Het nieuws van zaterdag 4 maart 1995

WAALWIJK, 4 MAART. RKC en Heerenveen hebben gisteravond in Waalwijk genoegen genomen met een gelijkspel, 1-1. De puntendeling kwam tot stand in negentig minuten rommelig voetbal.

MANAMA, 4 MAART. Na een rustpauze van verscheidene weken zijn de afgelopen dagen weer schermutselingen uitgebroken tussen shi'itische regeringsopponenten en veiligheidstroepen in…

De netto winst van de Bank Mendez Gans is vorig jaar licht toegenomen tot 10,5 miljoen gulden tegen 9,7 ziljoen vorig jaar.

'Nederland heeft een eigen Barings-affaire', zo onthult het geheimzinnige bedrijfje Whybee's Services.

Grafiek: Meer dan de helft van de Nederlandse werknemers is tevreden met het loon dat ze krijgen voor hun werk. Van de honderd Deense werknemers zijn er zelfs zestig tevreden.

De ruim 80.000 werknemers van Vendex International, de moedermaatschappij van onder andere Vroom & Dreesman, zullen direct profiteren van de beursnotering die het familiebedrijf…

ROME, 4 MAART. AC Milan en Genoa, de twee clubs uit de Italiaanse serie A die donderdag door de nationale bond werden gestraft met het spelen van twee thuiswedstrijden op een…

ARNHEM/BREMEN, 4 MAART. Herbert Neumann is afgevallen als kandidaat-trainer van Werder Bremen. De 41-jarige Duitser die aan het eind van het seizoen bij Vitesse plaats maakt voor…

UTRECHT, 4 MAART. FC Utrecht zal de Noorse international Erik Mykland niet overnemen van Start Kristiansand.

BASEL, 4 MAART. Jeroen van Dijk heeft de halve finale bereikt van de open Zwitserse badmintonkampioenschappen in Basel.

TYNSET, 4 MAART. Annamarie Thomas begint de wereldtitelstrijd schaatsen in het Noorse Savalen vandaag in de eerste rit op de 500 meter.

Het kabinet overweegt alle nieuwkomers, gezinsherenigers, vluchtelingen en gedoogden een inburgeringscontract te laten ondertekenen (NRC Handelsblad, 1 maart).

TORRANCE, 4 MAART. Een 27-jarige Amerikaan die afgelopen zomer een stuk pizza van een groep kinderen wegnam, is deze week daarvoor in Torrance (Californië) veroordeeld tot een…

SALAHEDDIN, 4 MAART. Het Iraakse leger heeft gisteren voor de derde achtereenvolgende dag beschietingen uitgevoerd op Koerdische stellingen in het de facto onafhankelijke Vrij…

TUNIS, 4 MAART. Een employé van het Algerijnse officiële persbureau APS is deze week bij zijn woning in Baraki ten zuidwesten van Algiers doodgeschoten, zo heeft APS gisteren…

JERUZALEM, 4 MAART. Drie Iraakse staatsburgers zijn gisteren vanuit Jordanië Israel binnengedrongen, en hebben daar politiek asiel gevraagd.

DEN HAAG/SARAJEVO, 4 MAART. De Nederlandse VN-troepen in de Bosnische moslim-enclave Srebrenica zijn door hun voorraad vers voedsel heen.

DEN HAAG, 4 MAART. Zeker 59 van de 150 leden van de Tweede Kamer zijn bereid na hun dood organen af te staan voor transplantatie. Zij hebben daar ook een regeling voor getroffen.

UTRECHT, 4 MAART. Prins Bernhard mag misschien deze maand naar huis. De 83-jarige prins werd eind november vorig jaar opgenomen in het Academisch Ziekenhuis in Utrecht en…

DEN HELDER, 4 MAART. Een storm heeft gisteren op het Nederlandse deel van de Noordzee vier schepen in problemen gebracht.

SALT LAKE CITY, 4 MAART. Howard W. Hunter, de 87-jarige leider van de mormoonse kerk, is gisteren overleden.

HENRIËTTE VAN VOORST VADER-DUYCKINCK SANDER: Leven en laten leven. Een biografie van ir. Adriaan Stoop 1856-1935352 blz., geïll., Schuyt & Co 1994, ƒ 39,50

Geluk in een Durchgangslager is zo groot als een dekbed in een verwarmde tweepersoonskamer die het formaat heeft van een vingerhoed vol privacy. Fred Schwarz en zijn vriendin Carry van Leeven geven zich in Westerbork over aan Alice in Wonderland-achtige bespiegelingen over het Geluk, dat ze definiëren als een slaapplaats die je voor één keer niet met honderd anderen hoeft te delen, maar voor je geliefde alleen hebt. Terwijl in het Drentse Hooghalen de treinen worden geformeerd om de bevolking van het Durchgangslager Westerbork 'zum Arbeitseinsatz' in Opper-Silezië te transporteren, bouwen Fred Schwarz en zijn vriendin luchtkastelen over hun toekomst. Carry, schrijft Fred in zijn dagboek, “herinnert zich dat haar in Duitsland geboren oma dekbedden had, waaronder ze als kind altijd zo zalig sliep. Onze fantasie gaat met ons op de loop, opgewonden als we zijn. Daar in die hoek tussen grote en kleine zaal is onze kamer, we zijn gelukkig.” Hun dromen worden in zoverre bewaarheid, dat ze samen de kampen overleven en tot op heden met elkaar getrouwd zijn.

LINDA DOWLING: Hellenism & Homosexuality in Victorian Oxford174 blz., Cornell University Press 1994, ƒ 65,65

HANS VERMEULEN: De Maasbode - De bewogen geschiedenis van 'De beste courant van Nederland'432 blz., geïll., Waanders 1995, ƒ 55,-

M. NOVAK: The Catholic Ethic and the Spirit of Capitalism334 blz., The Free Press/Macmillan 1993, ƒ 53,15

Leidschrift 10. In strijd met de tijd. Leidse historici aan het woord246 blz., Stichting Leidschrift Leiden 1994, nr 3, ƒ 12.- (te bestellen door overmaking op postrekening 5186372 van SLL)H.L. WESSELING: Onder historici. Opstellen over geschiedenis en geschiedschrijving338 blz., Bert Bakker 1995, ƒ 45.-

C. HILBRINK: 'In het belang van het Nederlandse volk...' Over de medewerking van de ambtelijke wereld aan de Duitse bezettingspolitiek 1940-1945248 blz., Sdu 1995, ƒ 39,90

STELLA BRAAM: De blinde vlek van Nederland. Reportages over de onderkant van de arbeidsmarkt164 blz., Van Gennep/FNV Pers 1994, ƒ 29,90

ARIJ OUWENEEL: Alweer die Indianen... De jaguar en het konijn in Chiapas243 blz., Thela Publishers (Latijns Amerika Bibliotheek) 1994, ƒ 35,-JOANNE RAPPAPORT: Cumbe Reborn. An Andean Ethnography of History245 blz., geïll., University of Chicago Press 1994, ƒ 33,95

ARTHUR M. SCHLESINGER, FRED L. ISRAEL and DAVID J. FRENT (red.): Running for president. The candidates and their imagesVolume I: 1789-1896 (458 blz.,), Volume II: 1896-1992 (478 blz.), geïll., Simon and Schuster 1994, ƒ 406.-

J.H. VAN DEN BERG: De dingen en andere essays155 blz., Pelckmans-Kok Agora 1994, ƒ 32,50

A. VAN ZUYLEN, J. VAN DEN BROEK, M. VAN OPSTAL e.a.: Het geheim van een goede sneeuwbal. Zestig alledaagse onderwerpen over voeding, geneeskunde, biologie en technologie chemisch verklaard139 blz., geïll., Ten Hagen & Stam 1994, ƒ 39,-

A.Th. VAN DEURSEN: Een dorp in de polder. Graft in de zeventiende eeuw379 blz., geïll., Bert Bakker 1994, ƒ 65,- (geb.), ƒ 49,90 (pbk)

ABRAHAM PAIS: Einstein woont hier358 blz., geïll., Bert Bakker, vert. Ronald Jonkers (Einstein lived here, 1994), ƒ 49,90

SEBASTIAN HAFFNER: ChurchillPaperback, H.J.W. Becht 1993, van ƒ 34,90 voor ƒ 6,95. De Slegte.

Von Moskau nach Berlin. Bilder des Russischen Fotografen Jewgeni Chaldej 139 blz., Fotoagentur Voller Ernst, ƒ 66,70

R. MEISCHKE, H.J. ZANTKUIJL, W. RAUE, P.T.E.E. ROSENBERG: Huizen in Nederland. Amsterdam. Architectonische verkenningen aan de hand van het bezit van de Vereniging Hendrick de Keyser376 blz., geïll., Waanders 1995, ƒ 62,50

MICHAEL RIDPATH: Free to trade, there's a killing to be made344 blz., Heinemann 1995, ƒ 35,70Binnenkort verschijnt bij Van Holkema & Warendorf de vertaling: Uit kille berekening (ƒ 29,90).

De architectuurhistoricus James Lees-Milne (86) werkte jarenlang bij de National Trust. Hij ontmoette er oude lords in frock coats, inspecteerde vervallen landhuizen en werd geattendeerd op spoken. Kortgeleden verscheen deel vijf van zijn veelgeprezen dagboeken: A Mingled Measure.James Lees-Milne: People and Places, Country House Donors and The National Trust, 232 blz., John Murray Publishers 1995, ƒ 65,60 James Lees-Milne: A Mingled Measure, Diaries 1953-1972, 325 blz., John Murray Publishers 1994, ƒ 65,60

In “De ondraaglijke lichtheid van behangradio”, (Z 18 februari) wordt de vraag gesteld: wat voegt Classic FM nou in 's hemelsnaam toe aan het huidige radio-aanbod? Het antwoord is snel gegeven: veel.

Het CDA voert een dubbele verkiezings campagne. Eén om de kiezers terug te krijgen, want 37 procent van de aanhang verliet de partij vorig jaar. En één om het resterende kader ervan te overtuigen dat het duo Heerma en Helgers voor een ander CDA staat. Niet langer de partij van de technocraten uit Den Haag, maar de partij van de menselijke maat. Van de macht naar het thuisgevoel - het CDA op campagne.

