Het seizoen begint deze week meteen goed, met een presentatie in het Stedelijk Museum van Het meesterstuk, de eerste roman van de dichteres Anna Enquist. Haar boek, geënt op het dramatische schema van Mozarts Don Giovanni, bevat het sensuele verhaal van een kunstschilder die een onverzadigbare honger naar vrouwen heeft. Daarna volgen romans van, onder veel anderen, Gerrit Krol, Renate Dorrestein, M.M. Schoenmakers, Kees Ouwens, Mariët Meester, Joost Zwagerman, Jef Geeraerts, Dirk van Weelden, Mensje van Keulen, A. Alberts, Willem Jan Otten en Frank Martinus Arion.
Veel aandacht zal zonder twijfel het eind deze maand verschijnende Indische duinen van Adriaan van Dis krijgen, thematisch het vervolg op zijn debuut Nathan Sid. De roman schetst de ingewikkelde familieverhoudingen van een Indisch repatriantengezin dat terechtkomt in de Noordhollandse duinstreek.
Een ander boek dat nu al nieuwsgierig maakt is het in oktober verschijnende Asbestemming - een requiem van A.F.Th van der Heijden. Het werd geschreven naar aanleiding van de dood van Van der Heijdens vader, in 1993, en is een nog niet eerder beproefde combinatie van een rouwzang voor de overledene en een onderzoek naar diens grillige levensloop.
Onder de historische romans die zijn aangekondigd, mag veel worden verwacht van de Belgische schrijfster Elisabeth Marain (1943) die eerder in haar eigen land grote bekendheid verwierf met de romans Het tranenmeer en Rosalie Niemand. Bij de Nederlandse uitgeverij Arena komt zij met het eerste deel van een groots opgezette trilogie over de Eerste Wereldoorlog, Cyclus der legenden. Het nu verschijnende deel speelt zich af in Brussel aan de vooravond van de grote oorlog, wanneer men het dreigende gevaaar nog met betogingen denkt te kunnen tegengaan.
Hoogtepunt van het najaar zou wel eens de verschijning kunnen zijn, in november, van Belladonna van Hugo Claus. Over de inhoud van deze nieuwe grote roman bestaat op dit moment ook op de uitgeverij nog grote onzekerheid. Het manuscript moet nog altijd worden ingeleverd. Het enige wat zeker lijkt, is de titel en de dikte: minstens vierhonderd bladzijden.
Bij de debutanten zet zich de trend door dat er minder nieuwe namen worden gepresenteerd, die echter wel aanmerkelijk meer aandacht van de uitgever krijgen dan vroeger. Het deze week verschenen romandebuut Ave verum corpus van de 24-jarige Désanne van Brederode gaat bijvoorbeeld vergezeld van een persoonlijke brief van haar uitgever, die er op wijst dat dit debuut er tussen de 750 manuscripten die hij afgelopen jaar las, duidelijk is uitgesprongen. Uitgeverij Contact brengt zijn vier debutanten van dit najaar in zeer kostbare, gebonden edities. De Arbeiderspers start deze maand een grootscheepse 'debutantenactie', waarbij de nu nog onbekende Arie Storm (1963) en Hans Dekkers (1954) met paginagrote advertenties, persmappen en een debutantencafé voor het voetlicht worden gebracht. Uitgeverij Van Oorschot, tenslotte, hanteert weer een andere methode. Zij wijst erop dat de inmiddels overleden debutant Bert Weijde (1932-1986), bevriend was met de schrijvers J.J.Voskuijl en Frida Vogels. In het postuum verschijnende, door Vogels geredigeerde Onder het ijs heeft hij nu als derde van het verbond zijn visie gegeven op het merkwaardige vriendenclubje dat in Bij nader inzien en De Harde Kern figureert.
Veel jonge schijvers van dit ogenblik zullen te vinden zijn in de De Daad, een bundeling jong proza van schrijvers als Ronald Giphart, Arnon Grunberg, Hermine Landvreugd, Joris Moens, Don Duyns en Mustafa Stitou, die wordt samengesteld door Arena-coryfee Josien Laurier en Knipscheer-uitgever en Zoetermeer-redacteur Rob van Erkelens.
