Maupin gaat heel wat genuanceerder te werk dan McFadden. Zijn boeken hebben zeker satirische trekken maar de vermenging van satire met komedie is bij hem veel geraffineerder. En wat het vooral onderscheidt van McFadden is dat hij de Californische onzin niet alleen maar belachelijk maakt maar dat hij hart heeft voor de mensen, ondanks al hun gekheden. De mevrouw die haar overleden hondje heeft laten droogvriezen zodat het aaibaar blijft, is in zijn ogen komisch maar ook treurig en kwetsbaar. Het gevoel voor zijn figuren is echt, en niet sentimenteel zoals een enkele onbezonnen criticus heeft gesuggereerd. In de latere boeken, en vooral in Sure of you, is er een toon van melancholie bijgekomen doordat bijna alle figuren, homo of hetero, een slachtoffer van aids in de buurt hebben.
Ook over aids doet Maupin nooit sentimenteel, en van de morele verontwaardiging die in Californie blijkbaar ook bestaat, is bij hem al helemaal geen sprake. De enige verontwaardiging in dit boek richt zich op de slachtoffers of hun familieleden die niet voor de ziekte durven uit te komen. Een van zijn personages leest schamper overlijdensberichten uit de krant voor en windt zich op over de eufemismen: 'Nooit getrouwd geweest', 'Leverkanker wat een ouwe koek', 'Flamboyant een prachtig codewoord'. De houding van Maupin tegenover aids staat dicht bij die van Garry Trudeau die in zijn cartoons ook probeert de ziekte te ontdoen van alle geheimzinnigheid en taboes.
Secretaresse
In de boeken van Maupin komen we steeds het zelfde groepje mensen tegen, hier en daar aangevuld met een weer verdwijnende randfiguur. De meesten kennen elkaar omdat ze jaren geleden bij dezelfde hospita hebben gewoond of vrienden hadden die daar woonden. Het zijn mensen met ongeveer dezelfde levensstijl en dat is een van de beperkingen van Maupins romans. Een dwarsdoorsnee van San Francisco geven ze zeker niet. Daar staat tegenover dat al die figuren, en het zijn er nogal wat, stuk voor stuk haarscherp geobserveerd worden. De centrale figuur is Mary Ann die in de eerste roman als keurige secretaresse uit Cleveland, Ohio, met vakantie naar San Francisco ging en er niet meer weg wilde. Ze is hoog geklommen en heeft haar eigen praatshow, de populairste op de Californische televisie. Het kan nog hoger, en daar draait deze roman om. Een ster schijnt nu eenmaal helderder in New York dan in San Francisco. Maupin geeft Mary Ann alle goodwill die ze kan verwachten maar het wordt wel duidelijk dat ze met al haar roem een schijnheilig, leugenachtig, harteloos wezen is geworden.
Het proza van Maupin heeft een geweldige vaart. Er is geen zin die pas op de plaats maakt. Voor beschrijvingen gunt hij zich nauwelijks tijd of ruimte, maar alles wat we zouden willen weten over omgeving of atmosfeer, staat in de dialoog. Zijn dialogen zijn schitterend. Hij lijkt een absoluut gehoor te hebben voor alles wat een mensenmond kan voortbrengen, van gruwelijke platitudes tot snelle spitse geestigheden. Nogmaals, ik hoop dat de mededeling op de flap loos alarm is. Dat Mary Ann naar New York vertrekt is onheilspellend, maar wie weet komt ze nog terug.
Armistead Maupin, Sure of you. Uitg. Chatto en Windus. 262 blz. Prijs fl. 50,65