Hoe werkt de verbeeldingskracht? Als we dat eens wisten en konden voorspellen. Maar dat is de innerlijke tegenspraak: een verbeeldingskracht waarvan de werking kan worden voorspeld is een kracht zonder verbeelding. De proef op de som van de verbeelding in de kracht is dat je een ogenblik paf staat over het resultaat. Daarbij geldt de verbazing vaak de eenvoud die eraan ten grondslag ligt. Hoe komt het dat niet eerder iemand dit heeft gezien!

J.P. Kieboom (56) is raadadviseur bij het kabinet van de minister-president. Jos Kieboom is niet getrouwd en woont in Scheveningen. Hij was tijdens carnaval voor de twaalfde keer Prins van Oeteldonk, Prins Amadeiro XXIII.

Het was de tijdgeest, zegt hij. De zucht in zijn stem is nauwelijks hoorbaar. De jaren zeventig. Hij kwam net van de Tropische Landbouwschool te Deventer, voorbestemd om ontwikkelingswerk te doen, liefst in Afrika. Hij was tegen grootschalige projecten natuurlijk, tegen kapitaalintensieve hulp die inheemse gemeenschappen ontwrichtte en de plaatselijke natuur verwoestte. In Deventer had hij een man leren kennen met aardige ideeën over alternatieve landbouw, een zekere meneer Spee. Spee had bedacht dat je in de droge gebieden van Afrika geiten moest houden. De geit is de koe der armen, zei hij altijd. Ze vraten alles. Je kon de melk drinken, van de uitwerpselen kon je compost maken en daarmee planten bemesten die de geiten weer konden opeten. Zo zat de kringloop van Spee in elkaar. Het klonk aannemelijk. Bovendien was Spee van plan om met zijn gezin naar de noordgrens van Ghana te verhuizen om zijn visie in praktijk te brengen. Hij was van harte welkom, samen konden ze daar een alternatief ontwikkelingsdroompje verwezenlijken.

Strafprocessen in Nederland worden 'amerikaanser'. Advocaten gaan zelf op onderzoek en stunten in de media met de dossiers. Verdachten pesten intussen de officier en de politie; de rechter roept dat het zo niet langer kan. Een portret van mr. Piet Doedens, symbool van de spektakelzaken, 'een beest van een advocaat'.

De Britse elite krijgt de zoveelste jobstijding te verwerken. De ondergang van Barings Brothers & Co., de oudste Britse zakenbank, was in de van klassetegenstellingen doortrokken samenleving meer dan een financieel faillissement. Het was het bankroet van de vertegenwoordigers van het 'oude geld'. De oorzaak moet gezocht worden in een cultuuromslag in de financiële wereld, waar tegenwoordig inhaligheid en overmoed om voorrang strijden. De grenzen van het financiële spel.

Schrijfster en ex-non Karen Armstrong over haar Geschiedenis van God Auteur en ex-non Karen Armstrong schreef een godsdiensthistorisch werk dat een bestseller werd, ‘Een…

Voor geen van de drie bestuurslagen is het gemakkelijk op de regionalisering in te spelen. Het bestuur in Den Haag is te groot, te centraal, te ver weg en te Amsterdams. De christelijke partijen met de meeste 'roots' in de regio, zoals samengevoegd in het CDA, hebben voor het eerst sinds tachtig jaar geen zitting in het kabinet. De provincies ontbreekt het aan invloed en gezag, zo vertellen de economische exponenten van de trend. En de grote steden voelen zich weer te klein. Sommige doen pogingen het bestuur op regionale schaal als stadsprovincie te organiseren, hoewel dat in de eerste plaats is bedoeld om de eigen financiële positie te verbeteren; voorlopig lijkt het alleen rond Amsterdam en Rotterdam te slagen. Later volgen wellicht vijf andere regio's.

Als ergens een regionale Europese identiteit tot wasdom kan komen is het in de 'euregio' Maas-Rijn, waar de Zuidlimburgse steden Maastricht en Heerlen samenwerken met Aken in Duitsland, Luik in Wallonië en Hasselt-Genk in Vlaanderen. Ook hier is de economie de dominante factor, zegt hoogleraar euregionale economie C. de Neubourg van de Maastrichtse universiteit, een Belg woonachtig in de Voerstreek. “Een regio als Zuid-Limburg heeft een veel groter economisch belang bij samenwerking met de omliggende Belgische en Duitse regio's dan met de rest van Limburg.” Voor Aken, Hasselt-Genk en, in mindere mate, Luik ligt dat niet anders: “Deze euregio groeit onvermijdelijk tot een economische eenheid.”

De regio's die de laatste jaren een voorsprong namen, proberen die nu zoveel mogelijk te beschermen. Het leidt tot een kartelvorming op regionale schaal, die de nieuw gevormde regio's hecht bindt, en tegelijk het onderscheid met andere regio's aanscherpt.

De Hollandse Waterlinie, ooit de roemruchte verdediging van westelijk Nederland, heeft haar oorspronkelijke functie verloren. Al in mei 1940. Defensie is bezig zijn forten in de linie af te stoten. Woningbouw dringt op en het verval slaat toe. Nieuwe vormen van gebruik moeten uitkomst bieden, zoals een fiets- en wandelroute van Edam tot Werkendam en zelfs eigentijdse inundaties.

In Twente groeide Radio Oost uit tot de best beluisterde zender van de regio. Het begon vijf jaar geleden, toen de groei van Twente tot derde industriële regio een feit was: de omliggende Overijsselse en Drentse regio's konden de regio niet bijbenen, de Twentse universiteit maakte naam als kenniscentrum van moderne technologie, en ook de transportsector trok steeds meer nieuwe bedrijvigheid en westerlingen naar de regio.

De Twaalf Provinciën vervagen, de regio’s winnen terrein Nederland regionaliseert, de randstad krijgt zware concurrentie.

Een gebergte in de Nederlandse literatuur is het oeuvre van S. Vestdijk wel genoemd. Van zijn tweeënvijftig romans horen er heel wat tot de pieken in dat gebergte. H.Br. Corstius en Maarten 't Hart herlezen er ieder zesentwintig en doen om beurten verslag van hun ervaring. Vandaag: Open boek (1957)

Hij noemt ze 'de wegwerpkrachten' van de chocoladefabriek: ze hebben geen vakantiedagen of zwangerschapsverlof en elke werkdag kan hun laatste zijn. Een hoofd vol hersens, maar aan de lopende band omdat ze de taal niet spreken. Soms werken ze al jaren als 'vaste uitzendkracht', maar het management heeft geen idee wie ze zijn. Vrij Nederland-journalist Gerard van Westerloo bracht drie maanden met hen door in chocolade-fabriek Rademaker in Haarlem en beschreef in “om precies te zijn 21.644 woorden” de verhalen in hun hoofd. De 'grote reportage' heeft weer lucht gekregen.

Grenzeloze economie, zondag, Ned.2, 23.05-23.50u.

Erik of het Klein Insectenboek, zondag, Ned.3, 10.00-10.15u, (eerste van 5 afleveringen).

AMSTERDAM, 4 MAART. Uit de winstcijfers die AKZO Nobel en DSM deze week bekendmaakten is maar één conclusie te trekken: voor de chemie was 1994 een fantastisch jaar. Het conjunctuurherstel in West-Europa zette door, de export naar het Verre Oosten en Amerika trok aan en afnemers investeerden weer in opbouw van voorraden. Tegen het eind van vorig jaar draaiden veel van de chemische fabrieken op volle capaciteit.

In de verkiezingscampagne voor de Provinciale Staten komt het grootste sociaal-economische probleem - de enorme, nog steeds groeiende inactiviteit - nauwelijks ter sprake. Voor een fundamentele benadering van het werkloosheidsprobleem moeten we kennelijk naar het buitenland. Naar Zweden bijvoorbeeld, dat sinds enkele jaren eveneens met structurele werkloosheid en een mede daardoor dure verzorgingsstaat kampt. Parlementslid Allan Larsson van de Sociaal Democratische Partij heeft daar een heldere visie op. Larsson is oud-minister van financiën en is kandidaat voor een hoge post in Brussel, waar hij jarenlang nauw samenwerkte met de vorige voorzitter van de Europese Commissie Jacques Delors.

De Verenigde Naties willen bij het vijftigjarig bestaan de aandacht voor hun traditionele rol als handhaver van vrede en veiligheid verleggen naar die van bevorderaar van welvaart en stabiliteit. De gedachte is dat sociaal en economisch welzijn oorlog kunnen voorkomen. Op de Sociale Top volgende week in Kopenhagen gaat het over terugdringing van armoede, stimulering van werkgelegenheid en sociale integratie. Een actieprogramma van 88 punten ligt al klaar. “Maar het gemak waarmee de top zich liet voorbereiden doet wat onwezenlijk aan.”

Bronnen: World Employment Report 1995, ILO/ Human Development Report 1994/ Arme Wereld, over armoede, sociale uitsluiting en werkloosheid. Auteur: Karolien Bais. Uitgave: Instituut voor Publiek en Politiek.

AMSTERDAM, 4 MAART. Een miljard dollar kochten de verenigde Europese centrale banken gisteren in twee gezamenlijke interventierondes om te voorkomen dat de koers van de Amerikaanse dollar zakte in de richting van het na-oorlogse dieptepunt van onder de 1,56 gulden. Zelfs de banken uit de landen van de monetaire periferie, zoals Griekenland, Finland en Portugal deden mee aan de acties. De Europeanen volgden daarmee interventies van de Federal Reserve, het stelsel van Amerikaanse centrale banken.

TEL-AVIV, 4 MAART. De Israëlische minister van financiën, Avraham Shohat, keert in het verkiezingsjaar rond de 225 gulden uit aan elke stemgerechtigde burger. De regering van Israël onthulde afgelopen week namelijk een revolutionair plan om de komende drie jaar over te gaan tot de privatisering van enkele andere belangrijke staatsmonopolies en banken ter waarde van 3,4 miljard gulden. De aandelen van deze ondernemingen zullen tegen een aantrekkelijke reductie tussen de 20 en 30 procent aan drie miljoen kiesgerechtigden worden aangeboden en kunnen daarna met winst op de beurs worden verkocht.

LONDEN, 4 MAART. Het Amerikaanse kredietbeoordelingsbureau Standard & Poor's (S & P) overweegt de kredietwaardigheid van het Nederlandse bankverzekeringsconcern Internationale Nederlanden Groep (ING) te verlagen. De mogelijke herwaardering van de kredietwaardigheid hangt samen met het bod dat ING heeft uitgebracht op de failliete Britse zakenbank Barings.

