Het nieuws van dinsdag 6 december 1994

Elk heel uur en om 7.30, 8.30, 12.30, 13.30, 16.30, 17.30 Nieuws. VARA: 7.07 VARA Radio I woensdageditie. VPRO: 10.05 NL Buitenland reportage.

NOS 07.00 Tekst tv. NOT 09.00 Ik mik Loreland. 09.30 Koekeloere.

Elk heel uur en om 18.30 en 6.30 Nieuws. VOO: 18.07 Veronica Nieuwsradio, vervolg. TROS: 19.04 TROS Interaktief.

18.00 Journaal. 18.10 The bold and the beautiful. 18.35 Blokken, spelprogramma.

AVRO 18.00 Thunderbirds, vervolg. NCRV 18.25 Topscore met Ted de Braak, woordspel. HV 18.55 (TT) Yoy, reportageserie.

Door Marten Toonder4835 Professor Prlwytzkofsky staarde vol ontzetting naar zijn auto, die zo plotseling in gelei veranderd was. „Hemeldonderblits!" zo riep hy uit.

Family Business (Sidney Lumet, 1989, VS). Sean Connery, Dustin Hoffman en Matthew Broderick spelen grootvader, vader en zooi uit New York, die gezamenlijk een inbraak…

2 Vandaag • Reportage over handige zakenmensen die het goede doel hebben ontdekt. Aandacht voor het Internationale Documentaire en Filmfestival in Amsterdam dat morgen…

13.00 u Opening Slot Omzet Hoogste Laagste heden vor bdg vor bdg 12 mnd 12 mnd Aalberts Industries ABN AMRO Holding* ABN AMRO pref. ABN AMRO pref.cert. pref.

Laatste* Slot vor bdg Brussel Bank Brussel Lambert Cockerill Sambre Delhaize Electrabel Fortis AG Generale Banque Gevaert cap Kredietbank Petrofina Royale Beige Solvay Union…

ECE: Westen remt groei Oost-Europa Wanneer het Westen zijn markten niet verder openstelt voor produkten uit de voormalige communistische landen, ontstaat in die landen de…

Olympiade, Motkou Vijfdo rondo: Nederland - Rusland II 2-2 (Timman- MorozevltsJ 1/2 - }/2, Piket - Zviaalnsev 1/2 - 1/2, Van der Sterren - Ullbin 1/2 -1/2,. Van Wely -…

De opiniepagina is een podium voor discussie. Alleen het hoofdredactioneel commentaar verwoordt de mening van de krant. r VJ v

Tijdens 0e dagen voor kerst worden met tractor en.

Meer informatie over het weer in binnen- en buitenland (ook watersport): Meteo Consult-lijn 06-9725 (75 cpm)7 december Zon op 08.33, onder 16.25. Maan op 11.39. onder 22.11.

PAG. 13 NEDERLAND IN 1994

PAG. 2 EURO-GELD PAG. 9 HOOFDARTIKEL

20 pagina's binnenland 2,3,8 buitenland 4,5 opinie 8,9 kunst 7 televisie/radio 19 achterpagina 20 sport 11 familieberichten 10 economie 13-15, 17 beurs 16, 18 Deiors…

Weersverwachting voor woensdag, opgemaakt door onze weerkundige medewerker om 12.30 uur: Vanuit het westen regen, in de namiddag gevolgd door opklaringen en een enkele bui.…

ZOETERMEER, 6 DEC. Universiteiten en hogescholen mogen volgend jaar de hoogte van het collegegeld zelf vaststellen voor ongeveer $0.000 van de 450.000 studenten,…

Boedapest, 6 DEC. De VN zijn in Bosnië „aan het eind van hun latijn" en moeten het vertrek van de vredesmacht UNPROFOR uit Bosnië voorbereiden. Pagina 5

LONDEN, 6 DEC. Een Britse exploratiefirma wil naar olie boren onder Windsor Castle, na Buckingbam Palace het bekendste koninklijk paleis van Engeland. Pagina 13

BRUSSEL, 6 DEC. De Europese ministers van financiën vinden dat Nederland meer haast moet maken met vermindering van zijn staatsschuld. Pagina 13

•OTTERDAM, 6 DEC. Van elke vijfentwintig gulden die in Nederland aan medicijnen wordt uitgegeven, gaat één gulden in de vorm van een bonus of korting naar de apotheek.

nUBUN, 6 DEC * nieuwe Ierse oalit' ere 8 ering ' s vanochtend uit Elkaar gevallen, nog voordat zij 'eb at 111 ^ et parlement had kunL presenteren. Daarmee zijn ïerkiezingen…

MEXICO-STAD, 6 DEC. De vorige week aangetreden Mexicaanse president Ernesto Zedillo heeft gisteren opgeroepen tot een radicale hervorming van het Mexicaanse rechtssysteem. In een landelijk uitgezonden televisietoespraak stelde hij voor om rechtbanken onafhankelijker te maken, burgers meer beroepsmogelijkheden te geven, en om de misdaad te bestrijden.

ROTTERDAM, 6 DEC. Geen prijzenslag in mobiele telefonie, maar maximale keuze in abonnementsvormen en een veelheid aan nieuwe diensten. Op die punten wil MT-2, het consortium rondom ING en het Britse Vodafone, zich onderscheiden van zijn mededingers in de strijd om de tweede vergunning voor het aanbieden van GSM (mobiele digitale telefonie) in Nederland.

BONN, 6 DEC. In China krijgen zwemmers op systematische wijze het verboden middel dehydrotestosteron toegediend. Dat beweert de Duitse doping-expert professor Donike naar aanleiding van de affaire van elf op doping betrapte Chinese sporters.

Het is mij al enkele jaren een doorn in het oog dat de zogenaamde hulp-Sinterklazen er in het algemeen een potje van maken. Gaarne wil ik daarom nog enkele aanwijzingen toevoegen aan het artikel over de ideale Sint op de Achterpagina van 1 december:

HAARLEM, 6 DEC. Oudere werknemers die op straat worden gezet, moeten niet bij de pakken gaan neerzitten. Wie na z'n veertigste in de WW of een wachtgeldregeling terecht komt, “kan daar alleen uitkomen door ervoor te knokken”, zegt J.P. Corstiaensen, bestuursvoorzitter van de begin dit jaar jaar opgerichte vereniging Strategische Exploitatie van Expertise (SEE). In die vereniging, waarvan oudere werklozen (tussen de 40 en 56 jaar) lid kunnen worden, staat de positieve benadering bovenaan: niet thuis blijven wachten tot er een werkgever op de stoep verschijnt, maar zelf actief bezig blijven, bij voorbeeld door samen met anderen nieuwe produkten op de markt te zetten of (on)betaald advieswerk te gaan doen.

AMSTERDAM, 6 DEC. De Champions League, het Europese bekertoernooi voor landskampioenen, is “een commercieel gedrocht”. Dat beweerde Ajax-trainer Louis van Gaal gisteren tijdens een persconferentie voor de laatste groepswedstrijd tegen AEK Athene.

PITZTAL, 6 DEC. Thedo Remmelink is er gisteren niet in geslaagd de stunt van vorige week te herhalen.

EINDHOVEN, 6 DEC. Hij heeft het afgelopen jaar geprobeerd zo gedisciplineerd mogelijk te leven. Zoals gebruikelijk zat hij 's ochtends om half negen achter zijn bureau. Maar dat kantoormeubel stond thuis en niet in de vertrouwde behuizing van het PSV-stadion waar hij vijftien jaar werkzaam is geweest.

PAPENDAL, 6 DEC. Ab Krook, schaatscoach van de vrouwenploeg, heeft als adviseur plaats genomen in een Bodies of Knowledge ofwel BOK-project van het NOC-NSF.

EINDHOVEN, 6 DEC. PSV breekt aan het einde van het seizoen met sportartikelenfabrikant Adidas. Daarmee komt een einde aan een samenwerking van ruim 25 jaar.

MUNCHEN, 6 DEC. Voorzitter Franz Beckenbauer heeft trainers en spelers van het kwakkelende Bayern München gisteren aan de vooravond van het duel met Dinamo Kiev onder zware druk…

Geëtste zelfportretten van Rembrandt zijn te zien op de tentoonstelling 'Gezichten van de Gouden Eeuw, het Nederlandse portret in de 17e eeuw'. In de Kunsthal, Westzeedijk 341, Rotterdam. T/m 22 januari. di - za 10-17, zo 11-17 uur.

DEN HAAG, 6 DEC. Het moet werkgevers moeilijker worden gemaakt chronisch zieken te ontslaan. Bovendien moeten keuringsartsen die beoordelen of iemand (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt is meer bevoegdheden krijgen een volledige WAO-uitkering toe te kennen.

MOSKOU, 6 DEC. Het duel om de koppositie bij de schaakolympiade in Moskou kende gisteren geen winnaar. Nederland en Rusland II deelden de punten: 2-2.

BRUSSEL, 6 DEC. De besturen van elf Belgische eerste-klassers hebben gepleit voor inkrimping van de hoogste Belgische voetbalafdeling.

DEN HAAG, 6 DEC. Dennis Bergkamp heeft zich gisteren officieel afgemeld voor de EK-kwalificatiewedstrijd tegen Luxemburg. De spits van Inter kampt nog steeds met een blessure.