Bij de poëzie lijkt de boekhandel zich nog maar langzaam te herstellen van de grote dichtgolf die het afgelopen voorjaar tijdens de Boekenweek over het land is geslagen. Het aantal aangekondigde titels is hier maar een fractie van wat het een half jaar gelden was. Belangrijk poëzie-uitgaven die op stapel staan zijn Van de maltentige losbol, een bundel die Lucebert kort voor zijn dood voltooide, een nieuw werk van de grote Belg Leonard Nolens, getiteld Honing en as en Van lente en sterfte van Hans Tentije.
In de afdeling vertalingen zet de trend zich door dat uitgevers, uit vrees voor buitenlandse concurrentie, steeds vaker proberen hun boeken als wereldprimeur te laten verschijnen. Eind deze maand hoopt Prometheus als eerste uitgever ter wereld deel I van de Memoires van Doris Lessing te brengen, alsmede de nieuwe roman van Nadine Gordimer. Een maand later wordt een andere wereldprimeur Umberto Eco's roman Het eiland van de vorige dag, het verhaal van een Robinson Crusoë-achtige figuur uit 17de eeuw.
Het hoogste gehalte aan vertaalde kwaliteit is dit najaar waarschijnlijk te vinden bij de kleine Bredase uitgeverij De Geus. Daar staan onder andere op het programma de in Newfoundland spelende roman Scheepsberichten van de Amerikaanse Pulitzerprijs-winnares E.Annie Proulx, de in Frankrijk alom geprezen geromantiseerde biografie van de oologsfotografe Lee Miller door de nieuwkomer Marc Lambron, de anti-oologsroman Het verdriet van Vietnam van de Noordvietnamees Bao Ninh, en een nieuw deel uit de in Engeland spraakmakende oorlogstrilogie over de Eerste Wereldoorlog van Pat Barker.
Nu bijna alle literatuurgebieden in het Nederlands toegankelijk zijn gemaakt, is te hopen dat ook de Friese literatuur hier enigszins doordringt. Dat zou kunnen via de tweetalige bundel Vreemde kusten/Frjemde kusten van de prachtige Leeuwarder dichter en declamator Tjêbbe Hettinga, in de vorig jaar zo succesvol gestarte poëziereeks van uitgeverij Atlas. Een andere toegangspoort kan de tweetalige 'spiegel' van de Friese poezie van de zeventiende eeuw tot nu zijn, met werk van klassieken als Obe Postma, Pieter Jelles Troelstra en D.A.Tamminga, naast dat van moderneren als Hettinga en Eppie Dam.
Het najaar zal geheel in stijl door De Bezige Bij worden afgesloten: met een bundel kerstgedichten van de Russische Nobelprijswinnaar Joseph Brodsky.
Boeken op komst
Hans Aarsman Twee hoofden, één kussen. Roman. Uitg. Van Gennep
A.Alberts De dreiging. Roman. Uitg. Van Oorschot
Hans Andreus Het overige werk. Dramatisch werk, vertalingen en interviews. Uitg. Bert Bakker
Frank Martinus Arion De laatste vrijheid. Roman. Uitg. De Bezige Bij.
Belcampo Verzameld Werk, 3 dln. Uitg. Querido
Anna Blaman Een leven in brieven. Brieven. Uitg. Meulenhoff
Willem Brakman Een goede zaak. Roman. Uitg. Querido
Martin Bril De muur van Drum. Novelle. Uitg. De Bezige Bij
Jeroen Brouwers De vervulling - een monoloog. Novelle. Uitg. Herik
Herman Brusselmans Het oude nieuws van deze tijden. Roman. Uitg. Prometheus
Hugo Claus Belladonna. Roman. Uitg. De Bezige Bij
Hans Dekkers Begrafenis van de sardine. Roman, debuut. Uitg. De Arbeiderspers
Max Dendermonde 228 Seconden van stilte. Een Arnhemverhaal. Uitg. De Prom
Adriaan van Dis Indische duinen. Roman. Uitg. Meulenhoff
Renate Dorrestein Addergebroed. Roman. Uitg. Contact
Jef Geeraerts Nachtvogels. Roman. Uitg. Meulenhoff
Miriam Guensberg De luchtfietser en de bloemendief. Roman. Uitg. L.J. Veen
Jac. van Hattum Verzamelde werken. Verhalen. Uitg. Van Oorschot
Kristien Hemmerechts Veel vrouwen, af en toe een man. Roman. Uitg. Atlas
Rudi Hermans Liefdesverklaringen. Roman. Uitg. Manteau
A.F.Th. van der Heijden Asbestemming, een requiem. Roman. Uitg. Querido
Marijke Höweler De waarheid houdt van vrolijke gezichte. Verhalen. Uitg. Atlas
Emma Huismans Sonate voor een wraak. Roman. Uitg. Nijgh & Van Ditmar
Mensje van Keulen De rode strik. Roman. Uitg. Atlas
Christien Kok. Verzameld leven. Verhalen. Uitg. Querido
Gerrit Krol. Okoka's Wonderpark. Roman. Uitg. Querido
Hermine Landvreugd Dode eend. Novelle. Uitg. De Bezige Bij
Herman Leenders Het mennegat. Verhalen, debuut. Uitg. De Arbeiderspers
Gerry van der Linden Wind. Roman. Uitg. Nijgh & Van Ditmar
Elisabeth Marain Cyclus der legenden (trilogie) dl.1: De vluchtelingen. Roman. Uitg. Arena.