BRUSSEL, 4 MAART. De Belgische regering heeft gisteren besloten tot een aanzienlijke vermindering van de sociale lasten voor de luchtvaartmaatschappij Sabena.

DEN HAAG, 4 MAART. De Raad van State, het belangrijkste adviesorgaan van de regering, vindt dat de Algemene Rekenkamer geen inzage mag krijgen in individuele dossiers van de Verzekeringskamer.

Financiële markten kunnen fouten maken, maar ze hebben het veel vaker bij het rechte eind dan overheden. Over de democratie van de kapitaalmarkten in de tijd van de elektronische snelweg.

Beurshandelaren hebben het inmiddels over een 'pleite-firma', maar de bedrijfstop van Fokker houdt ondanks alle jobstijdingen de moed erin. Het zou er met Fokker een heel stuk beter voor staan als het bedrijf vliegtuigen net zo goed wist te verkopen als slecht nieuws. De afgelopen dagen gaven weer enkele kenmerkende staaltjes te zien van de manier waarop de vliegtuigbouwer zijn niet aflatende ellende tracht te verhullen. In plaats van het kopje 'Fokker schrapt 1.760 arbeidsplaatsen en sluit vestiging Ypenburg' kopte het persbericht over de maandag bekendgemaakte jongste sanering: 'Fokker gaat positie als marktleider in regionale vliegtuigen versterken'. Dat is nog eens 'positief denken'.

ROTTERDAM, 4 MAART. Het jaar 1994 was het jaar van de vernieuwing voor de Rabobank. Die blijde boodschap verkondigde topman Herman Wijffels gisteren tijdens de presentatie van de resultaten. En inderdaad, vorig jaar heeft Nederlands tweede bank voor een prijs van 68 miljoen gulden met de invoering van een nieuwe huisstijl een uiterlijke gedaantewisseling ondergaan. Maar is die vernieuwing meer dan een opknapbeurt van de facade?

AMSTERDAM, 4 MAART. De Amerikaanse dollar is gisteravond opnieuw fors gedaald ondanks aanhoudende massale interventies door centrale banken.

ROTTERDAM, 4 MAART. De ene turner is de andere niet. Als de Russische jeugdkampioen Alexei Skatin in blote bast een salto maakt, wordt hij nagestaard door een Nederlands meisje in rose trainingspak. Ze is lang, mollig en niet erg lenig. Hij is klein, gespierd en zo beweeglijk als een kat. Het verschil tussen natuurtalent en doorzettingsvermogen is te zien in een Rotterdamse gymnastiekzaal, waar deze week acht Russische junioren hun kunsten vertonen.

JUMILLA, 4 MAART. Tristan Hoffman heeft voor de tweede Nederlandse sprintzege gezorgd in de Ronde van Murcia. Nadat ploeggenoot Jeroen Blijlevens woensdag de eerste rit had gewonnen, was Hoffman gisteren de snelste op de derde dag.

Het roeiseizoen begint vandaag met de winterwedstrijden van Proteus-Eretes. Vijf kilometer van Overschie naar Delft. De zware mannen van de Holland Acht roeien voorlopig in tweetjes.

OOSTERHOUT, 4 MAART. Trainer Jan Versleijen heeft gistermiddag kennisgemaakt met de selectie van Dordrecht'90. Hij had het trainingspak al aan, maar mocht nog niet aan het werk. Het gesprek over de financiële afwikkeling met de op non-actief gestelde Nico van Zoghel duurde maar twee minuten. De partijen kwamen er niet uit waardoor de vacature bij Dordrecht nu besmet is.

MANILA, 4 MAART. Het Filippijnse strijkorkest tovert met zijn muziekkeuze de lobby van het Manila hotel om tot het decor van een televisieserie door de tune van 'Love Boat' in te zetten. Een groepje nonnen lijkt de melodie te herkennen en klapt voorzichtig mee op de maat. Limousines rijden af en aan en portiers in hagelwitte pakken met blinkend gouden knopen openen deuren van auto's en hotel.

Op het koudste plekje van Noorwegen, op de buitenbaan van Savalen, schaatst de 23-jarige ANNAMARIE THOMAS vandaag en morgen het wereldkampioenschap allround. Een toegift, na haar zilveren medaille op het Europees kampioenschap.

Van alle sporten is tennis het meest geschikt voor relatiebeheer. Tientallen bedrijven gebruiken deze week het toernooi in Rotterdam om hun klanten te vertroetelen. 'Tennis is een sport met een positieve uitstraling.'

ROTTERDAM, 4 MAART. Met afhangende schouders sjokte Andrei Medvedev naar het net. Met een uitgestreken gezicht feliciteerde de 20-jarige Oekraïener z'n tegenstander. Zijn lichaamstaal sprak boekdelen: Richard Krajicek was hem de baas geweest. Met 7-6 6-4 bereikte de Hagenaar gisteravond voor het eerst de halve finale van het tennistoernooi van Rotterdam. Daarin ontmoet hij de Italiaan Camporese, die veel te sterk bleek voor Sjeng Schalken. Een Nederlandse eindstrijd morgen is niet uitgesloten, want Paul Haarhuis neemt het vandaag in de andere halve finale op tegen de Rus Kafelnikov.

De Nederlanders moeten zich bezinnen op hun nationale identiteit. Aldus Paul Scheffer in deze krant. Nico Wilterdink vindt de identiteit niet het probleem. De bedreigingen voor de natiestaat betreffen vooral inbreuken op de politieke autonomie.

VANUIT DIVERSE zalen in het land hebben nationale politici de voorbije weken van alles beweerd, zich voorgenomen dan wel geëist. Zo was er de suggestie voor een nationaal politiek compromis over de sociale zekerheid, een belastingmeevaller werd gretig door deze en gene verdeeld, VVD-leider Bolkestein werd beschuldigd van een Vlaams Blok-mentaliteit, fractievoorzitter Wolffensperger van D66 kreeg de uitnodiging zijn “tengere billen” te laten zien en D66-leider Van Mierlo wenste door PvdA-fractievoorzitter Wallage geen spuit elf te worden genoemd. Het is slechts een greep uit het ruime aanbod, maar het is duidelijk: er zijn verkiezingen in aantocht.

Nederland was al nooit een representatieve democratie, maar tegenwoordig is het wel heel bar en kan men beter spreken van een democratie van welgestelden. De lagere inkomensgroepen komen minder naar het stemhokje, de partij die deze groepen van oudsher vertegenwoordigde - de PvdA - doet dat ook minder, en de volksvertegenwoordigers komen uit een steeds kleiner deel van datzelfde volk.

In NRC Handelsblad van 25 februari is de rede opgenomen die Frits Bolkestein hield voor de VVD-discussiedag over buitenlands beleid. Bolkestein pleit in deze rede voor een herontdekking van ons nationaal belang, dat volgens hem door het braafste jongetje van de EU-klas te lang verwaarloosd is.

Er woedt in Nederland een debat over ontwikkelingssamenwerking en er wordt veelvuldig gediscussieerd over de 'informatierevolutie'. De samenvoeging van deze aandachtsgebieden krijgt echter nauwelijks aandacht. Dat is vreemd, vindt Michiel Hegener. Als iets de Derde wereld verder kan helpen is het Internet.

ROTTERDAM, 4 MAART. Het origineel is onbetaalbaar en zelfs de kopie kost al ruim 40.000 gulden. Daarmee is de facsimile-uitgave van een van de beroemdste Evangeliaria van de middeleeuwen, de Codex Aureus Escorialensis, te duur voor een Nederlandse bibliotheek. Vandaag wordt het eerste exemplaar van de gekopieerde 'gouden Codex' door de Spaanse stichting 'Patrimonio Nacional' overhandigd aan de bisschop van de Duitse domplaats Speyer. Meer dan viereneenhalve eeuw geleden verdween het originele verluchte handschrift uit de schatkamer van de dom.

Voorstelling: Yerma, van Federico García Lorca, door De PaardenKathedraal. Vertaling: Noël Fischer; regie: Aram Adriaanse; vormgeving: Niels Hamel. Kostuums: Mirjam Pater, choreografie: Tjitske Broersma; muziek liederen: Jan Pieter Koch. Spel: Marjolein Beumer, Peter Drost, Trudi Klever, Filip Peeters, Saskia Mees, Marline Williams, Tirza de Jong, Esther Waij, Bente Jonker, Izaira Kersten, Judith Linssen, Harm van Geel. Gezien: 3/3 Manege, Veeartsenijstraat A22, Utrecht. T/m 25/3 aldaar; tournee t/m 3/5.

AMSTERDAM, 4 MAART. Cox Habbema, directeur van de Stadsschouwburg in Amsterdam, wil samen met Hans Croiset een toneelgezelschap oprichten, ter vervanging van Toneelgroep Amsterdam, die vorig jaar naar de Westergasfabriek vertrok.

Voorstelling: Electro van Annekee van Blokland en Trudi Maan door Bonheur. Gezien 2/3 Theater Bonheur, Eendrachtsstraat, Rotterdam. Te zien t/m 11/3 aldaar.

Voorstelling: Salesman of the year (De droom van een handelsreiziger), door Mark Kingsford. Vormgeving: Frits van Hartingsveldt. Regie: Michael Helmerhorst. Gezien: 3/3 in Lak-theater, Leiden. Herhaling aldaar op 4/3; tournee t/m 16/5.

Opening van het nieuwe Bonnefantenmuseum, Avenue Céramique 250, Maastricht. Tentoonstelling 'Fabbrica', een opstelling van de eigen collectie. 11 maart tot 3 september. Di t/m zo 11-17u. Cat ƒ 49,50.

Tentoonstelling: In de schaduw van Babel: De kunst van het Oude Nabije Oosten. Tot 26/3 in Bank Brussel Lambert, Koningsplein 6, Brussel. Geopend: Elke dag 10-18 uur, wo. 10-21 uur. Catalogus: Bfrcs. 850.

Concert: Maarten Ornstein (tenorsax, basklarinet), Paul Jan Bakker (gitaar), Tony Overwater (contrabas), Wim Kegel (drums). Gehoord: 2/3 BIMhuis, Amsterdam. Verder: 4/3 SJUhuis, Utrecht, 11/3 Artishock, Soest.