Om over een bananeschil uit te glijden kan zo'n schil nog het beste dubbel op de grond liggen. dus niet uitgespreid als een ster, maar voor- en achterkant op elkaar, als zat de…

Farmaceutische bedrijven dekken zich momenteel op grote schaal in tegen risico's door fusies aan te gaan en concurrenten over te nemen. De concerns zijn bang de huidige prijzenslag van overheden niet te overleven, want daarvoor moeten zij per jaar minimaal één 'blockbuster' op de markt te brengen.

BRUSSEL, 6 DEC. De vertraging van de aanleg van de hoge-snelheidslijn (HSL) tussen de Franse grens en Brussel heeft de Belgische spoorwegen al 4,5 miljard frank (ongeveer 250 miljoen gulden) gekost aan boetes en gederfde inkomsten.

De directie van de Italiaanse bank Credito Romagnolo is akkoord gegaan met een verhoogd overnamebod van Credito Italiano.

SANTA ANA, 6 DEC. De financiële beheerder van het Californische district Orange County, Robert Citron, heeft zijn ontslag genomen nadat functionarissen van de Amerikaanse Securities and Exchange Committee, de nationale beurswaakhond, in het afgelopen weekeinde de boeken van het district hebben doorgelicht. Aanleiding voor het onderzoek zijn dreigende verliezen van het investeringsfonds van Orange County in het afgelopen jaar, ter grootte van 1,5 miljard dollar (2,63 miljard gulden) op de Amerikaanse obligatiemarkt. Daardoor is de waarde van het fonds, waarin veel plaatselijke overheden hun reserves hebben belegd, gedaald van 20 miljard dollar naar 18,5 miljard dollar.

ROTTERDAM, 6 DEC. In de binnenvaart heersen slechte werkomstandigheden. De werknemers moeten buitensporig lang werken en hebben dan ook vaak gezondheidsklachten. Tot deze conclusie komt de Vervoersbond CNV in het onderzoek 'Kwaliteit van de arbeid op de vaart'. De bond heeft afgelopen zomer een onderzoek gehouden onder de eigen leden die werken in de Rijn- en binnenvaart.

AMSTERDAM, 6 DEC. De Belangenvereniging Air Holland studeert op een claim tegen ABN Amro. De aandeelhouders van de 'oude', in november 1991 gefailleerde luchtvaartmaatschappij Air Holland voelen zich bekocht omdat zij bij de beursgang van de onderneming een naar hun oordeel te hoge prijs hebben betaald. Air Holland werd in 1989 door Amro Bank naar de beurs gebracht.

Beanet, het bedrijf dat de betalingstransacties verwerkt die met bankpas en pincode worden uitgevoerd, zal volgend jaar waarschijnlijk enkele miljoenen guldens winst boeken.

Het Amerikaanse afvalverwerkingsconcern Browning-Ferris Industries (BFI), dat in september een bod uitbracht op de Britse branchegenoot Attwoods (dat werd afgewezen door de directie van Attwoods), heeft zijn vijandige bod zien slagen.

Het verschil tussen een autoped en een Ferrari. Deze vergelijking maakt Commissaris van de Notering van de Amsterdamse effectenbeurs, A. Vastenhouw, als hij spreekt over het op 30 september geïntroduceerde nieuwe handelssysteem. Bij die vergelijking passen ook de ambities van de beurs: het in de hoogste versnelling heroveren van op buitenlandse beurzen verloren marktaandeel. In deze race zijn fricties opgetreden tussen hoekmansbedrijven, commissiehuizen en banken.De invoering van het nieuwe handelssysteem (NHS) is de ingrijpendste verandering die de Amsterdamse beurs sinds haar oprichting in 1876 heeft ondergaan. In de twee maanden dat het NHS nu in gebruik is constateerde Commissaris van de Notering Vastenhouw 'slechts kleine gebruikersproblemen'. Vastenhouw, die erop toeziet dat banken, commissiehuizen en hoekmansbedrijven de beursregels naleven, haalde enkele keren noteringen door omdat ordergegevens verkeerd in het systeem werden ingevoerd. Inmiddels zijn de meeste handelaren aan het NHS gewend, zo is zijn ervaring. Maar omdat de kans op foute invoering aanwezig blijft, heeft de beurs een waarschuwingsmechanisme laten inbouwen. Bij orders boven een bepaalde omvang, bijvoorbeeld groter dan 20.000 aandelen Koninklijke Olie, verschijnt er in een computerscherm de vraag of de handelaar zeker is van zijn zaak. Dat moet hij vervolgens eerst bevestigen voordat het systeem tot automatische verwerking overgaat. “Marginale aanpassingen”, zo vindt Vastenhouw. “De techniek heeft ons niet in de steek gelaten.”

PARIJS, 6 DEC. Jacques Delors, christen-socialist en Europeaan, is nog geen kandidaat voor het Franse presidentschap. Maar als iemand de Fransen uitdaagt na te denken over de toekomst van hun land in dit werelddeel, dan is het de 69-jarige voorzitter van de Europese Commissie wel. Hij doet politiek marktonderzoek langs de afgrond.

Het Duitse concern Ruhr Kohle Umwelt GmbH neemt waarschijnlijk het afvalverwerkingsbedrijf Tankcleaning Amsterdam (TCA) over. Een woordvoerder van TCA, onderdeel van de Langeberg Groep, bevestigde dat de onderhandelingen in een vergevorderd stadium zijn.

Coöperatief Bouwbedrijf Moes, met vestigingen in Zwolle, Almere en Lelystad, wordt zo goed als zeker eigenaar van de branchegenoot Nijhuis Huissen Holding met vestigingen te Huissen en Millingen a/d Rijn.

BREDA, 6 DEC. De eisen voor Arbodiensten zijn zo hoog dat er waarschijnlijk op 1 januari 1996 onvoldoende diensten met een certificaat voorhanden zijn. Dat zei de voorzitter van het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond (NCW), drs. J. Blankert, vanmiddag op een bijeenkomst in Breda.

Deus ex Machina nr.70. 72 blz.200BF. Felix Timmermanslaan 32, 2840 Reet

De zevende markies van Cholmondeley veilt komende donderdag, 8 december een collectie kunstvoorwerpen, meubels en schilderijen bij Christie's in Londen. Hij hoopt op een opbrengst van minstens 70 miljoen gulden. Zoveel heeft hij nog nodig om de toekomst van een van de beroemdste landhuizen van Engeland, Houghton Hall, veilig te stellen.

Veel mensen gaan elke dag naar hun werk en doen daar wat ze moeten doen. De meesten doen dat niet met tegenzin - maar wat is het nu precies dat hun voldoening geeft? Verschillende beroepsbeoefenaren leggen dat uit. Vandaag Rob Haneveld, controleur op de Haagse trams.

Kan die legende dat Ferdinand Porsche de ontwerper was van de Volkswagen (NRC Handelsblad, 29 november) eindelijk eens worden doorbroken? De man heeft dankzij Hitler de kans gekregen andermans ideeën bij elkaar te graaien om de KdF-wagen te kunnen bouwen.

Concerten: De Dag van Schnittke met Nederlands Kamerkoor, Nieuw Sinfonietta, Orlando Kwartet, Mark Lubotski, viool en anderen. Werken van Alfred Schnittke (1965-1994). Gehoord 4/12, Muziekcentrum Vredenburg, Utrecht. Radio 4, Avro, 7/12: 17-24u.

Surplus, 8ste jrg. nr.5, 32 blz.ƒ5,50. 020-6207767

BONN, 6 DEC. Wat bijna nergens meer kan, gebeurt thans bij het grote Duitse levensmiddelen- en drankconcern März AG in het Zuidduitse Rosenheim. Daar heeft Andreas März, voorzitter van de raad van bestuur van dit noodlijdende familiebedrijf, enkele honderden miljoenen mark uit zijn privévermogen beloofd om een faillissement te voorkomen.

DE OEKRAÏNE, het 'land aan de rand' van het Russische rijk, is een nieuwe koers ingeslagen. Gisteren tekende president Leonid Koetsjma, aanwezig op de CVSE-top in Boedapest, officieel het verdrag tegen spreiding van kernwapens. De Oekraïne was de laatste van de ex-Sovjet-republieken die dit verdrag moesten ondertekenen. Nu treedt dan eindelijk het START-1-verdrag in werking dat voorziet in de ontmanteling van negenduizend Amerikaanse en voormalige Sovjet-kernkoppen. De Oekraïne zelf ziet definitief af van alle kernwapens die op zijn grondgebied stonden opgesteld. Hiermee is een groot obstakel voor verbetering van de Oekraïense betrekkingen met Rusland en voor hulpverlening vanuit het Westen verwijderd.

Communitarisme - eerlijk gezegd had ik nog nooit van dat woord gehoord, toen ik onlangs een uitnodiging van de liberale Teldersstichting kreeg om deel te nemen aan een conferentie over 'Liberalisme en communitarisme'. Sindsdien heb ik begrepen dat volgens het communitarisme - waaronder conservatieven, christen-democraten en socialisten van diverse pluimage gerangschikt worden - het individu ondergeschikt is aan de (beter: een) gemeenschap, terwijl dat bij de liberalen juist omgekeerd is.