Nicolaas Matsier Westerpark. Novelle. Uitg. De Bezige Bij
Mariët Meester Bokkezang. Roman. Uitg. Meulenhoff
Adriaan Morriën De vinger van een dooie mof. Verhalen en miniaturen. Uitg. Van Oorschot Maarten Mourik Brandenburgs Requiem. Oorlogskroniek/Novelle. Uitg. Conserve
Willem Jan Otten Ons mankeert niets. Roman. Uitg. Van Oorschot
Kees Ouwens Een twee drie vier... Roman. Uitg. Meulenhoff
Didi de Paris Voyeur. Verhalen. Uitg. In de Knipscheer
Ludo Pieters Het tweede Baltische eskader. Verhalen. Uitg. Meulenhoff
Bart Plouvier Het gelag. Roman. Uitg. Nijgh & Van Ditmar/Dedalus
Jean-Pierre Plooij Het landgoed. Roman. Uitg. Meulenhoff
Chaja Polak Stenen halzen. Roman. Uitg. Arena
Sybren Polet. Het gepijnigde haar. Verhalen. Uitg. De Bezige Bij
Ethel Portnoy Overal thuis. Reisverhalen. Uitg. Meulenhoff
Anil Ramdas. Het besluit van Mai. Novelle. Uitg. De Bezige Bij
Brigitte Raskin De eeuw van de ekster. Documentaire roman. Uitg. Meulenhoff/Kritak
Lydia Rood Offerande. Roman. Uitg. Prometheus
M.M. Schoenmakers De spookkrabben. Roman. Uitg. De Bezige Bij
Henry Sepers De kunstenaars. Roman. Uitg. De Arbeiderspers
Maria Stahlie Het beest met de twee ruggen. Roman. Uitg. Prometheus
Arie Storm Hémans duik. Roman, debuut. Uitg. De Arbeiderspers
Anne Vegter. Ongekuiste versies. Verhalen. Uitg. Querido
Jacq Vogelaar Weg van de pijn. Roman. Uitg. De Bezige Bij
Hans Warren Geheim Dagboek 1977-1978. Uitg. Bert Bakker
Peter Weber De weermaker. Roman. Uitg. Arena.