Gezelschap: Nederlands Dans Theater 3, nieuw werk: Ich stehe im Regen und warte..., choreografie, toneelbeeld en kostuums: Maurice Béjart, muziek: collage met oa Paul Lincke, Franz Schubert, licht: Joop Caboort. Overige programma-onderdelen: Different Partners, Van Manen/Stravinsky, The Politician/Peeling the Onion, Muller/collage, Marion/Marion, Forsythe/Herrmann, Caught, Parsons/Fripp. Gezien: 2 maart, AT&T Danstheater, Den Haag, daar nog te zien 3, 4, 10 en 11 maart, verder 9 en 10 maart, Amsterdam. Daarna tournee.

JAKARTA, 4 MAART. Idul Fitri (de Dag der Loutering), het einde van de islamitische vastenmaand Ramadan, is een verademing. Zeker in Jakarta, de hoofdstad van 's werelds grootste moslim-natie. Na ruim vier weken onthouding van zonsop- tot zonsondergang valt er een last van de schouders der gelovigen. De volhouders voelen zich bevrijd van hun zonden en geven zich opgelucht over aan dankgebeden in de moskee en eetgelagen in de familiekring.

Als EU-land geldt Oostenrijk voor Nederland als 'veilig derde land' waarheen vluchtelingen kunnen worden teruggestuurd. Maar daarop is nogal wat af te dingen, aldus de vluchtelingenorganisatie van de VN.

BRUSSEL, 4 MAART. De Franse bedrijf Aérospatiale ontkent formeel geld te hebben overgemaakt aan de Belgische Socialistische Partij. Het bedrijf dreigt met gerechtelijke stappen als zijn goede naam verder in het gedrang wordt gebracht.

BRUSSEL, 4 MAART. Griekenland heeft gisteren zijn veto opgeheven tegen een douane-unie tussen de Europese Unie en Turkije.

WASHINGTON, 4 MAART. Wat heeft Amerika nog te doen in de wereld? In de zalen van het Washingtonse Mayflower hotel pleitten de Republikeinse veteranen van de Koude Oorlog tijdens een conferentie van het Nixon Center for Peace and Freedom deze week voor scherpere afbakening van de Amerikaanse belangen. Sinds deze groep in 1992 voor het eerst onder leiding van voormalig president Nixon confereerde, heeft ze zich ontwikkeld tot een bolwerk tegen Amerikaanse afzijdigheid. Nixon, toen nog in leven, riep met zijn stentorstem toenmalig president Bush op tot meer hulp aan de voormalige Sovjet-Unie. Dit jaar werden de scheidslijnen in buitenlands beleid gemarkeerd voor de presidentsverkiezingen. De Republikeinen willen het heft in eigen hand houden, en de Democraten voelen meer voor internationale samenwerking.

SAO PAULO, 4 MAART. Ongeveer 250 gedetineerden in de Franco da Rocha-gevangenis in het Braziliaanse Sao Paulo hebben gisteren 45 mensen in gijzeling genomen, onder wie de…

De Verenigde Naties besloten vorige maand een nieuwe vredesmacht van zevenduizend man naar Angola te sturen. De blauwhelmen bieden volgens velen de laatste kans op vrede na negentien jaar burgeroorlog.

In het najaar vonden het Vaticaan en verscheidene moslim-landen elkaar op het punt van geboortenpolitiek. Maar de islam is veel meer dan dat, aldus kardinaal GODFRIED DANNEELS. Hij houdt zich bezig met de schendingen van de mensenrechten in het moslim-fundamentalistische Soedan.

De Colombiaanse regering heeft het cocaïne-kartel van Cali gisteren een gevoelige slag toegebracht. Jorge Rodriguez Orejuela - een van de drie broers die het wereldomspannende drugsimperium leiden - werd in Cali vlak voor zonsopkomst gearresteerd en geboeid afgevoerd.

MONTERREY, 4 MAART. De vroegere Mexicaanse president Carlos Salinas heeft zijn hongerstaking gisteren onderbroken nadat de regering hem had vrijgepleit van enigerlei rol in de moord op zijn beoogde opvolger, Luis Donaldo Colosio. Hij was zijn hongerstaking donderdagavond begonnen om de regering te dwingen zijn naam te zuiveren in de zaak-Colosio en bovendien de schuld voor Mexico's groeiende economische crisis bij zichzelf te zoeken, en niet bij hem. De autoriteiten publiceerden gistermiddag vervolgens een verklaring waarin werd gezegd dat er geen bewijs is dat Salinas iets had gedaan om de rechtsgang te hinderen in de zaak-Colosio, zoals in de pers was gesuggereerd. Colosio werd in maart vermoord tijdens een verkiezingsbijeenkomst in Tijuana.

WASHINGTON/ MOGADISHU, 4 MAART. In de laatste fase van de terugtrekking van de vredesmacht van de Verenigde Naties in Somalië hebben Amerikaanse mariniers die samen met Italiaanse militairen de aftocht dekten enkele malen het vuur geopend op Somalische guerrillastrijders.

DEN HAAG, 4 MAART. Hart- en vaatziekten worden ten onrechte als typische 'mannenziekten' gezien. Er overlijden momenteel meer vrouwen dan mannen aan hart- en vaatziekten, zowel relatief als absoluut. Daarom heeft de Nederlandse Hartstichting 'HartenVrouw' tot jaarthema uitgeroepen. Minister Borst (volksgezondheid) opende gisteren een campagne onder het motto: 'Hart-en vaatziekten discrimineren niet. Ook voor vrouwen vijand nummer één'.

Plaats: Ganzenhoef, Amsterdam ZuidoostGebeurtenis: werkbezoek VVD aan de vernieuwing van de BijlmermeerAantal kiezers: ongeveer 1,8 miljoenAantal aanwezigen: 0

DEN HAAG, 4 MAART. Mag iemand anders dan een arts het leven beëindigen van een ernstig zieke patiënt die om euthanasie heeft gevraagd? Die vraag staat centraal in een euthanasiezaak die donderdag voor de rechtbank in Groningen dient. Met medeweten en in het bijzijn van de behandelend huisarts beëindigde een 38-jarige verpleegkundige op 4 juni vorig jaar het leven van een aids-patiënt die in de stervensfase verkeerde. De verpleegkundige, die nu terechtstaat op verdenking van moord, was een goede vriend van de patiënt.

DEN HAAG, 4 MAART. De huren in de sociale sector gaan dit jaar met maximaal zes procent omhoog.

AMSTERDAM, 4 MAART. Het percentage Amsterdamse scholieren dat in de problemen raakt door goklustig gedrag is vorig jaar verdubbeld van twee naar vier procent. Over de hele linie wordt door scholieren minder gegokt. In 1993 had 74 procent ooit gegokt, vorig jaar was dat 66 procent.

Vanmiddag vallen er, vooral landinwaarts, nog een aantal flinke buien, vaak met hagel en soms met sneeuw en onweer.

Verkiezingen staan voor de deur. De andere partijen loeren op het electoraat van D66. Fractievoorzitter Wolffensperger kiest voor veiligheid.

ENSCHEDE, 4 MAART. De Twentse politie heeft donderdagavond in het Overijsselse Geesteren een recordhoeveelheid marihuana van 17.000 kilo aangetroffen met een straatwaarde van zo'n 80 miljoen gulden.

W. ter Keurs en E. Meelis voeren al twintig jaar actie tegen de aanleg van de Verlengde Landscheidingsweg in en om Den Haag. Met succes. Meelis: “We houden het langer uit dan de ingenieurs van Rijkswaterstaat. We hebben al heel wat ingenieurs versleten.” Ze wisten ook de aanleg van een weg van Den Haag naar Leiden tegen te houden. Er waren al een viaduct en een tunnel gebouwd. Ook een weg door de Wassenaarse duinen ging dankzij hun inspanningen niet door.

DEN HAAG, 4 MAART. Een intern onderzoek bij ziektekostenverzekeraar Zilveren Kruis naar mogelijke onoirbaarheden bij de declaratie van medische hulpmiddelen heeft geen onregelmatigheden aan het licht gebracht.

DEN HAAG, 4 MAART. Het kabinet zal de A73 tussen Venlo en Maasbracht als vierbaans autosnelweg op de oostoever van de Maas aanleggen. Daarmee geeft het gevolg aan een motie van CDA en VVD, die de Tweede Kamer donderdag met een meerderheid van één stem aannam.

In Nederland is onlangs een nieuwe donorwet opgeschort. De Tweede Kamer is voorstander van het systeem dat bij overledenen organen mogen worden weggenomen, tenzij de betrokkene bezwaar heeft aangetekend. Maar het kabinet vindt dat te ver gaan. In België bestaat zo'n bezwaarsysteem al sinds 1987.

LONDEN, 4 MAART. De failliete Britse bank Barings dreigt de inzet te worden van een overnamestrijd tussen ING en ABN Amro. Beide Nederlandse banken willen de activiteiten van Barings kopen.

DEN HAAG, 4 MAART. Premier Kok heeft forse kritiek op de manier waarop VVD-leider Bolkestein het kabinet attaqueerde in het Kamerdebat over de aanleg van de A73.

Eerder deze week kwamen de heren Wiegel en Bolkestein elkaar tegen voor een verkiezingsbijeenkomst in Franeker.

Weersverwachting voor zondag, opgemaakt door onze weerkundige medewerker om 6.00 uur: Vannacht overwegend droog en landinwaarts lichte vorst.

DEN HAAG, 4 MAART. Hart- en vaatziekten worden ten onrechte als typische ‘mannenziekten’ gezien. Er overlijden momenteel meer vrouwen dan mannen aan hart- en vaatziekten, zowel…

DEN HAAG, 4 MAART. De huren in de sociale sector gaan dit jaar met maximaal zes procent omhoog. Staatssecretaris Tommel (volkshuisvesting) geeft daarmee gevolg aan een motie van…

WASHINGTON, 4 MAART. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) wil Argentinië ondersteunen met naar schatting 400 miljoen dollar (640 miljoen gulden) om de financiële crisis te…

'SER bekritiseert banenplan', schreef NRC Handelsblad van 28 februari. Laat de SER eens naar mijn banenplan kijken.