Tentoonstelling Glas zonder glans. Gebruiksglas uit de bodem van Nederland en Vlaanderen 1300-1800. T/m 8 jan. Museum Boymans-van Beuningen, Museumpark 18-20, Rotterdam. Di t/m za 10-17u, zo 11-17u. Gesloten 25 dec en 1 jan. Harold E. Henkes, Glas zonder glans ƒ 129,50; Alexandra van Dongen en Harold E. Henkes, Gebruiksglas in beeld en verbeelding ƒ 17,50.

AMSTERDAM. Na het feest zaten Brian (20), Laura (17), Ruben (20) en Martin (19) thuis op de vloer 'Hotel' te spelen. Ze hadden op paddestoelen en ecstasy een dolle nacht gehad, en de flat in Amsterdam-Noord droeg er op deze zaterdagmiddag nog alle sporen van: potten vitamine, vruchtesap, thee. Brians moeder was een paar maanden op reis, en dat gaf een boel rust en vrijheid.

De verwarring in de onderhandelingen over Bosnië is compleet. Met eufemistische formuleringen houdt de internationale contactgroep zowel de moslims als de Bosnische Serviërs aan het lijntje en tracht zij haar eigen verdeeldheid te verhullen. Dit diplomatieke verstoppertje-spelen heeft niets meer te maken met een 'vredesproces', vindt Peter Michielsen.

Het bericht over het rapport 'Amsterdam in Cijfers' (NRC Handelsblad, 30 november) van het bureau 'Onderzoek en Statistiek' getuigt van weinig realiteitszin.

MOSKOU, 6 DECEMBER. Vrijwel alle landen van het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (de voormalige Sovjet-Unie) slagen er nog steeds niet in om een groei van de economie te laten zien. Dit blijkt uit nieuwe economische gegevens over de eerste tien maanden van dit jaar die gisteren zijn gepubliceerd door het statistische bureau van het GOS.

Een twintigregelig stukje over het zeemansgraf van de Willem Ruys (NRC Handelsblad, 1 december) is voor de vele Nederlanders die gedurende meer dan 20 jaar met dit schip naar Indië, Australië en Nieuw-Zeeland zijn gevaren of aan of op het schip hebben gewerkt, te summier. Verblijf op het schip is voor velen van betekenis geweest gedurende de rest van hun leven. Zo ook voor dit ex-14-jarig ketelbinkie.

ALS DE EUROPESE ministers van financiën vergaderen geven zij elkaar doorgaans een steuntje in de rug mee naar huis. Zo kreeg minister Zalm te horen dat de Nederlandse overheidstekorten voor een Europese monetaire toekomst nog te hoog zijn. Dat is voor de betreffende bewindsman altijd welkom. Het klopt trouwens nog ook.

Waar moet de overheid optreden en waar moet ze afzijdig blijven? Dat is de vraag waarmee tal van ministers worstelen, in het bijzonder minister Melkert van sociale zaken en werkgelegenheid.

Impact, Gevangen bliksem, Ned.3, 23.24-0.06u.

In NRC Handelsblad van 25 november betoogt de internist Zwaveling dat euthanasie een te zware last op de schouders van de arts legt. Zwaveling wil de patiënt zelf zijn leven te laten beëindigen door het innemen van euthanatica. Hij wil zo ontkomen aan “de complexe interactie tussen arts en patiënt die uiteindelijk leidt tot euthanasie”. Dit lijkt mij niet de juiste weg.

Als kleuterleidster ben ik jaarlijks betrokken bij het Sint Nicolaasgebeuren. Wat betreft 'de stem' is mijn ervaring dat Sint zo weinig mogelijk moet zeggen maar luistert, al is een Sint met een 'Leids' accent voor de juffen komisch. Een leeftijd van tussen de veertig en de vijftig jaar is ideaal.

WASHINGTON, 6 DEC. De Amerikaanse minister van financiën, Lloyd Bentsen, heeft zijn langste tijd gehad in de Amerikaanse regering. Volgens medewerkers van zijn ministerie zou hij volgende maand willen opstappen.

GENEVE, 6 dec. Het Westen moet zijn markten verder openstellen voor produkten uit de voormalige communistische landen. Doet het dat niet, dan ontstaat in die landen de mogelijkheid van onvrede en regelrechte oppositie tegen de economische hervormingen.

NEW DELHI, 6 DEC. Voor het eerst in zes maanden is gisteravond een groot konvooi met hulpgoederen van de Verenigde Naties in de Afghaanse hoofdstad Kabul aangekomen.

BRUSSEL, 6 DEC. De Europese Unie zal voorlopig worden vastgehouden aan de verruimde wisselkoersmarges binnen het Europees Monetair Stelsel (EMS). Er is momenteel geen enkele behoefte om de thans geldende bandbreedtes van 15 procent aan te passen.

DAMASCUS, 6 DEC. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Warren Christopher is vanochtend in de Syrische hoofdstad Damascus aangekomen voor een nieuwe poging het vredesproces tussen Syrië en Israel aan te zwengelen. Christopher vertrekt vanavond naar Israel, en keert dan donderdag naar Syrië terug.

DUBLIN, 6 DEC. De nieuwe Ierse coalitieregering is vanmorgen uit elkaar gespat nog voordat ze zich aan het parlement had kunnen presenteren.

Morgen en donderdag worden in Namibië verkiezingen gehouden. De regeringspartij SWAPO lijkt vrijwel zeker van een overwinning.

Bij een huiszoeking in Andijk heeft de politie gisteren 6.500 kilo marihuana aangetroffen gevonden. De drugs werden gevonden in een schuur achter de woning waar de politie na een…

LONDEN, 6 DEC. De Britse minister van financiën, Kenneth Clarke, heeft opstandige parlementariërs binnen zijn eigen Conservatieve partij gisteren gewaarschuwd dat ze er niks mee opschieten als ze vanavond een amendement van de oppositie steunen. Dat amendement dient om een verhoging van de BTW op energiekosten - van 8 naar 17,5 procent per 1 april volgend jaar - opnieuw ter discussie te kunnen stellen, hoewel het Lagerhuis daar vorig jaar al mee heeft ingestemd. Als de BTW-verhoging niet doorgaat, zei Clarke, zal de regering haar toevlucht nemen tot nieuwe bezuinigingen of andere vormen van belastingverhoging. Het algemeen niveau van de BTW zou kunnen worden verhoogd tot 18 procent. Ook zou de inkomstenbelasting kunnen worden opgetrokken.

ROTTERDAM, 6 DEC. De winst van Ahold, waarvan ondermeer de supermarktketen Albert Heijn deel uitmaakt, is in het derde kwartaal met 24,7 procent gestegen tot 90,9 miljoen gulden. De stijging is sterker dan in het tweede kwartaal. Toen steeg de winst na belastingen met 23,5 procent.

ROTTERDAM, 6 NOV. De begin vorige maand geëxplodeerde energiecentrale van 's werelds grootste nikkelproducent, het Russische Norilsk in Noord Siberië, heeft nu pas de handelaren in basismetalen wakker geschud.

MOSKOU, 6 DEC. Rusland is een land van mysteriën, maar de meeste mysteriën zijn mensenwerk. Zo blijken de zwaar bewapende mannen die vrijdagavond een bekende Russische bank binnenvielen zonder hun identiteit of bedoeling bekend te maken, lijfwachten van Boris Jeltsin te zijn geweest. Het Kremlin maakte dit gisteren na twee dagen van onzekerheid bekend. De inval, die in Rusland veel aandacht heeft getrokken, was volgens een korte schriftelijke verklaring “een misverstand”.

Om langdurig werklozen aan de slag te helpen, worden op regionaal en landelijk niveau talloze initiatieven ontplooid. Zo leiden de Vrouwenvakscholen (VVS) jaarlijks 1.900 vrouwen op van wie 80 procent daadwerkelijk een baan vindt. “Een goed produkt blijkt zichzelf te verkopen”, zei minister Melkert over de VVS bij hun tienjarig bestaan. Vijfde deel in een serie.

BOEDAPEST/DEN HAAG, 6 DEC. De 52 lidstaten van de Conferentie over Europese Veiligheid en Samenwerking in Europa (CVSE) hebben vanmorgen in Boedapest overeenstemming bereikt een vredesmacht naar de Armeense enclave Nagorny Karabach in Azerbajdzjan te sturen.

MOSKOU, 6 DEC. Vijf Russische parlementariërs onder leiding van Grigori Javlinski zijn vandaag in Tsjetsjenië aangekomen om zichzelf te ruilen tegen aldaar gevangen gehouden Russische militairen. De autoriteiten van de Kaukasische republiek die zich in 1991 eenzijdig van Rusland afscheidde, reageren vanmiddag op het aanbod.

MAASTRICHT, 6 DEC. De rechtbank in Maastricht heeft een 47-jarige provincie-ambtenaar uit Sittard veroordeeld tot twee maanden voorwaardelijke gevangenisstraf en een boete van…

DEN HAAG, 6 DEC. Minister Pronk voor ontwikkelingssamenwerking heeft twintig miljoen gulden uitgetrokken voor hulp aan Albanië.

