Strokenteelt brengt biodiversiteit en gezonde gewassen samen

Boer Eugène van den Eijnden bewerkt de komende zeven jaar twaalf hectare grond in West-Brabant met strokenteelt. Tussen de tien stroken met verschillende gewassen komen stroken met bloemen en stroken met flora die bepaalde kevers huisvesten. De akker moet zo betere biodiversiteit, hoge bodemvruchtbaarheid en duurzame voedselproductie opleveren.

Voedselproductie verduurzamen

Pieter Brooijmans, manager Agrarische Dienst bij Cosun Beet Company: „Dit project ondersteunen wij met advies en kennis, want het past in ons streven om de voedselproductie te verduurzamen. Wij willen naar circulaire landbouw, gezonde en vruchtbare akkers, schoon water en een biodivers landschap. Dat voelen wij als onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Met dit experiment willen we laten zien dat veranderingen in de landbouw kunnen slagen.”

Betere biodiversiteit

Het initiatief is ontstaan vanuit HAS Hogeschool en wordt opgevolgd in Groene Cirkels, een samenwerkingsproject tussen Cosun Beet Company, Naturalis en provincie Noord-Brabant, waarin zij met verschillende organisaties samen willen verduurzamen. Brooijmans: „Strokenteelt moet een betere biodiversiteit op de akker opleveren. Insecten kunnen andere, schadelijke insecten die plagen en ziekten onder de gewassen veroorzaken, opruimen. We verwachten ook dat de vatbaarheid voor ziektes bij gewassen op zo’n gevarieerde akker minder is.”

Gezond basaal ecosysteem

Koos Biesmeijer, hoogleraar natuurlijk kapitaal aan de Universiteit Leiden en wetenschappelijk directeur bij Naturalis Biodiversity Center, is enthousiast over de samenwerking met Cosun Beet Company en benadrukt de urgentie van landbouw die mét de natuur werkt: „Er zijn in de landbouw uitdagingen op het gebied van stikstof, bodemdaling en water die we met boeren en andere stakeholders willen oplossen. Juist aan die randen van de stroken moet weer biodiversiteit ontstaan waarin natuurlijke vijanden leven van insecten die de gewassen aantasten. Dan hoeft de boer minder gewasbeschermingsmiddelen en kunstmest te gebruiken. Eigenlijk willen we weer een gezond basaal ecosysteem creëren waarin door diversiteit veel minder uitbraken van gewasziektes zullen zijn.”

De droom

Zo’n project vereist samenwerking tussen veel partijen. Biesmeijer: „Veel overleg vindt plaats in het kader van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel. Daar zitten Land- en Tuinbouworganisatie Nederland (LTO), BoerenNatuur en Rabobank met natuurbeheerders, bedrijfsleven en kennisinstituten aan tafel. Ieder met besef van urgentie voor vergroening van de landbouwsector. Het uitgangspunt is de droom: waar willen we heen? Welk landschap willen we achterlaten voor volgende generaties? Van daaruit gaan we denken en handelen. Naturalis draagt bij door z’n kennis over biodiversiteit en natuurbehoud te delen.” De financiering van dergelijke projecten loopt via vele wegen, onder meer provinciegelden, EU-gelden en subsidies voor bedrijven.

Precisielandbouw

Brooijmans is erg benieuwd naar de vraag of strokenteelt voor de boeren technisch haalbaar is. “Hoe zit het met de extra kosten in het onderhoud van de gewassen? Hoe gaat het met de aanpassing van de machines? Blijft de opbrengst even groot? Is de continuïteit van de landbouw gewaarborgd?”
Zowel hij als Biesmeijer verwacht veel baat te hebben bij precisielandbouw. „We gaan niet terug naar de Ot-en-Sientijd”, stelt Biesmeijer. „We kunnen bijvoorbeeld nu al via satellietfoto’s analyseren welk deel van de grond behoefte heeft aan welke voedingsstoffen en die vervolgens nauwkeurig op die plaats toedienen. Over enige tijd kunnen we boeren en andere terreinbeheerders nog beter voorzien van informatie over de biodiversiteit in en op hun grond.”

Databank

„Wij bouwen in het project ARISE aan een databank waarmee we alle soorten flora en fauna in Nederland identificeren”, vervolgt Biesmeijer. „Wanneer een waterschap of boer in de toekomst wil weten hoe het met de bodem of het water ervoor staat, kunnen zij onze enorme bestanden realtime op hun computer downloaden en bepalen of ze maatregelen moeten nemen.”

(Tekst: Peter Bierhaus)

XTR branded content is de commerciële content op nrc.nl. De inhoud valt buiten de verantwoordelijkheid van de redactie van NRC.