Het nieuws van donderdag 25 januari 1990

Uitgever van woordenboek Turks schrapt 'incestpleger

OSS, 25 jan. - De uitgever van het vorig jaar verschenen Turks-Nederlands en Nederlands-Turkse woordenboek zal na een aantal bedreigingen in de herdruk twee omschrijvingen van het woord 'kizilbas' laten vervallen. Het gaat om 'vrijdenker', maar vooral om de omschrijving 'hij die bloedschande (incest) begaat'. De uitgever, de in het Brabantse Oss woonachtige E. Gunes, zegt dat hij hiertoe heeft besloten nadat hij ten minste zeventig telefoontjes met dreigementen had gekregen, die volgens hem vooral afkomstig waren van in Nederland woonachtige alawieten. Dat zijn leden van een islamitische sekte die zich hebben afgescheiden van de shi'ieten. In Nederland wonen ongeveer 30.000 Turkse alawieten. 'Ik wil met die mensen geen moeilijkheden', aldus Gunes, 'al is het natuurlijk absurd dat ik na dreigementen censuur in mijn woordenboeken moet toepassen.' Gunes zegt dat een aantal van de bellers hem vergeleken met Salman Rushdie, die om zijn boek De Duivelsverzen door de inmiddels overleden leider van Iran Khomeiny ter dood werd veroordeeld op grond van wat werd genoemd godslastering. Volgens Gunes kondigden de bellers ook aan dat ze bij weigering zouden overgaan tot verbranding van de woordenboeken. In Amsterdam is dat volgens Gunes al met drie boeken gebeurd. Het gewraakte woord 'kizilbas' is in zijn eerste betekenis een aanduiding voor de shi'itische moslims. Gunes zei vanmorgen dat hij inmiddels heeft besloten om behalve de betekenis 'hij die bloedschande pleegt' ook de omschrijving 'vrijdenker' te schrappen, omdat dat volgens hem een betekenis is die kennelijk op de groep niet van toepassing is.