Dirk van Weelden Antonius Servadac. Novelle. Uitg. De Bezige Bij
Tommy Wieringa Dormantique's manco. Roman, debuut. Uitg. In de Knipscheer
Bert Weijde Onder het ijs. Verhalen. Uitg. Van Oorschot
Ivan Wolffers Het gevangen beeld. Roman. Uitg. Contact
Koos van Zomeren Het eeuwige leven. Columns. Uitg. De Arbeiderspers
Joost Zwagerman De buitenvrouw. Roman. Uitg. De Arbeiderspers
Poëzie
Beatrijs Vertaald door Willem Wilmink. Editie Theo Meder. Uitg. Bert Bakker
Pieter Boskma Simpel heelal. Uitg. In de Knipscheer Arno Breekveld Zeppelin. Uitg. Contact
Boudewijn Büch Verzamelde gedichten. Uitg. Atlas
Herman de Coninck Schoolslag. Uitg. De Arbeiderspers
Jules de Corte Ik ben je reisgenoot. Uitg. Nijgh en van Ditmar
Arjen Duinker De gevelreiniger en anderen. Uitg. Meulenhoff
Gust Gils Mijn plichtvergeten werk. Uitg. De Bezige Bij
Luuk Gruwez Vuile manieren. Uitg. De Arbeiderspers
Tsjêbbe Hettinga Vreemde kusten / Frjemde kusten. Tweetalig. Uitg. Atlas
Erik Heyman Dagmaat. Uitg. De Arbeiderspers
P.C. Hooft Lyrische poëzie. Uitg. Athenaeum-Polak & Van Gennep
René Huigen Laatste gedichten. Uitg. Voetnoot
Jan Kuijper Barbarismen. Sonnetten. Uitg. Querido
Sjoerd Kuyper Zeepziederij De Adelaar. Uitg. L.J. Veen
Arthur Lava Bravissimo! Uitg. Voetnoot
Joke van Leeuwen Laatste lezers. Uitg. Querido
Lucebert Van de maltentige losbol. Uitg. De Bezige Bij
K. Michel Boem de nacht. Uitg. Meulenhoff
Jasper Mikkers De verdwijning. Uitg. Querido
Leonard Nolens Honing en as. Uitg. Querido
J.W. Schulte Noordholt Aan mijn tongval te horen. Uitg. De Prom
Spiegel van de Friese poëzie van de zeventiende eeuw tot heden Samengesteld door Teake Oppewal en Pier Boorsma. Uitg. Meulenhoff Mustafa Stitou Mijn vormen. Debuut. Uitg. Arena
Hans Tentije Van lente en sterfte. Uitg. De Harmonie
Theo Verhaar Uitzaaiingen. Uitg. De Harmonie
Eriek Verpale Nachten van Beiroet. Uitg. De Arbeiderspers
Nachoem M. Wijnberg Is het dan goed. Uitg. De Bezige Bij
Willem Wilmink Kinderen. Meer dan honderd gedichten. Uitg. Prometheus
Essay's
Benno Barnard Door God bij Europa verwekt. Uitg. Atlas
Roel Bentz van den Berg De luchtgitaar. Uitg. Meulenhoff
August Hans den Boef (red.) In de broek van de vijand. Anti- en pro-Duitse verhalen en fragmenten uit het werk van o.a. A.F.Th. van der Heijden, Piet Grijs, Willem Brakman. Uitg. Arena
Philo Bregstein Terug naar Litouwen. Sporen van een joodse familie. Uitg. Van Gennep Jeroen Brouwers Vlaamse leeuwen. Uitg. De Arbeiderspers
Willem Frederik Hermans Malle Hugo. Vermaningen en beschouwingen. Uitg. De Bezige Bij
Jan Paul Hinrichs Van Nachtwacht tot Huizinga. Russische dichters over Nederland. Uitg. Plantage
Gerrit Komrij De buitenkant. Een abecedarium. Uitg. De Arbeiderspers
Rutger Kopland Het mechaniek van de ontroering. Uitg. Van Oorschot
Tom Lanoye Maten en gewichten. Uitg. Prometheus
Wam de Moor Een Hollands orakel. Over Maarten 't Hart. Uitg. De Arbeiderspers
Carel Peeters Conflictstof. Over literatuurkritiek. Uitg. De Harmonie
Henk Pröpper Intiem Nederland. Uitg. Prometheus
Ida de Ridder Willem Elsschot, mijn vader. Memoires. Uitg. Nijgh & Van Ditmar
Kees Verheul Het mooiste van alle dingen. Uitg. Querido
Vertaald proza
Isabel Allende Luister, Paula. Roman. Uitg. Wereldbibliotheek
Ivo Andric De brug over de Drina. Roman. Uitg. Prometheus