AAD WAGENAAR: Settela. Het meisje heeft haar naam terug155 blz., De Arbeiderspers, ƒ 25,-

Nederland is als de dood dat voormalig legerleider Bouterse gebruik zal maken van de algemene ontevredenheid om aan de macht te komen, meldt NRC Handelsblad op 21 februari in het…

De Amerikaanse Democratische senator Ben Campbell is gisteren overgelopen naar de Republikeinse Partij.

MARGREET WIJNSTROOM: Misslag. Mysterie in Kennemerland144 blz., Gottmer, ƒ 25.-

'Minder jeugdhulp is resultaat van overheidsbeleid', aldus de titel van een artikel van H. Dijk in deze krant van 28 februari. Volgens Dijk heeft het decentralisatiebeleid van de overheid geleid tot sluiting van de meest professionele tehuizen.

Reeds eerder schreef Renée Braams een artikel over levensbeëindiging bij wilsonbekwamen (Kind van de rekening, Z 16 april 1994). In haar artikel van 18 februari “Dementen hebben niets te willen” ligt de nadruk op de fase voorafgaande aan het dement worden, waar de eigen wil nog wel kan worden geuit en is neergelegd in een zogenaamde euthanasiepas. De vraag is vervolgens welke waarde door de behandelende arts aan deze euthanasieverklaring moet worden toegekend in geval van dementie bij de opsteller van die verklaring. De KNMG meent dat de wilsverklaring serieus moet worden genomen. Anderen delen die mening absoluut niet en menen dat dementen niet zodanig lijden dat actieve levensbeëindiging gerechtvaardigd zou zijn. Wel is, gelukkig, iedereen het erover eens dat de discussie over dit onderwerp feitelijk nog gevoerd moet worden. En wederom geeft Braams hier een aanzet toe, waarvoor mijn achting.

Dhr. Van Lennep bereikt deze maand de pensioen-gerechtigde leeftijd. Over voortzetting van zijn medewerking op nieuwe leest is helaas geen overeenstemming bereikt.

Hierbij enkele correcties op het artikel van Roel van Duijn over het bombardement op het Bezuidenhout, in Z van 25 februari.

Echt gemeend, een einde aan Van Lennep? Altijd heb ik hem een onmogelijke snob, vervelend, vermakelijk, onmisbaar, onvergelijkelijk gevonden.

Met irritatie heb ik de aflevering 'Einde' van dhr. Van Lennep in Z van zaterdag 25 februari jl. gelezen.

Mijn vrouw en ik vinden het bijzonder jammer dat wij na al die jaren Van Lennep moeten gaan missen. De wijze waarop hij afscheid neemt in zijn laatste column 'Einde' laat zien…

Zit ik op dinsdagmiddag met het zaterdags bijvoegsel - want zo gaat dat als je ouder bent: nergens tijd voor; ben ik vastgelopen met het kryptogram, want zo gaat dat als je oud…

Helaas! Gisteren stond bovengenoemde column voor het laatst in uw krant. Met veel plezier heb ik de columns vanaf het begin gelezen.

Het artikel “Loyaal tegen de verdrukking in” van Martijn de Rijk bood veel leerzaams over moderne ontwikkelingen omtrent het werknemerschap, maar verdient toch ook enige kritiek. Zo worden de begrippen “loyaliteit” en “life-long employment” door De Rijk met elkaar verward. Het komt wel steeds minder voor dat werknemers voor hun hele carrière bij een en dezelfde werkgever zijn, maar daarmee is loyaliteit nog bepaald niet van tafel. Ook de trend naar steeds meer kortlopende kontrakten hoeft daar geen afbreuk aan te doen. (Ik heb twee jaar geleden bij Motorola in Austin/Texas gemerkt, dat de werknemers, die al gewend waren aan kortlopende kontrakten, bezwaar maakten tegen een toename daarvan vanuit hun sterke loyaliteit met hun bedrijf).

Het jaarlijkse Forbo Internationale Bridge Toernooi is een van de allersterkste viertallentoernooien in Europa. Hoewel de inschrijving vrij is, is de selectie van de deelnemers streng. De helft van het veld komt uit het buitenland, de andere helft bestaat uit Nederlandse spelers van voornamelijk landelijk niveau.

Terwijl wij op de beeldbuis worden opgezadeld met verschijnselen als Braakhekke, Diewertje, Smeets en andere onhebbelijkheden, besluit een redacteur van uw dagblad Van Lennep…

Foto: DEN HAAG - In de Haagse kerk Onze Lieve Vrouw van Goede Raad werd gisteren herdacht dat vijftig jaar gelden de Britse luchtmacht bij vergissing het Bezuidenhout bombardeerde.

Foto: GROZNY - De hoofdstad van de Russische deelrepubliek Tsjetsjenië, Grozny, is zwaar gehavend in de strijd tussen het Russische leger en de opstandelingen van Doedajev.

Auteur en ex-non Karen Armstrong schreef een godsdiensthistorisch werk dat een bestseller werd, 'Een geschiedenis van God'. Het boek laat zien hoe het jodendom, het christendom en de islam in veel opzichten een gelijke ontwikkeling hebben doorgemaakt. Ze wijt het aan haar persoonlijke geschiedenis en het Vaticaan dat ze niet meer rooms-katholiek is en noemt zichzelf nu 'free-lance monotheïst'. Maar, zegt ze: “Als godsdienst niet helpt het heilige in andere mensen te zien en te waarderen, dan heeft ze ook niet gewerkt.” Religieuze ideeën moeten leiden naar mededogen, vindt Armstrong.Karen Armstrong: Een Geschiedenis van God. Vertaald door Ronald Cohen. Uitgeverij Anthos. 511 blz. Prijs ƒ 59,50.

Nederland regionaliseert, de randstad krijgt zware concurrentie. De statenverkiezingen volgende week zijn bestuurlijk achterhaald. Regionale economieën overwoekeren de provincie-grenzen. Taal en cultuur bloeien op, regio's vormen economische kartels, dialecten worden 'regiolect'. Van Leeuwarden tot Maastricht: een verkenning van innoverend Nederland.

Napoleon eiste van zijn generaals dat ze geluk hadden. Hij zag in dat geluk geen toeval was, maar verdienste. Je hoort een schaker niet vaak zeggen dat hij geluk heeft gehad in een partij. Als hij er helemaal niet onder uit kan, zegt hij: “Ja, maar als ik twintig zetten eerder niet die totaal onnodige fout had gemaakt, had ik dat geluk niet nodig gehad en op normale manier gewonnen.“ Het geluk beschouwt hij als iets vanzelfsprekends, dat hem toekomt. Het herstelt de toestand van rechtvaardigheid. De rechtvaardigheid eist dat hij wint.

De Amsterdamse fotografe Bertien van Manen heeft voor haar boek Honderd Zomers, Honderd Winters, over het dagelijks leven in de voormalige Sovjet Unie, de Foto Kees Scherer Prijs…

LILY E. CLERKX: En ze leefden nog lang en gelukkigPaperback, Bert Bakker 1992, van ƒ 49,90 voor ƒ 15,90. Het Martyrium, Van Baerlestraat 172 Amsterdam (020-6732092).

E. BRONGERSMA: Seks en erotiek tussen jongens en mannenPaperback, SUA 1987, van ƒ 37,50 voor ƒ 14,90, Van Gennep Amsterdam en Rotterdam.

ANTON KORTEWEG: Wie waren het, die Rembrandt zagen?Paperback, Athenaeum Polak & van Gennep 1992, van ƒ 15,- voor ƒ 6,95. De Slegte.

ROSALY MAGGIO: Quotations by womenPaperback, Beacon Press 1992, van ƒ 35,- voor ƒ 16,90, De Boekenmarkt, Oude Molstraat 32 Den Haag (070-3658226).

JAN WILLEM SCHULTE NORDHOLT: Woodrow WilsonPaperback, Meulenhoff 1990, van ƒ 49,90 voor ƒ 24,50, Van Gennep Amsterdam en Rotterdam.

ARCHIE BROWN, MICHAEL KASER en GERALD S. SMITH, red.: The Cambridge Encyclopedia of Russia and former Soviet Union604 blz., geïll., Cambridge University Press, ƒ 122,40

A. POSTMA e.a. (red.): Benelux in de kijker. 50 jaar samenwerking408 blz., geïll., Lannoo/Tirion, ƒ 105,-

ELI BARNAVI: A historical atlas of the jewish peopleGebonden, Random House 1992, van ƒ 102,80 voor ƒ 79,50, Scheltema Holkema Vermeulen, Amsterdam.

JO SCHOORMANS: De rooie reus. Dirk de Vroome, strijder tegen onrecht 1925-1986415 blz., geïll., Babylon/De Geus, ƒ 39,50

MAARTEN TENGBERGEN: Klassieken van de Russische literatuurPaperback, Het Spectum 1991, van ƒ 49,90 voor ƒ 19,95, Scheltema Holkema Vermeulen, Amsterdam.

Het uitvoeren van nachtelijk onderzoek versterkt bij de onderzoeker de overtuiging dat fysiologische chronobiologische ritmes dienen worden te gerespecteerd. Y.

Met een bod van één pond - en overname van alle schulden - heeft de ING-Groep, de Nederlandse bank-verzekeraar, zich opgeworpen als de redder van Baring Brothers.

In de biografische muziektheaterproduktie You're the Top zal Willem Nijholt gestalte geven aan de Amerikaanse songwriter Cole Porter.

Vooropgesteld: ik lees de stukjes van Anton van Hooff altijd graag, en niet alleen uit jeugdsentiment (klassieke scholing).

In de discussie over de dubbele nationaliteit (NRC Handelsblad, 24 februari) worden allerlei (valse) sentimenten verwoord.

In NRC Handelsblad van 25 februari meent briefschrijver De Meij in Marten Toonders creatie Amos W. Steinhacker een zeker (latent) antisemitisme te bespeuren.

De Meij's stelling als zou Amos W. Steinhacker het joodse grootkapitaal vertegenwoordigen lijkt mij even stoutmoedig als aanvechtbaar.

DAVID WELLS: Merkwaardige en interessante puzzels424 blz., geïll., Bert Bakker, vert. Bettelou Los (The Penguin Book of Curious and Interesting Puzzles, 1992), ƒ 49,50

Op de prijsvraag voor een mijlpaal voor het jaar 2000 zijn 380 inzendingen bij de redactie van NRC Handelsblad binnengekomen. De jury beraadt zich nu op deze vloed van inzendingen.

