Column Joyce Roodnat

Joyce Roodnat houdt van de uitbundige ontwerpen van Bas Kosters. Als ze hem spreekt, wijst hij haar op zijn 100 portretten van Michael Jackson. „Ik ben geen Michaelfan, maar hij is onuitwisbaar. En ik wilde weten dat ik kon schilderen.”

Kunst gaat over het leven en de dood, en Joyce Roodnat koppelt onherroepelijk de kunst die ze nu ziet aan de oorlog in Oekraïne. Maar Erik Whiens ‘Slachthuis vijf’ roept ook een heel andere associatie op: Meissen-porselein.

Joyce Roodnat laat zich naar Parijs lokken voor de expositie ‘Le Théâtre des émotions’. Emoties te over, van verdriet, verliefdheid, woede tot geilheid. Onverwacht emotioneert buiten de tentoonstelling een eeuwenoud, zwaargewond kunstwerk haar.

FC Bergman, Vlaams gezelschap dat me nog nooit teleurstelde, zet samen met het Amsterdamse ITA (de club van Ivo van Hove), De Toverberg op het toneel.

In elke variatie op Hamlet is koningin Gertrude de moeilijkheid. Ook in ‘The Northman’ is het weer raak: ze moet dood, want ze is schuldig. Dat is logisch – hoewel? Joyce Roodnat ziet in haar blootgelegd hoe en waarom in elke oorlog vrouwen slachtoffer worden van systematische verkrachting.

Door het nieuwe stuk van ITA worden de gedachten van Joyce Roodnat in beslag genomen door Judas. Dertig zilverlingen kreeg hij voor het verraad van Jezus. Dertig zilverlingen in ruil voor integriteit – denk erover en de oorlog in Oekraïne klopt aan. Wij het gas, Poetin het geld, wij veilig, Oekraïne kapot.

Ontdaan door de beelden uit Boetsja vraagt Joyce Roodnat zich af: oorlog is geen spel, dus wat moet je met regels? Bij de film ‘Drive My Car’ beseft ze dat de liefde wel een spel is, waarbij alle partijen kunnen winnen.

Al eeuwen hebben vijandige tirannen het doorslaggevende belang van kunst en cultuur in de smiezen, vandaar dat ze die vernietigen, verbieden, roven. Want kunst en cultuur vormen het geheugen van een land.

Joyce Roodnat zet het op een spotten. Als actrice Helen Mirren in beeld is in de film The Duke dan let ze bewust alleen op haar.

Alsof de tijd rijp was voor een nieuwe doorslaggevende doemroman, verscheen 'Naar het paradijs' van de Amerikaanse schrijfster Hanya Yanagihara, schrijft Joyce Roodnat.

Joyce Roodnat heeft het moeilijk met de golf activisme die kunst en cultuur uit Rusland in het vakje nu-even-niet schuift. Wat is dat voor denkraam? Poetin-Russen doen aan censureren, wij hier in West-Europa toch niet, lijkt haar.

Kunst verheldert wat troebel is, ook in tijden van oorlog, weet Joyce Roodnat. Ze vindt dat nu als de wiedeweerga het kracht-ballet ‘De groene tafel’ van Kurt Jooss weer op de planken moet. Het is van 1932 en meesterlijk profetisch – ook nu nog.

Regelmatig zijn er berichten over rappers en hiphoppers die geweld plegen. Als een rapper een vrouw mishandelt, doet iedereen in het vak eventjes verbaasd. Dat verbaast Joyce Roodnat dan weer. Dat geweld zit toch al in al die songs?

Joyce Roodnat wil naar de bloemschilderkunst in het Mauritshuis in Den Haag, maar wordt geblokkeerd door vrachtwagenchauffeurs. Dan maar kijken naar de livestream van het concours van het Grachtenfestival. Spektakel.

