierenbescherming vindt dat bij helse overstromingen ook rekening moet worden gehouden met het lot van de dieren in de stad. Bij Artis hebben ze alleen een rampenplan in de kast liggen voor het geval een hele apenfamilie over de schutting springt of wanneer brand uitbreekt in het hol van de leeuw.

DEN HAAG, 19 JULI. Minister De Boer (volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en milieubeheer) is niet van plan om, in navolging van Duitsland, het gebruik van de auto bij zomersmog aan banden te leggen. Zij schrijft dit in antwoord op vragen van de RPF-fractie in de Tweede Kamer.

NIJMEGEN, 19 JULI. Gehandicapte deelnemers aan de Internationale Vierdaagse Afstandsmars van Nijmegen die in een rolstoel de finish halen, zijn uitgesloten van een 'beloning'. Zij zullen geen Vierdaagse-kruis ontvangen, omdat zij “officieel niet aan de reglementen voldoen”. Wel hebben alle rolstoelers ƒ 38,-. inschrijfgeld betaald.

ROTTERDAM, 19 JULI. Het is zeer waarschijnlijk dat een Nederlandse uitgever of een consortium de Dagbladunie (uitgever van onder meer NRC Handelsblad en Algemeen Dagblad) zal overnemen. Een beursgang van het bedrijf is een laatste optie en analisten achten de interesse van buitenlandse kopers zeer gering. Dit blijkt uit een rondgang langs belangrijke spelers in de financiële sector en de uitgeverswereld.

CEUTA, 19 JULI. Een lange rij zwarte mannen wacht voor een grote pot met witte bonen, hun mokken en borden vol verwachting in de aanslag. De stank van urine en uitwerpselen, die als een zware deken tussen de oude vestingmuren hangt, vermag de eetlust van de wachtenden niet te bederven. Gulzig wordt de prak tot en met de laatste hap naar binnen gewerkt. De zwermen vliegen hebben het nakijken.

LELYSTAD, 19 JULI. Ruim driehonderd Somaliërs hebben gisteren een stille tocht door Lelystad gehouden om de dood van twee Somalische kinderen te herdenken.

Foto: CHICAGO - Een employé van een lijkenhuis in Chicago vervoert een slachtoffer van de hittegolf naar het mortuarium. Achter het lijkenhuis staan koelwagens die worden gebruikt om het grote aantal doden als gevolg van de hitte in Chicago voorlopig te bergen. In Chicago is het dodental opgelopen tot bijna 400. Het totale dodental in de Verenigde Staten als gevolg van de hitte is gestegen tot zeker 650. De meeste slachtoffers zijn ouderen wier gezondsheidsproblemen, zoals hartziekten, zijn verslechterd door het warme weer. De hitte is inmiddels afgenomen, met temperaturen onder de dertig graden. (Foto Reuter) Pagina 5

TARBES, 19 JULI. De zes overgebleven Tourrenners van Motorola staan vanochtend in de voorste rij opgesteld bij de startlijn in Tarbes. Ze dragen een kleine rouwband aan de linkermouw en ze hebben een donkere zonnebril op. De minuut stilte ter nagedachtenis van de gisteren overleden coureur Fabio Casartelli wordt alleen onderbroken door een claxonnerende automobilist van de reclamekaravaan.

SARAJEVO, 19 JULI. De Bosnische Serviërs hebben vandaag de moslim-verdedigers van de enclave Gorazde een ultimatum gesteld en hun aanval op een andere enclave, Zepa, voortgezet. De Oekraïense blauwhelmen in Zepa worden bedreigd door zowel de Servische aanvallers als de moslim-verdedigers.

Foto: ROTTERDAM - Bewoners van de wijken Middelland en Nieuwe Westen demonstreren bij de RIAGG uit onvrede over de drugsoverlast in hun buurt. (Foto NRC Handelsblad / Vincent Mentzel)

WASHINGTON, 19 JULI. De Amerikanen willen vrijdag binnen de internationale contactgroep (die bestaat uit de VS, Rusland, Frankrijk, Groot-Brittannië en Duitsland) het systeem van de 'dubbele sleutel' bij luchtaanvallen in Bosnië ter discussie stellen.

ANKARA, 19 JULI. Het Turkse parlement heeft vannacht een nieuwe poging gedaan de impasse te doorbreken in het debat over de hervorming van de grondwet die in 1982 door de militairen werd ingevoerd. Het blijft echter onduidelijk of de democratiseringsvoorstellen daadwerkelijk kunnen worden doorgevoerd.

Rond etenstijd werd ik op straat aangeklampt door drie Franse tienermeisjes. “Misschien een domme vraag”, zei een van hen giechelend, “maar hoe lang moeten sperziebonen koken?” Ze bivakkeerden op een woonboot en voor hun diner hadden deze Françaises vissticks en sperziebonen ingekocht. Je proeft in die combinatie de wanhoop der onwetendheid. Toch zat er ook een heel Hollands luchtje aan. Zou een behulpzaam persoon in de supermarkt ze dat hebben aangeraden? Als het sperziebonen moeten zijn, geef ze dan wat gezelschap in de pan - daar leven ze van op.

De Prins Bernard Fonds Prijs voor Culturele Vorming is dit jaar toegekend aan de multiculturele theaterstichting Artisjok/ Nultwintig in Amsterdam. Aan de prijs is een bedrag van 100.000 gulden verbonden.

Bordewijk, de beeldhouwer onder de Nederlandse schrijvers, is ook de schrijver met de meeste stedebouw en architectuur in zijn werk. Daarom dacht ik aan hem, toen ik het over het verschijnsel van de uitstervende Amsterdamse steeg wilde hebben.

Power Rangers: The Movie. Regie: Bryan Spicer. Met: Karan Ashley, Johnny Yong Bosch, Steve Cardenas, Paul Freeman. In 40 theaters.

VALKENBURG, 19 JULI. Volgens minister J. Pronk van ontwikkelingssamenwerking bestaat er een gerechtvaardigde angst bij Bosniërs voor “een genocide die alsmaar doorgaat”. Na terugkeer uit Sarajevo maakte hij gisteren duidelijk dat hij zich schaart achter de verhalen van de Bosnische vluchtelingen over executies, verkrachtingen en andere wreedheden na de inval van Bosnische Serviërs in Srebrenica, dat door Nederlandse militairen werd beveiligd.