Aristofanes Vrouwenstaking / Vrouwenfeest / Vrouwenpolitiek. Drie komedies. Uitg. Athenaeum-Polak & Van Gennep
Roberto Arlt De vlammenwerpers. Roman. Uitg. Coppens & Frenks
Margaret Atwood e.a. Lesbische verhalen. Uitg. Anthos
Paul Auster Mr. Vertigo. Roman. Uitg. De Arbeiderspers
Pat Barker Het oog in de deur. Roman. Uitg. De Geus Pierre
Bergounioux Dat waren wij. Roman. Uitg. Van Oorschot
M.A. Boelgakov Verzamelde werken deel I. Uitg. Van Oorschot
I.A. Boenin Verzamelde werken deel I. Uitg. Van Oorschot
Alain de Botton De romantische school. Roman. Uitg. Atlas
Harold Brodkey Profane vriendschap. Roman. Uitg. Arena
Robert Olen Butler Fluisteringen. Roman. Uitg. Bodoni
Veza Canetti Geduld baart rozen. Verhalen. Uitg. Athenaeum-Polak & Van Gennep
Cormac McCarthy Kind van God. Roman. Uitg. De Arbeiderspers
Jonathan Coe Het moordende testament. Roman. Uitg. Meulenhoff
Paulo Coelho De alchemist. Roman. Uitg. De Arbeiderspers
Douglas Coupland Leven na God. Verhalen. Uitg. Meulenhoff
Jenny Diski Oom Aap. Roman. Uitg. Atlas
Alfred Döblin De moord op een boterbloem en andere verhalen. Uitg. Athenaeum-Polak & Van Gennep
Duoduo
Tatoeages. Verhalen. Uitg. Meulenhoff
Umberto Eco Het eiland van de vorige dag. Roman. Uitg. Bert Bakker
Buchi Emecheta Kehinde en de geest van Taiwo. Roman. Uitg. In de Knipscheer
Shusaku Endo Diepe rivier. Roman. Uitg. Prometheus
Gustav Ernst Lente in de Via Condotti. Novelle. Uitg. De Prom
Dennis McFarland Blindenschool. Roman. Uitg. Anthos.
Janet Frame Uilen roepen. Roman. Uitg. De Geus
Albert French Billy. Roman. Uitg. Balans
Marilyn French Dagboek van een slavin. Novelle. Uitg. Meulenhoff
Eduardo Galeano Dolende woorden. Verhalen. Met prenten van J. Borges. Uitg. Van Gennep Gamaal al-Ghitani Onrust in de Saffraanstaag. Roman. Uitg. Ambo
J.W. von Goethe Verdichting en waarheid. Autobiografie. Uitg. Ambo
Ivan Gontsjarov Oblomov. Roman. Uitg. L.J. Veen
Nadine Gordimer Niemand die mij vergezelt. Roman. Uitg. Bert Bakker
Irina Grivnina De Generaalsdochter. Roman. Uitg. Nijgh & Van Ditmar
Romesh Gunesekera RIF. Roman. Uitg. Nijgh & Van Ditmar
Lars Gustafsson De namiddag van een tegelzetter. Roman. Uitg. De Bezige Bij
Joseph Heller Sluitingstijd. Roman. Uitg. Anthos
Wolfgang Hilbich 'Ik'. Roman. Uitg. Goossens/Manteau
Edgar Hilsenrath De terugkeer van Jossel Wasserman. Roman. Uitg. Bodoni
Shere Hite Ariadne & Jupiter. Een goddelijke komedie. Roman. Uitg. Arena
Peter Hoeg Smilla's gevoel voor sneeuw. Roman. Uitg. Meulenhoff.
Bohumil Hrabal De tedere barbaar. Roman. Uitg. Bert Bakker
Jevgeni Jevtoesjenko Sterf niet voor je dood. Roman. Uitg. De Prom
Denis Johnson Jezus' Zoon. Verhalen. Uitg. In de Knipscheer
Erica Jong Vrees voor vijftig. Memoires. Uitg. De Prom
James Joyce Ulysses. Uitg. De Bezige Bij
Ismail Kadare Maannacht. Roman. Uitg. Van Gennep
Ken Kesey Wild West Rodeo. Roman. Uitg. Bert Bakker
Thomas Mann De Toverberg. Roman. Uitg. De Arbeiderspers
Armistead Maupin Nog meer verhalen van de stad; Wederhelft. Roman. Uitg. Contact
Prosper Mérimée Carmen. Novelle. Uitg. L.J. Veen
Malika Mokeddem De ontheemde. Roman. Uitg. Bodoni
Antonio Muños Molina Ruiter in de storm. Roman. Uitg. De Geus
V.S. Naipaul Een weg in de wereld. Roman. Uitg. Atlas
Taslima Nasrin Lajja - Schaamte. Roman. Uitg. De Kern