ROME, 6 DEC. Laat het niet waar zijn, roept en smeekt Italië. Het land is gisteravond opgeschrikt door het gerucht dat Antonio Di Pietro, de gangmaker achter de smeergeldonderzoeken, het bijltje erbij neer wil leggen. De enorme commotie laat zien hoezeer Di Pietro de hoop op een ander, minder corrupt, beter Italië vertegenwoordigt. “Di Pietro laat ons dromen,” is er gekalkt op muren en viaducten. De angst dat hij inderdaad weg gaat is de angst om wreed te worden wakkergeschud, de angst om een held te verliezen.

MOMBASA, 6 DEC. Kapitein Guiseppe Orsi van de Achille Lauro heeft gisteren in de Keniaanse havenstad Mombasa ontkend dat zijn bemanning onjuist heeft gehandeld bij de scheepsramp. De Italiaanse regering stelde gisteren een onderzoek in naar de oorzaak van de ramp.

DEN HAAG, 6 DEC. De advocaat van het Amsterdamse journalistencollectief Opstand, T. Prakken, heeft gisteren in een besloten zitting van de raadkamer van de rechtbank in Den Haag…

DEN HAAG, 6 DEC. Minister Wijers (economische zaken) is niet van plan de Tweede Kamer een tussenrapportage te sturen over de toekomst van de kerncentrale Borssele.

BEIROET, 6 DEC. De Libanese premier Rafiq Hariri heeft gisteren zijn ontslagaanvraag ingetrokken na een verzoeningsbijeenkomst met zijn belangrijkste politieke tegenstander in de Syrische hoofdstad Damascus. Volgens een regeringszegsman wordt het kabinet niet gewijzigd.

ZWARTSLUIS, 6 DEC. In het huis van J. Bonhof, oprichter van het Landelijk Steunpunt voor Incestslachtoffers, is het afgelopen weekeinde bij een inbraak voor omstreeks 100.000 gulden schade aangericht. De politie van Zwartsluis zoekt de daders van de vernielingen in kringen van incestslachtoffers. Volgens de politie is er een strijd gaande tussen deze slachtoffers onderling.

ROTTERDAM, 6 DEC. Veronica, de Dagbladunie en Quote Beheer beginnen op 1 september volgend jaar een commerciële radio-nieuwszender. Het station zal 24 uur per etmaal uitzenden en wil concurreren met Radio 1, de nieuws- en actualiteitenzender van de publieke omroepen.

ZOUTKAMP, 6 DEC. De Koninklijke Marechaussee heeft tegen twaalf dienstplichtig militairen proces-verbaal opgemaakt wegens het stelen van munitie.

DEN HAAG, 6 DEC. De Nederlandse economie heeft net als Janus twee gezichten. Zo gaat het in 1994 beter met de economische groei, het financieringstekort en de inflatie dan in de jaren 1991/1993, maar slechter met de werkloosheid. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) publiceerde vandaag een lawine aan cijfers die het jaar 1994 in kaart brengt nog voor het ten einde is. De CBS-brochure 'Het jaar 1994 in cijfers' legt Nederland aan de analyseapparatuur. De vele grafieken geven net als de cardiogrammen van de afdeling hartbewaking in het ziekenhuis een duidelijke impressie van hoe het met de patiënt is gesteld. Soms maakt de plotter scherpe uitslagen naar boven, zoals bij het aantal afgesloten nieuwe hypotheken dat het afgelopen jaar explodeerde. Net als de grafiek van de uitgaven voor vakanties in het buitenland geeft het voeding aan de gedachte dat het zo slecht nog niet is gesteld met de Nederlandse economie. Heel anders komen de kaarten echter te liggen wanneer de criminaliteit, de milieuproblematiek en de sociale zekerheid in beeld worden gebracht.

De televisiekomiek André van Duin stapt van het commerciële station RTL over naar Veronica, dat per september 1995 eveneens een commerciële zender wordt.

AMMAN, 6 DEC. Jordanië hoopt dat het staatsbezoek van koningin Beatrix en prins Claus aan het Hasjemitische koninkrijk zal leiden tot de opening van een Nederlandse ambassade in Amman. Het staatsbezoek is vanmorgen begonnen en duurt drie dagen.

Prof.dr. G.J. Lankhorst (1945) is per 1 september benoemd tot hoogleraar Revalidatiegeneeskunde aan de Vrije Universiteit (VU) te Amsterdam.

ROTTERDAM, 6 DEC. Van elke vijfentwintig gulden die in Nederland aan medicijnen wordt uitgegeven, gaat één gulden in de vorm van een bonus of korting naar de apotheek.

Drs. M. Sint is met ingang van 1 december benoemd tot voorzitter van de Stichting Cultureel Jongeren Paspoort (CJP). Zij volgt E. Schoo op die sinds 1993 voorzitter was van CJP.

ZOETERMEER, 6 DEC. Universiteiten en hogescholen mogen volgend jaar voor een deel van hun studenten de hoogte van het collegegeld zelf vaststellen.

Noch Ad Reenstra, noch zijn 20-jarige zoon Gerard kwam ooit eerder in aanraking met justitie. Ze staan bekend als brave, hardwerkende mannen, en zo zien ze er ook uit. Ze dragen de losse kleding van mensen die gewend zijn met hun handen te werken. De vader is beheerder van een jachthaven, de zoon werkt in een slagerij. Op deze vroege maandagmorgen moeten ze hun werkweek op een wel erg trieste manier beginnen: bij de politierechter van Leiden.

DEN HAAG, 6 DEC. De VVD-fractie stelt de financiering van de Europese Unie ter discussie en overweegt de wet die de EU meer eigen inkomsten geeft, niet goed te keuren. Het VVD-bezwaar betreft de vorm van de uitgaven - de Euro-subsidies - en de hoogte van het bedrag. Nederland betaalt dit jaar 2,5 miljard gulden méér aan de Unie dan het terugkrijgt in de vorm van subsidies, en dat verschil loopt op tot 6 miljard per jaar aan het eind van deze eeuw. “We zijn in Nederland bezig een subsidiestelsel af te schaffen, maar bouwen er in Europa een op”, zegt Kamerlid H. Hoogervorst (VVD), die sceptisch is over de verhoging van de Euro-uitgaven. PvdA en D66 steunen de verhoging in principe wel.

Foto: NOORDELOOS - Tijdens de dagen voor kerst worden met tractor en zaag de knotwilgen langs de A27 ter hoogte van het Zuidhollandse plaatsje Noordeloos van hun takken ontdaan.

MOMBASA, 6 DEC. Het had een reis vol nostalgie moeten worden voor de 66-jarige Diny Grauss uit Groningen. Maar haar fotoalbum over de Willem Ruys ligt nu met de Achille Lauro op de bodem van de Indische Oceaan. In 1949 was zij op de Willem Ruys - de oude naam van de Achille Lauro - van Nederland naar Indonesië gevaren. Het was toen de negende reis van de boot. Kapitein Fellinga had de leiding, herinnert zij zich.

LONDEN, 6 DEC. Een Britse exploratiefirma wil naar olie boren onder Windsor Castle, na Buckingham Palace het bekendste koninklijk paleis van Engeland. De koningin en het ministerie van Milieuzaken hebben al ingestemd. De gewestraad van Berkshire zal waarschijnlijk in de eerste week van januari volgen.

C. van den Dikkenberg in Lunteren: man, vrouw, twaalf kinderen. Ze hebben vijftien koeien en ze redden het best. Dat er boeren zijn die honderd koeien hebben vindt Van den Dikkenberg eenvoudig onbegrijpelijk. Die moeten wel miljonair zijn.

DEN HAAG, 6 DEC. Het aantal nieuwe hypotheken is dit jaar explosief toegenomen. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) wordt dit jaar voor 127 miljard gulden aan nieuwe hypotheken afgesloten, dat is 42 miljard gulden meer dan vorig jaar. Dit blijkt uit de CBS-brochure 'Het jaar 1994 in cijfers', die vandaag is verschenen.

DEN HAAG, 6 DEC. De VVD-fractie heeft “ernstige bezwaren” tegen een hogere bijdrage van Nederland aan de Europese begroting. De coalitiegenoten PvdA en D66 gaan in principe akkoord met een hogere afdracht aan de Europese kas. De liberalen vinden dat Nederland, met een bedrag dat oploopt naar zes miljard gulden per jaar, netto te veel betaalt aan de Europese Unie. Oppositiepartij CDA heeft ook “grote moeite” met deze betalingen, wegens de “grootscheepse fraude” met Europese gelden.

AMSTERDAM, 6 DEC. Tijdens de oorlogsjaren had G. Meijer de bouw van de Achille Lauro in Vlissingen van dichtbij gadegeslagen. Later, toen hij in Indië woonde, zag hij de Willem Ruys - zoals de Achille Lauro indertijd heette - enkele keren voorbijvaren. Nu heeft hij ook het rampzalige einde meegemaakt van de cruiser. “Geen doodskist, zoals anderen zeiden, maar een goed schip”, aldus Meijer, die gisteravond met zeven andere overlevenden aankwam op Schiphol.

DEN HAAG, 6 DEC. Het openbaar ministerie wordt in de media vaak ten onrechte beschuldigd van vormfouten en blunders. Niet alle gesignaleerde fouten die leiden tot de vrijlating van een verdachte, zijn de schuld van het OM.

