:format(webp)/s3/static.nrc.nl/advertenties/files/2016/08/nieuw-illustratie.jpg)
Voor veel ouders was leren vooral informatie in het hoofd stampen en die op het juiste moment (bij een overhoring of examen) opbraken, herkauwen en in de correcte vorm presenteren. Zestienhonderd, slag bij Nieuwpoort. Achthonderd, Bonifatius bij Dokkum vermoord. Maar met de hoeveelheid data die we nu dagelijks voor de kiezen krijgen is het veel belangrijker geworden om informatie kritisch te kunnen bekijken en te weten waar ze zich bevindt voor wanneer we haar nodig hebben. Zelf nadenken, zelf analyseren, zelf bepalen wat past bij de situatie. Daarom zijn games perfecte leermiddelen, zeker voor kinderen.
Game over
Dus iedere dag de iPad in de knuistjes en het hoofd over het scherm gebogen: het hoeft niet zorgwekkend te zijn. Wim Veen, hoogleraar educatie en technologie aan de TU Delft over games: “Het probleem oplossen dat je zelf hebt ontdekt en dat voortdurend doen, in je eentje, dat vinden kinderen leuk. En het is ook veel leerzamer dan tv-kijken naar de Disney Club, om maar iets te noemen. Educatieve games leren samenwerken, doelen stellen, strategisch denken en problemen oplossen.” Positieve bijkomstigheid is dat kinderen in games leren falen en probleemloos weer verder gaan. ‘Game over’ is nooit echt ‘game over’. Sterker nog, het doel van de meeste games is om steeds te falen, te blijven spelen en daardoor beter te worden, tot het volgende niveau is bereikt.
Proberen, meedoen & beter worden
Games bevatten drie belangrijke momenten wat leren betreft, zegt het Amerikaanse Institute of Play. Het eerste moment is waarop een kind zegt: ‘Mag ik dit ook proberen? Mag ik meedoen?’ Vervolgens raakt het geboeid en wil het investeren om beter te worden. ‘Kan ik het spel opslaan?’ Het derde moment is wanneer een bepaald niveau van behendigheid is bereikt en het zijn kennis kan overdragen aan een ander kind. ‘Zal ik je laten zien hoe het moet?’ Dit draagt ook bij aan een gevoel van saamhorigheid.
Educatieve games leren samenwerken, doelen stellen, strategisch denken en problemen oplossen
Vijf educatieve spellen waarom ze niet alleen onmisbaar zijn, maar vooral ook leuk. (Alle spellen zijn beschikbaar voor Mac/pc, iOS/Android en soms ook voor consoles).
1. Verbinden
Frank Leenaars promoveerde aan de Universiteit Twente op GearSketch, een programma waarmee basisschoolkinderen uit de bovenbouw heel eenvoudig tandwielen kunnen tekenen en verbinden. Het systeem dat ze maken is een simulatie en werkt dus alleen als het echt logisch in elkaar zit. In zijn dissertatie legt Leenaars uit dat leerlingen eerst de basiswerking leren van tandwielen en kettingen en daarna aan de slag gaan met puzzeltjes. Het spelen stimuleert hun vermogen tot redeneren en logisch denken. De gevolgen van de keuzes die ze maken (wieltje hier, wieltje daar) zijn direct zichtbaar.
2. Programmeren
Met Scratch leren kinderen van 5 tot 18 jaar de beginselen van programmeren. Door de computer opdrachten te geven maken ze online appjes, animaties, presentaties en muziek. Het is een populair idee dat programmeren net zo belangrijk is geworden als rekenen en taal en dat kinderen het daarom al jong moeten leren. Hun wereld is immers veel digitaler dan die van hun ouders en dat vraagt om andere vaardigheden.
3. Quizzen
Het Nederlandse Squla is een abonnementsdienst voor games en quizzen voor groep 1 tot en met 8. Voor alle vakken van de basisschool zijn er spelletjes om thuis of onderweg te kunnen oefenen. Leer bijvoorbeeld in quizjes alle hoofdsteden van Europa, hoe het menselijk lichaam werkt en wat (digitaal) pesten is en wat het met iemand doet. Ouders kunnen downloaden naar voorkeur.
4. Rekenen
Wanneer het op een spelletje lijkt is sommen maken niet stom. Met Rekentuin
oefenen kinderen in hun eigen tijd rekenen op hun eigen niveau. Ze krijgen direct te horen of iets goed of fout is en dat vinden ze prettig. Willen ze een stapje moeilijker, dan kan dat. Leraren kunnen de voortgang op afstand volgen en bijsturen waar nodig. De spellen zijn ook beschikbaar voor gezinnen. Zij betalen een bedrag per jaar, afhankelijk van de hoeveelheid spellen en kinderen.
5. Schrijven
Taalzee is de taalkundige broer van Rekentuin en werkt volgens hetzelfde principe. Woordenschat, dictee, rijmen en lezen: alles is te oefenen in eigen tijd, op eigen tempo.
De Amsterdamse stichting Cybersoek, de Universiteit van Amsterdam en XS4ALL bundelen kennis en krachten in het project Cyber Pi. Dit houdt in dat groepjes 11-jarigen naschoolse les krijgen in het omgaan met de digitale wereld. Ze maken kennis met programmeertaal Python, leren over hardware en software, bedenken technische oplossingen en leren zelf een voorwerp programmeren voor Minecraft. De kinderen werken individueel en in teams.
Het is een populair idee dat kinderen baat hebben bij leren programmeren op jonge leeftijd. Los van een groeiende economische behoefte aan programmeurs, is het goed om al jong logisch en probleemoplossend denken te stimuleren. XS4ALL-medewerker Niels Huijbregts: “Voor velen voelen de technologische en maatschappelijke ontwikkelingen als een soort natuurkracht die ons overkomt, maar door te leren programmeren leren kinderen dat ze die krachten naar hun hand kunnen zetten.” De samenleving kan altijd jonge geesten gebruiken die nieuwsgierig zijn, dapper en kritisch. Projecten als Cyber Pi leren hen al vroeg op onderzoek te gaan en niet bang te zijn technologie.
Lees hier meer over Cyber-Pi.