Luigi Pirandello Donna Mimma. Novellen voor een jaar, deel 11. Uitg. Coppens & Frenks Alvaro Pombo De held van de mansardes van Mansard. Uitg. Menken Kasander & Wigman
E. Annie Proulx Scheepsberichten. Roman. Uitg. De Geus
Raymond Queneau Pierrot. Roman. Uitg. De Bezige Bij
Jean Racine Andromache - Brittanicus - Phaedra. Treurspelen. Uitg. Van Gennep
Salman Rushdie Oost, West. Verhalen. Uitg. Contact
Juan José Saer Niemand niets ooit. Roman. Uitg. Prometheus
George Sand Indiana. Roman. Uitg. De Geus
Ana Sebastián Dieven van de tijd. Roman. Uitg. Thoth
Riana Scheepers Dulle griet. Verhalen. Uitg. Prometheus
William Shakespeare Maat voor maat; Timon van Athene. Vert. Gerrit Komrij. Uitg. Bert Bakker
Carol Shields De Steen-dagboeken. Roman. Uitg. De Geus
Isaac Bashevis Singer Schorem. Roman. Uitg. De Arbeiderspers
Art Spiegelman Maus, vertellingen van een overlevende. Nieuwe vertaling en vormgeving. Uitg. De Harmonie
Rose Tremain De gift van de koning. Roman. Uitg. Contact
Crétien de Troyes Ywein, de ridder met de leeuw. Roman, in prozavertaling. Uitg. Van Oorschot
Frederic Tuten Kuifje in de Nieuwe Wereld. Roman. Uitg. De Arbeiderspers
John Updike Brazilië. Roman. Uitg. De Arbeiderspers
Mario Vargas Llosa De vis in het water. Autobiografie. Uitg. Meulenhoff De vertellingen van duizend-en-een-nacht Deel 5 en 6. Uitg. Bulaaq-Kritak
Voltaire Candide. Uitg. L.J. Veen
Fay Weldon Uit elkaar. Roman. Uitg. Contact
Jeanette Winterson Kunst & leugens. Roman. Uitg. Contact
Vertaalde poëzie
Breyten Breytenbach Landschappen van onze tijd, vermaakt aan een beminde. Uitg. Meulenhoff
Emily Dickinson Liefdesgedichten. Uitg. De Prom
Günter Grass Van horen zeggen. Uitg. Meulenhoff
Zbigniew Herbert Rapport uit een belegerde stad en andere gedichten. Uitg. De Bezige Bij Prudentius Getijden. Uitg. Ambo
Vergilius De herdersfluit. Bucolica. Uitg. Goossens
Vertaalde essays
Aurelius Augustinus Over de vrije wilskeuze. Uitg. Ambo
Apuleius Pronkpassages / Demonen. Uitg. Athenaeum-Polak & Van Gennep
Baudelaire De salon van 1845 / Het klassiek museum van de bazar Bonne Nouvelle. Uitg. Voetnoot
Samuel Beckett e.a. Addenda. Bij Samuel Beckett (Perspectieven). Historische Uitgeverij
Saul Bellow Van een vaag verleden naar een onzekere toekomst. Uitg. Bert Bakker. John Berger En onze gezichten, mijn hart, vluchtig als foto's. Uitg. De Bezige Bij Marguerite Duras Schrijven. Uitg. Van Gennep
Umberto Eco Europa en de volmaakte taal. Uitg. De Arbeiderspers
Milan Kundera Verraden testamenten. Uitg. Ambo
Friedrich Nietzsche Over de toekomst van ons onderwijs. Historische Uitgeverij
Camille Paglia Vamps en Tramps. Uitg. Prometheus
Octavio Paz De dubbele vlam. Over liefde en erotiek. Uitg. Meulenhoff
Odile Redon Confidenties van een kunstenaar. Uitg. Balans
Joseph Roth Reis door Rusland. Uitg. Bas Lubberhuizen
Diversen
Carel Blotkamp e.a. De vervolgjaren van De Stijl 1922-1932. Uitg. L.J. Veen
Henk van Gelder De tekenaar. Jo Spier (1900-1978). Uitg. Nijgh & Van Ditmar
J.J. Oversteegen Gemunt op wederkeer. Het leven van Cola Debrot vanaf 1948. Biografie, dl. 2. Uitg. Meulenhoff
Reinold Vugs F. Bordewijk. Een biografie. Uitg. De Prom
Gert Jan de Vries Ik heb geen verstand van poëzie. G.A. van Oorschot als uitgever van poëzie. Uitg. Van Oorschot.