DEN HAAG, 6 DEC. Iedere minister of staatssecretaris van volksgezondheid opent vroeg of laat de aanval op de uitgaven voor geneesmiddelen. Die zijn altijd veel hoger dan hen lief is - ze behoren tot de hoogste in Europa - en leggen daardoor een te groot beslag op de ziektekosten(premies). Met wisselend succes bonden bewindslieden de strijd aan met de pillenprijs, en dus met de geneesmiddelenindustrie, de artsen, de apothekers en de groothandel. Nu is het de beurt aan minister Borst om haar krachten te meten met de branche. Gisteren stuurde ze een brief naar de Tweede Kamer waarin ze maatregelen aankondigt die gericht zijn op lagere medicijnprijzen.

ROTTERDAM, 6 DEC. Rotterdam zal volgende week twee panden openen voor de ongeveer vijftig drugsverslaafden die 's nachts op Perron Nul slapen. Gisteren kondigde burgemeester Peper aan dat de gemeenten al in onderhandeling is over gebruik van de panden.

ROTTERDAM, 6 DEC. Drs. L. Verhelst RA stapt op als lid van de raad van bestuur van het dranken- en voedingsconcern BolsWessanen. Verhelst (51) was binnen het concern verantwoordelijk voor de slecht renderende drankendivisie. In zijn plaats wordt geen opvolger benoemd. Daarmee is de top van de onderneming in ruim een jaar tijd uitgedund van zeven tot drie personen.

Wonderland-Spiegel nr.2. 8 blz.ƒ3,60. Lipperkerkstraat 24, 7511 DA Enschede

AMSTERDAM, 6 DEC. Op de Amsterdamse effectenbeurs werd de stemming overschaduwd door de zorgelijke politieke en monetaire verwikkelingen in Groot-Brittannië waar de aandelenkoersen vanochtend fors daalden. Dit had tot gevolg dat de AEX-index in de ochtenduren met 2,2 punten terugviel naar 411,16.

AMSTERDAM, 6 DEC. De woningen van Amsterdamse officieren van justitie die zijn belast met de bestrijding van de georganiseerde criminaliteit zijn de afgelopen weken voorzien van alle denkbare sloten en elektronische snufjes om nieuwe inbraken te voorkomen.

SARAJEVO, 6 DEC. De VN hebben de Bosnische Serviërs beschuldigd “voedsel als oorlogswapen' te gebruiken en een bewuste campagne te voeren om de vredesmacht van de VN belachelijk te maken en te hinderen in haar humanitaire missie. Als gevolg van de Servische blokkades dreigt hongersnood in diverse moslim-enclaves; nu al wordt daar om het schaarse voedsel gevochten.

ROTTERDAM, 6 DEC. Koffie wordt weer duurder. De Federatie van Braziliaanse koffie-exporteurs (FEBEC) houdt het erop dat een baal (60 kilo) volgend jaar 208 dollar gaat kosten tegen ongeveer 175 dollar nu. Dit heeft de FEBEC gisteren bij monde van haar president Jair Cozer in Rio de Janeiro bekendgemaakt.

BRUSSEL, 6 DEC. De Europese ministers van financiën vinden dat Nederland meer haast moet maken met vermindering van zijn staatsschuld.

BOEDAPEST, 6 DEC. De uitbreiding van de NAVO en de oorlog in het voormalige Joegoslavië, twee zaken waarin de Conferentie over Veiligheid en Samenwerking in Europa strikt genomen nauwelijks recht van spreken heeft, domineerden gisteren de eerste dag van de top van de CVSE.

TOKIO, 6 DEC. De zelfmoord vorige week van een 13-jarige Japanse schooljongen, die het slachtoffer was van klasgenoten die hem jarenlang pestten en treiterden, heeft in Japan grote beroering teweeggebracht. Pesten op de repressieve scholen is staande praktijk in Japan, maar dit keer geeft een gedetailleerde brief die de jongen naliet de natie een schokkend beeld van het lijden. Heel Japan lijkt zich erdoor medeplichtig te voelen.

Foto: LONDEN - De nieuwste niche in de Britse biermarkt is het speciale kerstbier. De Britse brouwer Whitbread presenteerde gisteren zijn Christmas Pudding Ale, gebrouwen volgens…

WASHINGTON, 6 DEC. De Verenigde Staten hebben gisteren voor het eerst publiekelijk hun zorg uitgesproken over het lot van acht Koerdische parlementariërs die in Turkije op…

Toen ik onlangs in Vlissingen de loftrompet stak over de sportiviteit en het gedrag van Stefan Edberg de tennisser, stak iemand in de zaal zijn hand op en klaagde min of meer dat toptennis toch vooral donderstenen nodig heeft om in de ogen van het grote publiek te overleven. En hij noemde John McEnroe als voorbeeld van een bad boy die mede door zijn prikkelend gedrag op de baan de toeschouwers trok gelijk een kaars de motten. Ik kon dat niet ontkennen. McEnroe is een brutale Newyorker, Edberg een stille Zweed. En beiden zijn, respectievelijk waren, voortreffelijke tennissers, waarbij de Amerikaan het voordeel had dat in deze tijd agressief gedrag eerder bewonderd wordt dan goede manieren. Ivan Lendl merkte onlangs op dat het met de wereld zo ver was gekomen dat een speler zich moest verontschuldigen omdat hij goed gekleed was, aangename omgangsvormen had en ook nog fraai tennis speelde. Hij noemde Sampras als voorbeeld, maar het had ook Edberg kunnen zijn. Edberg streeft nooit naar effectbejag, hij gunt ons evenmin een blik in de diepte van zijn ziel. Daardoor vroeg hij er om getypecast te worden als een saaie Scandinaviër, die nooit opvalt (behalve door briljant tennis). Toch is hij wel degelijk benaderbaar. Je hoeft zijn manager niet te bellen om een afspraak voor een interview te maken. Hij wordt ook niet omringd door een cordon van afschermende veiligheidsagenten. De laatste keer dat Edberg buiten zichzelf schijnt te zijn geraakt, was in zijn juniorenperiode, toen hij op hoogst onbevredigende wijze een gewonnen partij alsnog had weggegeven. Hij schijnt toen zijn racket tegen de muur van de kleedkamer te hebben gekwakt, maar hij had er snel spijt van en iets dergelijks is hem nadien niet meer overkomen.

De economie van Latijns Amerika groeit nog steeds als kool, met Mexico als grote gangmaker. De beurs van Mexico-Stad is dan ook een dankbaar doelwit van speculatief kapitaal uit vooral de Verenigde Staten. De kleine belegger is echter wantrouwig jegens de financiële instellingen op de beurs, “want ze manipuleren hem zoals het hun uitkomt”.

Er bestaat behoefte aan spektakel bij de maaltijd. Deze krant vertelt in de weekagenda regelmatig waar er met kunst, muziek, poëzie gegeten kan worden. Toch valt veel van dit moderne eetgedrag in het niet bij wat vroeger door mensen, die gewoon aan tafel zitten te saai vonden, werd bedacht en georganiseerd. Een paar voorbeelden van opmerkelijke historische diners:

Ereklasse: Eemland - Castricum 18-28. 1e klasse: Te Werve - Dukes 19-17. Schaatsen WB in Heerenveen Mannen, 1500 m: 1.

n 1.0 Papendr. - ADO 2-4 .TONEGIDO phenseö • _ QSV 0 . 0 ^JVS 2-1.

EREDIVISIE Feyenoord - Vitease 0-3 (0-1). 30. Makaay o.i 49.

Pagina 17: Zandstra op goede weg terug.

PSV speelde in de eerste helft tegen Twente als wilde het elftal een slapstick opvoeren. Pagina 16

Michael Jordan, basketballer in ruste, is nog steeds de best verdienende sportman ter wereld. Pagina 16

Elk heel uur en om 7.30, 8.30, 12.30, 13.30, 17.30 Nieuws. KRO: 7.07 Echo. 9.05 Dingen die gebeuren IM/V).

Elk heel uur en om 18.30 en 6.30 Nieuws. VOO: 18.07 Veronica nieuwsradio, vervolg. EO: 19.04 Tijdsein.

NOS 07.00 Tekst tv. NOT 09.30 Nijntje en haar vriendjes. 10.00 Ik mik Loreland.

18.00 Journaal. 18.10 The bold and the beautiful. 18.35 Blokken.

NCRV 18.00 Roseanne, Amerikaanse comedyserie. 18.29 Topscore met Ted de Braak, woordspel. 18.59 Millennium, magazine over de toekomst.

Door Marten Toonder4834 Professor Prlwytzkofsky stapte druipend, doch helder in zijn autootje en startte de motor. „Der goede dag", riep hij tot Tom Poes.

Predator (John McTiernan, 1987, VS). Vehikel voor Arnold Schwarzenegger is griezelthriller waarin dit blok beton in Zuidamerikaanse jungle een buitenaards monster bestrijdt.

Een oceaan van hoop • Jan Wolkers kijkt terug op het laatste jaar van de Tweede Wereldoorlog. Ned.3, 19.30-20.00u. Stress zou de zuurgraad in de maag verhogen.

13.00 u Opening heden Slot vor bdg Omzet vor bdg Hoogste 12 mnd Laagste 12 mnd 13.00 u Opening heden Slot vor bdg Omzet vor bdg Hoogste 12 mnd Aalberts Industries 84,50…

Laatste* Slot vor bdg Brussel Bank Brussel Lambert Cockerill Sambre Delhaize Eledrabel Fortis AG Generale Banque Gevaert cap Kredietbank Petrofina Royale Beige Solvay Union…

De brievenrubriek staat open voor reacties van lezers. De redactie maakt een selectie en behoudt zich het recht voor brieven te redigeren of in te korten.

