Vertrouwen op creativiteit

De coronacrisis heeft in korte tijd tot heel veel innovatie in de zorg geleid. Dat varieert van triage-apps aan het begin van het traject, zoals de door ons ontwikkelde Corona Check die door diverse ziekenhuizen wordt gebruikt, tot slimme pleisters die de gezondheid van patiënten in het ziekenhuis volgen en digitale zorgverlening aan mensen die met een chronische aandoening thuis zitten. Het zijn, eerlijk gezegd, veelal simpele oplossingen die in feite al vóór de crisis bekend waren, maar waarvoor eerder altijd te veel barrières werden opgeworpen. Patiënten zouden die nieuwe zorgverlening niet wíllen of aankunnen artsen voelden niets voor samenwerking en bedrijven wilden geen zaken doen met mogelijke concurrenten. De coronacrisis heeft deze al of niet vermeende barrières met één grote armbeweging terzijde geschoven. Er moesten eenvoudigweg snel nieuwe oplossingen gevonden worden om de exploderende coronazorgvraag aan te kunnen en tegelijk onmisbare chronische zorg te kunnen blijven bieden.

Innovaties vasthouden

Natuurlijk is het doodzonde dat we een crisis als deze nodig hadden om feitelijk al bestaande innovaties te laten landen. Maar goed, ook in dit geval geldt dat je een crisis niet onbenut moet laten. Want ook al is de aanleiding verschrikkelijk, we moeten dóór. Het is zaak om die innovaties, en vooral de nieuwe manier van werken, vast te houden. De coronacrisis heeft immers in feite uitvergroot wat de zorg in Nederland al lang bedreigt: door de vergrijzing wordt de zorgvraag groter terwijl we steeds meer handen tekortkomen. Eigenlijk een milde variant van wat we de afgelopen weken op de in allerijl ingerichte corona-afdelingen van ziekenhuizen hebben gezien. Zelf heb ik de afgelopen maanden drie belangrijke lessen geleerd. We moeten gewoon dingen dóén, want alleen dan kom je erachter of iets werkt of niet. We moeten het niet aan managers of politici overlaten die alles straks weer vooraf willen regelen, maar vertrouwen op professio nals die met hun poten in de modder staan en op patiënten die meer kunnen én willen dan we denken. En we moeten, ten slotte, samenwerken met partijen die dat ook willen: geen energie verspillen aan mensen, bedrijven en organisaties die alleen maar beren op de weg zien. Ik kies voortaan voor wat ik noem coalitions of the willing.

Vrijheid en vertrouwen

Ik hou echter mijn hart vast of dat ons gaat lukken. Nu de druk op de ziekenhuizen langzaamaan vermindert, zie ik hoe oude patronen hier en daar weer de kop opsteken. Dat is jammer, want zo hoeft het niet te gaan. We hebben de afgelopen maanden gezien dat echte leiders naar voren traden, tientallen artsen, verpleegkundigen, bestuurders en ondernemers die nieuwe oplossingen aandroegen, uitwerkten en daadwerkelijk gingen gebruiken. Daar kregen zij tijdens de crisis de vrijheid voor. Nu is het van belang dat verzekeraars, zorgbestuurders en de overheid hun die vrijheid blijven geven. Dat professionals het vertrouwen krijgen om hun creativiteit te benutten. Want alleen dat leidt tot verdere innovatie.

XTR branded content is de commerciële content op nrc.nl. De inhoud valt buiten de verantwoordelijkheid van de redactie van NRC.