In NRC Handelsblad van 17 februari verscheen een duidelijk artikel over de achtergrond van het geschil tussen Peru en Ecuador zoals dat zich op dit ogenblik voordoet.

Foto: Dit is Nonja, de schilderende orang-oetan. Volgens de Oostenrijkse kunstwereld is ze een kunstenares met veel talent.

DORDRECHT, 3 MAART. Dordrecht'90 en trainer Nico van Zoghel zijn gisteren “met wederzijds goedvinden” uit elkaar gegaan.

SCOTTSDALE, 3 MAART. Het optimisme dat eerder deze week viel te beluisteren bij de onderhandelingen in het Amerikaanse honkbalconflict tussen de clubs en spelers, is omgeslagen…

ZÜRICH, 3 MAART. De schorsing van Eric Cantona is wereldwijd. Ook de FIFA sloot de Fransman van Manchester United uit tot 30 september.

SENLIS, 3 MAART. Dominique Boeuf, een van de beste Franse jockeys, is vanochtend door een rechtbank in Senlis wegens het gebruik van en handelen in cocaïne veroordeeld.

ROTTERDAM, 3 MAART. Sampdoria heeft de eerste wedstrijd in de kwartfinale van het Europa-Cuptoernooi voor bekerwinnaars verrassend verloren.

ROTTERDAM, 3 MAART. Feyenoord heeft John van Loen vanochtend voor drie maanden verhuurd aan de Japanse club San Frecce uit Hiroshima, die wordt getraind door Wim Jansen.

AMSTERDAM, 3 MAART. Het Rijksmuseum in Amsterdam gaat zes werken van de 17e eeuwse, Nederlandse schilder Jan Steen restaureren.

LISSABON, 3 MAART. De UNESCO heeft Portugal formeel verzocht werkzaamheden aan een dam in de rivier de Cao op te schorten, omdat deze een bedreiging vormen voor enkele honderden…

BONN, 2 MAART. De Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Klaus Kinkel, heeft vandaag in een interview in de Keulse krant Express de Russische regering dringend opgeroepen haar…

MEXICO-STAD, 3 MAART. De Mexicaanse regering heeft gisteren bekendgemaakt een amnestiewet te zullen uitvaardigen voor de leiders van het Zapatistische Leger voor Nationale…

PORT-AU-PRINCE, 3 MAART. Een hoge functionaris van de Tontons Macoute, de gevreesde inlichtingendienst van de voormalige Haïtiaanse dictator Jean-Claude Duvalier, is vorige week…

ATHENE, 3 MAART. Het Griekse parlement is er gisteren wederom niet in geslaagd een nieuwe president te kiezen.

NEW YORK, 3 MAART. De internationale gemeenschap laat Somalië niet in de steek, ook al is er een einde gekomen aan de vredesoperatie van de Verenigde Naties in dat land.

ZEIST, 3 MAART. Het sectiebestuur betaald voetbal zal geen klacht indienen bij de tuchtcommissie wegens de weigering van tien Ajacieden te spelen tegen Portugal.

Computerliefhebbers spreken een raar soort Engels. Je hebt woorden als hardware (je zegt: hardwer), dat betekent 'apparaten', en software, dat zijn de programma's die van een kale computer een tekstverwerker maken of een spelletjesmachine of zoiets. De laatste tijd hoor je steeds vaker een nieuw woord: kidware, oftewel computerprogramma's voor kinderen. Computerwinkels doen daar goede zaken mee want kinderen spelen graag met computers en ouders vinden dat wel best. Kinderen achter een computer zijn niet lastig en het is ook belangrijk, denken volwassenen, dat kinderen leren omgaan met die Moeilijke en Gewichtige Machines.

Ze was elf jaar. Voor het eerst had ze een eigen paspoort. Het leek of ze iets ouder was, wel dertien, veertien misschien. Als ze naar de foto keek voelde het net of ze geen kind meer was.

Negen kinderen uit evenveel landen hebben vorige week een foto van een Lakota-indianenvrouw met haar twee kinderen gekozen als de beste persfoto van het afgelopen jaar. De foto, gemaakt door de Zwitserse fotografe Katrin Freisager, was de favoriete foto van het enige Nederlandse jury-lid, Joost Bosland (11 jaar). “Die foto straalt de eeuwige zorg uit van een moeder voor haar kinderen, ook al door het licht dat om haar hoofd straalt als een soort heiligenkrans. Ze heeft zelf min of meer traditionele indianenkleren aan, terwijl de kinderen al helemaal westerse kleren aan hebben, zoals een spijkerbroek en sportschoenen. Daarin zie je eigenlijk de steeds verdergaande westerse invloed op de indianen. Je ziet ook het land waar de indianen altijd geleefd hebben goed,” licht Joost zijn keuze toe. Vijf van de negen kinder-juryleden waren het met hem eens.

Remco Campert: Ohi, hoho, bang, bang of het lied van de vrijheid. Uitg. De Bezige Bij, 87 blz. Prijs: ƒ 17,50.

Rutger Kopland: Het mechaniek van de ontroering. Uitg. G.A. van Oorschot. 224 blz. Prijs ƒ 34,90.

Ara is aanstootgevend en daar ben ik trots op. Ik hield van de verbazing en ergernis die haar verschijning opriep, van het ongemak dat ze veroorzaakte.

Michael Ridpath: Free to Trade. Uitg. Heinemann, 345 blz. ƒ 33,15.

Kirsty Gunn: Rain. Uitg. Faber & Faber, 95 blz. ƒ 26,50

Jevgeni Jevtoesjenko: Sterf niet voor je dood. Vert. Koosje van Landeghem. Uitg. De Prom, 500 blz. ƒ 49,50.

Tahar Ben Jelloun: Le premier amour est toujours le dernier. Editions du Seuil, 200 blz., ƒ 34,40.

Bodo Kirchhoff: Tegen de looprichting (Gegen die Laufrichtung). Vert. Annemiek Munsterman. Uitg. Meulenhoff, 95 blz. Prijs ƒ 29,90.

Eleanor Nilsson: De huisvriend. Vert. Molly van Gelder. Uitg. Jenny de Jonge, 11 jaar e.o. Prijs ƒ 25,75.

Mario Vargas Llosa: De geesten van de Andes. Vert. Mieke Westra. Uitg. Meulenhoff, 282 blz. ƒ 39,90.

Over veertien dagen zitten we midden in de Boekenweek. Dit betekent dat we dan al meer dan twee redevoeringen zullen hebben gehoord waarin hetzij de ondergang van het boek wordt aangekondigd, hetzij wordt voorspeld dat het zo'n vaart niet zal lopen.

“Boeken publiceren in Albanië was een teken van moed,” zegt Ismail Kadare. In Parijs werkt de Albanese schrijver, wiens roman 'Maannacht' vorig jaar in Nederlandse vertaling verscheen, aan de tweetalige uitgave van zijn verzameld werk. De verschijning ervan beschouwt hij als een fundament voor het herstel van de cultuur in Albanië. “Ik wil het volk aanmoedigen weer te gaan leven, niet in wanhoop te verzinken.”Maannacht, roman. Vert. Jacqueline Sheji. Uitg. Van Gennep. Prijs 24,50. L'Ombre, roman. Traduit par Jusuf Vrioni. Uitg. Fayard.Invitation à L'atelier de l'écrivain, suivi de Le poids de la croix. Traduit par Jusuf Vrioni. Uitg. Fayard.Bij Van Gennep zijn nog zeven romans van Kadare in Nederlandse vertaling beschikbaar, alsmede het essay 'Albanese Lente'. In augustus verschijnt 'Regentrommen'.Bij Fayard verschenen in Franse vertaling in totaal 21 titels; de eerste twee delen van het verzameld werk (Oeuvres/Vepra) zijn beschikbaar.

G.L. Durlacher Niet verstaan Uitg. Meulenhoff, 135 blz., ƒ 22,90

De Russische schrijver Viktor Sjklovski vluchtte in 1923 naar Berlijn. Daar schreef hij 'Zoo of brieven niet over liefde'. “Het is een kraakhelder boek, er staat geen duistere zin in, en toch gaat het over drie onbevattelijke dingen tegelijk.” Rubriek over boeken die ten onrechte in de ramsj zijn gegaan.De gebonden versie van 'Zoo of brieven niet over liefde' (Russische Miniaturen, uitg. Van Oorschot, 1979) is nog steeds verkrijgbaar bij de ICOB-boekhandels voor ƒ 24,90.

Nâzim Hikmet: Mensenlandschappen. Vert. Els Hansen, Ruud Keurentjes en ‚_ Wim van den Munkhof. Uitg. De Geus, ‚493 blz. Prijs f 95,-.

Aan de redactie van Nieuwe Rotterdamsche Courant en Algemeen Handelsblad.Mag ik uw verzoeken bijgaande brief aan de kroonprins in uw editie van 3 maart 1995 te willen opnemen?Tijdens mijn leven heeft u altijd vijanden van mij in uw kolommen aan het woord gelaten.Toen ik dood was, schreef u ineens waarderende in memoriams. Terecht maakte het blad Asmodée van 3 maart 1887 zich vrolijk over die omslag in waardering. Zondag wordt mijn Volledig Werk gepresenteerd in een plechtigheid waarbij twee mensen niet het woord voeren: kroonprins Alexander en Multatuli. Om daar verandering in te brengen schreef ik bijgaande brief.Uw dienstwillige DienaarDouwes Dekker

Beknopt reisprogramma Instituut voor Internationale Excursies Meerwijklaan 4, 1861 MB Bergen NH Postbus 54, 1860 AB Bergen NH Telefoonnummers: 02208-12600/96034 Van 15 - 28…

Het Zweedse telecombedrijf Telia heeft na tien jaar een 06-praatlijn opgeheven, zo berichtte Radio Zweden dinsdag. De babbelbox was niet alleen een levensader voor Zweedse alleenstaanden die een partner zochten, maar ook voor prostituées die om klanten verlegen zaten en drugscriminelen die koeriers wilden ronselen. Ook het wereldomspannende computernetwerk Internet valt steeds vaker ten prooi aan criminaliteit. Nu weer zijn documenten verdwenen uit de computer van de in hogere energieën grossierende Scientology-kerk. Eén spoor leidt naar Finland, waar de politie deze week een Internet-gebruiker heeft verhoord.