SCHIPHOL — Na bijna een week gegijzeld te zijn geweest bij de Bosnische plaats Zvornik arriveerden zaterdag zeventig Nederlandse verlofgangers van UNPROFOR op Schiphol. In…

Het actuele en verwachte weer van 350 reisbestemmingen in de Meteo Consult weerlijn 06-9725 (75 cent/pm)Bijzonder actieve depressies bepalen het weer boven de Atlantische…

PAG. 3 HOF WIL OVERZICHT PAG. 9 GOEDKOPE KRITIEK

PAG. 15 WK-HOCKEY

PAG. 5 AFLOOP ONVOORSPELBAAR

PAG. 5 MILOSEVIC STEUNT AANGEPAST VREDESPLAN / REPUBLIKEINEN WILLEN BOMBARDEREN

18 pagina's binnenland 2,3,8 buitenland 4,5 opinie 9 kunst 7 muziek 6 televisie/radio 13 achterpagina 14 sport 15-17 familieberichten 18 economie 10 beurs 11, 12 Muziekprijs…

Weersverwachting voor dinsdag, opgemaakt door onze weerkundige medewerker om 11.30 uur: V ooral 's morgens buien, later opklaringen. Matige tot krachtige zuidwestenwind, op…

den haag, 5 dec. De wet die het mogelijk maakt asielzoekers die via België of Duitsland naar Nederland komen niet toe te laten, gaat volgens premier Kok mogelijk pas later…

mombasa, 5 dec. Nederlandse passagiers van de Achille Lauro die vanmorgen aan wal gingen in de Keniaanse hoofdstad Mombasa klagen over het gedrag van de Italiaanse bemanning…

MANNHEIM, 5 DEC. Een Duitse militaire reddingshelikopter is vanochtend in het Duitse Mannheim tegen een televisietoren gevlogen en neergestort.

G.H. Breitner: Paardetrams op de Dam te Amsterdam bij avond, circa 1893.

Foto: LEIDEN - Bij het Leidse kledingverhuurbedrijf Hoppezak was het vanmorgen een komen en gaan van hulp-Sinterklazen en Zwarte Pieten.

BOEDAPEST, 5 DEC. De Russische president Boris Jeltsin heeft vanochtend gewaarschuwd voor een “een koude vrede” in Europa. Hij onderstreepte daarmee nog eens zijn bezwaren tegen een uitbreiding van de NAVO. Zijn Amerikaanse collega, Bill Clinton, wees er vanmorgen op dat de voorgenomen uitbreiding van de NAVO “tegen niemand gericht is”. De president zei ook dat geen enkel land zijn veto tegen uitbreiding kan uitspreken.

DEN HAAG, 5 DEC. De vaste Kamercommissie voor justitie wil morgen opnieuw spoedoverleg met minister Sorgdrager om de onrust bij het openbaar ministerie in Amsterdam te bespreken. De Kamer is bezorgd over de vertrouwelijke informatie die naar buiten komt over opsporingsmethoden van politie en justitie.

Tom Petty: Wildflower (Warner 9362-45759-2)

LONDEN/DEN HAAG, 5 DEC. De Britse minister Hurd, zijn Nederlandse collega Van Mierlo en secretaris-generaal Boutros-Ghali van de Verenigde Naties hebben dit weekeinde openlijk gezinspeeld op een spoedig vertrek van de VN-troepen uit Bosnië.

Voorstelling: Die Fledermaus van J. Strauss door de Nederlandse Opera en het Ned. Philh. Orkest o.l.v. Ralf Weikart. Gehoord: 2/12 Muziektheater Amsterdam. Alle herhalingen uitverkocht; TV-uitz.: 26/12 13.30 uur Ned. 3.

ZÜRICH, 5 DEC. De Zwitserse bevolking heeft gisteren in een referendum met een grote meerderheid gestemd voor strengere wetgeving voor asielzoekers en vreemdelingen die illegaal het land zijn binnengekomen.

SYDNEY, 5 DEC. Hij had goed geslapen. Maar toen hij wakker werd, had hij er wel meteen aan moeten denken. Aan die gemiste strafbal waardoor Nederland de hockeyfinale om de wereldtitel van Pakistan verloor. Waar dacht hij een dag later aan? “Dat het stom van mezelf is geweest”, zegt Jeroen Delmee vanmorgen met tranen in de ogen. “Ik had meer durf moeten hebben. Ik had 'm hoog in het doel moeten pushen en niet laag.”

Nederlandse Muziekdagen 1994. Concerten door Radio Symfonie Orkest, Radio Kamerorkest, Symfonisch Blaasorkest Rotterdams Conservatorium, Asko Ensemble, Nieuw Ensemble en Koor en Ensemble Nieuwe Muziek. Werken van Pijper, Zuidam, Wagenaar, Verbey, Van Rossem, De Bondt en anderen. Gehoord 2/4-12 Muziekcentrum Vredenburg Utrecht.

TIRANA, 5 DEC. President Berisha van Albanië heeft meer dan de helft van alle Albanese ministers ontslagen in de grootste herschikking van het kabinet sinds de regerende Democratische Partij aan de macht kwam.

Corry Konings zingt op maandag 12 december in Ahoy', Rotterdam. Het jubileum-album 25 Jaar Corry Konings: Mooi Was Die Tijd is uitgebracht door CNR Music (2001 1625).

Komende concerten: 8/12 De Doelen, Rotterdam met het Philharmonisch Orkest van Moskou o.l.v. Vassili Sinaiski; 1/1 Nieuwjaarsconcert, Concertgebouw Amsterdam met Concertgebouw Kamerorkest o.l.v. Ronald Kieft. In februari (met het Brabants Orkest) en maart (met het Nederlands Philharmonisch) maken Quirine en Saskia Viersen een tournee door het land met het dubbelconcert van Brahms.

Sapho zingt El Atlal: 10/12 23 uur NOS Folio 2 Radio 4.

Vaak kost het heel wat hoofdbrekens om de herkomst van een woord te achterhalen. Dat is helemaal zo als van een woord verschillende vormen bestaan die wat de herkomst betreft in andere richtingen wijzen. Dit geldt onder andere voor labberdaan, een Marten Toonderwoord (denk aan: 'Heer Bommel en de Labberdaan') dat sinds het begin van de 16de eeuw in het Nederlands voorkomt en dat behalve als lab(b)erdaan te vinden is als ab(b)erdaan. Het betekent 'gezouten kabeljauw'.

Wie bijziend is kan straatnamen of gezichten niet goed onderscheiden, maar daar komen heel wat andere dingen voor in de plaats.

Opgetogen deelde Falko Zandstra gistermiddag handtekeningen uit aan iedereen die langs de ijsbaan stond. Journalisten wilde hij gaarne te woord staan, terwijl hij de pers zaterdag nog had ontweken. Uit een redelijke vijf kilometer putte de diep gezonken Friese schaatsheld moed voor de komende weken.

In Duitsland zijn de drie rebellerende spelers van Eintracht Frankfurt, Gaudino, Yeboah en Okacha, op de transferlijst gezet.

De vader van kunstzwemster Marjolijn Both is zo boos op de zwembond dat hij zijn bondsonderscheidingen heeft ingeleverd. Harry Both was tien jaar bestuurslid, maar stuurde de afgelopen week het bonds-ereteken en ere-officialteken terug. Want hij is met zijn dochter verwikkeld in Kafka-eske toestanden. Zijn dochter, 38-voudig Nederlands kampioen, is door de bond voor het leven geschorst, nadat ze aan het einde van een training in plaats van 32 baantjes slechts 30 baantjes had gezwommen.

MILAAN, 5 DEC. Radomir Simunek heeft gisteren in Milaan de vierde veldrit voor de Super Prestige Trofee gewonnen. Het was de tweede zege van de Tsjech.

Newcastle United raakt het contact met de koplopers in Engeland kwijt. Na de nederlaag van 2-4 bij Tottenham Hotspur is het gat met lijstaanvoerder Blackburn Rovers, dat met 3-0 van Wimbledon won, gegroeid tot vijf punten. Manchester United handhaafde zich door een benauwde zege (1-0) op Norwich City op de tweede plaats met één punt minder dan Blackburn.

Van partijdigheid ben ik nooit beticht. Ondanks het feit dat ik, net als toppers als Ritsma en Zandstra, een Nederlander ben. Zodra ik op de baan sta, zie ik niet meer wie welke nationaliteit heeft.

In Italië begint Ruben Sosa de rentree van Dennis Bergkamp bij Inter vrijwel onmogelijk te maken. In de uitwedstrijd tegen Cremonese was de Uruguayaan weer de matchwinner. Hij maakte in de 76ste minuut het enige doelpunt: 0-1. Bergkamp keek toe met een liesblessure, Jonk bleef aan de kant met een onwillige spier.

Zondag 23 juli 1989 is een dag om nooit te vergeten. Het mooiste wat een sportjournalist heeft mogen beleven. Greg LeMond reed in Parijs de slottijdrit van 24,5 kilometer in 26 minuten en 57 seconden met een gemiddelde snelheid van 54,545 kilometer per uur. Daarmee was hij 58 seconden sneller dan Laurent Fignon, waardoor LeMond tot verbazing van iedereen behalve zichzelf de Fransman alsnog in het eindklassement met acht seconden verschil voorbleef.