‘The Matrix Resurrections’ is niet voor jochies, ziet Joyce Roodnat nadat ze naar de bioscoop is gesneld voor de film. Heerlijk: eindelijk een actiefilm die wordt toevertrouwd aan een ‘rijper publiek’.

Voor het IFFR kwamen de versoepelingen te laat, dus geniet Joyce Roodnat online van een van de films. Maar omdat ze jurylid is, mag ze toch ook naar de bioscoop. Op weg daar naartoe heeft ze een bijzondere ontmoeting, met een wel heel groot levensgroot beeld.

Als er al een oplossing is voor seksueel machtsmisbruik, dan moet het zijn: vrouwen laten zien zoals ze zijn, niet zoals het patriarchaat ze heeft verzonnen. En dat gebeurt gelukkig al, ziet Joyce Roodnat.

Joyce Roodnat wil geen genoegen meer nemen met een kabinet dat te lui, te blind, te belazerd is om het belang van cultuur te onderkennen. Gelukkig houdt de kunst zich niet langer koest.

Le dernier cri in de beeldende kunsten is de NFT – een eigendomscertificaat van een kunstwerk dat, als code of bestand, alleen op internet bestaat.

Na hun dood zijn de creaties van thrillerschrijvers vogelvrij, schrijft Joyce Roodnat. Andrea Camilleri zorgde er met zijn laatste, prachtige roman voor dat dat met zijn commissaris Salvo Montalbano niet kon gebeuren.

Kwaad worden om de corona-ontwikkelingen is tijdverlies, weet Joyce Roodnat. Dus duikt ze via livestreams weg in voorstellingen en concerten.

Ze had zich er enorm op verheugd, de nieuwe versie van ‘West Side Story’. Joyce Roodnat kent net als regisseur Steven Spielberg alle songs uit haar hoofd. Maar Spielberg houdt zijn film risicoloos nostalgisch, en dat vraagt om een debat dat verder reikt dan de correcte origine van acteurs.

Voor het afscheid van Angela Merkel als bondskanselier koos die onder meer ‘Du hast den Farbfilm vergessen’ van Nina Hagen. Maar Joyce Roodnat weet: Hagen heeft songs gemaakt die passender en spannender waren geweest.

Joyce Roodnat heeft zich voorgenomen de nieuwe coronamaatregelen blijmoedig te verdragen. Werk van de Portugees-Britse Paula Rego in het Kunstmuseum helpt daar in ieder geval bij: haar kunst is verpletterend.

Net als Banksy eist de Franse fotograaf JR de wereld op als zijn atelier en museum. Overal ter wereld spot hij met ludieke interventies met de macht. In het Groninger Museum staat Joyce Roodnat versteld van zijn vergankelijke, swingende kunst.

Film ‘Spencer’ en toneelstuk ‘Hebriana’ verschillen compleet van elkaar, maar Joyce Roodnat ziet de overeenkomsten: beide zijn afleveringen van de geperverteerde tragedie die familie heet. De buitenbenen worden aangevallen, met haat, liefde en eigenwaan.

Joyce Roodnat vergaapt zich graag aan afbeeldingen van de hel, waarmee kunstenaars eeuwen geleden hun fantasie loslieten op wreedheid. Maar ze schrikt van een klein paneel van Neroccio de’ Landi met daarop de kruising van Christus. De schilder koos niet voor de gestileerde versie, maar voor bloederig realisme.

Een Toscaans landgoed, dat een Britse creatie is, doet Joyce Roodnat denken aan de expositie ‘Kirchner en Nolde: Expressionisme. Kolonialisme’. Daar suggereren de meeste tekstbordjes dat de werken niet deugen (want gratuit exotisme). Maar afkeer voldoet niet om kunst zomaar af te schrijven.

Het muziekonderwijs is onderuit gehaald door een kabinet met staatssecretaris Halbe Zijlstra en Mark Rutte, schrijft Joyce Roodnat. "Allebei minachten ze Bernard Haitink en waar hij voor stond."