De zomergids van Beach Boy Holidays is aan te vragen op telefoonnummer 020-6164747

Goede middag, dames en heren. Wij verplaatsen thans de camera naar het gebouw van de National Press Club in Washington, waar de aankomst wordt verwacht van minister-president Kok en van minister van buitenlandse zaken Hans van Mierlo. De twee Nederlandse bewindslieden hebben zojuist op het Witte Huis drie uur lang gesproken met president Clinton en zij zijn nu op weg naar de NBC voor een ontmoeting met de Amerikaanse pers. Volgens het protocol zal premier Kok eerst een korte verklaring afleggen en daarna zal hij vragen beantwoorden van Amerikaanse journalisten. Ha, daar komen ze!

In de schaduw van de brug, Ned.1, 22.46-23.24u.

Simon Broughton, Mark Ellingham, David Muddyman, Richard Trillo en Kim Burton (red.): World Music, The Rough Guide. Penguin, 697 blz. Prijs ƒ 50,95.

John Blakemore: The Stilled Gaze. Zelda Cheatle Press. Prijs ƒ 95,-

Bert van der Meij: Hooglied. Uitg. Sherpa. Prijs deel 1: ƒ 14,95; deel 2 en 3: ƒ 29,95.

Het meest gehoorde verwijt aan opera's is dat alles zo onecht en ongeloofwaardig is. Maar uit het onlangs verschenen 'Don Carlos and Company' blijkt dat de werkelijke geschiedenissen waarop opera's zijn gebaseerd, soms nog veel onbegrijpelijker zijn. “Het is maar goed dat niet alles op het podium wordt gebracht. Wie wil worden veroordeeld tot dertien dagen en nachten wachten in de zaal op de dood van de koning op het toneel en vervolgens meemaken hoe de moordenaar in zes stukken wordt gehouwen?”Christopher Morgan: Don Carlos and Company. Uitg. Julia MacRae Books Londen. Prijs ongeveer ƒ 70,-

Plot. Kwartaaluitgave van het Netwerk Scenarioschrijvers VVL, Singel 464, 1017 AW Amsterdam. Redactie: Lucette Bronk, Henk Burger. Jaargang 6, nummer 1, januari 1995. Losse nummers: ƒ 6,25.

Een verzameling avant-gardekunst is in Rusland geen benijdenswaardig bezit. De eigenaar wordt lastig gevallen door de fiscus of de mafia, en verkoop naar het buitenland is verboden. Maar wie zijn kunst niet aan een Russisch museum wil schenken, kan zijn verzameling wel op reis sturen, langs Westerse musea. En zo is nu in Den Haag de collectie Tsjoetnovsky te zien - werk van veertig schilders die experimenteerden met vorm en kleur zonder de figuratie los te laten.Russische avant-garde 1900-1930. De verzameling Tsjoetnovsky uit Sint Petersburg. Het Paleis, Lange Voorhout 74, Den Haag. T/m 23 april. Di t/m zo 11-17u.

Na het eindexamen leek de wereld open te liggen. Waarom ga je niet een tijdje op reis, zo werd geopperd, bijvoorbeeld naar het zuiden of anders gewoon naar Parijs. Maar ik had mijn hart verpand aan Londen, al enkele jaren een vertrouwde plek voor verkenningen van het volle leven. Ditmaal was de keus nog makkelijker dan anders. Op het logeeradres zou immers niemand aanwezig zijn, zodat sociale verplichtingen waren uitgesloten.

De toon van de uitnodiging voor het Nederlands Jazzcongres, dat 6 maart plaats vindt in de Utrechtse Jaarbeurs, is nogal zorgelijk. “Zal er een nieuwe Charlie Parker opstaan?

Museum Boymans-van Beuningen heeft zich kennelijk geen raad geweten met Pyke Koch. Hoe anders is het te verklaren dat in de catalogus, die vanzelfsprekend voornamelijk aan 's mans kunsthistorische betekenis is gewijd, zo schichtig wordt gedaan over de oorlog? Wat is, in een boek dat toch vooral een artistiek doel dient, de bedoeling van een openingshoofdstuk over de politieke gedachtenwereld van de schilder, waarin een opmerkelijk grote sprong van de jaren dertig naar de jaren vijftig wordt gemaakt? En waarom vertoont de biografische schets achterin het boek precies diezelfde lacune? Was er, volgens de samenstellers van tentoonstelling en catalogus, over het tussenliggende decennium niets te melden?

De schilderijen van Pyke Koch vallen vooral op door hun volledige verstarring. Negentig van zijn werken hangen nu in een donkere omgeving in het Rotterdamse Museum Boymans-van Beuningen. De donkere kleur herinnert volgens Jan van Geest aan de zwarte zaal waarin Koch, die in de catalogus als een 'anarchistische contra-revolutionair' wordt omschreven, in 1940 zijn werk hing. Maar dit is volgens Henk van Gelder een eufemisme: “Op 30 januari 1941 schreef hij in het nationaal-socialistische blad 'De Waag' een lofzang op de Duitse agressor.”De overzichtstentooonstelling van Pyke Koch in Museum Boymans-Van Beuningen, Museumpark 18-20, in Rotterdam duurt t/m 15 mei a.s. Openingstijden di t/m za 10 tot 17 u; zon- en feestdagen 11 tot 17 u; maandag gesloten. Catalogus ƒ 59,95

Op de nieuwe Couplet-tentoonstelling in het Amsterdamse Stedelijk Museum staat de nawerking van de abstracte traditie uit de jaren vijftig centraal. De hoofdrollen zijn daarbij toebedeeld aan Robert Ryman en Günther Förg die, hoewel ze allebei met minimale middelen werken, sterk tegengesteld werk maken. “Rymans werk is, in de diepste zin van het woord, integer.”Couplet 4, met werk van onder anderen Günther Förg, Sonja Ferlov Mancoba, A.R. Penck, Ika Huber, Jackson Pollock, Robert Ryman, Arnulf Rainer, Han Schuil, Avery Preesman, Ben Akkerman, Jan Fabre en de Franse groep Ne Pas Plier. Stedelijk Museum, Paulus Potterstraat 13, Amsterdam. Tot 27 maart. Geopend dagelijks 11-17 uur.

De Paviljoens, Odeonstraat 5, Almere-stad, t/m 26 maart, di t/m zo 12-17u.

U vraagt zich misschien af waar de titel van deze column op slaat. Dat is gemakkelijk verklaard. Het is de eerste zin van een bekend oorlogsliedje: 'Op de hoek van de straat staat een NSB-er/ T'is geen man, t'is geen vrouw, t'is een farizeeër/ Met de krant in zijn hand, staat hij daar te venten/ Hij verkoopt zijn vaderland voor twee losse centen.' Jetty Paerl (de Nederlandse Vera Lynn) zong het op Radio Oranje. Dit liedje maakte ook deel uit van een tentoonstelling, die duurde tot 26 februari, in het Legermuseum in Delft, over oorlogs- en bevrijdingsliedjes. Waarom een liedjestentoonstelling in een oorlogsmuseum?

Over Hedda Gabler, de hoofdpersoon van het gelijknamige toneelstuk van Henrik Ibsen, is veel geschreven. “Juist omdat het stuk voor haar gedrag allerlei verklaringen geeft, die het mogelijk maken om over haar te roddelen alsof ze echt bestaat, is Hedda een tergend personage. Ze blijft een moreel zwart gat.”'Hedda Gabler' van Het Nationale Toneel, geregisseerd door Ger Thijs en met in de hoofdrol Will van Kralingen, gaat op 4 maart in première. Koninklijke Schouwburg Den Haag. Inl. 070-3469450.

Na meer dan 45 jaar is er in Europa weer een serieuze oorlog uitgebroken - met honderdduizenden doden, nog veel meer gewonden en Europa overspoelende vluchtelingen. De Joegoslavische burgeroorlog is een belangrijk verschijnsel, al was het maar omdat ze een direct uitvloeisel is van het verval van het communisme in Oost-Europa, het belangrijkste feit in de Europese geschiedenis sinds 1945. Dat juist de welvarendste en minst dictatoriale staat onder de ex-socialistische landen vervalt tot een puinhoop vol elkaar uitmoordende gekken, geeft - zo zou je te denken - aanleiding tot bezorgdheid in brede kring, en diepgaande debatten over oorzaken en remedies.

De beschrijving van de tentoonstelling van (kunst)voorwerpen uit Pompeji in de Bonn (CS 24/2) geeft mij aanleiding het volgende op te merken:

Pauline Mol over haar Euripides-bewerkingen voor kinderen „Ik heb veel respect voor de stukken van Euripides; toch was mijn allereerste gevoel bij Iphigeneia dat dat verhaal van…

Als vroege twintiger gold John Travolta als een van de belangrijkste Amerikaanse filmsterren. Vijftien jaar later was hij 'een morsdood fossiel met een vervluchtigde carrière'. Nu is hij veertig en beleeft hij dankzij zijn rol in 'Pulp Fiction' een verbluffende come-back. De Engelse schrijver Martin Amis zocht Travolta op in Hollywood. “Het is op en top Amerika, iemand die zijn dromen verwezenlijkt heeft.”

ZEIST, 3 MAART. Het sectiebestuur betaald voetbal zal geen klacht indienen bij de tuchtcommissie naar aanleiding van de weigering van tien Ajacieden om uit te komen voor de nationale voetbalelftallen. In plaats daarvan is een herenakkoord op schrift gesteld waarin de vereniging Ajax, de spelers van de club en de KNVB afspraken hebben gemaakt over de verplichting om uit te komen voor de vertegenwoordigende elftallen. Deze door alle partijen ondertekende overeenkomst dient ook als model voor de rest van de clubs in het betaalde voetbal. Zij zullen hierover op korte termijn een schrijven ontvangen.

Het klonk als muziek in de oren. We zijn van elkaar, zei Lansink. Ik dacht: zo wil ik het horen. Het innig vermoeden dat iets van Jari Litmanen, Wim Kieft en Marco van Basten mij toebehoort werd eindelijk geheiligd. Die avond droomde ik van een koperen wreef, een mooie blonde kuif op een drassig veld en een traptechniek die de bloemetjes op het behang deed sidderen. Ha, daar was de jongen weer en deze keer niet de minste onder zijn gelijken. Met dank aan de kruiperige, godvrezende Lansink.