Fruitvliegjes leven niet langer dan drie dagen, heb ik mij laten vertellen. Het is, de verhoudingen in aanmerking genomen, vermoedelijk niet kortstondiger of langduriger dan de tijd die ons is toebedeeld, al zullen wij in de komende eeuw misschien in staat zijn onze levensduur aanzienlijk te verlengen. Tijd is een uitvinding van de mens, een van de denkbeeldige maatstaven waarvan wij ons bedienen om ons staande, of liever gaande te houden. Het enige dat wij er vooralsnog over kunnen zeggen is dat er geen achteruitgang is in het heelal. Alle materie denkt vooruit. Het licht beweegt zich in een andere tijd dan de onze, of dan in die van een stofdeeltje, de veer van een vogel. Misschien leven fruitvliegjes, verhoudingsgewijs, wel langer dan wij. Zij kennen geen ingewikkelde ziekten en ongemakken alleen voorzover wij hen met de spuitbus te lijf gaan.

NEW YORK, 5 DEC. Michael Jordan is opgehouden met basketballen, maar hij is met 30,01 miljoen dollar nog steeds de best verdienende sportman ter wereld. Jordan wordt gevolgd door Shaquille O'Neal, basketballer bij Orlando Magic, die dit jaar 16,7 miljoen dollar opstrijkt. Dat schrijft het weekblad Forbes deze week.

DONGEN, 5 DEC. Slecht gevulde tribunes, tweederangs acteurs, een prima gevulde prijzenpot. De subtoppers van de internationale driebandenwereld verdringen zich dit seizoen voor de zes ton aan prijzengeld die de internationale federaties UMB (wereldbond) en CEB (Europese bond) met behulp van sponsors onder de mindere goden van de moeilijkste biljartdiscipline aan het verdelen is.

MOSKOU, 5 DEC. Zweden was in de finale tegen Rusland na het dubbelspel van zaterdag al zeker van de vijfde overwinning in het toernooi om de Davis Cup. Na de moeizame overwinningen in de enkelspelen van vrijdag, waarin Stefan Edberg en Magnus Larsson vijf sets nodig hadden tegen Alexander Volkov en Jevgeni Kafelnikov, was het in het dubbelspel al niet anders.

ROTTERDAM, 12 DEC. Uitgerekend Julio Salinas hield Barcelona zaterdag van een belangrijke thuiszege af. In de laatste seconden maakte de spits van Deportivo la Coruña, die jarenlang de kleuren van Barcelona verdedigde, de gelijkmaker. Daardoor bleef de achterstand van de landskampioen op Deportivo twee punten. Met een prachtig ingeschoten vrije trap had Ronald Koeman zijn ploeg in de 33ste minuut op voorsprong gezet.

In België profiteerde Club Brugge van het gelijkspel (1-1, vrijdag) in de confrontatie tussen de koplopers Standard Luik en Anderlecht. De nummer drie van de ranglijst won, door twee treffers van René Eykelkamp, met 2-1 bij KV Mechelen en volgt nu op twee punten.

ROTTERDAM, 5 DEC. Jan Jongbloed, assistent-trainer van Vitesse, moet zich woensdag melden in het ziekenhuis.

HILVERSUM, 5 DEC. De bokser Regilio Tuur en de dressuurruiter Anky van Grunsven zijn de Nederlandse sportman en sportvrouw van het jaar geworden.

SUN CITY, 5 DEC. Nick Faldo heeft gisteren in de Zuidafrikaanse stad Sun City de Million Dollar Challenge gewonnen.

FRANKFURT, 5 DEC. Springruiter Albert Voorn is gisteren met Amathyst derde geworden in de Grote Prijs van Frankfurt achter de Duitser Otto Becker met Bellenuit en de Italiaan…

ROTTERDAM, 5 DEC. De droomstart voor de een was gisteren de nachtmerrie voor de ander. Louis van Gaal en Wim Rijsbergen, de trainers van Ajax en Volendam, hadden nog geen woord in hun notitieblokje geschreven of het stond al 0-2 voor de Amsterdammers. Volendam dwong daarna aan De Dijk bewondering af door zich naar 2-2 te knokken.

ROTTERDAM, 5 DEC. Het Rotterdamse haven- en tankopslagbedrijf Pakhoed heeft alsnog overeenstemming weten te bereiken over de overname van een meerderheid van de aandelen in de Franse branchegenoot Lambert Rivière. Het concern heeft vanochtend een contract daartoe ondertekend met de familie Halliez, eigenaar van 66 procent van de aandelen.

LOS ANGELES, 5 DEC. Wat hij afgelopen zomer in de Tour de France al aankondigde, is nu definitief: Greg LeMond stopt met wielrennen.

STAVANGER, 5 DEC. De kleine Nederlandse zwemafvaardiging naar de vierde EK sprint heeft, na de ronduit tegenvallende verrichtingen afgelopen zomer bij de WK, weer voor enige hoop…

Tentoonstelling: François Pompon. T/m 21/1 Musée d'Orsay, Parijs. Cat. 490 ff.

ROTTERDAM, 5 DEC. Vier jaar geleden stonden ze in het veld, gisteren zaten de oud-spelers 's ochtends om 5.25 uur voor de televisie te kijken naar hun opvolgers. “Het was nauwelijks te volgen”, zegt Maurits Crucq. “Ik hoop dat de NOS eens bewijst dat je een hockeywedstrijd beter in beeld kan brengen. Hockey blijft moeilijk, met 22 hernia's op het veld, maar zoals het nu was had ik de neiging om naar de EO over te schakelen.” Met Van 't Hek, Leistra, Kooijman, Weterings, Diepeveen, Crucq en Klaassen in de basis werd het in 1990 nog 3-1. Gisteren verloor het Nederlands hockeyteam de finale van het wereldkampioenschap van Pakistan. Na een 1-1 eindstand moesten strafballen de beslissing brengen. Floris Jan Bovelander en Jeroen Delmee misten.

DEN HELDER, 5 DEC. Den Helder wil een ring van attracties rond zijn oude kern gaan leggen. Nieuwe vakantiewoningen, twee groots opgezette themaparken en een boulevard vol luxe appartementen moeten een “moreel-financiële injectie” aan de gemeente geven. De plannen voor de omsingeling vergen een investering van zeker 550 miljoen gulden.

HEERENVEEN, 5 DEC. Terwijl Rintje Ritsma en Gunda Niemann zich opnieuw kandidaat stelden voor de allroundtitels van dit seizoen en de Japanners hun opmars vervolgden, zorgde ook Jeroen Straathof voor een opmerkelijke prestatie. Op de vijf kilometer van de World-Cupwedstrijden in Heerenveen verbeterde de 22-jarige schaatser uit Zoeterwoude zijn persoonlijke record met bijna acht seconden door een tijd van 6.53,82 te laten noteren. Het maakte hem in een klap tot een kanshebber voor een plaats bij het trio dat begin januari deelneemt aan het Europees kampioenschap allround in Heerenveen.

Australië won de bronzen medaille bij het WK hockey. De thuisploeg won met 5-2 van Duitsland. De Duitsers speelden de eerste helft van de wedstrijd zonder hun aanvoerder Christian Blunck. Hij was disciplinair gestraft door coach Paul Lissek. Een aantal spelers was de avond na de nederlaag in de halve finale tegen Australië te laat teruggekeerd in het hotel. Nadat zich op de vraag van Lissek geen schuldigen aanmeldden, strafte de bondscoach zijn captain. Blunck kwam in het veld bij een 3-0 achterstand.

SYDNEY, 5 DEC. Was het wel verantwoord om Jeroen Delmee de laatste strafbal te laten nemen? De Brabander behoort met zijn 21 jaar en 28 interlands tot de minst ervaren spelers van het hockeyteam. Hij mocht in Sydney vijf keer invallen en speelde in de finale tegen Pakistan welgeteld zes minuten. Daarna moest hij wel achter de beslissende bal gaan staan.

ROME, 5 DEC. Italië heeft het Nederlandse aanbod om een kopie te maken van het beroemde bronzen ruiterstandbeeld van de Romeinse keizer Marcus Aurelius definitief afgeslagen.

De economie van Nieuw-Zeeland is nog steeds een van de hardst groeiende van de 25 industrielanden die lid zijn van de Organisatie van Economische samenwerking en Ontwikkeling (OESO). De groei van het bruto binnenlands produkt (bbp), die in 1993 uitkwam op 4,8 procent, zal dit jaar 3,8 procent bedragen en in 1995 3,5 procent. Nieuw-Zeeland “plukt de vruchten van de belangrijke structurele hervormingen die in de jaren tachtig zijn uitgevoerd”. Dit concludeert de OESO in een vandaag gepubliceerd rapport.

Pas na een half uur spelen creëerden Feyenoord en Vitesse hun eerste kans. Aan de ene kant stuitte de doorgebroken Taument op de gestrekte armen van doelman Van der Gouw. Een minuut later leidde knullig balverlies van Trustfull tot de eerste Arnhemse treffer. Maas werd bij de hoekvlag omspeeld door Helder, wiens voorzet door de attente Makaay bij de eerste paal in het doel kon worden getikt, 0-1. Even later claimde Feyenoord terecht een penalty, toen Sturing zijn tegenstander Taument binnen het strafschopgebied aantikte. De zwak leidende scheidsrechter Van Dijk wuifde het Rotterdamse appel weg, waardoor Sturing ontsnapte aan een tweede gele kaart.

