Grote Gekte in CDU over de vraag: Wat te doen na Kohl?

Maar, was de algemene opinie in Bonn, zijn meerderheid in de Bondsdag was bewaard en Kohl zou 1998 wel halen als kanselier voor nog één periode, waarin hij vooral aan 'Europa' en de 'interne' Duitse eenwording wilde werken. In 1998 zou hij, dan 68 en 16 jaar kanselier, vertrekken, had hij vorig najaar al gezegd.

Intussen is over de vraag 'Wat te doen na Helmut Kohl?' al een Grote Gekte ontstaan. Want: in rijen staan prominente politici van de CDU/CSU dezer dagen klaar om te verklaren - drie jaar voor de volgende Bondsdagverkiezingen - dat niemand anders dan (toch weer) Kohl in 1998 kanselierskandidaat moet zijn.

Kohls 'kroonprins' Wolfgang Schaüble, fractieleider in de Bondsdag, CDU-ondervoorzitter Heinz Eggert, Bernd Seite, premier in Mecklenburg-Vorpommern, CSU-voorzitter Theo Waigel (minister van financiën in Bonn) en Edmund Stoiber, premier van Beieren - de een na de ander is de afgelopen dagen komen zeggen dat Kohl na 1998 moet blijven. Want slechts hij is, zoals Schäuble vandaag in het weekblad Focus zegt, “als geen ander” in staat in 1998 een coalitie met de FDP of anders de CDU/CSU alléén aan een meerderheid te helpen.

Het is een vreemd schouwspel, deze rij van bevriende politici die op zulk een merkwaardig moment zo unaniem-gelijktijdig komen verzekeren dat de kanselier zo geweldig is, zo goed soep kan koken, zo'n aardig mens is en de staatskunst zo exclusief grandioos beheerst.

Wie en wat hebben voor deze rare vertoning, en voor paniek of ongerustheid in de FDP, CDU/CSU en SPD gezorgd? Het zijn de Groenen van Superrealo Joschka Fischer, fractieleider in de Bondsdag. De overwinning van zijn Groenen, de partij die volgens kritici zó tegen industriële en technologische vernieuwing is dat de uitvinding van de kleurentelevisie de laatste is waarmee zij nog akkoord kon gaan - in de regionale verkiezingen in Duitslands dichtstbevolkte deelstaat Noordrijn-Westfalen (NRW), op 14 mei, heeft velen elders nerveus gemaakt.

De SPD, wier premier Johannes Rau in NRW zijn absolute meerderheid verspeelde, moet daar nu met Fischers nieuwe 'derde kracht' moeizaam over een coalitie onderhandelen, waarbij Rau nog in het midden laat of hij daaraan zelf leiding wil geven. Als die coalitie er komt, heeft dat gevolgen voor coalitievorming in Bonn in 1998, roept SPD-voorzitter Rudolf Scharping tandenknarsend. Zijn strategie de SPD vrij te houden van een landelijke omhelzing van de Groenen, die de Bundeswehr en de NAVO willen afschaffen, is dan naar de maan. De FDP lijkt, na twaalf regionale nederlagen onder de kiesdrempel, op haar sterfbed aangekomen. Vanmorgen heeft haar slimme maar omstreden oud-minister Jürgen Möllemann zich gemeld als Grote Medicijnman, namelijk als kandidaat-opvolger voor de net afgetreden voorzitter Klaus Kinkel. Motto: alles of niks.

Kortom: de CDU/CSU moet straks misschien alleen een meerderheid (47,5 procent of meer) halen. In een campagne van 'burgerlijk-christelijken' tegen 'rood-groen'; de oude Lagertheorie is dan terug van weggeweest. Kohl, die van de CDU net zo'n 'kanselierspartij' maakte als zijn politieke grootvader Adenauer, zou dan de 'gevangene' van zijn partij kunnen blijken en nog eens moeten kandideren. Hij zegt zelf nog niets, en geniet vermoedelijk zéér.