ROTTERDAM, 3 MAART. Drie Nederlanders bij de laatste acht van een ATP-toernooi - Wim Buitendijk glom van trots dat het tennistoernooi van Rotterdam gisteren die primeur mocht beleven. Na alle strubbelingen van de afgelopen weken met de coryfeeën kon de toernooidirecteur eindelijk opgelucht ademhalen. Op de billboards voor sportpaleis Ahoy' staan in kapitale letters de namen van de afwezige Becker, Bruguera en Ivanisevic geafficheerd. Maar de 9.000 toeschouwers toonden zich ook heel tevreden met het succes van Sjeng Schalken, Paul Haarhuis en Richard Krajicek.

ROTTERDAM, 3 MAART. Hij had in de 24ste minuut een rode kaart moeten krijgen. En hij was na een dramatische eerste helft rijp voor een wissel. Maar uiteindelijk gaf Rob Maas na rust de pass waaruit Larsson uit een moeilijke hoek het winnende doelpunt voor Feyenoord maakte. “Het was een bewust balletje”, beweerde hij na afloop lachend. Maar de vette knipoog naar een bekende toehoorder zei genoeg. De bal was per toeval van zijn voet bij zijn Zweedse teamgenoot terecht gekomen.

ROTTERDAM, 3 MAART. Juichen doet Willem van Hanegem alleen inwendig. De coach van Feyenoord blijft dan ook altijd stoïcijns voor zich uitkijken bij elke vreugde-explosie op het veld. Zijn argument daarvoor luidt: je hebt als trainer ook weleens reden om te huilen. Dan zou je de hele wedstrijd afwisselend de tranen de vrije loop moeten laten of moeten opspringen van blijdschap. Dus toont hij geen enkele emotie. Onlangs moesten de armen niettemin noodgedwongen even omhoog omdat zijn kinderen in een versierde kamer “lang zal hij leven” zongen op zijn 51ste verjaardig.

CIEZA, 3 MAART. Adriano Baffi heeft Jeroen Blijlevens gisteren in de tweede etappe van de Ronde van Murcia uit de leiderstrui gereden.

Detailhandelsconcern KBB heeft zijn winst in het op 31 januari afgesloten boekjaar 1994/1995 volgens voorlopige cijfers met ruim 10 procent zien stijgen van 112,1 tot 122 miljoen gulden. Goede resultaten bij de speciaalzaken (met name Praxis en M&S Mode) en de Hema stonden aan de basis van de resultaatverbetering. Daarentegen daalde het resultaat bij de Bijenkorf. Dit kwam vooral door de hete zomer waardoor de markt voor kleding, mode en wonen onder druk stond. De omzet steeg met 3,5 procent tot ruim 6,2 miljard gulden.

ROTTERDAM, 3 MAART. De procedure voor toekenning van een vergunning voor mobiele digitale telefonie (GSM) dreigt vertraging op te lopen. Het consortium NedCell, gegroepeerd om Telecom Finland, eist stopzetting van de behandeling van de vergunningaanvragen, totdat Verkeer en Waterstaat ook het bidbook van NedCell heeft geëvalueerd.

AMSTERDAM, 3 MAART. Zoals te zien in de grafiek stond de Amerikaanse dollar vrijwel de hele afgelopen maand onder druk. Gisteravond noteerde de dollar 1,61 gulden en ten opzichte van de Japanse munt werd zelfs een na-oorlogs dieptepunt bereikt van 95 yen per dollar. Dankzij wereldwijde interventies krabbelde de Amerikaanse munt hedenochtend weer iets op tot 1,63 gulden.

AMSTERDAM, 3 MAART. Op de Amsterdamse effectenbeurs keken beleggers vanochtend gespannen naar de dollar, die opnieuw diep wegzakte. Alleen dankzij steunaankopen van centrale banken van de industrielanden kon de dollar zich staande houden op 1,6250. De aandelenkoersen kwamen daardoor opnieuw onder druk.

DEN HAAG, 3 MAART. Staatssecretaris Linschoten (sociale zaken en werkgelegenheid) heeft de bedrijfsvereniging die in de Rotterdamse en Amsterdamse haven opereert, Habivi, een deel van haar taken ontnomen.

ROTTERDAM, 3 MAART. De fusie tussen Bols en Wessanen begon onder een slecht gesternte. In januari 1993 werd een concept-persbericht over de fusie op het Bols-hoofdkantoor in Nieuw-Vennep onderschept, gekopieerd en in bredere kring verspreid. Bols en Wessanen moesten het nieuws over hun fusie noodgedwongen vroegtijdig naar buiten brengen. De Amsterdamse effectenbeurs startte een onderzoek op verdenking van misbruik van voorwetenschap, dat uiteindelijk niets opleverde.

ROTTERDAM, 3 MAART. Doordat grote bedrijven fors investeren met het oog op de 'elektronische snelweg', heeft automatiseerder Getronics vorig jaar zijn netto winst met 22 procent kunnen verbeteren tot 80,2 miljoen gulden. De omzet steeg met 8 procent tot 1,41 miljard, zo is gisteren nabeurs bekendgemaakt.

AMSTELVEEN, 3 MAART. De KLM vindt het politieke debat over de 'menselijke' begrenzing van Schiphol - tot jaarlijks veertig miljoen passagiers en niet verder - niet realistisch. “Passagiers maken geen geluid, vliegtuigen wel. De samenleving moet grenzen stellen aan hinder, of dat nu de chemische industrie, het wegverkeer of de luchtvaart is. Maar categorische volumebeperkingen staan buiten de realiteit”, zegt ir. C. den Hartog, plaatsvervangend president-directeur van de KLM. Relativerend: “Maar ik begrijp best dat je die veertig miljoen niet heel drastisch kunt verhogen zonder naar de gevolgen daarvan voor de omgeving te kijken.”

HEERLEN, 3 MAART. Het chemieconcern DSM is vorig jaar “versterkt uit het dal te voorschijn gekomen”. Met die beeldspraak gaf voorzitter van de raad van bestuur, ir. S.D. de Bree gisteren bij de presentatie van de jaarcijfers over 1994 aan, dat het DSM vorig jaar buitengewoon voor de wind is gegaan, zoals overigens de gehele chemie. Werd in 1993 nog een verlies geleden van 118 miljoen gulden, de winst over vorig jaar beliep 532 miljoen, een stijging met 650 miljoen gulden.

MAASDAM, 3 MAART. Trots laat hij zijn kroppen sla zien in zijn kas van een hectare in Maasland. In keurige rijen staan ze in de grond van het Westland: botersla, ijsbergsla, lollo blondo en lollo rosso. De laatste soort kenmerkt zich door de fijne gekrulde vorm en wordt veel gebruikt voor garnering van gerechten. “Het is lekker knapperig”, zegt tuinder L. Noordam (42). Samen met zijn broer runt hij het slabedrijf.

Als er één ding is waar juristen berucht om zijn, dan is het wel hun omgang met de taal. Letterknechten zijn het, die graag recht praten wat krom is. Bij wege van afschrikwekkend voorbeeld doet al een hele tijd de ronde het (waarschijnlijk apocriefe) verhaal van de EEG-Verordening waarin is bepaald dat een wortel in de zin van deze verordening een vrucht is.

Johan Stekelenburg, voorzitter van de grootste werknemersorganisatie, maakt zich niet gauw boos. De onrust aan het cao-front met dreigende stakingen in de bouw en een banken-akkoord dat op springen staat, baren hem wel zorgen. Kwaad wordt hij pas als de vakbeweging verweten wordt ouderwets te zijn en star. “Voor sommige rechten hebben we hard geknokt en die willen we graag houden.” En: “Je bent al bijna een spekkoper als je erin slaagt de verslechteringen tegen te houden.”

BUENOS AIRES/SAÕ PAULO, 3 MAART. De aandelenbeurzen in Brazilië en Argentinië hebben gisteren grote klappen opgelopen door de vrees van beleggers dat de Mexico-crisis overslaat naar de rest van Latijns Amerika.

LONDEN, 3 MAART. De Britse biotechnologische onderneming Zeneca, actief in de farmacie, de agrochemie en speciale chemicaliën, is verbijsterd over het uitblijven van een Europese richtlijn over de eigendomsrechten op genetisch veranderd materiaal. De onderneming reageerde “met diepe teleurstelling” op de woensdag in het Europese Parlement gehouden stemming, waardoor een eerder bereikt compromis overboord werd gezet.

LONDEN, 3 MAART. Het defensie- en vliegtuigbouwconcern British Aerospace (BAe) heeft in 1994 weer een positief resultaat geboekt na drie jaar met verliezen. British Aerospace is een rechtstreekse concurrent van Fokker in het segment van verkeersvliegtuigen voor de middellange afstand. Fokker, dat onder het Duitse Daimler Benz Aerospace ressorteert, zit diep in de verliezen. Ook de civiele vliegtuigbouw van BAe maakte in 1994 verlies.

Op de beursvloer van de goederentermijnhandel in Singapore steeg gisteren luid applaus op. Nicholas Leeson, de voortvluchtige handelaar die de Britse Barings bank ten gronde richtte, was gepakt! Met vertraging van een week had de gerechtigdheid alsnog ingegrepen.

MÜNCHEN/FREISING, 3 MAART. In de loop van volgende week zal het al drie maanden slepende conflict over een nieuwe CAO voor de Westduitse metaal- en elekrotechnische industrie (3,5 miljoen werknemers) vermoedelijk opgelost raken. Wat die CAO, die richtinggevend zal zijn voor onderhandelingen in andere sectoren en waar Duitsland dus naar uitziet, precies zal inhouden, weet nog niemand. Maar dat er, na zes dagen beperkte stakingen bij 33 bedrijven met 21.000 werknemers in Beieren, gisteren een belangrijke psychologische wissel is genomen, staat vast. Met wat goede wil komt er dadelijk een CAO-verbetering van circa 4 procent naast gelijktijdige kostenmatiging elders, bijvoorbeeld via meer flexibilisering van arbeidstijden, zoals de werkgevers willen.

ROTTERDAM, 3 MAART. In Rotterdam gaat vanaf eind maart de abonnee-taxi rijden. Hiervoor is de taxicentrale De Maasstad opgericht. Volgens een van de oprichters, H. Mulder, zal een rit met de abonnee-taxi ongeveer dertig procent goedkoper worden. Voor de Maasstad zullen twintig chauffeurs gaan rijden. Andere taxibedrijven sluiten niet uit dat zij het idee van Mulder zullen volgen.