De Amsterdamse effectenbeurs zal dit jaar de hoogste omzet (zowel aankopen als verkopen) in haar geschiedenis bereiken. Een maand voor de jaarwisseling is het omzetrecord op het Damrak al gesneuveld.

WASHINGTON, 5 DEC. Opnieuw dreigt een Europees-Amerikaanse confrontatie in de strijd om een internationale topfunctie, dit keer gaat het om de benoeming van een secretaris-generaal van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). De Amerikaanse president Clinton staat vierkant achter de Mexicaanse ex-president Salinas als de eerste topman van de WTO, maar de Europese Unie verkiest de Italiaanse ex-minister van handel Ruggiero.

Het Britse brouwerijconcern Scottish & Newcastle uit Edinburgh heeft zijn winst vóór belasting in de eerste helft van het op 1 mei begonnen boekjaar met 28 procent zien stijgen van 113,6 miljoen pond tot 145,1 miljoen pond (400 miljoen gulden). De Nederlandse dochteronderneming Center Parcs leverde daaraan een flinke bijdrage, zo liet S&N weten.

ROTTERDAM, 5 DEC. Voor de wedstrijd stond het Feyenoord-stadion nog in vuur en vlam, bij de laatste ereronde van de afgezwaaide aanvoerder John de Wolf. De volksheld had nauwelijks plaatsgenomen op de eretribune, of de opgeklopte sfeer veranderde in een weinig opwindend geroezemoes. Het spel van Feyenoord kon niet tippen aan de hoge verwachtingen en al helemaal niet aan het lepe countervoetbal van Vitesse. Na de 5-1 nederlaag bij Twente en het 4-1 verlies bij PSV volgde gistermiddag een 3-0 thuisnederlaag.

MOSKOU, 5 DEC. De Nederlandse schakers delen na vier ronden de eerste plaats bij de Schaakolympiade in Moskou. Het team, onder leiding van Jan Timman, heeft dertien punten uit zestien partijen. Dat is evenveel als het tweede team van Rusland, waarin een aantal jonge talenten een plaats heeft gekregen.

ROTTERDAM, 5 DEC. Nederland krijgt er volgend jaar een nationale spaaractie bij. Na 'Airmiles' gaat op 1 maart het Helios-vakantiespaarplan van start. Helios is een initiatief van touroperator Oad, Total Marketing Operations (een joint venture van postorderbedrijf Wehkamp en automatiseringsbedrijf CCN) en het marketingbureau Pandora Promotions.

ROTTERDAM, 5 DEC. De afgelopen maand tekende zich een sentimentsverschil af tussen de Duitse en de Amerikaanse rentemarkt. In Duitsland heerst verwarring over zowel de richting van de eerstvolgende rentestap van de Bundesbank als over de marktreactie na een monetaire verruiming of verkrapping. Voor de Amerikaanse obligatiemarkt ligt dit duidelijker, gegeven de marktreactie op de laatste renteverhoging door de Fed. De Nederlandse 10-jaars staatslening moest enig terrein prijsgeven ten opzichte van haar Duitse evenknie.

De farmaceutische industrie is ongekend in beweging. Fusies en overnamen zijn aan de orde van de dag, als gevolg van overheden die prijzen onder druk zetten, strenger wordende eisen en de vrees voor een 'lege pijplijn'. Die turbulentie wordt gevoed door beursanalisten die er op aandringen iets te doen om de aandeelhouders gerust te stellen.

Rodamco, het internationale vastgoedfonds van de Robeco Groep, verwacht dat het netto resultaat over het eind februari 1995 aflopende boekjaar 1994/1995 bij gelijkblijvende valutakoersen zal uitkomen op ongeveer 440 miljoen gulden tegen 452 miljoen gulden over het boekjaar 1993/1994. De winst per aandeel zou op ongeveer 2,90 gulden komen tegen vorig jaar 3,12 gulden.

AMSTERDAM, 5 DEC. In Theater Bellevue in Amsterdam zijn gisteren twee belangrijke toneelprijzen uitgereikt voor nieuw Nederlandstalig werk. Regisseur, toneelauteur en vertaler Karst Woudstra ontving voor zijn stuk De stille grijzen van een winterse dag in Oostende (Een Ensoriade) de Nederlands-Vlaamse toneelschrijfprijs 1994. Met deze prijs, uitgereikt onder auspiciën van het Theaterfestival, is een bedrag van 20.000 gulden gemoeid.

De vertaler Dolf Verspoor is gisteren op 77-jarige leeftijd in zijn woonplaats Amsterdam overleden. Verspoor genoot vooral in de jaren vijftig en zestig bekendheid als een zeer veelzijdig vertaler. Hij vertaalde werk uit vele eeuwen en vele talen, zoals het Engels, het Portugees en het Italiaans. Zijn grootste bekendheidheid dankt hij echter aan zijn vertalingen van poëzie uit het Spaans. Zo introduceerde hij hier onder anderen Federico García Lorca en Pablo Neruda op grote schaal en liet hij velen voor het eerst kennis maken met de oudere Spaanse poëzie, onder meer in zijn massaal verspreide Ooievaar-pocket Spaanse lyriek van lief en leed uit 1958.

ROTTERDAM, 5 DEC. Een Nederlands consortium, waarvan onder meer marinewerf Koninklijke Schelde Groep in Vlissingen deel uitmaakt, maakt een goede kans op een miljarden-order uit de Golfstaat Abu Dhabi.

KOEWEIT, 5 DEC. De Wereldbank heeft Koeweit aangeraden te korten op de overheidsuitgaven door het aantal ambtenaren te verminderen en hun salaris te verlagen. De overheidstarieven moeten worden verhoogd en flink wat subsidies geschrapt, onder andere die op brandstof en elektriciteit. Dat heeft de plaatselijke krant al-Watan zaterdag vernomen van een regeringsfunctionaris die uit de school klapte over een rapport van de bank. Een bankmissie bracht in juni een bezoek aan de oliestaat.

AMSTERDAM, 5 DEC. De Amsterdamse beurs kreeg vanochtend nauwelijks enige impuls die tot verhoogde activiteit zou kunnen leiden. De index op Wall Street was na donderdag en vrijdag per saldo gelijk gebleven, zodat er in Amsterdam opnieuw sprake was van “een doodstille beurs”, zoals een handelaar het formuleerde. De AEX-index steeg met 2,73 punten naar 412,51.

BRUSSEL, 5 DEC. Wordt het ideaal van steeds hechtere Europese samenwerking wel ondersteund door de burgers in de lidstaten? Een steekproef onder burgers in Duitsland - dat de reputatie heeft naar federalisme te streven - en Groot Brittannië - het land met een traditioneel eurosceptische houding - heeft aangetoond dat die steun opvallend klein is.

LIMA, 5 DEC. De Peruaanse schrijver Julio Ramon Ribeyro is zondag op 66-jarige leeftijd aan de gevolgen van kanker overleden.

In Lissabon is zondag de Portugese toneelschrijver en dramaturg Virgilio Martinho overleden. Hij wordt beschouwd als een van de grotetheaterhervormers van Portugal.

Produktie: Hooggeëerd publiek, door Het kruis van Bourgondië. Voorstellingen: Arcana, naar J.P. Franssens; Totentanz, naar August Strindberg; Spel zonder woorden I, van Samuel Beckett. Gezien: 2/12 Het kruis van Bourgondië, Maastricht. T/m 17/12 aldaar. Res: 043-219960.

De intrinsieke waarde per aandeel van het in winkelpanden beleggende Rodamco Retail is in de periode maart tot en met november met 7,5 procent gestegen van 92,38 gulden aan het begin van het boekjaar tot 99,28 gulden per 30 november. In de eerste negen maanden van het boekjaar is de portefeuille in waarde toegenomen met 8,8 miljoen gulden.

DORDRECHT, 5 DEC. Er viel zaterdag géén geboorte- of sterfjaar te herdenken; het Dordrechts Museum beschikte over een betere aanleiding om een symposium aan de schilder/schrijver Samuel van Hoogstraten (1627-1678) te wijden. Recentelijk verwierf het museum het genretafereel Interieur met dame en hondje van de Dordtse meester. Daarnaast verscheen daags voor het symposium een proefschrift over de economische en culturele achtergronden van de familie Van Hoogstraten.

Lenette van Dongen: Denk je dat het goed komt. Willibrord Disc WD 50 54 31 94-1

BRUSSEL, 5 DEC. In België dreigt een taalstrijd over Just Friends, juist afgelopen weekeinde in het Oostendse casino uitgeroepen tot de grote winnaar van de tiende Nacht van de Film. De Vlaamse regering vindt de film veel te 'francofoon' en wil daarom de eerder toegezegde subsidie niet volledig uitkeren.

ROTTERDAM, 5 DEC. Een zeldzaam doek van de Franse schilder Georges de la Tour (1593-1652), voorstellende Johannes de Doper in de woestijn, is afgelopen vrijdag in Monaco bij…